Συνολικές προβολές σελίδας

Translate

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Διον. Ρώμας. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Διον. Ρώμας. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

13 Αυγούστου, 2016

Σεισμοί 1953:Για "το θάνατο του χρυσαφένιου περιβολιού της Ανατολής".

ΜΝΗΜΟΣΥΝΟ

Το Χάσμα π' άνοιξ' ο σεισμός κι ευθύς εγιόμισ' άνθη ξανάκλεισε προχθές! 

Πεντακόσιων χρονώνε ιστορία έσβυσε με μια τρελλή μονοκοντυλιά της Μοίρας. 
Με τα μάτια βουρκωμένα κυττάζω μια φωτογραφία του ερειπωμένου Τζάντε, παρμένη από αεροπλάνο. 
Φωτογραφία απ' τα αρχείο του Andreas Staveris-Polikalas
ΖΑΚΥΝΘΟΣ ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΕΣ ΩΡΕΣ ΤΗΣ 12ης ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1953.
Δεξιά η πλατεία Αγίου Μάρκου.....Ο ναός των Αγίων Πάντων καίγεται... Διακρίνονται άνθρωποι στην παραθαλάσσια περιοχή του "Μπάνκου

Προσπαθώ μ' αγωνία μέσα στα συντρίμμια και τους καπνούς ν' αναγνωρίσω αγαπημένες μου τοποθεσίες. Αδύνατο! 
Ολα είναι θαμπά, γκρεμισμένα, ακατάληπτα και για τον θερμότερο ακόμα εραστή αυτής της γης. 
Αυτής της γης που το χώμα της φέρνει ακόμα τα χνάρια του Σολωμού, του Κάλβου, του Φώσκολου, του Τερτσέτη, των Λομβάρδων, των Ρώμα, του Καρρέρ, του Τσακασιάνου, των Μόσχων, του Κουτούζη, του Καντούνη και όλων των πνευματικών της παιδιών. 
Ψάχνω με πόνο μη συναντήσω όρθια τη Φανερωμένη, τους Αγίους Πάντες, την Παναγία των Αγγέλων ή καμμιά τουλάχιστον άλλη από τις τόσες και τόσες γεμάτες μεταβυζαντινούς θησαυρούς εκκλησίες... 
Αδύνατο! 
Φωτογραφία απ' τα αρχείο του Andreas Staveris-Polikalas
ΖΑΚΥΝΘΟΣ ΝΥΧΤΑ ΤΗΣ 12ης ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1953: Νύχτα που την "έτρεμε ο λογισμός"

Όλα είναι θαμπά, γκρεμισμένα, σκεπασμένα από καπνό... Ακατάληπτα και για τον θερμότερο ακόμα εραστή αυτής της άγιας γης! 

Φωτογραφία απ' τα αρχείο του Andreas Staveris-Polikalas
Τι απομένει από τη "Φλωρεντία της Ελλάδος", όπως κάποιοι σωστά την ονομάσανε; Λίθοι, πλίνθοι και κέραμοι ατάκτως ερριμμένα!...
Μου μιλάνε για ανοικοδόμηση - ναι! Οι άνθρωποι, οι δυστυχισμένοι αυτοί αδελφοί μου, μπορεί ίσως να ξαναποκτήσουν κάποτε ένα ταβάνι για να μη βρέχονται. 
Ποιος όμως θ' ανοικοδομήσει την γκρεμισμένη μας πια παράδοση; 
Ποιος θα ξαναβάλει στη θέση του το τέμπλο της Φανερωμένης; 
Την Κοίμηση της Θεοτόκου του Ηλιού Μόσχου; 
Τους Βίτορες του Βυζαντινού Μουσείου; 
Τους Τζάννηδες; 
Τα 300 ξυλόγλυπτα τέμπλα των γκρεμισμένων εκκλησιών; 
Ποιος θα μας ξαναδώσει τους θησαυρούς που κλείνανε τα παλιά αρχοντικά; 
Ποιος... Αλλά τι κάθουμαι και γράφω; 
Αδιόρθωτος εραστής της γης αυτής και των μνημείων της, κλαίω τ' άψυχα και λησμονώ τους ανθρώπους!

Φωτογραφία απ' τα αρχείο του Andreas Staveris-Polikalas
ΖΑΚΥΝΘΟΣ: Στο καντούνι του Άη Γιάννη των Λογοθετών και Στράτας Μαρίνας.....Άκρη αριστερά το σχολείο του Άμμου
Τους πληγωμένους, γυμνούς, αλλόφρονες ανθρώπους, που είδαν με τα ίδια τους τα μάτια να καταστρέφεται η ζωή τους, ο μόχθος των πατεράδων τους και το μέλλον των παιδιών τους...
Κάποτε _θα ηρεμήσουμε πάλι! 
Θα ηρεμήσουμε και 'μείς και η τρελλή Μοίρα που κυνηγάει την Εμμορφιά. H κουρασμένη γη θα παραμείνει ακίνητη για κάμποσες δεκαετίες. Τότε μονάχα θα καταλάβουμε στ' αλήθεια τι χάσαμε!
Στα νοτισμένα μνήματα θάχει ανθίσει μολοχάνθη και τις πληγές της γης και των ανθρώπων θα καλύψουνε ουλές...Ολα θα ξεχασθούνε! 
Και το πένθος και ο τρόμος και η αγωνία και ο σπαραγμός. Από την προχθεσινή ημέρα δεν θα περισσέψει παρά μια σκληρή κι απλή διαπίστωση: 
H Φλωρεντία της Ελλάδος δεν υπάρχει πια! Το Χάσμα π' άνοιξε κάποτε ο σεισμός κι ευθύς εγιόμισ' άνθη ξανάκλεισε συνεπαίρνοντας στα σκοτάδια της λησμοσύνης πέντε ολόκληρους αιώνες ζωής μεστής από πολιτισμό. 
Σ' εκατό χρόνια, ίσως κανένας αλαφροΐσκιωτος νυχτερινός διαβάτης ν' ακούσει τα φεγγαρόλουστα Αυγουστιάτικα βράδυα καμμιά λησμονημένη καντάδα, ν' αναδύεται μέσ' από τα παλιά χώματα καιν' αντηχεί στ' αυτιά του σαν Αγγέλων Ωσαννά! 
Φτωχά μου αδέλφια, ήταν γραφτό κι αυτό, να ζήσουμε να δούμε το θάνατο του χρυσαφένιου περιβολιού της Ανατολής. 
Φωτογραφία απ' τα αρχείο του Andreas Staveris-Polikalas
ΖΑΚΥΝΘΟΣ ΠΡΙΝ ΤΟ 1953: Σπάνια φωτογραφία του Τζάντε που έχει ληφθεί προφανώς από την Χρυσοπηγή που απεικονίζει τμήμα της Χώρας από τον Άγιο Δημήτριο του Κόλλα στην αρχή της οδού Φιλικών (κάτω δεξιά) έως την Santa Maria delle Grazie και το μοναστήρι της.

Το Τζάντε μας δεν υπάρχει πια! Αιωνία του η Μνήμη!»
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ Αθηνών στις 14-8-1953 από τον Διον. Ρώμα.  ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΓΡΑΦΗ: Ανδρέας Στάβερης-Πολυκαλάς

Ζάκυνθος, Τρίτη 11 Αυγούστου 1953 05:30 πρωί.
Ένα γερό ταρακούνημα της γης μας ανάγκασε να σηκωθούμε τρομαγμένοι από τα κρεβάτια μας και ντυμένοι όπως- όπως να τρέξουμε να αναζητήσουμε την ασφάλεια ενός ανοιχτού χώρου. 
Το σπίτι μας στην οδό Κομούτου 22 είχε πάθει ζημιές και ο νότιος εξωτερικός τοίχος του είχε γείρει προς τα έξω . 
Στη διαδρομή μέχρι την πλατεία Σολωμού που τελικά καταλήξαμε, παρατήρησα ότι πολλά σπίτια είχαν πάθει μικροζημιές. 
Το βράδυ εκείνης της ημέρας διανυκτερεύσαμε στο σπίτι της μίας θείας μου της που ήταν στη περιοχή της Αγ. Τριάδας κοντά στις Φυλακές. Δεν αισθανθήκαμε άλλους σεισμούς.
 Όλη την νύχτα δεν μπορέσαμε να κοιμηθούμε διότι οι κρατούμενοι των φυλακών (στην πλειοψηφία τους πολιτικοί κρατούμενοι) είχαν σκαρφαλώσει στα κάγκελα των παραθύρων και φώναζαν απελπισμένοι για να τους μεταφέρουν σε άλλον ασφαλή χώρο.
Τετάρτη 12 Αυγούστου 1953 ώρα 10:30 πρωί.
Ξεκινήσαμε με την μητέρα μου και τον μικρό μου αδελφό από το σπίτι της θείας μου όπου διανυκτερεύσαμε για να πάμε στο σπίτι της θείας της Ιωάννας που ήταν δίπλα από την εκκλησία του Αγ. Παύλου……
Περάσαμε από την Αγ. Τριάδα, την Σάντα Μαρία,, την Μητρόπολη, την πλατεία Αγ. Μάρκου, τον Παντοκράτορα, το Γιοφύρι, την Ευαγγελίστρια φτάσαμε στη Πλατεία Ρούγα, περάσαμε την Νομαρχία( μέγαρο Ρώμα), τον Άγ Στέφανο, τα ‘’γκρεμισμένα’’ από τους κατοχικούς βομβαρδισμούς των συμμάχων σπίτια, το πλάτωμα της Ανάληψης στα δεξιά μας, το πλάτωμα των Αγ. Σαράντα στα αριστερά μας, τα Τσαρουχαρέικα και φτάσαμε στο προορισμό μας…… 
Ποτέ δεν θα μπορούσα τότε να φανταστώ, πως ήταν η τελευταία φορά που αντίκριζα τα γνώριμα εκείνα μέρη.
Κάποια στιγμή γύρω στις 11:30, ακούστηκε ένα φοβερό υποχθόνιο μουγκρητό που από την έντασή του μαντέψαμε το τι θα επακολουθούσε……..
Η γη άρχισε να τρέμει, εμείς πιαστήκαμε από τους ώμους σε κύκλο, σαν να επρόκειτο να χορέψουμε, ο χορός άρχισε με το ρυθμό που της έδινε ο Εγκέλαδος και ενώ η γη ατέλειωτα σάλευε βίαια δεξιά, αριστερά, μπρος, πίσω , πάνω κάτω, ενώ ακουγόταν ο ορυμαγδός των σπιτιών μιας ολόκληρης πόλης που κατέρρεαν. ……
Κάποτε το σάλεμα σταμάτησε και έτρεξα προς το παράθυρο του δρόμου και κοίταξα έξω……Το θέαμα που αντίκρισα ήταν φοβερό ! 
Δρόμος πλέον δεν φαινόταν, σκεπασμένος σε ύψος περίπου δύο μέτρων, με αγκωνάρια, κεραμίδια, εξώφυλλα παραθύρων με γρίλιες, καλώδια, σιδερικά που θαμπά διακρίνονταν μέσα στο σύννεφο σκόνης που είχε σηκωθεί, πάνω από τα ερείπια της ανύπαρκτης πλέον μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα πόλης..

Μια παγερή σιωπή είχε απλωθεί, που άφηνε να ακουστούν πιο έντονα οι μυριόστομες κραυγές και οιμωγές των ανθρώπων που είχαν εγκλωβιστεί στα ερείπια του άμορφου πλέον Τζάντε……………..

Ένας πολιτισμός και η ιστορία 500 χρόνων χάθηκε μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα για πάντα……

Δείτε και το Βίντεό του  
(Ντοκουμέντο Από το Εθνικό Οπτικοακουστικό Αρχείο):

Ευχαριστούμε τον 
Ανδρέας Στάβερης- Πολυκαλάς που μας έδωσε την άδεια για την Αντιγραφή των κειμένων και των φωτογραφιών Του !!