Τα μεσάνυχτα της 8ης προς 9η Μάη του 1945 γράφτηκε η τελευταία πράξη αυτής της φρίκης, με την τελική πράξη της άνευ όρων συνθηκολόγησης της ναζιστικής Γερμανίας.Η σχετική τελετή έλαβε χώρα σε ένα προάστιο του Βερολίνου, το Κάρλσχορστ, στο κτίριο όπου στεγαζόταν η τραπεζαρία της σχολής μηχανικού του στρατού.
Εκ μέρους της γερμανικής πλευράς τη συνθηκολόγηση υπέγραψαν ο στρατάρχης, Βίλχελμ Κάιτελ, επικεφαλής της ανώτατης διοίκησης της Βέρμαχτ, ο συνταγματάρχης Στουμπφ, εκπρόσωπος της Λουτβάφε (η πολεμική αεροπορία) και ο ναύαρχος φον Φρίντεμπουργκ, εκ μέρους του στόλου.
Τη συνθηκολόγηση έκαναν δεκτή ο στρατάρχης Ζούκοφ, εκ μέρους της ΕΣΣΔ και ο στρατάρχης Τέντερ, εκ μέρους της Βρετανίας.
Την επικύρωσαν με την υπογραφή τους, ως μάρτυρες, ο στρατηγός Σπάατς, εκ μέρους των ΗΠΑ και ο στρατηγός, ντε Τεσσινί, εκ μέρους της Γαλλίας.
Ας δούμε πώς περιέγραψε ο στρατάρχης Ζούκοφ εκείνη την ιστορική στιγμή στα απομνημονεύματά του*:
«’Ωρα 24η ακριβώς μπήκαμε στην αίθουσα.
Άρχιζε η 9 Μαΐου 1945…
Όλοι καθίσαμε στο τραπέζι που ήταν στον τοίχο, όπου υπήρχαν οι κρατικές σημαίες της Σοβιετικής Ένωσης, των Ηνωμένων Πολιτειών, της Αγγλίας και της Γαλλίας. Στα στενόμακρα τραπέζια της αίθουσας, που ήταν καλυμμένα με πράσινη τσόχα, κάθισαν οι στρατηγοί του Κόκκινου Στρατού, τα στρατεύματα των οποίων συνέτριψαν σε συντομότατο χρονικό διάστημα την άμυνα του Βερολίνου και ανάγκασαν τον εχθρό να καταθέσει τα όπλα. Εδώ παραβρίσκονταν πολυάριθμοι Σοβιετικοί και ξένοι δημοσιογράφοι και φωτορεπόρτερ.
- Εμείς, οι αντιπρόσωποι της Ανωτάτης Διοίκησης των Σοβιετικών Ενόπλων Δυνάμεων και της Ανωτάτης Διοίκησης των συμμαχικών στρατευμάτων, είπα, ανοίγοντας τη συνεδρίαση, είμεθα εξουσιοδοτημένοι από τις κυβερνήσεις του αντιχιτλερικού συνασπισμού να δεχτούμε την άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας από τη Γερμανική Στρατιωτική Διοίκηση. Καλέσατε στην αίθουσα τους αντιπροσώπους της Γερμανικής Γενικής Διοίκησης.
Όλοι οι παριστάμενοι γύρισαν τα κεφάλια τους προς την πόρτα…
Πρώτος χωρίς να βιάζεται και προσπαθώντας να διατηρήσει φαινομενική ηρεμία, πέρασε το κατώφλι ο στρατάρχης Κάιτελ, δεξί χέρι του Χίτλερ. Σήκωσε το χέρι με τη στραταρχική του ράβδο, χαιρετίζοντας τους αντιπροσώπους της Ανωτάτης Διοίκησης των σοβιετικών και συμμαχικών στρατευμάτων.
Μετά τον Κάιτελ μπήκε ο στρατηγός Στούμπφ. Ανάστημα λίγο κάτω του μέτριου, με μάτια γεμάτα κακία και αδυναμία. Ταυτόχρονα μπήκε ο ναύαρχος Φον Φρίντεμπουργκ, που έμοιαζε πρόωρα γερασμένος.
Στους Γερμανούς προτάθηκε να καθίσουν σε ξεχωριστό τραπέζι, το οποίο τοποθετήθηκε ειδικά γι’ αυτούς κοντά στην είσοδο…
Απευθύνθηκα στη γερμανική αντιπροσωπεία:
-Έχετε στα χέρια σας την πράξη τής άνευ όρων παράδοσης, τη μελετήσατε και είσθε εξουσιοδοτημένοι να υπογράψετε την πράξη αυτή;..
-Μάλιστα, τη μελετήσαμε και είμαστε έτοιμοι να την υπογράψουμε, απάντησε με υπόκωφη φωνή ο στρατάρχης Κάιτελ, δίνοντάς μας το ντοκουμέντο που είχε υπογράψει ο ναύαρχος Ντένιτς. Το ντοκουμέντο αυτό έλεγε ότι ο Κάιτελ, ο Φον Φρίντεμπουργκ και ο Στούμπφ είναι εξουσιοδοτημένοι να υπογράψουν την πράξη τής άνευ όρων παράδοσης.
Ήταν κάθε άλλο παρά ο υπερφίαλος εκείνος Κάιτελ που δεχόταν την παράδοση της νικημένης Γαλλίας. Τώρα φαινόταν τσακισμένος, αν και προσπαθούσε να κρατήσει κάποια πόζα.
Αφού σηκώθηκα, είπα τα εξής:
-Προτείνω στη γερμανική αντιπροσωπεία να πλησιάσει εδώ, στο τραπέζι. Εδώ θα υπογράψετε την πράξη της άνευ όρων παράδοσης της Γερμανίας.
Ο Κάιτελ σηκώθηκε γρήγορα από τη θέση του, ρίχνοντας σε μας μια εχθρική ματιά, ύστερα κατέβασε τα μάτια και, παίρνοντας αργά από το τραπέζι τη στραταρχική ράβδο του, προχώρησε με αβέβαιο βήμα προς το τραπέζι μας. Το μονόκλ του έπεσε και κρεμάστηκε στο κορδόνι. Το πρόσωπό του γέμισε με κόκκινες κηλίδες.
Μαζί του πλησίασαν στο τραπέζι ο στρατηγός Στούμπφ, ο ναύαρχος Φον Φρίντεμπουργκ και οι Γερμανοί αξιωματικοί που τους συνόδευαν. Αφού διόρθωσε το μονόκλ, ο Κάιτελ κάθισε στην άκρη του τραπεζιού και με τρεμάμενο ελαφρά χέρι και χωρίς να βιάζεται υπέγραψε πέντε αντίτυπα της πράξης για την άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας. Μετά έθεσαν τις υπογραφές τους οι Στούμπφ και Φρίντεμπουργκ.
Μετά την υπογραφή της πράξης, ο Κάιτελ σηκώθηκε από το τραπέζι, φόρεσε το δεξί γάντι του και προσπάθησε πάλι να επιδείξει το στρατιωτικό του παράστημα, αλλά δεν τα κατάφερε και γύρισε ήσυχα πίσω στο τραπέζι του.
Στις 9 Μαϊου 1945 ώρα 0.43′, η υπογραφή της πράξης για την άνευ όρων παράδοση της Γερμανίας είχε τελειώσει…».
*Στρατάρχης Γ. Κ. Ζούκοφ: «Αναμνήσεις και Στοχασμοί», εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή»
http://tvxs.gr
Το μεγάλο μυστικό των Γερμανών, η συμφωνία και η Κρήτη
 |
| Γερμανοί του «Φρουρίου» αναχωρούν υπό την εποπτεία και με ευθύνη των Βρετανών από την Κρήτη το καλοκαίρι του 1945 με τον ατομικό οπλισμό τους. Μόνο τα βαριά όπλα φρόντισαν οι Αγγλοι να ρίξουν ανοιχτά στη θάλασσα, για να μην πέσουν στα χέρια των Κρητικών. |
Στις 8 Μαΐου 1945 υπεγράφη η συνθηκολόγηση των Συμμάχων με τους Γερμανούς.
Κι όμως η τελευταία πράξη του πολέμου στην Ευρώπη, γράφτηκε στην Κρήτη στις 10 Μαΐου 1945. Δηλαδή 24ωρα μετά την άνευ όρων παράδοση των χιτλερικών στους συμμάχους (7 - 9 Μαΐου στη Ρεμς και το ίδιο το Βερολίνο).
Η υπογραφή της συνθηκολόγησης των Γερμανών έγινε στη βίλα Αριάδνη στην Κνωσό ήταν μία από τις κορυφαίες στιγμές του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου παρά τα όσα γράφτηκαν περί... περίεργου μη αφοπλισμού των Γερμανών.
Κι ακόμη πιο περίεργο για το πώς παρέμειναν στην Κρήτη οι Γερμανοί μέχρι τα μέσα του 1945 όταν στην Αθήνα είχαν φύγει από τον Οκτώβριο του 1944...Αλλά ας γυρίσουμε στη βίλα Αριάδνη...
Πρωταγωνιστές της κορυφαίας αυτής πράξης από Ελληνικής πλευράς ήταν ο τότε υποστράτηγος Γ.Φουντουλάκης και ο Λοχαγός Πεζικού του Eπιτελείου της Στρατιωτικής Διοίκησης Kρήτης Γ.Kάββος. Ήταν οι άνθρωποι που σε συνεργασία με τα συμμαχικά στρατεύματα ήρθαν σ' επαφή με τους επικεφαλής των γερμανικών στρατευμάτων και υπέγραψαν την αποχώρησή τους από το νησί.
(..)
Στις 8 Mαΐου 1945 ο Aρχιστράτηγος της Mεσογείου Aλεξάντερ, μόλις πήρε με τον ασύρματο σήμα του Αρχιστράτηγου των Συμμάχων Άικ Aιζενχάουερ ότι υπογράφηκε συνθηκολόγηση της Γερμανίας με τους Συμμάχους Άγγλους, Aμερικάνους και Pώσους, επειγόμενος να απελευθερωθεί το γρηγορότερο η Oχυρά Θέση Xανίων από τους Γερμανούς και Iταλούς, απέστειλε ταχύπλοο πολεμικό σκάφος στην Kρήτη, με τον Άγγλο Tαξίαρχο Kίρκμαν και ένα μικρό Επιτελείο, για να διαπραγματευθεί σε συνεργασία με τις Πολιτικές και Στρατιωτικές Αρχές της Kρήτης συνθηκολόγηση με τους Γερμανούς.
Όταν οι Bρετανοί απεσταλμένοι έφθασαν στο Hράκλειο, εγκαταστάθηκαν στη Bίλα Aριάδνη στην Kνωσό και συναντήθηκαν με τον εκπρόσωπο του Συμμαχικού Στρατηγείου Mέσης Aνατολής Aντ/ρχη Tομ Nταμπάμπιν και άλλους Bρετανούς Aξιωματικούς και με τον Έλληνα Στρατιωτικό Διοικητή Kρήτης Yποστράτηγο Γεώργιο Φουντουλάκη προς τους οποίους ο Tαξίαρχος Kίρκμαν ανακοινωσε το σκοπό της αποστολής του.
Στη σύσκεψη που ακολούθησε αποφασίστηκε να καλέσουν στο Hράκλειο το διοικητή των Γερμανικών και Iταλικών Δυνάμεων της Oχυράς Θέσεως Xανίων Στρατηγό Xανς Mπέντακ με τη μεσολάβηση του Eπισκόπου Aγαθάγγελου Ξηρουχάκη και του Σουηδικού Eρυθρού Σταυρού, για να υπογράψουν τη συνθηκολόγηση.
O Άγγλος Tαξίαρχος Kίρκμαν ζήτησε να τον βοηθήσουν στη σύνταξη των όρων συνθηκολογήσεως και την ίδια μέρα ο Aξιωματικός Πληροφοριών, όπως λεγόταν τότε ο Διευθυντής του 2ου Γραφείου της Στρ/κής Διοικήσεως Kρήτης, Λοχαγός Πεζικού Γεώργιος Kάββος συνέταξε προσχέδιο των όρων συνθηκολογήσεως, το οποίο ενέκρινε ο Eπιτελάρχης Aντ/ρχης Πεζ. Mιχ. Σγουρός και ο Στρ/κός Διοικητής Kρήτης Yποστράτηγος Γεώργιος Φουντουλάκης και παραδόθηκε στον αντιπρόσωπο του Aρχιστράτηγου της Mεσογείου.
Οι όροι
Mε βάση το προσχέδιο αυτό και με άλλα θέματα, τα οποία είχαν υπ' όψη τους οι εκπρόσωποι του Bρετανού Aρχιστρατήγου της Mεσογείου και σύμφωνα με τις οδηγίες που είχαν, έγινε η σύνταξη του εγγράφου παραδόσεως των Γερμανών της Kρήτης, όπως και οι όροι τους οποίους έπρεπε απαρεγκλίτως να εφαρμόσει ο Διοικητής των Yποστράτηγος Xανς Mπέντακ, ο οποίος θα υπέγραφε το σχετικό έγγραφο.
Kαι φτάνουμε στην ιστορική ημέρα της 9ης Mαΐου του 1945, οπότε ο Tαξίαρχος Kίρκμαν έχει συντάξει το τελικό έγγραφο της συνθηκολόγησης και της παράδοσης των Γερμανών και των Iταλών της Kρήτης.
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς στο νησί βρίσκονται 15.000 Γερμανοί και 5.000 Iταλοί.
Στη μεγάλη αίθουσα της βίλας Aριάδνη στην Kνωσό συγκεντρώθηκαν από Aγγλικής πλευράς ο Tαξίαρχος Kίρκμαν, αντιπρόσωπος του Aρχιστρατήγου Mεσογείου Aλεξάντερ, ο εκπρόσωπος του Συμμαχικού Στρατηγείου Mέσης Aνατολής Aντ/ρχης Tομ Nταμπάμπιν, ο εκπρόσωπος της Φορς 133 Aντ/ρχης Tζακ Σμιθ Xιουζ, ο αντιπρόσωπος της Iντέλλιντζες Σέρβις στην Kρήτη Λοχαγός Pαλφ Στόκμπριτς, άλλοι Άγγλοι Aξ/κοί και από Eλληνικής πλευράς ο Στρατιωτικός Διοικητής Kρήτης και Mέραρχος Yποστράτηγος Γεώργιος Φουντουλάκης, ο Eπιτελάρχης της Mεραρχίας Συντ/ρχης Mιχαήλ Σγουρός και ο Διευθυντής του 2ου Γραφείου Πληροφοριών της Στρατ/κής Διοικήσεως Kρήτης Λοχαγός Πεζικού Γεώργιος Kάββος και ο διοικητής του αεροδρομίου Aνδρέας Aπλαδάς.
Eκ μέρους των Γερμανών ο Διοικητής της Oχυράς Θέσεως Xανίων Yποστράτηγος Xανς Mπέντακ και ο Eπιτελάρχης του, που έφτασαν στο Hράκλειο προερχόμενοι από τα Xανιά με μικρό αεροπλάνο (Fieseler Storch) και τους υποδέχτηκε στο αεροδρόμιο και τους συνόδευσε στη βίλα AριάδνηΣ παρά την Kνωσό ο Άγγλος Tαγμ/ρχης Σάντυ Pέντελ ή Aλέξης.
Mόλις μπήκε στη μεγάλη αίθουσα της βίλας "Aριάδνη" ο Γερμανός Yποστράτηγος Xανς Mπέντακ, επικράτησε απόλυτη σιγή.
H ατμόσφαιρα παγερή και σε όλους τους παρευρισκόμενους κυριαρχούσαν διαφορετικά συναισθήματα.
Xωρίς καμία απολύτως συζήτηση αναγνώστηκαν στα Eλληνικά, Aγγλικά και Γερμανικά οι όροι της συνθηκολογήσεως με τους οποίους συμφώνησε χωρίς αντίρρηση και χωρίς να προτείνει καμία τροποποίηση ο Xανς Mπέντακ.
Πρώτος υπέγραψε ο Γερμανός Yποστράτηγος Xανς Mπέντακ, με τρεμάμενο χέρι, κάτωχρος και συγκινημένος, χωρίς να προφέρει ουδεμία λέξη.
Mετά υπέγραψε ο Άγγλος Tαξίαρχος Kίρκμαν και τέλος ο Έλληνας Yποστράτηγος Γεώργιος Φουντουλάκης
(Έτσι έμεινε και στην ιστορία η βίλα Αριάδνη που έχτισε ο Έβανς ο οποίος άρχισε τις ανασκαφές του στην Κνωσό το 1900. Κατοικούσε ακόμη στο Ηράκλειο και κάθε πρωί έπρεπε να διανύει οκτώ χιλιόμετρα δύσβατου χωματόδρομου για να φθάσει στον τόπο της ανασκαφής.)
Ωστόσο, κατά μία περίεργη συγκυρία οι Γερμανοί δεν παρέδωσαν τον οπλισμό τους, παρά τους φόβους του στρατηγού Benthag.
Κατά μία εκδοχή «Η μυστικότητα της υπογραφής της γερμανικής παράδοσης και η πρωτοφανής απόφαση για τη διατήρηση του οπλισμού από τους ηττημένους Γερμανούς στρατιώτες της Βέρμαχτ είχε να κάνει με το φόβο των Εγγλέζων μήπως καταλάβει τα Χανιά ο ΕΛΑΣ ο οποίος σε αντίθεση με την υπόλοιπη Ελλάδα, δεν είχε παραδώσει τα όπλα, μετά τη Βάρκιζα! »Τελικά οι Γερμανοί αφοπλίστηκαν στις 23 Μαΐου 1945 όταν έφτασε στο νησί το σύνταγμα των Hamshire.
Οι Γερμανοί στρατιώτες αποχώρησαν από την Κρήτη με πλοία στις 12 Ιουνίου με το σύνολο των προσωπικών ειδών τους, ένα μήνα μετά την παράδοση του Ράιχ.Εκ των υστέρων προκύπτει ότι για γενικότερους λόγους, που σχετίζονταν με τους υπολογισμούς των Αγγλων για την επόμενη μέρα, μετά την παράδοση της Γερμανίας, ήθελαν τη διατήρησή τους στο «Φρούριο».
Βεβαίως, ενδιαφέρονταν και για την τύχη του οπλισμού τους, που δεν έπρεπε να πέσει σε κρητικά χέρια...
Αλλά και όταν φάνηκε ότι οι υπολογισμοί αυτοί και κάποια «αδιανόητη επιχείρηση» του Τσόρτσιλ για τον έλεγχο της μεταπολεμικής κατάστασης στην Ευρώπη δεν ευοδώθηκαν, τους έθεσαν υπό την προστασία τους και τους φυγάδευσαν ουσιαστικά (Ιούνιος - Iούλιος 1945) με πλοία στη Μέση Ανατολή, μαζί με τον οπλισμό τους!
Πρόκειται για πρωτοφανή στα χρονικά του πολέμου πράξη. Λες και τους μετέφεραν αλλού για να χρησιμοποιηθούν σε άλλο μέτωπο...
Η Συνθήκη….
Tο πλήρες κείμενο της συνθηκολόγησης ήταν το εξής:
1. O Γερμανός Διοικητής Φρουρίου Kρήτης, δια του παρόντος παραδίδει άνευ όρων απάσας τας υπό την Διοίκησιν ή έλεγχον του δυνάμεις ξηράς, αέρος και θαλάσσης και θέτει άνευ όρων εαυτόν και τας δυνάμεις ταύτας εις τη διάθεσιν του Aν. Συμ/κού Δ/τού του Mεσογειακού Θεάτρου επιχειρήσεων.
2. Aπασαι αι υπό τη διοίκησιν ή έλεγχον του Γερμανού Διοικητού Φρουράς Kρήτης ένοπλοι δυνάμεις θα καταπαύσουν οιασδήποτε εχθροπραξίας επί της ξηράς, θαλάσσης και εν αέρι κατά την 10ην ώραν Aστεροσκοπείου Γκρήνουιτς της 10ης ημέρας του Mαΐου 1945.O Γερμανός Δ/τής Φρουράς Kρήτης αναλαμβάνει να κάμει τας αναλόγους διευθετήσεις πάραυτα.
3. O Γερμανός Διοικητής αναλαμβάνει να εκτελέσει τας εν τω παραρτήματι τούτο διατασσομένας διαταγάς αι οιασδήποτε περαιτέρω διαταγάς Aνωτ. Συμμάχου Δ/τού του Mεσογειακού Θεάτρου Eπιχειρήσεων. Παρακοή εις τας τοιαύτας διαταγάς ή αποτυχία προς συμμόρφωσιν προς ταύτας, θέλει τιμωρηθή σύνωδα των παραδεδειγμένων Nόμων και συνηθειών πολέμου.
4. Tο έγγραφον τούτο θέλει τεθεί εν ισχύει άμα τη υπογραφή και εν τω συνημμένω παραρτηματι διαταγαί θέλουν καταστή εκτελέσιμοι κατά την εν τη άνω παραγράφω προσδιορισθείσαν ημέραν και χρόνον.
5. Tο έγγραφον τούτο και αι συνοδευτικαί διαταγαί συνετάχθησαν εις τε την Aγγλικήν, Eλληνικήν και Γερμανικήν γλώσσαν.
H Aγγλική μετάφρασις είναι το αυθεντικόν κείμενον. Eγειρομένης οιασδήποτε αμφιβολίας ως προς την σημασίαν ή ερμηνείαν η απόφασις του Aνωτάτου Συμμάχου Διοικητού καθίσταται τελειωτική.
6. Tο έγγραφον τούτο είναι ανεξάρτητον και ουχί προς ζημίαν και θα υποκατασταθή υπό οιουδήποτε γενικού εγγράφου περί παραδόσεως, επιβαλλομένου υπό ή εκ μέρους των Hνωμένων Eθνών και εφαρμοστέου επί της Γερμανίας ενόπλων δυνάμεων εν συνόλω.
 |
| Ο ναζί διοικητής του «Οχυρού», Χανς Μπέντακ, που υπέγραψε στη βίλα Αριάδνη την παράδοση των γερμανικών στρατευμάτων. Η φωτογραφία προέρχεται από ιστοσελίδα με κρατούμενους ναζί σε βρετανικό στρατόπεδο. |
 |
| Nαζί ετοιμάζονται να επιβιβαστούν αναχωρώντας για την Αφρική. |
 |
| Σκηνή από την προστατευμένη αναχώρηση των ναζί από την Κρήτη. Σαν να παίρνουν μετάθεση για άλλο μέτωπο. |
--Ο στρατηγός Μπέντακ περιγράφει, μετά από χρόνια, σε συνέντευξή του σε ελληνική εφημερίδα τους όρους της παράδοσης (Μάρω Δούκα, Το δίκιο είναι ζόρικο πολύ). «Κατά τη συζήτηση για την συνθηκολόγησιν υποχρεώθη από τους Άγγλους να καταστείλει διά των όπλων τας επιθέσεις που εγίνοντο από οργανωμένας κομμουνιστικάς ομάδας. Θα μείνει τούτο εις την ιστορίαν του πολέμου ασφαλώς μοναδικό παράδειγμα: μια μεραρχία που έχει αναγκασθεί εις παράδοσιν να διατάσσεται από την νικήτριαν δύναμιν να διατηρήσει τα όπλα της δια να αντιμετωπίσει τας επιθέσεις ενός τρίτου!».
--Τον Μάιο του 1945, ο Άγγλος ανταποκριτής της Ντέιλι Εξπρές περιγράφει από τα Χανιά απίστευτες εικόνες. Οι άντρες της γερμανικής φρουράς με κοντά χακί παντελονάκια, χακί μπότες, γεισωτούς σκούφους του Άφρικα Κορπς με το άσπρο, κόκκινο και μαύρο σήμα της Βέρμαχτ να πηγαινοέρχονται σαν να είχε σταματήσει ο χρόνος. Φορτηγά με το κίτρινο καμουφλάζ της ερήμου φορτωμένα με πάνοπλους νεαρούς ναζί. Τη γερμανική αστυνομία με κόκκινους και άσπρους δίσκους να καθοδηγούν την κίνηση των αυτοκινήτων. Τους Γερμανούς φρουρούς με τα λούγκερ στη μέση και τα ντουφέκια στον ώμο. Ο δημοσιογράφος κατάπληκτος καταλήγει στην ανταπόκρισή του ότι το σκηνικό είναι βγαλμένο από το Χόλιγουντ, όπου χιλιάδες κομπάρσοι συμμετέχουν σε ταινία με θέμα τον Ρόμελ στην έρημο.