Τα αστικά κόμματα αυτές τις μέρες, στο πλαίσιο της κάλπικης αντιπαράθεσής τους, καταφεύγουν μεταξύ άλλων και στην «καραμέλα» ότι «υπάρχουν διαθέσιμα κονδύλια της ΕΕ για την αντιπυρική και αντιπλημμυρική προστασία αλλά η κυβέρνηση δεν τα εκμεταλλεύεται».
Πρόκειται για μια συζήτηση - «παγίδα», που διευκολύνει τον αποπροσανατολισμό του λαού με το γνωστό τσακωμό ανάμεσα σε ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ, ΚΙΝΑΛ περί «ικανών» και «ανίκανων» βγάζοντας λάδι τη στρατηγική σύμπλευσή τους στην πολιτική που εξυπηρετεί την κερδοφορία του κεφαλαίου και τσακίζει το δικαίωμα του λαού στην προστασία της ζωής, της ασφάλειάς του, στον ολοκληρωμένο σχεδιασμό δασοπροστασίας, πυρόσβεσης, αντιπλημμυρικών, αντισεισμικών έργων.
Την ίδια ώρα, αυτές οι δυνάμεις επιχειρούν να εξωραΐσουν την ΕΕ, πολύ περισσότερο να την βγάλουν «λάδι» από τις δικές της εγκληματικές ευθύνες, όπως και των κυβερνήσεών της. Γιατί αυτό που επιμελώς αποφεύγουν να πουν και να μπουν σε λεπτομέρειες είναι ο προσανατολισμός της ευρωενωσιακής πολιτικής αλλά και των κονδυλίων της, οι στοχεύσεις τους, οι όροι και οι προϋποθέσεις που αυτά δίνονται. Κι εδώ πλέον υπάρχει πείρα που δεν μπορεί να πάει χαμένη.
Για τη γύμνια του κρατικού μηχανισμού, την έλλειψη κονδυλίων, την υποστελέχωση η ΕΕ έχει συμπράξει με τις αστικές κυβερνήσεις διαχρονικά και όλες οι στρατηγικές κατευθύνσεις που ακολουθήθηκαν φέρνουν φαρδιά - πλατιά την υπογραφή της.
Ο πρωθυπουργός στις εξαγγελίες του για την πολιτική προστασία εξωράισε την ευρωπαϊκή και διεθνή εμπειρία. Αλήθεια, τι άλλη εμπειρία πέρα από μεγάλες τραγωδίες έχουν ζήσει μέχρι σήμερα οι λαοί απ' άκρη σ' άκρη σε όλη την Ευρώπη; Από τις τεράστιες κι επανειλημμένες πυρκαγιές σε Ισπανία (από την οποία μάλιστα «ξεσηκώνει» σχέδια πολιτικής προστασίας η κυβέρνηση), Πορτογαλία, Ιταλία, με νεκρούς και μεγάλες καταστροφές, τους πολύνεκρους σεισμούς στην Ιταλία, τις φονικές και καταστροφικές πλημμύρες σε πολλά κράτη (Γερμανία, Γαλλία, Ρουμανία κ.α.) και μεγαλουπόλεις της ΕΕ.
Οι κατευθύνσεις της ΕΕ όμως και στην Ελλάδα, με μνημόνια ή χωρίς, υλοποιήθηκαν στο ακέραιο. Αποτελούσαν άλλωστε συμφέρον της αστικής τάξης προκειμένου ακόμα κι όσες ελάχιστες χρηματοδοτήσεις δίνονταν για στοιχειώδεις λαϊκές ανάγκες να ανακατευθυνθούν προς τους επιχειρηματικούς ομίλους. Αυτήν την πολιτική προωθούν τόσο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ όσο και οι υπόλοιποι.
Τα κονδύλια... «της ΕΕ»
Καταρχάς, τα κονδύλια «της ΕΕ» δεν είναι καν... δικά της.
Είναι ιδρώτας των εργαζομένων που η ΕΕ και οι αστικές τάξεις κάθε χώρας για το συλλογικό τους συμφέρον «αρμέγουν» ετήσια με βάση το ακαθάριστο εθνικό εισόδημα κάθε κράτους - μέλους αλλά και μεταξύ άλλων με ενιαίο ποσοστό 0,30% επί της εναρμονισμένης βάσης ΦΠΑ κάθε κράτους - μέλους. Τώρα μάλιστα μεθοδεύεται η ενίσχυση της εισπραξιμότητας του ΦΠΑ προκειμένου μεγαλύτερο ποσοστό από τα έσοδά του να κατευθύνεται στα ευρωενωσιακά ταμεία με θέσπιση νέων φόρων (στις χρηματοπιστωτικές και ψηφιακές συναλλαγές, με «περιβαλλοντικούς» φόρους κ.ά.) και εισφορών (π.χ. στη χρήση πλαστικών).
Προσπαθούν μάλιστα απατηλά να εμφανίσουν τους φόρους αυτούς ως φορολόγηση δήθεν των επιχειρήσεων. Ομως, στην ουσία πρόκειται για μορφές νέων έμμεσων φόρων, οι οποίοι, όπως και ο ΦΠΑ, μέσα από τη λειτουργία της καπιταλιστικής αγοράς, μετακυλίονται επιβαρύνοντας τελικά και πάλι τους εργαζόμενους και τα λαϊκά νοικοκυριά. Αυτά λοιπόν είναι τα κονδύλια που η ΕΕ έχει το θράσος να αποκαλεί «ίδιους πόρους».
Η «μαγιά» για το φούσκωμα των κερδών
Η ΕΕ ως ένωση του κεφαλαίου επιδιώκει τα κονδύλια αυτά να κατευθύνονται με τη μέγιστη δυνατή ακρίβεια στις εκάστοτε ανάγκες του κεφαλαίου αποτελώντας την αναγκαία «μαγιά» για να φουσκώνουν τα κέρδη της καπιταλιστικής κερδοφορίας.
Η κατεύθυνσή της λοιπόν είναι σαφής: Στόχος δεν είναι άλλος από το να πριμοδοτούν «προστιθέμενη αξία» και «νέες πηγές εσόδων». Εχουν στόχο δηλαδή να λειτουργήσουν ανταποδοτικά, στη βάση του «κόστους - οφέλους», προκειμένου να πολλαπλασιάσουν την κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων, όπως απέδειξαν και οι αποκαλύψεις του «Ριζοσπάστη» τη βδομάδα που μας πέρασε.
Με απλά λόγια, αν τα έργα μετά την ολοκλήρωσή τους δεν εξασφαλίζουν πεδίο για να δραστηριοποιηθούν κερδοφόρα επιχειρήσεις, αν π.χ. δεν έχουν διόδια, εισιτήρια, πελάτες «με το κεφάλι» και πωλήσεις «με το κομμάτι» δεν προτιμώνται, δεν ιεραρχούνται, δεν θεωρούνται άμεσα επιλέξιμα, καθυστερούν, βαλτώνουν. Γι' αυτό όλως τυχαίως τα αντιπλημμυρικά έργα, τα έργα αντιπυρικής προστασίας, οι αντισεισμικές υποδομές «κολλάνε στα γρανάζια της γραφειοκρατίας», αναβάλλονται επ' αόριστο για δεκαετίες, την ώρα που οι εργοστασιακές μονάδες, τα ξενοδοχεία «πάνω στο κύμα», τα πολυκαταστήματα τύπου mall, οι μαρίνες αδειοδοτούνται, χρηματοδοτούνται και κατασκευάζονται με fast - track διαδικασίες στο όνομα της «ανάπτυξης», του «φιλικού περιβάλλοντος στην επιχειρηματικότητα».
Για παράδειγμα, σε Εκθεση του Ευρωκοινοβουλίου σχετικά με «την εφαρμογή ειδικών μέτρων για την Ελλάδα» αναφέρεται το πού κατευθύνονται τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία (ΕΔΕΤ):
«Το 63% του συνόλου των πληρωμών (...) αφορούσε ενισχύσεις για επιχειρήσεις και επιχειρηματικά σχέδια, συμβάλλοντας άμεσα στην κερδοφορία των επιχειρήσεων και τη μείωση του επιχειρηματικού κινδύνου (...) το δε 37% αφορούσε δράσεις κρατικών ενισχύσεων για έργα υποδομών», που - συμπληρώνουμε εμείς - έχουν ανάγκη και πάλι οι μεγάλοι όμιλοι για τη διευκόλυνση της δράσης και της κερδοφορίας τους. Δηλαδή, μονά - ζυγά δικά τους και να σημειώσουμε ότι αυτά τα κονδύλια αποτελούν τον πολιορκητικό κριό και για το τσάκισμα των εργατικών δικαιωμάτων.
Ευρωμηχανισμοί που διαιωνίζουν ελλείψεις και περικοπές
«Τελευταία λέξη» στις κατευθύνσεις της ΕΕ περί πολιτικής προστασίας αποτελεί ο νέος ευρωπαϊκός μηχανισμός πολιτικής προστασίας (RescEU) που ψηφίστηκε στο Ευρωκοινοβούλιο τον περασμένο Μάη.
Κινείται στο πλαίσιο των δραστικών περικοπών των προϋπολογισμών και στοχεύει να τις νομιμοποιήσει και να τις διαιωνίσει. Συγκροτείται με δέσμευση ενός μέρους από τον ελάχιστο στόλο αεροσκαφών και μέσων πυρόσβεσης που διαθέτουν ακόμα τα κράτη - μέλη, για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών ανά την Ευρώπη.
Η απόφαση δε για το πού και πότε θα διατεθούν αυτά τα δεσμευμένα μέσα θα ανήκει στην ΕΕ, την ώρα που όλο και πιο συχνά εκδηλώνονται ταυτόχρονες πυρκαγιές ανά την Ευρώπη, ενώ αυτά τα μέσα θα διατίθενται με την ευνόητη χρονοκαθυστέρηση για την αντιμετώπιση φυσικών φαινομένων, που όπως έχει αποδειχθεί η τραγική έκβασή τους πολλές φορές κρίνεται σε μόλις μερικές ώρες.
Πολιτική προστασία με ...προδιαγραφές ΕΕ
Η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι η νέα «Εθνική Υπηρεσία Διαχείρισης Εκτακτων Αναγκών» θα χρηματοδοτηθεί με 500 εκατ. ευρώ μεταξύ άλλων και κονδύλια από ΕΣΠΑ και ΕΤΕΠ καθώς και δημόσιες επενδύσεις.
Αν αναλογιστεί κανείς ότι μόλις την τελευταία δεκαετία πάνω από 1 δισ. περικόπηκαν από νευραλγικές υπηρεσίες όπως η Πυροσβεστική, η Δασική Υπηρεσία, το ΕΚΑΒ, τότε αυτά τα 500 εκατ. μπορεί να καταλάβει τι ακριβώς αντιπροσωπεύουν.
Υπάρχει πείρα από το τι εννοούν τα αστικά κόμματα μιλώντας για τη στελέχωση και την επάνδρωση υπηρεσιών, υποδομών και σωμάτων: Είναι γνωστό ότι με την ευρωενωσιακή χρηματοδότηση απαγορεύεται «διά ροπάλου» η πρόσληψη μόνιμου προσωπικού, ενώ προσλαμβάνονται το πολύ συμβασιούχοι ολίγων μηνών κατά το πρότυπο «ράβε - ξήλωνε».
Μάλιστα, στις εξαγγελίες της η κυβέρνηση προχώρησε ακόμα περισσότερο. Καθόλου τυχαία δεν είπε το παραμικρό για προσλήψεις προσωπικού. Αντίθετα, δημιουργούν ερωτήματα τόσο η εμπλοκή δανεικών μέσων και προσωπικού από τις Ενοπλες Δυνάμεις με βάση τα ΝΑΤΟικά προτάγματα όσο και η εκτενής αναφορά στους εθελοντές.
Οπως τόνισε ο πρωθυπουργός στις εξαγγελίες του με νόημα, «η νέα υπηρεσία θα ενσωματώσει στην πολιτική προστασία και τον εθελοντισμό που υπακούει σε κανόνες και συγκεκριμένη λειτουργική βοήθεια». Οι εθελοντές, δηλαδή, που σε κάθε περίπτωση θα μπορούσαν να συμβάλουν επικουρικά και συμπληρωματικά, με τις κυβερνητικές εξαγγελίες αναλαμβάνουν ρόλο πρώτης γραμμής, «μπαλώνοντας» τρύπες ολόκληρες του απογυμνωμένου σχετικά με τις λαϊκές ανάγκες κρατικού μηχανισμού, που αποδείχθηκε κι αυτές τις μέρες πόσο ζωτική σημασία έχουν.
Είναι επίσης γνωστή η αλήθεια για τον σύγχρονο τεχνολογικό εξοπλισμό που αγοράζεται κατά καιρούς και με ευρωενωσιακά κονδύλια, εν μέσω μάλιστα σφοδρών ανταγωνισμών ανάμεσα στους ομίλους των νέων τεχνολογιών, οι οποίοι είναι και οι πραγματικά ωφελημένοι. Γιατί για το λαό η κατάληξη αυτού του τεχνολογικού εξοπλισμού είναι γνωστή: Ταχύτατη απαξίωση, μη ουσιαστική αξιοποίησή του αφού όλη η συγκρότηση των κρατικών δομών χαρακτηρίζεται από έλλειψη σχεδιασμού, υποστελέχωση ή ανακυκλούμενο προσωπικό, ενώ η συντήρηση τέτοιου εξοπλισμού καθώς και τα λειτουργικά έξοδά του καλύπτονται σπάνια από το κράτος ή όποτε «ευαρεστηθεί» κάποιος επιχειρηματικός όμιλος να αυτοπροβληθεί κάνοντας κάποια χορηγία...
Οι λαθροχειρίες...
Συχνά τα αστικά κόμματα επικαλούνται τη διάθεση ενός μέρους του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) εμφανίζοντας ψευδώς ότι αυτό αφορά αποκλειστικά αντιπλημμυρικά και αντιπυρικά έργα ή ακόμα και ότι διατίθεται μέχρι και για... αποζημιώσεις πληγέντων. Ομως, ένα ελάχιστο κομμάτι από αυτά τα κονδύλια τελικά διατίθεται για την αντιπλημμυρική, αντιπυρική και αντισεισμική προστασία, επιβεβαιώνοντας το ΚΚΕ ότι τέτοια έργα δεν αποτελούν προτεραιότητα για κυβερνήσεις, τοπικές διοικήσεις και ΕΕ που τα συγχρηματοδοτούν. Είναι ενδεικτικό ότι στα εγκεκριμένα έργα του ΕΣΠΑ 2014 - 2020 για την περιφέρεια Αττικής τέτοιου είδους έργα, συμπεριλαμβάνοντας και τα αποχετευτικά, δεν ξεπερνούν τα 30 στα συνολικά 311... Ενώ όπως έχουν επανειλημμένα καταγγείλει οι κομμουνιστές περιφερειακοί σύμβουλοι, κι από αυτά τα έργα που εξαγγέλλονται ελάχιστα υλοποιούνται...
Οσο για τις αποζημιώσεις, αυτές εναπόκεινται στο γνωστό «Ταμείο Αλληλεγγύης» από το οποίο οι περισσότερες φυσικές καταστροφές, με τα απαγορευτικά όρια που επιβάλλει η ΕΕ με βάση το ΑΕΠ της κάθε περιοχής, θεωρούνται «ψιλοπράγματα» και δεν χρηματοδοτούνται οι πληγέντες ή αν χρηματοδοτηθούν ανάγονται σε κονδύλια... συμβολικού χαρακτήρα αφού δεν έχουν καμιά σχέση με τις πραγματικές διαστάσεις των καταστροφών. Ενδεικτικό είναι το ότι στη Λέσβο για τον περσινό σεισμό τελικά δόθηκαν μετά από ένα χρόνο μόλις 1,3 εκατ. ευρώ για 54 εκατ. ζημιές...
Δεν χρειάζεται άλλη απόδειξη για το ποιος τελικά ωφελείται από τα ευρωενωσιακά κονδύλια. Είναι αποκαλυπτική η ίδια η πραγματικότητα για το ρόλο τους καθώς οι χρονιές με τα μεγαλύτερα ρεκόρ απορροφητικότητάς τους, για τα οποία επαίρεται η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, ήταν αυτές που σημαδεύτηκαν από την ακόμα μεγαλύτερη ένταση της αντεργατικής επίθεσης και μεγάλες απώλειες σε μισθούς, συντάξεις, εργατικά δικαιώματα. Ηταν τα ίδια ακριβώς χρόνια που π.χ. ο προϋπολογισμός της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας τσεκουρωνόταν κατά 120 εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο συγκριτικά με το 2009.
Ο μύθος με τα χρυσά κουτάλια που θα κρατούσε ο λαός για να απολαύσει τα ευρωκονδύλια χρεοκόπησε κι αποκαλύφθηκε ότι απέκρυπτε την αλήθεια για την κερδοφορία με τα... φτυάρια για το μεγάλο κεφάλαιο, που πρόθυμα ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ τσακώνονται για το ποιος είναι πιο ικανός να τα κρατήσει καλύτερα για λογαριασμό του.
Εργατική εξουσία και αποδέσμευση από την ΕΕ η διέξοδος
Το ΚΚΕ στηρίζει σταθερά τις διεκδικήσεις του εργατικού και λαϊκού κινήματος, που απαιτεί να διατεθούν για τις λαϊκές ανάγκες τα κονδύλια από τον κρατικό προϋπολογισμό, το ΕΣΠΑ, τα ΕΔΕΤ, τα πακέτα Γιούνκερ κ.λπ. - χρήματα που έτσι κι αλλιώς προέρχονται από τη σκληρή φορολογία του λαού. Είναι ωστόσο ξεκάθαρο ότι η ΕΕ δεν μπορεί να γίνει φιλολαϊκή ούτε διορθώνεται, μόνο χειρότερη γίνεται. Για να εξασφαλίσει ο λαός πως ό,τι πλούτο παράγει θα τον καρπώνεται ο ίδιος χρειάζεται να κοινωνικοποιηθούν τα μονοπώλια με εργατική εξουσία, με μια κεντρικά σχεδιασμένη οικονομία, αποδεσμευμένη από την ΕΕ και κάθε διακρατική ένωση του κεφαλαίου. Αλλος δρόμος προς το συμφέρον του, όπως μπορεί να διαπιστώσει καθένας μας αυτές τις μέρες, δεν υπάρχει...
Του Κώστα ΠΑΠΑΔΑΚΗ
μέλος της ΚΕ και ευρωβουλευτής του ΚΚΕ
μέλος της ΚΕ και ευρωβουλευτής του ΚΚΕ