Στην τελική ευθεία το νέο χτύπημα στην Κοινωνική Ασφάλιση
«ΠΟΡΙΣΜΑ» ΤΗΣ «ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΟΦΩΝ» ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΕΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ
Με την παράδοση του «Πορίσματος» για το νέο σύστημα επικουρικών συντάξεων από την «Επιτροπή Σοφών» που έστησε το υπουργείο Εργασίας, η κυβέρνηση μπαίνει στην τελική ευθεία για το νέο χτύπημα της δημόσιας Κοινωνικής Ασφάλισης, για την παραπέρα ιδιωτικοποίησή της.
Η επίθεση αυτή, που σήμερα επικεντρώνεται στις επικουρικές συντάξεις, αποτελεί συνέχεια και εμβάθυνση της αντιασφαλιστικής πολιτικής όλων των προηγούμενων χρόνων από τις κυβερνήσεις ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ, «κορωνίδα» της οποίας μέχρι σήμερα αποτελεί ο νόμος Κατρούγκαλου.
Ουσιαστικά, η νέα κλιμάκωση της επίθεσης σηματοδοτεί την κατάργηση της επικούρησης ως μέρους της δημόσιας Ασφάλισης, με την απόλυτη παράδοση των εισφορών και των επικουρικών συντάξεων στις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες και τον χρηματιστηριακό τζόγο.
Το περιεχόμενο του νέου γύρου της αντιασφαλιστικής επίθεσης καθορίζεται από την ίδια τη στρατηγική του κεφαλαίου και τις αντιλαϊκές κατευθύνσεις της ΕΕ, του ΔΝΤ και του ΟΟΣΑ. Με βάση αυτές, τα ιδιωτικά και αμιγώς κεφαλαιοποιητικά συστήματα αντικαθιστούν τα δημόσια, η κρατική δέσμευση για συγκεκριμένες παροχές στο τέλος του εργάσιμου βίου αντικαθίσταται από το τζογάρισμα των εισφορών των ασφαλισμένων χωρίς καμία εγγύηση.
Η χρηματοδότηση από την εργοδοσία και το κράτος της (η οποία έτσι κι αλλιώς προκύπτει από το μόχθο των εργαζομένων) συρρικνώνεται ακόμα περισσότερο, ενώ το ύψος της δημόσιας σύνταξης περιορίζεται σε ένα ελάχιστο επίπεδο προνοιακού επιδόματος πείνας.
Οι αντιλαϊκές αυτές κατευθύνσεις και ο στόχος της ενίσχυσης των επιχειρηματικών συμφερόντων και στο πεδίο της Ασφάλισης εκφράστηκαν και στην ίδια τη σύνθεση της «Επιτροπής Σοφών» που παρέδωσε το «Πόρισμα», στην οποία κατείχαν περίοπτη θέση εκπρόσωποι της Ενωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών, της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς καθώς και των Επαγγελματικών Ταμείων μαζί και της Τράπεζας της Ελλάδας...
Στο έλεος του «επενδυτικού κινδύνου» για τη στήριξη των κερδών του κεφαλαίου
Ολος ο παραπάνω αντιλαϊκός σχεδιασμός αποτυπώθηκε καθαρά και στο «Πόρισμα» της Επιτροπής που παραδόθηκε στο υπουργείο Εργασίας.
Οι βασικές «ιδέες» του «Πορίσματος» προβλέπουν τα εξής:
1. Οι επικουρικές συντάξεις των νέων ασφαλισμένων δεν θα είναι εγγυημένες, καθώς το ύψος τους θα εξαρτάται από το τζογάρισμα στις αγορές και γενικώς από την «απόδοση» του ρίσκου που αναλαμβάνει ο κάθε ασφαλισμένος ατομικά! Είναι χαρακτηριστικό ότι γίνεται λόγος για «επιλογή» ανάμεσα σε «τρία επενδυτικά πακέτα», «χαμηλού», «μεσαίου» και «υψηλού επενδυτικού κινδύνου»... Στην πρόταση ως εναλλακτικοί πάροχοι διαχείρισης υποδεικνύονται «οι ΑΕΔΑΚ, οι ΕΠΕΥ, τα Πιστωτικά Ιδρύματα και οι Ασφαλιστικές Επιχειρήσεις».
Ιδιαίτερα χαρακτηριστική είναι και η αναφορά του «Πορίσματος» ότι στην Ομάδα Εργασίας «εκφράστηκαν απόψεις πως η παραμονή σε προϊόντα χαμηλού κινδύνου (σήμερα αρνητικά επιτόκια) καθ' όλη τη διάρκεια σώρευσης κεφαλαίου (ιδιαίτερα τα αρχικά έτη ασφάλισης) ενέχει συνολικά κίνδυνο χαμηλών αποδόσεων κατά την περίοδο αποθησαύρισης...».
Τι σημαίνουν όλα αυτά;
Οτι τα πακέτα του λεγόμενου «χαμηλού ρίσκου» θα υπάρχουν μόνο για... «ξεκάρφωμα», αφού στην πραγματικότητα με τα χαμηλά επιτόκιά τους - ακόμα και αν δεν μεσολαβήσουν παραπέρα πιο αρνητικές εξελίξεις - στο τέλος του εργάσιμου βίου θα αποδίδουν στην κυριολεξία ψίχουλα.
Κατά συνέπεια, αν ο ασφαλισμένος θέλει να ελπίζει σε κάποια στοιχειώδη απόδοση θα υποχρεώνεται να αναλάβει «υψηλό επενδυτικό κίνδυνο», θα κινδυνεύει δηλαδή ανά πάσα στιγμή μέσα στον εργάσιμο βίο του να τα χάσει όλα!
Αυτή είναι η πραγματικότητα του τζόγου στον οποίο ρίχνουν το μόχθο των εργαζομένων και όχι η ειδυλλιακή εικόνα που επιχειρούν να καλλιεργήσουν τα κυβερνητικά στελέχη, με τις περιγραφές τους περί «ατομικού κουμπαρά», μέσω του οποίου ο κάθε ασφαλισμένος «θα εξασφαλίζει τα γηρατειά του»... Στην πράξη, η προωθούμενη παραπέρα ιδιωτικοποίηση της Ασφάλισης οδηγεί σε μια κατάσταση όπου οι ασφαλισμένοι «μονά - ζυγά» χάνουν και οι μόνοι κερδισμένοι είναι αυτοί που θα έχουν στα χέρια τους τις εισφορές τους για να κερδοσκοπούν.
2. Ολοι οι νέοι ασφαλισμένοι που πρωτοασφαλίζονται μετά την 1/1/2021 υπάγονται υποχρεωτικά στο νέο ιδιωτικό ασφαλιστικό σύστημα και καταβάλλουν το 6,5% επί των αποδοχών τους.
Με άλλα λόγια, το κράτος διευρύνει την πελατεία των επιχειρηματικών ομίλων που δραστηριοποιούνται στην Ασφάλιση, εντάσσοντας υποχρεωτικά στο νέο σύστημα ομάδες κλάδων και επαγγελμάτων που με το ισχύον σύστημα δεν διαθέτουν επικουρική Ασφάλιση.
Τέτοιες μεγάλες κατηγορίες είναι οι ασφαλισμένοι στα πρώην ταμεία του ΟΑΕΕ και του ΟΓΑ.
Να σημειωθεί ότι την ίδια περίοδο που η κυβέρνηση υπόσχεται στους αυτοαπασχολούμενους μείωση των εισφορών τους για την κύρια σύνταξη προς το δημόσιο σύστημα Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), υποχρεώνει τους νέους να ασφαλίζονται στο ιδιωτικό σύστημα για επικουρική, επιβαρύνοντάς τους με επιπλέον 6,5% επί του εισοδήματός τους.
Στην ίδια κατεύθυνση εξετάζεται και το ενδεχόμενο στη νέα υποχρεωτική επικουρική Ασφάλιση να ασφαλίζονται και όσοι μέχρι σήμερα, ενώ έχουν ήδη μπει στην παραγωγή και ασφαλίζονται για κύρια σύνταξη, δεν έχουν επικουρική Ασφάλιση, καθώς προέρχονται από κλάδους που δεν έχουν επικούρηση (π.χ. αυτοαπασχολούμενοι, ελεύθεροι επαγγελματίες).
3. Στο πλαίσιο του σημερινού Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ) δημιουργείται ξεχωριστός νέος κλάδος ιδιωτικής επικουρικής Ασφάλισης και το Ταμείο θα είναι υπεύθυνο για την είσπραξη των εισφορών.
4. Παρά τις σκόπιμες ασάφειες για το «κόστος μετάβασης» στο νέο σύστημα, το «Πόρισμα» παραδέχεται ότι τουλάχιστον μετά τα πρώτα δέκα χρόνια, η διακοπή ροής εισφορών στο ΕΤΕΑΕΠ από τους νέους ασφαλισμένους θα προκαλέσει ελλείμματα, τα οποία με τη σειρά τους θα φορτωθούν σε παλιούς συνταξιούχους και ασφαλισμένους.
Αποφεύγοντας να προσδιορίσει ή να εκτιμήσει το ύψος των εν λόγω ελλειμμάτων, το «Πόρισμα» περιορίζεται να αναφέρει γενικώς ότι η Εθνική Αναλογιστική Αρχή συνεχίζει τις εργασίες της για την εκτίμηση των επιπτώσεων...
Στην πραγματικότητα, η προσπάθεια της κυβέρνησης και των επιτελείων της είναι να κουκουλωθούν για την ώρα οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν, καθώς σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις το κόστος μετάβασης από το ένα σύστημα στο άλλο υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει τα 55 δισ. ευρώ...
Σε κάθε περίπτωση, το ίδιο το «Πόρισμα» αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «θα μπορούσαν να εξεταστούν τρόποι τυχόν συνεισφοράς των ασφαλισμένων με βάση την αρχή της διαγενεακής αλληλεγγύης», που σημαίνει ότι και οι σημερινοί συνταξιούχοι και ασφαλισμένοι θα πληρώσουν το «μάρμαρο» για να λειτουργήσει απρόσκοπτα η ιδιωτικοποίηση. Είναι, πάντως, προκλητικό το γεγονός ότι οι θιασώτες των ατομικών ιδιωτικών ασφαλιστικών συστημάτων που αναθεματίζουν τον ρόλο της δημόσιας Κοινωνικής Ασφάλισης και τις αρχές της αλληλεγγύης που υπάρχουν σε αυτήν, είναι οι ίδιοι που επικαλούνται τη «διαγενεακή αλληλεγγύη» μόνο όταν πρόκειται πάλι οι ασφαλισμένοι να αναλάβουν το κόστος...
Αντίστοιχη είναι η περίπτωση της κάλυψης των συντάξεων αναπηρίας ή θανάτου στο ιδιωτικό σύστημα επικουρικής Ασφάλισης, με το «Πόρισμα» να σημειώνει πολύ χαρακτηριστικά ότι στις περιπτώσεις αυτές (αναπηρία ή θάνατος) «σημειώνεται ο κίνδυνος να επέλθει η θεμελίωση του δικαιώματος πολύ νωρίτερα από την αναμενόμενη περίοδο, με συνέπεια το σωρευμένο ποσό στον ατομικό κεφαλαιοποιητικό λογαριασμό διαμορφώνεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα»!
Για να αντιμετωπιστεί και αυτό το πρόβλημα, προτείνεται «να δημιουργηθεί ένας "κουμπαράς αλληλεγγύης" ο οποίος να τροφοδοτείται με ειδική κράτηση επί των καταβαλλόμενων εισφορών του κάθε ασφαλισμένου»... Και εδώ δηλαδή το κόστος θα επωμίζονται οι ασφαλισμένοι, ενώ και πάλι γίνεται λόγος για «ειδική πρόβλεψη ελάχιστης συνταξιοδοτικής παροχής».
Να σημειωθεί εξάλλου ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζεται η συμπερίληψη αναφοράς ότι το εύρος ηλικίας απόδοσης της νέας επικουρικής σύνταξης θα οριστεί από το 62ο έως το 70ό έτος, κάτι που σημαίνει ότι τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης για την καταβολή των επικουρικών συντάξεων στους νέους θα αυξηθούν μέχρι και το 70ό έτος, αντί του 62ου έως του 67ου που ισχύει σήμερα για την κύρια σύνταξη και την ταυτόχρονη απόδοση της επικουρικής στα ίδια ηλικιακά όρια.
Οργανωμένος αγώνας απέναντι στη νέα επίθεση και τον αποπροσανατολισμό
Από τα παραπάνω προκύπτει ξεκάθαρα το νέο έγκλημα που επιχειρείται σε βάρος ασφαλισμένων και συνταξιούχων, κυρίως ενάντια στη νέα γενιά ασφαλισμένων.
Για να κρυφτεί η ουσία της επίθεσης, η κυβέρνηση της ΝΔ και από κοντά ο ΣΥΡΙΖΑ που επιχειρεί να συσκοτίσει τη στρατηγική του ταύτιση, στρέφουν σκόπιμα αλλού τη συζήτηση.
Ετσι, όλη την προηγούμενη βδομάδα, με επαναλαμβανόμενες παρεμβάσεις της ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας και άλλων κυβερνητικών στελεχών διαφημίζονται οι «αυξήσεις που έρχονται στις επικουρικές», ενώ την ίδια στιγμή αναζωπυρώθηκε και ο χαρτοπόλεμος μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ για τις καθυστερούμενες συντάξεις.
Στην πραγματικότητα, βέβαια, οι «αυξήσεις» που διαφημίζει η κυβέρνηση αφορούν στην εφαρμογή της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για τις περικοπές των επικουρικών σε περίπου 250.000 συνταξιούχους, η οποία μάλιστα δεν έχει αναδρομική ισχύ.
Αυτό σημαίνει ότι για τους 40 μήνες που μεσολάβησαν μεταξύ Ιούνη 2016 (που επιβλήθηκαν οι συγκεκριμένες περικοπές) και Οκτώβρη 2019 (που εκδόθηκε η απόφαση του ΣτΕ), οι εν λόγω συνταξιούχοι χάνουν αμετάκλητα 1 δισ. ευρώ!
Αλλά και ο καβγάς για τις καθυστερούμενες συντάξεις είναι άσφαιρος, καθώς τόσο η ΝΔ όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ είναι εξίσου υπεύθυνοι για το πρόβλημα, για τις τεράστιες ελλείψεις δυναμικού και υποδομών στον μηχανισμό των Ταμείων που εκδίδει τις συντάξεις.
Σε κάθε περίπτωση, απέναντι στον νέο γύρο της αντιασφαλιστικής επίθεσης και τον αποπροσανατολιστικό κουρνιαχτό που τον συνοδεύει, ο εργαζόμενος λαός πρέπει να αντιτάξει τον δικό του οργανωμένο αγώνα, τη δική του πάλη για Δημόσια Υποχρεωτική Κοινωνική Ασφάλιση, για κατάργηση όλων των αντιασφαλιστικών νόμων, για διεκδίκηση συντάξεων που εξασφαλίζουν αξιοπρέπεια στα γηρατειά, στη βάση των σύγχρονων εργατικών - λαϊκών αναγκών.
Τη διοργάνωση συλλαλητηρίων σε όλες τις πόλεις της χώρας το Σάββατο 30 Νοέμβρη, στην Αθήνα στις 10.30 το πρωί στα Προπύλαια, για να εμποδίσουν και να ανατρέψουν τις πολιτικές που οδηγούν στο νέο προμελετημένο έγκλημα στην Κοινωνική Ασφάλιση αποφάσισε η Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα (ΣΕΑ) των Συνταξιουχικών Οργανώσεων, μπροστά στη νέα επέλαση για την κατάργηση του κοινωνικού ασφαλιστικού συστήματος που ετοιμάζει η κυβέρνηση της ΝΔ, παίρνοντας τη σκυτάλη από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.
«ΠΟΡΙΣΜΑ» ΤΗΣ «ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΟΦΩΝ» ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΕΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ
Με την παράδοση του «Πορίσματος» για το νέο σύστημα επικουρικών συντάξεων από την «Επιτροπή Σοφών» που έστησε το υπουργείο Εργασίας, η κυβέρνηση μπαίνει στην τελική ευθεία για το νέο χτύπημα της δημόσιας Κοινωνικής Ασφάλισης, για την παραπέρα ιδιωτικοποίησή της.
Η επίθεση αυτή, που σήμερα επικεντρώνεται στις επικουρικές συντάξεις, αποτελεί συνέχεια και εμβάθυνση της αντιασφαλιστικής πολιτικής όλων των προηγούμενων χρόνων από τις κυβερνήσεις ΝΔ - ΣΥΡΙΖΑ - ΠΑΣΟΚ, «κορωνίδα» της οποίας μέχρι σήμερα αποτελεί ο νόμος Κατρούγκαλου.
Ουσιαστικά, η νέα κλιμάκωση της επίθεσης σηματοδοτεί την κατάργηση της επικούρησης ως μέρους της δημόσιας Ασφάλισης, με την απόλυτη παράδοση των εισφορών και των επικουρικών συντάξεων στις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες και τον χρηματιστηριακό τζόγο.
Το περιεχόμενο του νέου γύρου της αντιασφαλιστικής επίθεσης καθορίζεται από την ίδια τη στρατηγική του κεφαλαίου και τις αντιλαϊκές κατευθύνσεις της ΕΕ, του ΔΝΤ και του ΟΟΣΑ. Με βάση αυτές, τα ιδιωτικά και αμιγώς κεφαλαιοποιητικά συστήματα αντικαθιστούν τα δημόσια, η κρατική δέσμευση για συγκεκριμένες παροχές στο τέλος του εργάσιμου βίου αντικαθίσταται από το τζογάρισμα των εισφορών των ασφαλισμένων χωρίς καμία εγγύηση.
Η χρηματοδότηση από την εργοδοσία και το κράτος της (η οποία έτσι κι αλλιώς προκύπτει από το μόχθο των εργαζομένων) συρρικνώνεται ακόμα περισσότερο, ενώ το ύψος της δημόσιας σύνταξης περιορίζεται σε ένα ελάχιστο επίπεδο προνοιακού επιδόματος πείνας.
Οι αντιλαϊκές αυτές κατευθύνσεις και ο στόχος της ενίσχυσης των επιχειρηματικών συμφερόντων και στο πεδίο της Ασφάλισης εκφράστηκαν και στην ίδια τη σύνθεση της «Επιτροπής Σοφών» που παρέδωσε το «Πόρισμα», στην οποία κατείχαν περίοπτη θέση εκπρόσωποι της Ενωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών, της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς καθώς και των Επαγγελματικών Ταμείων μαζί και της Τράπεζας της Ελλάδας...
Στο έλεος του «επενδυτικού κινδύνου» για τη στήριξη των κερδών του κεφαλαίου
Ολος ο παραπάνω αντιλαϊκός σχεδιασμός αποτυπώθηκε καθαρά και στο «Πόρισμα» της Επιτροπής που παραδόθηκε στο υπουργείο Εργασίας.
Οι βασικές «ιδέες» του «Πορίσματος» προβλέπουν τα εξής:
1. Οι επικουρικές συντάξεις των νέων ασφαλισμένων δεν θα είναι εγγυημένες, καθώς το ύψος τους θα εξαρτάται από το τζογάρισμα στις αγορές και γενικώς από την «απόδοση» του ρίσκου που αναλαμβάνει ο κάθε ασφαλισμένος ατομικά! Είναι χαρακτηριστικό ότι γίνεται λόγος για «επιλογή» ανάμεσα σε «τρία επενδυτικά πακέτα», «χαμηλού», «μεσαίου» και «υψηλού επενδυτικού κινδύνου»... Στην πρόταση ως εναλλακτικοί πάροχοι διαχείρισης υποδεικνύονται «οι ΑΕΔΑΚ, οι ΕΠΕΥ, τα Πιστωτικά Ιδρύματα και οι Ασφαλιστικές Επιχειρήσεις».
Ιδιαίτερα χαρακτηριστική είναι και η αναφορά του «Πορίσματος» ότι στην Ομάδα Εργασίας «εκφράστηκαν απόψεις πως η παραμονή σε προϊόντα χαμηλού κινδύνου (σήμερα αρνητικά επιτόκια) καθ' όλη τη διάρκεια σώρευσης κεφαλαίου (ιδιαίτερα τα αρχικά έτη ασφάλισης) ενέχει συνολικά κίνδυνο χαμηλών αποδόσεων κατά την περίοδο αποθησαύρισης...».
Τι σημαίνουν όλα αυτά;
Οτι τα πακέτα του λεγόμενου «χαμηλού ρίσκου» θα υπάρχουν μόνο για... «ξεκάρφωμα», αφού στην πραγματικότητα με τα χαμηλά επιτόκιά τους - ακόμα και αν δεν μεσολαβήσουν παραπέρα πιο αρνητικές εξελίξεις - στο τέλος του εργάσιμου βίου θα αποδίδουν στην κυριολεξία ψίχουλα.
Κατά συνέπεια, αν ο ασφαλισμένος θέλει να ελπίζει σε κάποια στοιχειώδη απόδοση θα υποχρεώνεται να αναλάβει «υψηλό επενδυτικό κίνδυνο», θα κινδυνεύει δηλαδή ανά πάσα στιγμή μέσα στον εργάσιμο βίο του να τα χάσει όλα!
Αυτή είναι η πραγματικότητα του τζόγου στον οποίο ρίχνουν το μόχθο των εργαζομένων και όχι η ειδυλλιακή εικόνα που επιχειρούν να καλλιεργήσουν τα κυβερνητικά στελέχη, με τις περιγραφές τους περί «ατομικού κουμπαρά», μέσω του οποίου ο κάθε ασφαλισμένος «θα εξασφαλίζει τα γηρατειά του»... Στην πράξη, η προωθούμενη παραπέρα ιδιωτικοποίηση της Ασφάλισης οδηγεί σε μια κατάσταση όπου οι ασφαλισμένοι «μονά - ζυγά» χάνουν και οι μόνοι κερδισμένοι είναι αυτοί που θα έχουν στα χέρια τους τις εισφορές τους για να κερδοσκοπούν.
2. Ολοι οι νέοι ασφαλισμένοι που πρωτοασφαλίζονται μετά την 1/1/2021 υπάγονται υποχρεωτικά στο νέο ιδιωτικό ασφαλιστικό σύστημα και καταβάλλουν το 6,5% επί των αποδοχών τους.
Με άλλα λόγια, το κράτος διευρύνει την πελατεία των επιχειρηματικών ομίλων που δραστηριοποιούνται στην Ασφάλιση, εντάσσοντας υποχρεωτικά στο νέο σύστημα ομάδες κλάδων και επαγγελμάτων που με το ισχύον σύστημα δεν διαθέτουν επικουρική Ασφάλιση.
Τέτοιες μεγάλες κατηγορίες είναι οι ασφαλισμένοι στα πρώην ταμεία του ΟΑΕΕ και του ΟΓΑ.
Να σημειωθεί ότι την ίδια περίοδο που η κυβέρνηση υπόσχεται στους αυτοαπασχολούμενους μείωση των εισφορών τους για την κύρια σύνταξη προς το δημόσιο σύστημα Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), υποχρεώνει τους νέους να ασφαλίζονται στο ιδιωτικό σύστημα για επικουρική, επιβαρύνοντάς τους με επιπλέον 6,5% επί του εισοδήματός τους.
Στην ίδια κατεύθυνση εξετάζεται και το ενδεχόμενο στη νέα υποχρεωτική επικουρική Ασφάλιση να ασφαλίζονται και όσοι μέχρι σήμερα, ενώ έχουν ήδη μπει στην παραγωγή και ασφαλίζονται για κύρια σύνταξη, δεν έχουν επικουρική Ασφάλιση, καθώς προέρχονται από κλάδους που δεν έχουν επικούρηση (π.χ. αυτοαπασχολούμενοι, ελεύθεροι επαγγελματίες).
3. Στο πλαίσιο του σημερινού Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ) δημιουργείται ξεχωριστός νέος κλάδος ιδιωτικής επικουρικής Ασφάλισης και το Ταμείο θα είναι υπεύθυνο για την είσπραξη των εισφορών.
4. Παρά τις σκόπιμες ασάφειες για το «κόστος μετάβασης» στο νέο σύστημα, το «Πόρισμα» παραδέχεται ότι τουλάχιστον μετά τα πρώτα δέκα χρόνια, η διακοπή ροής εισφορών στο ΕΤΕΑΕΠ από τους νέους ασφαλισμένους θα προκαλέσει ελλείμματα, τα οποία με τη σειρά τους θα φορτωθούν σε παλιούς συνταξιούχους και ασφαλισμένους.
Αποφεύγοντας να προσδιορίσει ή να εκτιμήσει το ύψος των εν λόγω ελλειμμάτων, το «Πόρισμα» περιορίζεται να αναφέρει γενικώς ότι η Εθνική Αναλογιστική Αρχή συνεχίζει τις εργασίες της για την εκτίμηση των επιπτώσεων...
Στην πραγματικότητα, η προσπάθεια της κυβέρνησης και των επιτελείων της είναι να κουκουλωθούν για την ώρα οι κίνδυνοι που ελλοχεύουν, καθώς σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις το κόστος μετάβασης από το ένα σύστημα στο άλλο υπολογίζεται ότι θα ξεπεράσει τα 55 δισ. ευρώ...
Σε κάθε περίπτωση, το ίδιο το «Πόρισμα» αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «θα μπορούσαν να εξεταστούν τρόποι τυχόν συνεισφοράς των ασφαλισμένων με βάση την αρχή της διαγενεακής αλληλεγγύης», που σημαίνει ότι και οι σημερινοί συνταξιούχοι και ασφαλισμένοι θα πληρώσουν το «μάρμαρο» για να λειτουργήσει απρόσκοπτα η ιδιωτικοποίηση. Είναι, πάντως, προκλητικό το γεγονός ότι οι θιασώτες των ατομικών ιδιωτικών ασφαλιστικών συστημάτων που αναθεματίζουν τον ρόλο της δημόσιας Κοινωνικής Ασφάλισης και τις αρχές της αλληλεγγύης που υπάρχουν σε αυτήν, είναι οι ίδιοι που επικαλούνται τη «διαγενεακή αλληλεγγύη» μόνο όταν πρόκειται πάλι οι ασφαλισμένοι να αναλάβουν το κόστος...
Αντίστοιχη είναι η περίπτωση της κάλυψης των συντάξεων αναπηρίας ή θανάτου στο ιδιωτικό σύστημα επικουρικής Ασφάλισης, με το «Πόρισμα» να σημειώνει πολύ χαρακτηριστικά ότι στις περιπτώσεις αυτές (αναπηρία ή θάνατος) «σημειώνεται ο κίνδυνος να επέλθει η θεμελίωση του δικαιώματος πολύ νωρίτερα από την αναμενόμενη περίοδο, με συνέπεια το σωρευμένο ποσό στον ατομικό κεφαλαιοποιητικό λογαριασμό διαμορφώνεται σε πολύ χαμηλά επίπεδα»!
Για να αντιμετωπιστεί και αυτό το πρόβλημα, προτείνεται «να δημιουργηθεί ένας "κουμπαράς αλληλεγγύης" ο οποίος να τροφοδοτείται με ειδική κράτηση επί των καταβαλλόμενων εισφορών του κάθε ασφαλισμένου»... Και εδώ δηλαδή το κόστος θα επωμίζονται οι ασφαλισμένοι, ενώ και πάλι γίνεται λόγος για «ειδική πρόβλεψη ελάχιστης συνταξιοδοτικής παροχής».
Να σημειωθεί εξάλλου ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, εξετάζεται η συμπερίληψη αναφοράς ότι το εύρος ηλικίας απόδοσης της νέας επικουρικής σύνταξης θα οριστεί από το 62ο έως το 70ό έτος, κάτι που σημαίνει ότι τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης για την καταβολή των επικουρικών συντάξεων στους νέους θα αυξηθούν μέχρι και το 70ό έτος, αντί του 62ου έως του 67ου που ισχύει σήμερα για την κύρια σύνταξη και την ταυτόχρονη απόδοση της επικουρικής στα ίδια ηλικιακά όρια.
Οργανωμένος αγώνας απέναντι στη νέα επίθεση και τον αποπροσανατολισμό
Από τα παραπάνω προκύπτει ξεκάθαρα το νέο έγκλημα που επιχειρείται σε βάρος ασφαλισμένων και συνταξιούχων, κυρίως ενάντια στη νέα γενιά ασφαλισμένων.
Για να κρυφτεί η ουσία της επίθεσης, η κυβέρνηση της ΝΔ και από κοντά ο ΣΥΡΙΖΑ που επιχειρεί να συσκοτίσει τη στρατηγική του ταύτιση, στρέφουν σκόπιμα αλλού τη συζήτηση.
Ετσι, όλη την προηγούμενη βδομάδα, με επαναλαμβανόμενες παρεμβάσεις της ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας και άλλων κυβερνητικών στελεχών διαφημίζονται οι «αυξήσεις που έρχονται στις επικουρικές», ενώ την ίδια στιγμή αναζωπυρώθηκε και ο χαρτοπόλεμος μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ για τις καθυστερούμενες συντάξεις.
Στην πραγματικότητα, βέβαια, οι «αυξήσεις» που διαφημίζει η κυβέρνηση αφορούν στην εφαρμογή της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) για τις περικοπές των επικουρικών σε περίπου 250.000 συνταξιούχους, η οποία μάλιστα δεν έχει αναδρομική ισχύ.
Αυτό σημαίνει ότι για τους 40 μήνες που μεσολάβησαν μεταξύ Ιούνη 2016 (που επιβλήθηκαν οι συγκεκριμένες περικοπές) και Οκτώβρη 2019 (που εκδόθηκε η απόφαση του ΣτΕ), οι εν λόγω συνταξιούχοι χάνουν αμετάκλητα 1 δισ. ευρώ!
Αλλά και ο καβγάς για τις καθυστερούμενες συντάξεις είναι άσφαιρος, καθώς τόσο η ΝΔ όσο και ο ΣΥΡΙΖΑ είναι εξίσου υπεύθυνοι για το πρόβλημα, για τις τεράστιες ελλείψεις δυναμικού και υποδομών στον μηχανισμό των Ταμείων που εκδίδει τις συντάξεις.
Σε κάθε περίπτωση, απέναντι στον νέο γύρο της αντιασφαλιστικής επίθεσης και τον αποπροσανατολιστικό κουρνιαχτό που τον συνοδεύει, ο εργαζόμενος λαός πρέπει να αντιτάξει τον δικό του οργανωμένο αγώνα, τη δική του πάλη για Δημόσια Υποχρεωτική Κοινωνική Ασφάλιση, για κατάργηση όλων των αντιασφαλιστικών νόμων, για διεκδίκηση συντάξεων που εξασφαλίζουν αξιοπρέπεια στα γηρατειά, στη βάση των σύγχρονων εργατικών - λαϊκών αναγκών.
Ι. Οι πρόσφατες αποφάσεις του ΣτΕ (1880-2003/2019 Ολομ) και ιδιαίτερα οι υπ’αριθ. 1880, 1888-91/2019) ήταν η χειρότερη δυνατή εξέλιξη για τις διεκδικήσεις των συνταξιούχων. Απογοήτευσαν τους ίδιους και τις οικογένειές τους, αφού το ίδιο Ανώτατο Δικαστήριο με τις αποφάσεις του με αριθ. 2287-2290/2015 είχε αποφανθεί αμετάκλητα υπέρ της αντισυνταγματικότητας των περικοπών στις συντάξεις του νόμου Κουτρουμάνη (ν. 4051/2012) και του νόμου Βρούτση (ν. 4093/2012) που τους έχουν στοιχίσει μέχρι σήμερα σε περικοπές και αφαίρεση εισοδήματος σχεδόν πάνω από 40 δις ευρώ!!
1ον) Οι αποφάσεις σε βάρος των συνταξιούχων ελήφθησαν με διαφορά ΜΟΝΟ ΜΙΑΣ (1) ψήφου (13 δικαστές κατά των αναδρομικών και 12 δικαστές υπέρ).
Όμως από τις ίδιες αποφάσεις διαπιστώνουμε ότι αυτές που αντιμετώπισαν όλα τα σημαντικά ζητήματα (οι υπ’αριθ. 1890-91/2019) ελήφθησαν με διαφορά ΜΙΑΣ (1) ΜΟΝΟ ψήφου.
Η οριακή πλειοψηφία και η πολύ ισχυρή επιχειρηματολογία της μειοψηφίας, με την οποία συντάχθηκε ο παραιτηθείς πρώην Πρόεδρος του ΣτΕ κ.Νίκος Σακελλαρίου καθώς και η διάδοχός του, Προεδρεύσασα, Αντιπρόεδρος κα Μαρία Σαρπ, συνηγορούν υπέρ της άμεσης πολιτικής απόφασης καταβολής των αναδρομικών στους συνταξιούχους.
2ον) Η παραίτηση του πρώην Προέδρου του ΣτΕ κ.Νίκου Σακελλαρίου αμέσως μετά τη διάσκεψη της 11/5/2018 που με οριακή πλειοψηφία (13-12) ΜΙΑΣ (1) ΜΟΝΟ ψήφου, όπως αναφέρθηκε, το ΣτΕ αποφάσισε να μην χορηγηθούν τα αναδρομικά καθώς και οι λόγοι που επικαλέστηκε (σκέψη 20 στην υπ’αριθ. 1891/2019 απόφαση) δημιουργούν εύλογες αμφιβολίες στους συνταξιούχους και τον λαό μας, πολύ περισσότερο που στη δήλωσή του ο παραιτηθείς πρώην Πρόεδρος κ.Σακελλαρίου ανέφερε για τη συγκεκριμένη ψηφοφορία και τα εξής:
«(…) Τα χρόνια που ακολούθησαν, οι αντοχές όλων μας δοκιμάσθηκαν ακόμη περισσότερο από τα νεώτερα μνημόνια που επέβαλαν τη λήψη και νέων επώδυνων οικονομικών μέτρων, που συνοδεύθηκαν από τις συνεχείς μειώσεις μισθών και συντάξεων.
Οι καταστάσεις αυτές, οδήγησαν το Δικαστήριο στην έκδοση σειράς αποφάσεων της Ολομελείας του σχετικά με την μή περαιτέρω μείωση των συντάξεων και την θεσμική θωράκιση των προσώπων, που είναι επιφορτισμένα με βασικές αποστολές του Κράτους, όπως η εθνική άμυνα, η ασφάλεια, η υγεία, η παιδεία και η Δικαιοσύνη.
Φρονούμε, ότι τα δικαστικά αυτά προηγούμενα και οι εγγυήσεις που ετέθησαν με αυτά, δεν μπορούν, χωρίς να παραβιάζεται το Σύνταγμα, να αγνοηθούν ούτε, πολύ περισσότερο, να παρακαμφθούν από το νομοθέτη, με το πρόσχημα της καταρτίσεως ενός νέου ασφαλιστικού συστήματος μέσω του επανυπολογισμού όλων, των μέχρι σήμερα, απονεμηθεισών συντάξεων – πράγμα που θέτει τους ήδη συνταξιούχους σε καθεστώς πλήρους ανασφαλείας, κατά παράβαση της αρχής της εμπιστοσύνης – και μέσω της εισαγωγής, σε συνάρτηση, πάντοτε, με τον επανυπολογισμό, ενός νέου τρόπου υπολογισμού των εφεξής απονεμομένων συντάξεων, μέτρα που οδηγούν, με μαθηματική ακρίβεια, σε περαιτέρω μείωση του ύψους των συντάξεων, το οποίο, όμως, έχει ήδη διαμορφωθεί, μετά τις αλλεπάλληλες περικοπές τους, σε ιδιαίτερα χαμηλό επίπεδο.
Σε αντίθετη περίπτωση, εκτιμούμε, ότι είναι πλέον ή ορατός ο κίνδυνος περαιτέρω μειώσεως του ύψους των απονεμομένων συντάξεων, με τελικό αποτέλεσμα την πλήρη εξαθλίωση όλων των συνταξιούχων.».
3ον) Η μεγάλη καθυστέρηση στην έκδοση και δημοσίευση των αποφάσεων, πρωτοφανές γεγονός στα δικαστικά χρονικά της χώρας μας αλλά και σε ολόκληρη την ΕΕ!!
Οι προσφυγές των κοινωνικών φορέων και των μεμονωμένων συνταξιούχων κατά του ν. 4387/2016 κατατέθηκαν στις 4-12-2016, συζητήθηκαν ενώπιον της Ολομέλειας στις 4-10-2017, οι διασκέψεις ολοκληρώθηκαν στο διάστημα από 11/5/2018 έως 7/6/2018, ενώ οι αποφάσεις δημοσιεύθηκαν σε περίληψη ενάμιση χρόνο μετά, στις 4-10-2019 και σε πλήρη επίσημα κείμενα στις 21-10-2019!
4ον) Η για πέντε ολόκληρα χρόνια ΜΗ συμμόρφωση προς τις αποφάσεις 2287-2290/2015 της Ολομέλειας του ΣτΕ που είχαν κρίνει τις περικοπές των συντάξεων των νόμων Κουτρουμάνη-Βρούτση και την κατάργηση των Δώρων του νόμου Βρούτση ως αντισυνταγματικές.
Ούτε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για πέντε σχεδόν έτη, ούτε η κυβέρνηση της ΝΔ ως αντιπολίτευση, ούτε τώρα ως κυβέρνηση, έπραξαν κάτι για να υλοποιηθούν οι ανωτέρω αποφάσεις που δικαίωναν τους συνταξιούχους ως προς τα αναδρομικά. Αντίθετα, έπραξαν τα πάντα για να ΜΗΝ συμμορφωθούν επικαλούμενα μνημονιακές ρυθμίσεις και δεσμεύσεις και επισείοντας το ζήτημα «του δημοσιονομικού εκτροχιασμού» της οικονομίας.
5ον) Οι αποφάσεις του Μισθοδικείου (υπ’αριθ. 1-4/2017 ΑΕΔ) που δικαίωσαν τους συνταξιούχους δικαστές ως προς τα ζητήματα του επανυπολογισμού και της καταβολής των αναδρομικών.
6ον) Οι αντίθετες αποφάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου για την ενοποίηση των Ταμείων στον ΕΦΚΑ, την ένταξη σ’αυτόν των δημοσίων υπαλλήλων και των στρατιωτικών (υπ’αριθ. 930/2019 Β’ Τμήματος ΕλΣυν), καθώς και της αντισυνταγματικότητας της παρακράτησης της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ) υπέρ ΑΚΑΓΕ (υπ’αριθ. 244/2017 και 32/2018 ΕλΣυν). Οι τελευταίες αποφάσεις δημιουργούν βάσιμες προσδοκίες να αχθούν οι υποθέσεις προς τελική κρίση στο ΑΕΔ αν η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου εμμείνει στη διαφορετική άποψη για τα ίδια ζητήματα από εκείνη της Ολομέλειας του ΣτΕ.
7ον) Οι συνεχείς αναφορές των δανειστών, των μνημονιακών κομμάτων και των μνημονιακών κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ στην ανεξάρτητη λειτουργία τής Δικαιοσύνης την οποία (εμμέσως ή αμέσως) προέτρεπαν να απορρίψει τα αιτήματα των συνταξιούχων ώστε να αποφευχθεί «το δημοσιονομικό σοκ» και ο εκτροχιασμός της οικονομίας και να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος (βλ. κυρίως τις από 31/1/2019, 2/2/2019, 2/10/2019 ανακοινώσεις της ΕΝΥΠΕΚΚ).
8ον) Η έμμεση νομιμοποίηση από το ΣτΕ 15 μνημονιακών νόμων που περιέκοψαν συντάξεις και κατήργησαν Δώρα (3833, 3845, 3847, 3863 και 3865/2010, 3986, 4002 και 4024/2011, 4046, 4051 και 4093/2012, 4274/2014, 4334 και 4336/2015, 4387/2016) αναφορικά με τις περικοπές στις συντάξεις και την κατάργηση των Δώρων από το 2010 έως το 2016, ενώ η χώρα μας -σύμφωνα με επίσημες ανακοινώσεις και δηλώσεις των μνημονιακών κυβερνήσεων- έχει εξέλθει από τα Μνημόνια από τον Αύγουστο του 2018!
9ον) Η αμφισβήτηση και διχογνωμία μεταξύ των νομικών, εκπροσώπων των μνημονιακών κομμάτων, αλλά και κυβερνητικών παραγόντων, αναφορικά με το σκεπτικό και κυρίως με το διατακτικό των πρόσφατων αποφάσεων του ΣτΕ για τις περικοπές του 2012 αλλά και του ν. 4387/2016.
10ον) Με τις πρόσφατες αποφάσεις η Ολομέλεια του Συμβουλίου Επικρατείας αποφάσισε να μην υπάρξει καταβολή αναδρομικών πριν την ημερομηνία δημοσίευσης των αποφάσεών της (4-10-2019).
Στις περιπτώσεις αυτές το Ανώτατο Ακυρωτικό εφάρμοσε κατά γράμμα τον αντικοινωνικό και βάρβαρο μνημονιακό νόμο 4274/2014 (Α’ 147, άρθρο 22 παρ. 1), με τον οποίο -μετά από πίεση των δανειστών- προστέθηκε παράγραφος 3β στη σχετική νομοθεσία του ΣτΕ (άρθρο 50 Π.Δ. 18/1989), σύμφωνα με το οποίο: «Σε περίπτωση αιτήσεως ακυρώσεως που στρέφεται κατά διοικητικής πράξεως, το Δικαστήριο, σταθμίζοντας τις πραγματικές καταστάσεις που έχουν δημιουργηθεί κατά τον χρόνο εφαρμογής της, ιδίως δε υπέρ των καλόπιστων διοικουμένων καθώς και το δημόσιο συμφέρον, μπορεί να ορίσει ότι τα αποτελέσματα της ακυρώσεως συντρέχουν σε χρονικό σημείο μεταγενέστερο του χρόνου έναρξης της ισχύος της και σε κάθε περίπτωση προγενέστερο του χρόνου δημοσίευσης της αποφάσεως».
Με τη νέα αυτή μνημονιακή διάταξη δόθηκε η δυνατότητα στο ΣτΕ να αποκλίνει από τον κανόνα τής αναδρομικής ακυρώσεως για να καθορίζει μεταγενέστερο χρόνο για την επέλευση των συνεπειών από την ακύρωση των αποφάσεων.
Στην προκειμένη περίπτωση, με αυτή την απαράδεκτη και αντικοινωνική μνημονιακή ρύθμιση («κόφτης αναδρομικότητας»), οι συνταξιούχοι έχουν μεγάλες απώλειες των συντάξεων και γενικώς του εισοδήματός τους. Η νομιμοποίηση αυτής της αντικοινωνικής διάταξης του ν. 4274/2014 από το Συμβούλιο Επικρατείας, θα είναι και στο μέλλον, αν δεν καταργηθεί, πηγή μεγάλων απωλειών για μισθωτούς και συνταξιούχους.