Άραγε γνωρίζεις Τι γιορτάζουμε ;;
-Η 28η του Οκτώβρη είναι η επέτειος που σύσσωμος ο ελληνικός λαός όρθωσε το ανάστημά του ενάντια στην ιμπεριαλιστική εισβολή του ιταλικού φασισμού στα 1940 και ενώ μαινόταν ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος. Το ΟΧΙ του λαού εκφράστηκε και μετά την εισβολή και κατοχή από τους Γερμανούς ιμπεριαλιστές, με την παλλαϊκή ένοπλη Αντίσταση.
Αμέσως μετά την έναρξη της Κατοχής, με πρωτοβουλία του ΚΚΕ, δημιουργήθηκαν το Εργατικό Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (ΕΕΑΜ) στις 16 Αυγούστου 1941 και το ΕΑΜ στις 27 Σεπτέμβρη 1941. Στο ΕΑΜ και στις οργανώσεις του (ΕΛΑΣ, ΕΠΟΝ, Εθνική Αλληλεγγύη, ΕΤΑ, ΟΠΛΑ, ΕΛΑΝ) συσπειρώθηκε η μεγάλη πλειοψηφία της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων.
Είχε προηγηθεί, κατά την έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου, το πρώτο ανοιχτό γράμμα του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Νίκου Ζαχαριάδη, γραμμένο μέσα από τα μπουντρούμια της Γενικής Ασφάλειας στις 31 Οκτώβρη, το οποίο δημοσιεύτηκε στις 2 Νοέμβρη 1940 και που καλούσε στην οργάνωση της αντίστασης ενάντια στην εισβολή.
Το ΚΚΕ μπροστάρης στις πιο αντίξοες για το ίδιο συνθήκες
Η έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου βρήκε το ΚΚΕ αποδεκατισμένο, την ηγεσία και τα στελέχη του στις φυλακές και τις εξορίες, τις Οργανώσεις του σμπαραλιασμένες, και όσες υπήρχαν ακόμη, υπό το καθεστώς του άγριου διωγμού. Η μεταξική δικτατορία είχε καταφέρει ισχυρότατο πλήγμα στο σώμα του Κόμματος, αφού στο πρόσωπό του έβλεπε τον κύριο και ανυποχώρητο εχθρό της.
1944: Ο λαός της Αθήνας πανηγυρίζει για την απελευθέρωση της πόλης από τους ναζί κατακτητές
|
Την περίοδο της δικτατορίας, πάνω από 80.000 άτομαβασανίστηκαν στα κρατητήρια των αστυνομικών τμημάτων, στις φυλακές και τις εξορίες. Τους 45.000φτάνουν οι κομμουνιστές, μέλη και οπαδοί του ΚΚΕ, που πιάστηκαν, και σε 2.000 περίπου οι μόνιμοι κρατούμενοι και εξόριστοι.
Την 28η Οκτώβρη 1940, περίπου 2.000 κομμουνιστές, πρωτοπόρα μέλη και στελέχη του ΚΚΕ βρίσκονταν κρατούμενοι σε 22 φυλακές, στρατόπεδα και τόπους εξορίας. Για παράδειγμα, στην Ακροναυπλία (μαζί με την Πύλο) ήταν 625, στον Αϊ - Στράτη 230, στην Ανάφη 220, στην Αίγινα 170, στην Τρίπολη και άλλες φυλακές 500, στη Φολέγανδρο 140, στην Κίμωλο 36, στην Κέρκυρα και στα νησιά Ιο, Σίφνο, Αμοργό κ.λπ. περίπου 50, στα σανατόρια (φυματικοί) γύρω στους 40 κ.ο.κ.
Βεβαίως, με την εισβολή των Ιταλών, την πρωτοβουλία για τον παλλαϊκό ξεσηκωμό την πήρε το ΚΚΕ, με πλέον χαρακτηριστικό το ιστορικό ανοιχτό γράμμα του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Ν. Ζαχαριάδη, που ήδη προαναφέραμε. Αμέσως μόλις εκδηλώθηκε η στρατιωτική επιδρομή της Ιταλίας, η ηγεσία του ΚΚΕ, τα μέλη και τα στελέχη του από τις φυλακές και τις εξορίες στάθηκαν αποφασιστικά στο πλευρό του λαού. Οσοι μπόρεσαν να δραπετεύσουν, άρχισαν να αναδιοργανώνουν το Κόμμα, συγκροτώντας Κεντρική Επιτροπή και ανασυγκροτώντας τις Κομματικές Οργανώσεις. Ταυτόχρονα άρχισαν να οργανώνουν την αντίσταση του λαού στον κατακτητή.
Ολοι οι φυλακισμένοι και εξόριστοι κομμουνιστές, από την πρώτη στιγμή ζήτησαν να σταλούν στο πολεμικό μέτωπο, στην πρώτη γραμμή. Οι Ακροναυπλιώτες, για παράδειγμα, έστειλαν στην κυβέρνηση Μεταξά γράμμα για να σταλούν στο μέτωπο αλλά αυτή τους ζήτησε δηλώσεις μετανοίας για να τους επιτρέψει να πάνε να πολεμήσουν. Αλλά οι Ακροναυπλιώτες κομμουνιστές έδωσαν περήφανη απάντηση με υπόμνημά τους στις 13/11/1940: «Οι ιδέες μας είναι πάντοτε και έχουν για κίνητρο, αφετηρία και σκοπό την εξύψωση και την ευημερία του ελληνικού λαού και του έθνους, ολόκληρο δε το παρελθόν μας είναι μια συνεπής και συνεχής προσπάθεια για την επίτευξη αυτών των σκοπών. Στον αγώνα αυτόν δώσαμε ό,τι πολύτιμο είχαμε, υποστήκαμε αγόγγυστα επί σειρά ετών όλα τα μαρτύρια και τις στερήσεις της εξορίας και της φυλακής και πολλοί από μας έχουν θυσιάσει και τη ζωή τους, χωρίς κανέναν υπολογισμό προσωπικών μας ωφελημάτων. Και σήμερα, ακριβώς διότι μένουμε πιστοί στις αρχές μας και διότι έχουμε για έμβλημά μας "Πάνω απ' όλα τα συμφέροντα του ελληνικού λαού" τασσόμεθα ανεπιφύλακτα στο πλευρό της κυβέρνησης, που διευθύνει την αντίσταση του ελληνικού λαού ενάντια στον επιδρομέα» («Ριζοσπάστης», 28/10/1945).
Η άρχουσα τάξη της Ελλάδας έθετε το δικό της ταξικό ζήτημα πάνω απ' όλα. Ετσι, η δικτατορία του Μεταξά αρνήθηκε να απελευθερώσει τους κρατούμενους στις φυλακές και τις εξορίες κομμουνιστές και άλλους αγωνιστές προκειμένου, όπως ζητούσαν, να σταλούν εθελοντικά στο πολεμικό μέτωπο. Και όσοι δεσμώτες κομμουνιστές δεν κατάφεραν να αποδράσουν παραδόθηκαν στους Γερμανούς κατακτητές, πολλοί από τους οποίους βεβαίως πέρασαν τη φρικιαστική εμπειρία των στρατοπέδων του Νταχάου, του Αουσβιτς, του Ματχάουζεν και αλλού, ανάμεσα στους οποίους και ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης.
Το ΕΑΜ έσωσε το λαό από την πείνα. Δημιούργησε φύτρα εξουσίας στις απελευθερωμένες περιοχές (Αυτοδιοίκηση, Λαϊκή Δικαιοσύνη). Τροφοδότησε τη λαϊκή πολιτιστική ανάταση. Στις 10 Μάρτη 1944 ορκίστηκε η Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης (ΠΕΕΑ), το κεντρικό πολιτικό όργανο διοίκησης των απελευθερωμένων περιοχών. Στον ηρωικό λαϊκό αγώνα για την εθνική απελευθέρωση ηγήθηκε η εργατική τάξη, με επικεφαλής το κόμμα της, το ΚΚΕ. Ο αστικός πολιτικός κόσμος δεν είχε στο ελάχιστο λαϊκό έρεισμα στην Ελλάδα.
Οταν επέστρεψε στη χώρα η αστική κυβέρνηση του Καΐρου, που είχε χαρακτηριστεί κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, τον Οκτώβρη του 1944, επικρατούσαν συνθήκες επαναστατικής κατάστασης, δηλαδή ο ένοπλος λαός μαζικά οργανωμένος στις ΕΑΜικές οργανώσεις έκανε πρακτικά κουμάντο στη χώρα ενώ τα ερείσματα της αστικής τάξης ήταν πολύ περιορισμένα. Παρ' όλα αυτά το ΚΚΕ δεν μπόρεσε να προσανατολίσει το εργατικό - λαϊκό κίνημα στο στόχο της πάλης για την εξουσία, με αποτέλεσμα να δοθεί χρόνος στην αστική εξουσία να αναδιοργανωθεί και να περάσει στην επίθεση ενάντια στο λαό.
Η ίδρυση του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας
Την 28η Οκτώβρη τιμάμε, εκτός από την αντίσταση στην ιταλική φασιστική εισβολή, και τον αγώνα της ΕΑΜικής αντίστασης της περιόδου της Κατοχής, και την απόφαση ίδρυσης του Γενικού Αρχηγείου Ανταρτών στις 28 Οκτώβρη 1946, που θεωρείται και μέρα ίδρυσης του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας (ΔΣΕ).
Ο αγώνας του ΔΣΕ υπήρξε συνέχεια των αγώνων του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ την περίοδο της Κατοχής, της ηρωικής μάχης της Αθήνας του Δεκέμβρη του 1944, όταν ο αστικός κόσμος μαζί με τους Αγγλους ιμπεριαλιστές συμμάχους του χτύπησαν ένοπλα το λαό για να τον αφοπλίσουν και για να αλλάξουν υπέρ τους το συσχετισμό δύναμης. Ο Δεκέμβρης έληξε με ήττα του λαϊκού κινήματος και με την υπογραφή της απαράδεκτης Συμφωνίας της Βάρκιζας.
Δεκατρείς μήνες μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας η κατάσταση είχε διαμορφωθεί ως εξής, σε βάρος του ΕΑΜικού κινήματος: 1.289 δολοφονίες, 6.671 τραυματισμοί, 31.632 βασανισμοί, 18.767 λεηλασίες και φυλακίσεις, 84.931 συλλήψεις, 509 απόπειρες φόνου, 265 βιασμοί γυναικών.
Δεκατρείς μήνες μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας η κατάσταση είχε διαμορφωθεί ως εξής, σε βάρος του ΕΑΜικού κινήματος: 1.289 δολοφονίες, 6.671 τραυματισμοί, 31.632 βασανισμοί, 18.767 λεηλασίες και φυλακίσεις, 84.931 συλλήψεις, 509 απόπειρες φόνου, 265 βιασμοί γυναικών.
Το λαϊκό κίνημα μετά την απελευθέρωση βρέθηκε μπροστά στο δίλημμα: Υποταγή ή οργάνωση της πάλης και αντεπίθεση; Αν και με καθυστέρηση, επέλεξε το δεύτερο δρόμο, όπως κάθε λαός που αρνείται να δεχτεί την ταπείνωση και τον εξανδραποδισμό.
Οι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης άρχισαν να παίρνουν μέτρα αυτοπροστασίας. Ετσι, συγκρότησαν ένοπλες ομάδες για να αντιμετωπίσουν τη δολοφονική - εγκληματική δράση των διαφόρων ένοπλων συμμοριών που συνεπικουρούσαν τις αστικές δυνάμεις κόντρα στο λαϊκό κίνημα. Οι ομάδες αυτές ήταν γνωστές με τα ονόματα ΟΚΔΑ (Ομάδες Καταδιωκόμενων Δημοκρατικών Αγωνιστών) ή ΟΔΕΚΑ (Ομάδες Δημοκρατικών Ενόπλων Καταδιωκόμενων Αγωνιστών).
Οι ΟΚΔΑ ή ΟΔΕΚΑ άρχισαν να καθοδηγούνται από το ΚΚΕ. Η 2η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ (Φλεβάρης 1946) προσανατόλισε το Κόμμα και το κίνημα και στον ένοπλο αγώνα, σε συνδυασμό με ειρηνικές μορφές πάλης. Από το καλοκαίρι του 1946 εντάθηκαν οι προσπάθειες του ΚΚΕ για την ενοποίηση των αντάρτικων ομάδων, αφού δεν υπήρχε άλλη διέξοδος.
Στις 26 - 28 Οκτώβρη 1946 σε σύσκεψη που πραγματοποιείται στην Τσούκα Αντιχασίων, στην οποία παίρνουν μέρος οι καπετάνιοι Μάρκος, Κίσσαβος (Μπλάνας, ο καπετάνιος της θεσσαλικής I μεραρχίας του ΕΛΑΣ στο τέλος της Κατοχής), Κικίτσας (καπετάνιος Πιερίων από την αρχή του κατοχικού αντάρτικου) και Λασσάνης (Πολιτικός Επίτροπος της 10ης μεραρχίας του ΕΛΑΣ), αποφασίστηκε η ενοποίηση των αντάρτικων ομάδων κάτω από ενιαία στρατιωτική καθοδήγηση.
Τότε εκδόθηκε η ιστορική υπ' αριθ. 1 διαταγή για τη συγκρότηση του Γενικού Αρχηγείου των ανταρτών, η οποία έχει ως εξής:
«ΓΕΝΙΚΟ ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΑΝΤΑΡΤΩΝ
ΕΠΙΤΕΛΙΚΟ ΓΡΑΦΕΙΟ 1
ΑΡΙΘ. ΠΡΩΤ. 1
Η στυγνή δίωξη των αγωνιστών και του δημοκρατικού λαού από τον αγγλόδουλο μοναρχοφασισμό και τα όργανά του, που ανάγκασαν χιλιάδες δημοκράτες να βγούνε στα βουνά για να υπερασπίσουν τη ζωή τους, οδήγησε στη σημερινή ανάπτυξη του αντάρτικου κινήματος.
Εχοντας υπόψη ότι είναι ώριμη πια η ανάγκη της δημιουργίας συντονιστικού οργάνου για το συντονισμό και την καθοδήγηση του όλου αντάρτικου αγώνα,
Α π ο φ α σ ί ζ ο υ μ ε
τη δημιουργία του Γενικού Αρχηγείου Ανταρτών, στο οποίο θα υπάγονται τα αρχηγεία Ανταρτών Μακεδονίας, Θεσσαλίας, Ηπείρου, Ρούμελης.
Σταθμός Διοίκησης Γενικού Αρχηγείου
28 Οκτώβρη 1946».
Ο αντάρτικος στρατός με τη διαταγή αριθμός 19 της 27/12/1946 ονομάστηκε «Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας».
«Εγώ, παιδί του λαού της Ελλάδας και μαχητής του ΔΣΕ, ορκίζομαι να πολεμήσω με το όπλο στο χέρι, να χύσω το αίμα μου και να δώσω και την ίδια μου τη ζωή για να διώξω απ' τα χώματα της πατρίδας μου και τον τελευταίο ξένο καταχτητή. Για να εξαφανίσω κάθε ίχνος φασισμού. Για να εξασφαλίσω και να υπερασπίσω την εθνική ανεξαρτησία και την εδαφική ακεραιότητα της πατρίδας μου. Για να εξασφαλίσω και να υπερασπίσω τη δημοκρατία, την τιμή, την εργασία, την περιουσία και την πρόοδο του λαού μου.
Ορκίζομαι να 'μαι καλός, γενναίος και πειθαρχικός στρατιώτης, να εχτελώ όλες τις διαταγές των ανωτέρων μου, να τηρώ όλες τις διατάξεις του κανονισμού και να κρατώ τα μυστικά του ΔΣΕ.Ορκίζομαι να 'μαι υπόδειγμα καλής συμπεριφοράς προς το λαό, φορέας και εμψυχωτής στη λαϊκή ενότητα και συμφιλίωση και να αποφεύγω κάθε πράξη που θα με εκθέτει και θα με ατιμάζει, σαν άτομο και σαν μαχητή. Ιδανικό μου έχω τη λεύτερη και ισχυρή δημοκρατική Ελλάδα και την πρόοδο και ευημερία του λαού. Και στην υπηρεσία του ιδανικού μου θέτω το όπλο μου και τη ζωή μου.
Αν ποτέ φανώ επίορκος και από κακή πρόθεση παραβώ τον όρκο μου ας πέσει πάνω μου αμείλικτο το τιμωρό χέρι της πατρίδας και το μίσος και η καταφρόνια του λαού μου»..
Αυτό τον όρκο έδιναν οι μαχητές του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. Για τους σκοπούς και τα ιδανικά, στα οποία ορκίστηκαν, επί τρία ολόκληρα χρόνια πολεμούσαν απ' άκρη σ' άκρη της ελληνικής γης ματώνοντας καθημερινά. Αλλοι έχασαν τη ζωή τους. Αλλοι έμειναν ανάπηροι. Αλλοι βασανίστηκαν για δεκαετίες, γυρνώντας από φυλακή σε φυλακή κι από εξορία σε εξορία. Αλλοι, που γλίτωσαν από το θάνατο του πολέμου, ένιωσαν βαριά την ανάσα του να τους πνίγει στέκοντας ολόρθοι μπρος στις κάννες του εκτελεστικού αποσπάσματος. Αλλοι πάλι υποχρεώθηκαν να ζήσουν στην πολιτική προσφυγιά, χωρίς να έχουν το δικαίωμα να δουν τις οικογένειές τους, τα σπίτια τους, τις πατρογονικές τους εστίες. Αυτός ήταν ο Δημοκρατικός Στρατός, την ίδρυση του οποίου γιορτάζουμε σήμερα, 28 του Οκτώβρη. Αλλά τι ήταν εκείνο που επέβαλε την εμφάνισή του στο προσκήνιο της ιστορίας;
Ο αγώνας του ΔΣΕ ξεχωρίζει γιατί αποτέλεσε την κορυφαία στιγμή της ταξικής πάλης στην Ελλάδα, αγώνας που απείλησε την εξουσία της αστικής τάξης στη χώρα μας. Παρ' όλη την ήττα του αποτελεί πολύτιμη παρακαταθήκη για το λαϊκό κίνημα στη χώρα μας.