Σκέψεις και συμπεράσματα από την επίσκεψη της αντιπροσωπείας του ΚΚΕ στη σεισμόπληκτη Τουρκία
Του Ελισαίου Βαγενά, μέλους της ΚΕ του ΚΚΕ, υπεύθυνου του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ.
Στη σεισμόπληκτη Τουρκία βρέθηκε τις προηγούμενες μέρες αντιπροσωπεία του ΚΚΕ, με επικεφαλής τον σ. Γιώργο Μαρίνο, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του Κόμματός μας, μεταφέροντας μήνυμα αμέριστης αλληλεγγύης στον δοκιμαζόμενο τουρκικό λαό και στο ΚΚ Τουρκίας (ΚΚΤ).
Η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ επισκέφτηκε αρχικά την Αγκυρα, όπου πριν τον σεισμό είχε προγραμματιστεί συγκέντρωση του ΚΚ Τουρκίας για τις προσεχείς εκλογές. Συγκέντρωση που μετά τον σεισμό πήρε άλλα χαρακτηριστικά. Εκεί η αντιπροσωπεία μας είχε συναντήσεις με αντιπροσωπεία του ΚΚ Τουρκίας, με επικεφαλής τον ΓΓ της ΚΕ του ΤΚΡ Κεμάλ Οκουγιάν, επισκέφτηκε «Στέκι της Γειτονιάς» του ΚΚΤ, όπου ενημερώθηκε και είδε στην πράξη τον τρόπο συγκέντρωσης, διαλογής και αποστολής της βοήθειας που συγκεντρώνεται για τους σεισμόπληκτους. Ακολούθησε η επίσκεψη σε σεισμόπληκτες περιοχές της Τουρκίας, ξεκινώντας από τα Αδανα (περίπου 400 νεκροί), στην Αλεξανδρέττα ή Ισκεντερούν (υπολογίζονται μέχρι και 20 χιλιάδες νεκροί) και στην πλήρως ισοπεδωμένη Αντιόχεια (Αντάκια), με αμέτρητες χιλιάδες νεκρούς και εκατοντάδες χιλιάδες ξεσπιτωμένους.
Δεν θα μπορούσαμε με λόγια να μεταφέρουμε τον πόνο του λαού, τα μεγέθη της καταστροφής που βιώνει. Θα εστιάσουμε, λοιπόν, στην παρουσίαση ορισμένων πρώτων σκέψεων και συμπερασμάτων από αυτήν την επίσκεψη.
1. Το αστικό κράτος της Τουρκίας, που είναι ένα από τα 20 ισχυρότερα καπιταλιστικά κράτη του πλανήτη μας, με τον 2ο σε μέγεθος μεγαλύτερο στρατό του ΝΑΤΟ, με την 11η θέση στην παγκόσμια κατάταξη των στρατιωτικών δυνάμεων, βρέθηκε εντελώς «γυμνό» στην αντιμετώπιση ενός ισχυρού καταστρεπτικού σεισμού.
Γιατί συνέβη αυτό, όταν η Τουρκία, όπως και η Ελλάδα, είναι χώρες σεισμογενείς;
Γιατί το κράτος στην Τουρκία δεν ελέγχει τον κατασκευαστικό τομέα, τις εταιρείες, που κατασκευάζουν σπίτια, επιχειρήσεις, δημόσια κτίρια;
Γιατί δεν υπάρχουν επαρκείς και στελεχωμένες υποδομές για τέτοιους ελέγχους;
Γιατί δεν υπάρχουν προγράμματα αντικατάστασης εκείνης της λαϊκής στέγης που έχει φτιαχτεί πριν τους όποιους αντισεισμικούς κανόνες;
Γιατί δεν είχαν ελεγχθεί σχολεία, νοσοκομεία και άλλα δημόσια κτίρια, που κατέρρευσαν σαν «τραπουλόχαρτα»;
Γιατί δεν υπήρχαν ισχυρές και καλά εξοπλισμένες μονάδες διάσωσης των ανθρώπων, που βρέθηκαν κάτω από τα συντρίμμια;
Αναμφισβήτητα όλα αυτά και άλλα ερωτήματα αφορούν και την Ελλάδα, όπου το 60% των κτιρίων έχουν οικοδομηθεί πριν την εφαρμογή αναγκαίων αντισεισμικών κανονισμών, όπου είναι γνωστή η έλλειψη μηχανικών στις σχετικές δημόσιες υπηρεσίες ελέγχου, όπου δεν υπάρχουν προγράμματα για την οικοδόμηση σύγχρονης, ασφαλούς και φθηνής λαϊκής στέγης.
Γιατί; Μα γιατί μιλάμε για ένα κράτος εχθρικό για τον λαό, ένα κράτος ταγμένο στα συμφέροντα της κερδοφορίας του κεφαλαίου, έναν μηχανισμό της αστικής τάξης στην υπηρεσία της διαφύλαξης των κερδών της, που «κλείνει τα μάτια» ακόμη και στην παραβίαση των δικών του κανονισμών, εάν αυτό το απαιτεί το καπιταλιστικό κέρδος, η «ακρογωνιαία λίθος» της οικονομίας της αγοράς.
2. Το Κομμουνιστικό Κόμμα Τουρκίας, ένα κόμμα με περιορισμένα μέσα και δυνάμεις, έδειξε μια αξιοθαύμαστη επαγρύπνηση και ετοιμότητα στην αντιμετώπιση των συνεπειών του καταστροφικού σεισμού. Απέστειλε δικές του δυνάμεις απεγκλωβισμού ανθρώπων, από συντρόφους που είχαν εκπαιδευτεί για αυτό και ήταν εξοπλισμένες για την αποστολή τους.
Είναι χαρακτηριστικό πως υπήρξαν πόλεις που οι ομάδες διάσωσης του ΚΚΤ, με εμφανή τα διακριτικά τους (το σφυροδρέπανο - σύμβολο του ΚΚΤ), έφτασαν πρώτες, πριν τις ανάλογες τουρκικές ΕΜΑΚ, σώζοντας εκατοντάδες ανθρώπους. Περιπτώσεις που οι κρατικές ομάδες διάσωσης ζήτησαν και έλαβαν υλικοτεχνική βοήθεια (ηλεκτρικές γεννήτριες, άλλα μέσα) από το ΚΚΤ.
Το ΚΚΤ οργάνωσε ταυτόχρονα μια μεγάλη καμπάνια αλληλεγγύης στους σεισμόπληκτους, μετέτρεψε τα δεκάδες «Στέκια της Γειτονιάς», που έχει σε όλη τη χώρα και αποτελούν «πυρήνες» πολιτικής και πολιτιστικής δράσης, σε κέντρα συλλογής βοήθειας.
Το ΚΚΤ οργάνωσε ταυτόχρονα μια μεγάλη καμπάνια αλληλεγγύης στους σεισμόπληκτους, μετέτρεψε τα δεκάδες «Στέκια της Γειτονιάς», που έχει σε όλη τη χώρα και αποτελούν «πυρήνες» πολιτικής και πολιτιστικής δράσης, σε κέντρα συλλογής βοήθειας.
Παρατηρήσαμε πως σε αντίθεση με τα επίσημα ανάλογα κέντρα, όπου η σχετική βοήθεια δίνεται άναρχα, το ΚΚΤ καταγράφει τις συγκεκριμένες ανάγκες της κάθε οικογένειας, κάθε γειτονιάς, καταυλισμού, χωριού, που ζητά τη βοήθειά του, την οποία παρέχει εξειδικευμένα, αφού έχει διαχωρίσει τρόφιμα, φάρμακα, ρουχισμό ανά κατηγορίες, είδη καθαριότητας, άλλα είδη πρώτης ανάγκης. Μιλάμε για μια γιγαντιαία επιχείρηση, στην οποία δεν συμμετέχουν μόνο τα μέλη και οι φίλοι του ΚΚΤ, αλλά και ολόκληρες γειτονιές, που είδαν πώς μπορεί αποτελεσματικά να οργανωθεί και να φτάσει η βοήθεια στους σεισμόπληκτους.
Πολλοί άνθρωποι, που δεν είχαν έως τα σήμερα καμία σχέση με το ΚΚΤ, βλέποντας και εκτιμώντας την οργανωτικότητα και τη συνεπή δράση του, προτίμησαν να δώσουν σε αυτό από το υστέρημά τους και όχι σε κρατικούς ή άλλους φιλανθρωπικούς φορείς.
Το ΚΚΤ απέστειλε στην περιοχή που χτυπήθηκε από τους σεισμούς εκατοντάδες μέλη και στελέχη του, τα οποία τα εναλλάσσει, ανά διαστήματα, ώστε να μπορούν να ξεκουραστούν. Με συγκίνηση συναντήσαμε νέα ζευγάρια συντρόφων, που εκπληρώνουν μαζί το κομματικό και ανθρωπιστικό καθήκον τους στις σεισμόπληκτες περιοχές.
Ο λαός της Τουρκίας αγκάλιασε την προσπάθεια των κομμουνιστών. Ειδικά σε εκείνες τις περιοχές που έγινε ο σεισμός, το ΚΚΤ ήταν πολύ αδύνατο οργανωτικά. Επιρροή είχαν τα αστικά κόμματα [εθνικιστικά, ρεφορμιστικά, ή αυτά που υπερτονίζουν την εθνικότητα (τουρκική, κουρδική) ή αξιοποιούν τη μουσουλμανική θρησκεία ως πολιτικό «όχημα»].
«Μας είχαν πει πως οι κομμουνιστές είναι τρομοκράτες και προδότες, πως είναι εχθροί μας, αλλά αυτοί οι "εχθροί" ήρθαν πρώτοι να μας βγάλουν από τα συντρίμμια, μας έφεραν φάρμακα και φαγητό», ήταν κάποιες μαρτυρίες που ήρθαν στα αυτιά μας. Το ΚΚΤ με την πρωτοπόρα δράση του αναγνωρίστηκε από ευρύτερες δυνάμεις και απέκτησε σημαντικό κύρος.
3.Το κράτος αντέδρασε σε αυτήν την εξέλιξη με μια ενέργεια που μοιάζει, αλλά δεν ήταν σπασμωδική: Στη σεισμόπληκτη Οσμανίγιε έστειλε μια αστυνομική δύναμη 100 ανδρών, που τόσοι δεν δούλευαν για τον απεγκλωβισμό ανθρώπων, για να κάνει έφοδο στο Κέντρο Αλληλεγγύης του ΚΚ Τουρκίας, συλλαμβάνοντας 10 κομμουνιστές. Προσπάθησε να προσάψει στους κομμουνιστές απαράδεκτες και αστήρικτες κατηγορίες.
Η εμφάνιση των αστυνομικών και η έφοδος προκάλεσαν την αγανάκτηση των σεισμόπληκτων. «Τόσοι αστυνομικοί δεν ήρθαν για να μας βγάλουν από τα συντρίμμια», «Ντροπή», φώναζαν οι κάτοικοι της Οσμανίγιε, που, όπως ανέφεραν, πρώτη φορά μετά τον σεισμό είδαν τόσους πολλούς αστυνομικούς. Εννοείται πως ξεσηκώθηκε ένα μεγάλο κύμα αλληλεγγύης με τους συλληφθέντες, στην Τουρκία και εκτός. Το ΚΚΕ εξέδωσε σχετική ανακοίνωση. Οι αρχές απελευθέρωσαν τους κομμουνιστές και όπως εξομολογήθηκαν ανεπισήμως, συνελήφθησαν γιατί με τη δράση τους «έδειχναν πως το κράτος είναι αδύναμο».
Ηταν μια πρώτη προσπάθεια της αστικής τάξης της Τουρκίας να δείξει τη δυσφορία της για τη δράση του ΚΚΤ και να καταστήσει σαφές πως δεν θα μείνει με «σταυρωμένα χέρια» απέναντι στην άνοδο της επιρροής των κομμουνιστών.
4. Η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ απ' όπου πέρασε έγινε δεκτή με μεγάλη αγάπη από τους κομμουνιστές της Τουρκίας, κάτι που δείχνει τις ουσιαστικές, μακρόχρονες και συντροφικές σχέσεις ανάμεσα στο ΚΚΕ και στο ΚΚΤ, που θα πρέπει να χαρακτηρίζουν τις σχέσεις των ΚΚ γειτονικών χωρών, κόντρα στο μίσος που καλλιεργούν οι αστικές τάξεις και οι εθνικιστικοί κύκλοι τους. Ταυτόχρονα, βιώσαμε έντονα και τη μεγάλη εκτίμηση και ευγνωμοσύνη των απλών ανθρώπων για τη βοήθεια και αλληλεγγύη που έδειξε ο λαός μας.
5. Στην Τουρκία, πριν τον σεισμό, όπως και στη χώρα μας, βρισκόταν σε εξέλιξη η προεκλογική καμπάνια. Μας είπε ένας Τούρκος σύντροφος το εξής αληθινό περιστατικό: Πριν τον σεισμό μιλούσε σε κάποιους φίλους του για την ανάγκη να ψηφίσουν και να ενισχύσουν στις εκλογές το ΚΚΤ κι αυτοί του απαντούσαν ως εξής: «Καλοί είσαστε οι κομμουνιστές, σωστά αυτά που λέτε, σας αγαπάμε, αλλά δεν μπορούμε να σας ψηφίσουμε, γιατί είσαστε μικρό κόμμα, δεν πάτε και για κυβέρνηση». Μετά τους σεισμούς ο σύντροφος αυτός τους ξαναβρήκε και τους ρώτησε: «Τι λέτε λοιπόν για το μικρό ΚΚΤ;». Κι η απάντηση ήταν: «Ντρεπόμαστε για αυτά που σου λέγαμε πριν τον σεισμό».
Αυτό το αναφέρουμε γιατί ορισμένοι εργαζόμενοι σκέφτονται ανάλογα και στη χώρα μας πριν τις εκλογές: Αν και εκτιμούν τη δράση του ΚΚΕ, όταν φτάνουν οι εκλογές στηρίζουν τα αστικά κόμματα, δηλαδή κάνουν επιλογές που στρέφονται κατά των δικαιωμάτων τους, ακόμα και της ζωής τους, μιας και στηρίζουν τα αστικά κόμματα που υπηρετούν τα συμφέροντα του κεφαλαίου.
Ομως, αυτοί οι εργαζόμενοι πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως οι κομμουνιστές, τόσο στην Τουρκία, όσο και στην Ελλάδα, είναι εκείνη η πολιτική δύναμη που αναδεικνύει πως δεν είναι μονόδρομος να πνίγεται ο λαός όταν βρέχει, να καίγεται όταν πιάνουν πυρκαγιές, να θάβεται στα συντρίμμια όταν γίνονται σεισμοί.
Είναι το ΚΚΕ που έχει αναδείξει τη σημασία και αναγκαιότητα της αντισεισμικής, αντιπλημμυρικής και αντιπυρικής προστασίας, με πλήθος εκδηλώσεων, ημερίδων, δημόσιων τοποθετήσεων, παρεμβάσεων στη Bουλή.
Είναι το ΚΚΕ που παλεύει με το καπιταλιστικό σύστημα, με την οικονομία της αγοράς, την αχόρταγη κερδοφορία του κεφαλαίου, που είναι οι αιτίες πολλαπλασιασμού των δεινών που βιώνουν τα λαϊκά στρώματα από φυσικές και τεχνολογικές καταστροφές.
Είναι το ΚΚΕ εκείνο το κόμμα που πρωτοστατεί στην οργάνωση του λαού, όταν τα άλλα κόμματα του λένε «τρέξε να σωθείς» ή «κάτσε στον καναπέ σου», ή «έχεις ατομική ευθύνη».
Στις προσεχείς εκλογές και πριν οι εργαζόμενοι πάνε στην κάλπη, πρέπει να αντλήσουν τα σωστά συμπεράσματα και από την καταστροφή στην Τουρκία.
Η ενίσχυση του ΚΚΕ και στις εκλογές θα βοηθήσει τον λαό: «Να ξεσηκωθεί, για να μη βρεθεί κάτω από τα συντρίμμια», όπως είναι αυτές τις μέρες το σύνθημα του ΚΚΤ.
Αναδημοσιεύεται από τον «Ριζοσπάστη του Σαββατοκύριακού» 25-26 Φλεβάρη 2023.
Το ΚΚΤ απέστειλε στην περιοχή που χτυπήθηκε από τους σεισμούς εκατοντάδες μέλη και στελέχη του, τα οποία τα εναλλάσσει, ανά διαστήματα, ώστε να μπορούν να ξεκουραστούν. Με συγκίνηση συναντήσαμε νέα ζευγάρια συντρόφων, που εκπληρώνουν μαζί το κομματικό και ανθρωπιστικό καθήκον τους στις σεισμόπληκτες περιοχές.
Ο λαός της Τουρκίας αγκάλιασε την προσπάθεια των κομμουνιστών. Ειδικά σε εκείνες τις περιοχές που έγινε ο σεισμός, το ΚΚΤ ήταν πολύ αδύνατο οργανωτικά. Επιρροή είχαν τα αστικά κόμματα [εθνικιστικά, ρεφορμιστικά, ή αυτά που υπερτονίζουν την εθνικότητα (τουρκική, κουρδική) ή αξιοποιούν τη μουσουλμανική θρησκεία ως πολιτικό «όχημα»].
«Μας είχαν πει πως οι κομμουνιστές είναι τρομοκράτες και προδότες, πως είναι εχθροί μας, αλλά αυτοί οι "εχθροί" ήρθαν πρώτοι να μας βγάλουν από τα συντρίμμια, μας έφεραν φάρμακα και φαγητό», ήταν κάποιες μαρτυρίες που ήρθαν στα αυτιά μας. Το ΚΚΤ με την πρωτοπόρα δράση του αναγνωρίστηκε από ευρύτερες δυνάμεις και απέκτησε σημαντικό κύρος.
3.Το κράτος αντέδρασε σε αυτήν την εξέλιξη με μια ενέργεια που μοιάζει, αλλά δεν ήταν σπασμωδική: Στη σεισμόπληκτη Οσμανίγιε έστειλε μια αστυνομική δύναμη 100 ανδρών, που τόσοι δεν δούλευαν για τον απεγκλωβισμό ανθρώπων, για να κάνει έφοδο στο Κέντρο Αλληλεγγύης του ΚΚ Τουρκίας, συλλαμβάνοντας 10 κομμουνιστές. Προσπάθησε να προσάψει στους κομμουνιστές απαράδεκτες και αστήρικτες κατηγορίες.
Η εμφάνιση των αστυνομικών και η έφοδος προκάλεσαν την αγανάκτηση των σεισμόπληκτων. «Τόσοι αστυνομικοί δεν ήρθαν για να μας βγάλουν από τα συντρίμμια», «Ντροπή», φώναζαν οι κάτοικοι της Οσμανίγιε, που, όπως ανέφεραν, πρώτη φορά μετά τον σεισμό είδαν τόσους πολλούς αστυνομικούς. Εννοείται πως ξεσηκώθηκε ένα μεγάλο κύμα αλληλεγγύης με τους συλληφθέντες, στην Τουρκία και εκτός. Το ΚΚΕ εξέδωσε σχετική ανακοίνωση. Οι αρχές απελευθέρωσαν τους κομμουνιστές και όπως εξομολογήθηκαν ανεπισήμως, συνελήφθησαν γιατί με τη δράση τους «έδειχναν πως το κράτος είναι αδύναμο».
Ηταν μια πρώτη προσπάθεια της αστικής τάξης της Τουρκίας να δείξει τη δυσφορία της για τη δράση του ΚΚΤ και να καταστήσει σαφές πως δεν θα μείνει με «σταυρωμένα χέρια» απέναντι στην άνοδο της επιρροής των κομμουνιστών.
4. Η αντιπροσωπεία του ΚΚΕ απ' όπου πέρασε έγινε δεκτή με μεγάλη αγάπη από τους κομμουνιστές της Τουρκίας, κάτι που δείχνει τις ουσιαστικές, μακρόχρονες και συντροφικές σχέσεις ανάμεσα στο ΚΚΕ και στο ΚΚΤ, που θα πρέπει να χαρακτηρίζουν τις σχέσεις των ΚΚ γειτονικών χωρών, κόντρα στο μίσος που καλλιεργούν οι αστικές τάξεις και οι εθνικιστικοί κύκλοι τους. Ταυτόχρονα, βιώσαμε έντονα και τη μεγάλη εκτίμηση και ευγνωμοσύνη των απλών ανθρώπων για τη βοήθεια και αλληλεγγύη που έδειξε ο λαός μας.
5. Στην Τουρκία, πριν τον σεισμό, όπως και στη χώρα μας, βρισκόταν σε εξέλιξη η προεκλογική καμπάνια. Μας είπε ένας Τούρκος σύντροφος το εξής αληθινό περιστατικό: Πριν τον σεισμό μιλούσε σε κάποιους φίλους του για την ανάγκη να ψηφίσουν και να ενισχύσουν στις εκλογές το ΚΚΤ κι αυτοί του απαντούσαν ως εξής: «Καλοί είσαστε οι κομμουνιστές, σωστά αυτά που λέτε, σας αγαπάμε, αλλά δεν μπορούμε να σας ψηφίσουμε, γιατί είσαστε μικρό κόμμα, δεν πάτε και για κυβέρνηση». Μετά τους σεισμούς ο σύντροφος αυτός τους ξαναβρήκε και τους ρώτησε: «Τι λέτε λοιπόν για το μικρό ΚΚΤ;». Κι η απάντηση ήταν: «Ντρεπόμαστε για αυτά που σου λέγαμε πριν τον σεισμό».
Αυτό το αναφέρουμε γιατί ορισμένοι εργαζόμενοι σκέφτονται ανάλογα και στη χώρα μας πριν τις εκλογές: Αν και εκτιμούν τη δράση του ΚΚΕ, όταν φτάνουν οι εκλογές στηρίζουν τα αστικά κόμματα, δηλαδή κάνουν επιλογές που στρέφονται κατά των δικαιωμάτων τους, ακόμα και της ζωής τους, μιας και στηρίζουν τα αστικά κόμματα που υπηρετούν τα συμφέροντα του κεφαλαίου.
Ομως, αυτοί οι εργαζόμενοι πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως οι κομμουνιστές, τόσο στην Τουρκία, όσο και στην Ελλάδα, είναι εκείνη η πολιτική δύναμη που αναδεικνύει πως δεν είναι μονόδρομος να πνίγεται ο λαός όταν βρέχει, να καίγεται όταν πιάνουν πυρκαγιές, να θάβεται στα συντρίμμια όταν γίνονται σεισμοί.
Είναι το ΚΚΕ που έχει αναδείξει τη σημασία και αναγκαιότητα της αντισεισμικής, αντιπλημμυρικής και αντιπυρικής προστασίας, με πλήθος εκδηλώσεων, ημερίδων, δημόσιων τοποθετήσεων, παρεμβάσεων στη Bουλή.
Είναι το ΚΚΕ που παλεύει με το καπιταλιστικό σύστημα, με την οικονομία της αγοράς, την αχόρταγη κερδοφορία του κεφαλαίου, που είναι οι αιτίες πολλαπλασιασμού των δεινών που βιώνουν τα λαϊκά στρώματα από φυσικές και τεχνολογικές καταστροφές.
Είναι το ΚΚΕ εκείνο το κόμμα που πρωτοστατεί στην οργάνωση του λαού, όταν τα άλλα κόμματα του λένε «τρέξε να σωθείς» ή «κάτσε στον καναπέ σου», ή «έχεις ατομική ευθύνη».
Στις προσεχείς εκλογές και πριν οι εργαζόμενοι πάνε στην κάλπη, πρέπει να αντλήσουν τα σωστά συμπεράσματα και από την καταστροφή στην Τουρκία.
Η ενίσχυση του ΚΚΕ και στις εκλογές θα βοηθήσει τον λαό: «Να ξεσηκωθεί, για να μη βρεθεί κάτω από τα συντρίμμια», όπως είναι αυτές τις μέρες το σύνθημα του ΚΚΤ.
Αναδημοσιεύεται από τον «Ριζοσπάστη του Σαββατοκύριακού» 25-26 Φλεβάρη 2023.