Ο Μπελογιάννης για τον Στάλιν: "ο πιο φοβερός εφιάλτης"

,,Για κάθε τίμιο άνθρωπο,για κάθε αγωνιστή του δίκιου και της λευτεριάς, για την ατέλειωτη φάλαγγα των κομμουνιστών, ο Στάλιν είναι ο σοφός δάσκαλος, ο αγαπημένος φίλος, ο δοξασμένος αρχηγός.

Είναι η καρδιά της καρδιάς μας. 

Είναι ο «μπάρμπας» όπως με μια λέξη τον ονομάζει χαϊδευτικά ο λαός μας.

Και αντίθετα για όλους τους εκμεταλλευτές, για όλους τους εχθρούς της προόδου, 

ο Στάλιν είναι ο πιο μισητός αντίπαλος,

ο πιο φοβερός εφιάλτης τους

και στον ύπνο και τον ξύπνο τους,,

Η ομιλία του ίδιου του Μπελογιάννη για τα 70χρονα του Στάλιν (1949)

Σύντροφοι και συντρόφισσες,

Σήμερα σ’ολες τις γωνιές του κόσμου εκατοντάδες εκατομμύρια εργαζόμενοι, μυριάδες αμέτρητες απλοί ανθρώποι, εύχονται από τα βάθη της καρδιάς τους χρόνια πολλά στο Στάλιν.

Ποτέ κανένας άνθρωπος στον κόσμο υστερ’ από το Λένιν δε συγκέντρωσε τόσα βουνά αγάπης και αφοσίωσης, αλλά και τόσους σωρούς από λυσσασμένο μίσος. 

Για κάθε τίμιο άνθρωπο,για κάθε αγωνιστή του δίκιου και της λευτεριάς, για την ατέλειωτη φάλαγγα των κομμουνιστών, ο Στάλιν είναι ο σοφός δάσκαλος, ο αγαπημένος φίλος, ο δοξασμένος αρχηγός.

Είναι η καρδιά της καρδιάς μας. 

Είναι ο «μπάρμπας» όπως με μια λέξη τον ονομάζει χαϊδευτικά ο λαός μας. 

Και αντίθετα για όλους τους εκμεταλλευτές,για όλους τους εχθρούς της προόδου, ο Στάλιν είναι ο πιο μισητός αντίπαλος, ο πιο φοβερός εφιάλτης τους και στον ύπνο και τον ξύπνο τους.

Σήμερα ο Στάλιν ενσαρκώνει τους πόθους και τις επιθυμίες, τις ελπίδες και τα όνειρα εκατομμυρίων και δισεκατομμυρίων ανθρώπων. 

Είναι η προσωποποίηση μιας ολόκληρης εποχής, της πιο ιστορικής εποχής, που γνώρισε μέχρι σήμερα η ανθρωπότητα,της μεγάλης σταλινικής εποχής, της εποχής του κομμουνισμού.

Γι’αυτό είναι και μεγάλος.

Στην ιστορία πολλούς είπανε και λένε μεγάλους.

 Όμως πολλοί λίγοι αξίζουν αυτόν τον τίτλο. 

Μεγάλος δεν μπορούσε να είναι ένας τυχοδιώκτης σαν τον Χίτλερ, που δοκίμασε να γυρίσει την ιστορία προς τα πίσω και ματοκύλισε τον κόσμο. 

Ούτε μπορεί να ναι ποτέ μεγάλος ένας εγκληματίας σαν τον Τσώρτσιλ, τον εχθρό κάθε προοδευτικού κινήματος, τον εμπρηστή ενός νέου πολέμου. 

Ο Στάλιν όμως είναι και παραείναι μεγάλος, όπως είναι κι ο Λένιν και ο Μαρξ. 

Ένας Ρώσος μαρξιστής ,πολύ σωστά είπε ότι μεγάλος άνδρας είναι εκείνος που «βλέπει μακρύτερα από τους άλλους και θέλει δυνατότερα από τους άλλους». 

Το «να βλέπεις μακρύτερα από τους άλλους» 

σημαίνει να βλέπεις ότι η ιστορία κινιέται προς τα μπρος, προς την πρόοδο και ταυτόχρονα να συλλαμβάνεις κάθε φορά τους νόμους αυτής της κίνησης. 

Και το «να θέλεις δυνατότερα από τους άλλους», σημαίνει να χεις όλη την αλύγιστη θέληση και δύναμη που χρειάζεται, για να μπεις επικεφαλής αυτής της ιστορικής κίνησης,να συντρίψεις κάθε παλιό και σάπιο και να οδηγήσεις την ανθρωπότητα σ’έναν καινούργιο πιο πολιτισμένο., πιο ευτυχισμένο και πιο χαρούμενο δρόμο.

Σήμερα κανένας δε βλέπει μακρύτερα από το Στάλιν και κανένας δεν έχει δυνατότερη θέληση από το Στάλιν.

Και βλέπει μακρύτερα από κάθε άλλον ο Στάλιν γιατί στάθηκε ο καλύτερος, ο πιο πιστός μαθητής και συνεχιστής του έργου του Μαρξ και του Λένιν. 

 Γι’αυτό είναι καταπληκτικη η δύναμη της επιστημονικής του πρόβλεψης.

 Όταν μιλάει ο Στάλιν, μιλάει η ζωή, η αλήθεια, η πείρα ολόκληρων αιώνων. 

 Στα λόγια του καθρεφτίζεται ολοζώντανο το παρόν και ζωγραφίζεται με ακρίβεια το μέλλον. 

Ο,τι λέει ο Στάλιν γίνεται. 

Είπε πριν την επανάσταση ότι μπορεί η Ρωσία να ανοίξει πρώτη το δρόμο προς το σοσιαλισμό και τον άνοιξε.

 Είπε ότι μπορεί να οικοδομηθεί ο σοσιαλισμός στη Ρωσία και οικοδομήθηκε. 

Είπε από το 1925 ότι θα νικήσει η Κινέζικη Επανάσταση και νίκησε. 

Είπε, όταν ο Χίτλερ ήταν παντοδύναμος ότι ο χιτλερισμός θα συντριβεί και συντρίφτηκε. 

Είπε ότι θα οικοδομηθεί ο κομμουνισμός στη Ρωσία και οικοδομείται. 

Κι όταν σήμερα ο Μαλενκοφ, ένας από τους πιο καλούς μαθητές του Στάλιν, λέει πως 

«αν οι ιμπεριαλιστές εξαπολύσουν τρίτο παγκόσμιο πόλεμο, ο πόλεμος αυτός θα ναι ο τάφος όχι μονάχα για μερικά καπιταλιστικά κράτη ξεχωριστά, μα για ολάκερο τον καπιταλισμό, ποιος αμφιβάλλει ότι κι αυτό θα γίνει;

Κι έχει την πιο δυνατή θέληση ο Στάλιν, γιατί η πίστη του είναι βουνό και η επιμονή του αμέτρητη. 

Για το Στάλιν, δεν υπάρχουν εμπόδια και δυσκολίες αξεπέραστες, δεν υπάρχουν φρούρια απόρθητα. 

Πρωταθλητής στην σκληρή πάλη για τον παγκόσμιο κομμουνισμό, ο Στάλιν διαπαιδαγωγεί όλα τα στελέχη του με το ίδιο του το παράδειγμα στην πάλη με τις δυσκολίες, υπόδειγμα αυταπάρνησης και αυτοθυσίας.

«Να μην αμφιβάλλετε σύντροφοι, γράφει το 1929 στις οργανώσεις και τα μέλη του κόμματος που του ευχήθηκαν για τα 50χρονα του, να μην αμφιβάλλετε ότι είμαι έτοιμος και τώρα και πάντοτε να δώσω στην υπόθεση της εργατικής τάξης, της προλεταριακής επανάστασης και του παγκόσμιου κομμουνισμού, όλες μου τις ικανότητες κι αν χρειαστεί ακόμα και την τελευταία σταγόνα από το αίμα μου».

Ποιος από τους αντιπάλους μας έχει να επιδείξει παραδείγματα αυτοθυσίας στα «ιδανικά» τους; 

Μήπως ο Τρούμαν και ο Άτλυ; Μήπως ο Τσαλδάρης και ο Φράνκο; ή μήπως η Βασίλισσα της Ολλανδίας ή ο Τσαγκ Και Σεκ; 

Τα «ιδανικά»τους, αυτά που λένε ιδανικά, είναι ψεύτικα, κάλπικα. 

Γι αυτό και οι ίδιοι είναι κάλπικοι και η ιστορία θα τους πετάξει στα σκουπίδια της. 

 Τους μεγάλους ήρωες τους γεννούν τα μεγάλα ιδανικά, το ιδανικό του κομμουνισμού. Αυτό ζουν ακόμα κι όταν πεθαίνουν.

«Θα έπαιρνα τον ίδιο δρόμο, αν θα ξανάρχιζα τη ζωή μου, γιατί ο κομμουνισμός είναι τα νιάτα του κόσμου», γράφει λίγες στιγμές πριν τουφεκιστεί από τους χιτλερικούς ο αλησμόνητος Γάλλος διανοούμενος Γκαμπριέλ Πέρι.

Και μια κινέζα κομμουνίστρια, που καταδικάστηκε σε θάνατο, φωνάζει στους στρατοδίκες της: «εγώ ξέρω γιατί έζησα και γιατί πεθαίνω. Εσείς μπορείτε να μου πείτε γιατί ζείτε;»

Ο Βούλγαρος Λιουτιμπρότσκι, την ώρα που θα του περνούσαν οι δήμιοι το σκοινί στο λαιμό, λέει στον πατέρα του, που λύγισε και του προτείνει να αποκηρύξει το κόμμα του για να σωθεί:

«Τι μας χρειάζεται, πατέρα η ζωή μας, αν σώζοντας τη μείνουμε μονάχα ζωντανά πτώματα που βρωμούν; 

Θα βαδίσω προς την κρεμάλα ήσυχος και χαρούμενος με καθαρή τη συνείδηση ότι στη σύντομη, μα γεμάτη αγώνες για τη λευτεριά ζωή μου δε ντρόπιασα ούτε το όνομα του Κόμματος, ούτε το δικό σου, πατέρα: Και με το σκοινί στο λαιμό σας φωνάζω: Ψηλά το κεφάλι πατέρα, αγαπημένη μου γυναίκα, μικρο μου παιδί, που δε σε είδα ποτέ…»

Ακόμα ο Χρίστος Φιλίδης γράφει το ’43 στην αδελφή του, όταν πάνε να τον εκτελέσουν:

«Δεν έχει σημασία το πόσο θα ζήσεις και πότε θα πεθάνεις αλλά πώς θα ζήσεις και πώς θα πεθάνεις»

Και ακόμα με το ιδανικό του κομμουνισμού και με το παράδειγμα του Στάλιν διαπαιδαγωγήθηκαν και πρόσφεραν σήμερα, ο,τι πολυτιμότερο είχαν χιλιάδες Έλληνες κομμουνιστές από τον αξέχαστο Αναστασιάδη μέχρι το νεαρό αγρότη της πιο απομακρυσμένης γωνιάς της χώρας μας.

Ο,τι πιο αγνό και μεγάλο, ο,τι πιο αληθινό και ανθρώπινο, ο,τι δυνατό και ηρωικό έχει να δείξει η ιστορία σήμερα, αυτό γεννιέται από τις ιδέες του κομμουνισμού, 

το εμπνέει ο Στάλιν, που ενσαρκώνει την αλύγιστη θέληση και απόφαση εκατομμυρίων μαζών για το γκρέμισμα της σκλαβιάς και το χτίσιμο μιας καινούργιας φωτεινής και χαρούμενης ζωής. 

Ο Στάλιν ανάθρεψε και διαπαιδαγώγησε το μεγάλο επιτελείο του κομμουνισμού, τον Μαο Τσε Τουνγκ, τον Τορέζ, τον Τολιάτι, τον Ράκοσι, τον Πολιτ, τον Γκοτβαλντ, τον Τσερβενκοφ, τον Πικ, την Πασιονάρια, τον Ντεζ, τον Πρεστες, τον Ζαχαριάδη και τόσους άλλους αγαπημένους ηγέτες των λαών της γης.

Γι’αυτό σήμερα από τη μια άκρη της γης ίσαμε την άλλη, ο Γάλλος εργαζόμενος, κι ο Ινδός δουλοπάροικος, ο Ιταλός εργάτης κι ο μαύρος της Αφρικής, ο Έλληνας αγρότης κι ο τσομπάνος της Μογγολίας, καθένας που κερδίζει το ψωμί του με τον ίδρωτα του, εύχεται στο Στάλιν από τα τρίσβαθα της καρδιάς του να ζει πολλά-πάρα πολλά χρόνια.

Αλλά, σύντροφοι, η καλύτερη τιμή,το λαμπρότερο δώρο που θα μπορούσαμε να προσφέρουμε στον αγαπημένο μας Στάλιν θα είναι να προσπαθούμε όλοι, με μια επίμονη, αδιάκοπη προσπάθεια,να γίνουμε άξια παιδιά του.

Το όνειρο κάθε αγωνιστή, πρέπει να ναι να μοιάσει όσο περισσότερο μπορεί με το Στάλιν.

Να διδαχτούμε από τη σοφία του, που με κρυσταλλένια λαμπρότητα και απλότητα βρίσκεται μέσα στα έργα του.

Να μαθαίνουμε, όπως ο Στάλιν, να διδασκόμαστε από το λαό, από τις μάζες.

Να διδαχτούμε από τις έξοχες οργανωτικές του ικανότητες, από τη δύναμη να διαλέγει τα στελέχη και να οργανώνει τον έλεγχο της δουλιάς.

Να μας γίνει παράδειγμα η ιδιωτική ζωή του, η απλότητα και η σεμνότητα του, η αποστροφή του στους θορυβοποιούς, τους φλύαρους, τους κόλακες, και τους δουλοπρεπείς ανθρώπους.

Σύντροφοι και συντρόφισσες,

Σήμερα όλοι οι ταπεινοί και κατατρεγμένοι της γης ορκίζονται στ όνομα του Στάλιν. 

 Όλοι όσοι ζουν στην καταφρόνια πιστεύουν ότι θα γίνουν το παν, γιατί τον αγώνα τους τον καθοδηγεί ο Στάλιν. 

Κι όλοι εμείς οι Έλληνες αγωνιστές, πιστεύουμε πως έπαθλο του αγώνα μας θαναι σύντομα η λαϊκοδημοκρατική-σοσιαλιστική Ελλάδα, γιατί τον ηρωικό μας αγώνα τον παραστέκει ο Στάλιν και γιατί θα κάνουμε ο,τι μπορούμε να φανούμε αντάξιοι του μεγάλου μας δασκάλου και αγαπημένου μας συντρόφου και φίλου.

Στ όνομα του Στάλιν, 

για τα μεγάλα μας ιδανικά, ποτίστηκε με το αίμα των ηρώων μας και κάθε γωνιά της πατρίδας μας.

Κι αν αυτή τη στιγμή μπορούσε μαζί μας να φωνάξουν οι πολιτείες και τα βουνά μας, οι κάμποι και τα χωριά μας, θα φώναζαν και θα λεγαν:

«Ζήσε ακόμα πολύ, πάρα πολύ, μεγάλε Στάλιν!»

Παρουσίαση κειμένου-φωτο:
Viva La Revolucion

«Κουκουές και μπροστάρης. Αυτό τα λέει όλα»:

«Τον Μπελογιάννη, όπως και τους χιλιάδες ήρωες που γέννησε το ΚΚΕ, τους τιμάμε διαδηλώνοντας ότι συνεχίζουμε, ακλόνητοι από το χρέος που έχουμε, να κάνουμε ό,τι μπόρούμε για να ξημερώσουν και στη χώρα μας καλύτερες μέρες.
 Τους τιμάμε στην πράξη, ακλόνητοι από τον επανατατικό σκοπό μας, μέσα από τους αγώνες μας, στις ανηφόρες και στις κατηφόρες, με την ακούραστη δουλειά μας άνθρωπο τον άνθρωπο, με την απαίτηση από τον εαυτό μας να γίνουμε πιο ικανοί.»

ΓΟΥΔΗ

Εκδήλωση τιμής για τα 65 χρόνια από την εκτέλεση του Νίκου Μπελογιάννη (VIDEO - ΦΩΤΟ)

«Κουκουές και μπροστάρης. Αυτό τα λέει όλα»: Με τα λόγια αυτά που έγραψε ο ιστορικός ηγέτης του ΚΚΕ Ν.Ζαχαριάδης για τον ήρωα κομμουνιστή Νίκο Μπελογιάννη, ολοκλήρωσε την ομιλία του στη σημερινή εκδήλωση τιμής για τα 65 χρόνια από την εκτέλεσή του, ο Θοδωρής Χιώνης, μέλος της ΚΕ του Κόμματος.

Η εκδήλωση αυτή, στο σημείο που εκτελέστηκε από το αστικό κράτος ο Ν.Μπελογιάννης, μαζί με τους Ηλία Αργυριάδη, Νίκο Καλούμενο και Δημήτρη Μπάτση διοργανώθηκε από τις Οργανώσεις Α’ Αθήνας - Γαλατσίου και Ανατολικών Συνοικιών της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ και από την ΟΠ Αττικής της ΚΝΕ.

Το «παρών» έδωσαν μέλη και φίλοι του Κόμματος και της ΚΝΕ καθώς και πολυμελής αντιπροσωπία της ΚΕ του ΚΚΕ, που εκλέχτηκε χθες από το 20ό Συνέδριό του.

Ανάμεσα στους συγκεντρωμένους βρέθηκαν και τα παιδιά του Νίκου Καλούμενου, Μαργαρίτα και Πέτρος, που εισέπραξαν ένα ζεστό χειροκρότημα από τους παρεβρισκόμενους. Επίσης, στην εκδήλωση συμμετείχε ο κομμουνιστής Δήμαρχος Καισαριανής, Ηλίας Σταμέλος.

1 / 29

Μετά την ομιλία του Θοδωρή Χιώνη ακολούθησε καλλιτεχνικό αφιέρωμα που επιμελήθηκαν η Σύλβια Καπερνάρου, η Αριάδνη Μιχαηλάρη, ο Χρήστος Μπαλτάς και ο Μανώλης Ανδρουλιδάκης. Οι καλλιτέχνες διάβασαν απόσπασμα από το βιογραφικό του Ν. Μπελογιάννη, που συνέταξε ο ίδιος το 1947, λίγο μετά την άφιξή του στην έδρα του Γενικού Αρχηγείου του ΔΣΕ. Στη συνέχεια απήγγειλαν τα ποιήματα για τον ήρωα του ΚΚΕ των Ν. Χικμέτ, Γ. Ρίτσου και Κ. Βάρναλη και τραγούδησαν μαζί με τους συγκεντρωμένους τιμώντας τον και αποδεικνύοντας ότι ο Μπελογιάννης ζει και εξακολουθεί να εμπνέει τους εργατικούς - λαϊκούς αγώνες. 

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την κατάθεση στεφάνων από το ΚΚΕ και την ΚΝΕ στο μνημείο που έχει στήσει το Κόμμα στο σημείο της εκτέλεσης.

Θυσία που πήγαζε από τον πιο όμορφο στόχο της ανθρωπότητας

Ο Θ. Χιώνης μιλώντας στους συγκεντρωμένους ανέφερε μεταξύ άλλων:

«Τον Μπελογιάννη, όπως και τους χιλιάδες ήρωες που γέννησε το ΚΚΕ, τους τιμάμε διαδηλώνοντας ότι συνεχίζουμε, ακλόνητοι από το χρέος που έχουμε, να κάνουμε ό,τι μπόρούμε για να ξημερώσουν και στη χώρα μας καλύτερες μέρες. Τους τιμάμε στην πράξη, ακλόνητοι από τον επανατατικό σκοπό μας, μέσα από τους αγώνες μας, στις ανηφόρες και στις κατηφόρες, με την ακούραστη δουλειά μας άνθρωπο τον άνθρωπο, με την απαίτηση από τον εαυτό μας να γίνουμε πιο ικανοί.»

Στη συνέχεια, αφού αναφέρθηκε στην ολοκλήρωση του 20ού Συνεδρίου του ΚΚΕ και στις αποφάσεις του σημείωσε: «Στεκόμαστε μπροστά στο μνημείο του Μπελογιάννη με μεγάλο αίσθημα αυθύνης, ότι θα ανταποκριθούμε κάτω από όλες τις συνθήκες, με την πεποίθηση ότι συνεχίζουμε στις σημερινές συνθήκες τον αγώνα για τον οποίο εκείνος θυσιάστηκε. Αλλωστε η θυσία του πήγαζε και υπηρετούσε τον πιο όμορφο στόχο που έβαλε η ανθρώπινη ιστορία, αυτόν της κατάργησης της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο...»

Αναφερόμενος στη ζωή του Ν. Μπελογιάννη, ο Θ. Χιώνης κατέληξε σημειώνοντας ότι δολοφονήθηκε γιατί ήταν στέλεχος του ΚΚΕ, γιατί δεν πρόδωσε το λαό, δεν κρύφτηκε, δεν έφυγε τα χρόνια της κατοχής, όπως έκαναν τα διαλεχτά παιδιά της αστικής τάξης.

Η συγκίνηση κορυφώθηκε στην εκδήλωση όταν ο ομιλητής μετέφερε τα λόγια του ίδιου του εκτελεσμένου μέλους της ΚΕ του Κόμματος, του Ν. Μπελογιάννη στο στρατοδικείο, που δείχνουν το μεγαλείο του αλύγιστου της ταξικής πάλης: «Αν έκανα δήλωση αποκήρυξης θα αθωωνόμουν, κατά πάσα πιθανότητα, μετά μεγάλων τιμών... Αλλά η ζωή μου συνδέεται με το ΚΚΕ και τη δράση του. Δεκάδες φορές μπήκε μπροστά μου το δίλημμα να ζω προδίδοντας τις πεποιθήσεις μου, την ιδεολογία μου, είτε να πεθάνω παραμένοντας πιστός σε αυτές. Πάντοτε προτίμησα το δεύτερο δρόμο και σήμερα τον ξαναδιαλέγω...»

Ο ομλητής αναφέρθηκε επίσης στα όσα εξακολουθεί ακόμα και σήμερα να συμβολίζει ο Ν.Μπελογιάννης, αλλά και στην προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ και άλλων δυνάμεων να καπηλευτούν τέτοιες ηρωικές μορφές του κομμουνιστικού κινήματος, την ίδια την ιστορία του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ, αποκόβοντας αυτούς τους αγώνες από το πραγματικό, ριζοσπαστικό περιεχόμενό τους. Δεν παρέλειψε επίσης να αναφερθεί στην επίθεση της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ στα εργατικά-λαϊκά δικαιώματα που κλιμακώνεται με τη διαπραγμάτευση για την αξιολόγηση του μνημονίου, αλλά και γενικότερα στις εξελίξεις, οπως στους ανταγωνισμούς ανάμεσα στα καπιταλιστικά κράτη, τις αντιθέσεις στο εσωτερικό της ΕΕ κλπ, αναλύοντας την πολιτική απάντηση που δίνει η σύγχρονη επαναστατική στρατηγική του ΚΚΕ σε όλα αυτά.

«Ο Μπελογιάννης με τη ζωή του δίδαξε, ότι η ιδεολογική σταθερότητα, απαιτεί κατάκτηση της γνώσης για να γίνεται καλύτερη η δράση. Δοκιμασία της θεωρίας στην πράξη και βελτίωση της επαναστατικής δράσης με την αφομοίωση της θεωρίας και της νέας γνώσης. Έτσι δυναμώνουν η αισιοδοξία, η θέληση, το πείσμα, η ικανότητα δράσης, Σ’αυτά δοκιμαζόμαστε κι εμείς σήμερα, για να γίνουημε πιο ικανοί στην οικοδόμηση του Κόμματος και της ΚΝΕ, στην οργάνωση της ταξικής πάλης, για την εργατική εξουσία», ανέφερε μεταξύ άλλων ολοκληρώνοντας την ομιλία του ο Θοδωρης Χιώνης.

«Σε ποιον ανήκει» Ο δολοφονημένος από το αστικό κράτος κομμουνιστής Νίκος Μπελογιάννης ;;

,,,δεν μπορούν να χωνέψουν ότι οι «από κάτω» έχουν μια αμύθητη περιουσία,,,

Δεν αποχαρακτηρίζεται!

Μόνο τυχαία δεν είναι η πολιτική αντιπαράθεση που ξεσηκώθηκε με αφορμή τα εγκαίνια του μουσείου «Νίκος Μπελογιάννης», 65 χρόνια μετά την εκτέλεσή του.

 Ωμός αντικομμουνισμός, ιδεολογικές και ιστορικές αναλύσεις, προσπάθεια να φορεθεί στον εκτελεσμένο το στενό κουστούμι της σύγχρονης σοσιαλδημοκρατίας και άλλα πολλά περιλαμβάνει το μενού των τοποθετήσεων βουλευτών, υπουργών και δημοσιογράφων. Αν κάτι διαπερνά όλες αυτές τις παρεμβάσεις είναι η απέχθεια για όσα πραγματικά συμβολίζουν ο Νίκος Μπελογιάννης και η θυσία του.

Τα «δημοκρατικά αντανακλαστικά» στο άκουσμα του ονόματος του ηρωικού στελέχους του ΚΚΕ ενεργοποιήθηκαν μαζί με τον χυδαίο αντικομμουνισμό βουλευτών της ΝΔ και της Χρυσής Αυγής, επιβεβαιώνοντας τον εφιάλτη που έζησε η τάξη τους τη δεκαετία του 1940, που ακόμα τη στοιχειώνει, μαζί με το πολιτικό της προσωπικό.

Βεβαίως, αυτές οι υστερικές αντιδράσεις ήρθαν «κουτί» για τον ΣΥΡΙΖΑ και την κυβέρνηση, στην επιχείρηση να ντυθεί την «αντιδεξιά» φορεσιά της, λίγες μέρες πριν φέρει τη νέα «λυπητερή» στο λαό με την ολοκλήρωση της «αξιολόγησης» του μνημονίου. 

Η καπηλεία που επιχείρησε και επιχειρεί ο ΣΥΡΙΖΑ είναι άκρως αποκρουστική, σε συνέχεια προηγούμενων αντίστοιχων πράξεων. Προσπαθεί να χωρέσει την τιμή στον Μπελογιάννη δίπλα στην αταλάντευτη προσήλωσή της στη συμμετοχή της Ελλάδας στους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς και στη διευκόλυνση των ΝΑΤΟικών σχεδιασμών στην περιοχή. Δίπλα στην επίθεση διαρκείας στην εργατική τάξη για λογαριασμό του κεφαλαίου. Προφανώς, 

αυτή η πολιτική «θέλει» έναν Μπελογιάννη κομμένο και ραμμένο στα μέτρα της, ακίνδυνο «αγωνιστή» της δημοκρατίας και αποφορτισμένο από την πολιτική και κομματική του στράτευση στην υπόθεση της ανατροπής του συστήματος που υπηρετεί ο ΣΥΡΙΖΑ και οι συνοδοιπόροι του...

Ο παραδοσιακός αστικός Τύπος προσπαθεί να εμφανίσει την ενασχόληση με την υπόθεση Μπελογιάννη σαν κάτι από το παρελθόν, έξω από το «σύγχρονο κόσμο», ένα από τα «εμφυλιοπολεμικά» βαρίδια, που εμποδίζουν την Ελλάδα να κάνει άλματα στη νέα εποχή. 

Επομένως και όσους υπερασπίζονται τη μνήμη του, γραφικούς, κολλημένους με το χτες, «βολεμένους» στο ρομαντισμό τους, έως και ακίνδυνους. Βεβαίως, η προσπάθειά τους αυτή ακυρώνεται από τις ίδιες τις τοποθετήσεις τους. Αν όντως ο Μπελογιάννης είναι απλώς ένα «εικόνισμα» του χτες, προς τι τόσο μελάνι και άγχος για την «αποκαθήλωσή» του;

Προφανώς, ενοχλεί αυτό που συμβολίζει σήμερα η θυσία του. Ενοχλεί το γεγονός ότι η δολοφονία του - από μια αστική «δημοκρατική» κυβέρνηση και μάλιστα του λεγόμενου Κέντρου - αποτελεί άλλο ένα αποκαλυπτήριο της ταξικής φύσης του αστικού κράτους. 

Οτι η μελέτη της υπόθεσης Μπελογιάννη αποδεικνύει ότι για τον καπιταλισμό και το κράτος του, είτε με αστική κοινοβουλευτική δημοκρατία, είτε με φασιστική δικτατορία, δεν υπάρχει έγκλημα που θα διστάσει να κάνει.

 Ενοχλεί το παράδειγμα όχι απλά του «αγωνιστή», αλλά του συνειδητά ενταγμένου στο πολιτικό Κόμμα της εργατικής τάξης. Που δεν τα δίπλωσε, δεν συμβιβάστηκε, δεν υποτάχθηκε, δεν λύγισε, αλλά κράτησε ψηλά τη σημαία της τάξης του και του ΚΚΕ ακόμα και μπροστά στο θάνατο.

Και γι' αυτό, σήμερα, 65 χρόνια μετά εξακολουθεί να εμπνέει χιλιάδες ανθρώπους του μόχθου, να αποτελεί σύμβολο σύγκρουσης με την αστική τάξη και την εξουσία της. 

Οι δήθεν ενοχλημένοι από την ενασχόληση με το χτες δεν μπορούν να χωνέψουν ότι οι «από κάτω» έχουν μια αμύθητη περιουσία από τέτοια πρόσωπα - σύμβολα, που εξακολουθούν να τους συγκινούν ακόμα κι αν δεν τους έζησαν και να τους οπλίζουν με κουράγιο και περηφάνια για να αντεπεξέλθουν στην πάλη. 

Πρόσωπα που, με τη στάση τους, ενέπνευσαν ένα πρωτοφανές διεθνές κίνημα συμπαράστασης, που όμοιό του δεν έχει πετύχει ούτε και ο πιο «δημοκράτης», «τίμιος» αστός πολιτικός.

Οσο για το «παρελθόν» και το «μέλλον»; Οσοι ταυτίζουν τον Μπελογιάννη με το «χθες» και βλέπουν τη «λήθη» ως προϋπόθεση για τη «φυγή» προς τα μπρος, έχουν λόγο.

 Γιατί το «μπροστά» της αστικής τάξης είναι ταυτισμένο με τη διαιώνιση της εκμετάλλευσης, δηλαδή της προϊστορίας της ανθρωπότητας. Γιατί το «μέλλον» που υπερασπίζονται είναι το πραγματικό βαρίδι, το εμπόδιο στην πλέρια ικανοποίηση των αναγκών της ανθρωπότητας.

Ενώ ο αγώνας των εργαζομένων για να έρθουν «αλλιώς τα πράγματα», με μπροστάρηδες τους «Μπελογιάννηδες» είναι το πραγματικό «αύριο» του κόσμου. Είναι η απελευθέρωσή του από την εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, η οικοδόμηση της νέας κοινωνίας που θα απελευθερώσει τις παραγωγικές δυνάμεις προς όφελος των πολλών και όχι μιας χούφτας εκμεταλλευτών.

Δεν λείπουν και οι αναλύσεις, που, συγκρίνοντας την εποχή που έδρασε ο Ν. Μπελογιάννης με τη σημερινή, υπονοούν ότι πλέον το ΚΚΕ «βολεύτηκε» στην αστική δημοκρατία που του έκανε τη χάρη να το περιλάβει στο «τόξο» της. 

Μάλλον τους πόθους τους περιγράφουν... Και επειδή κάποιοι αναφέρονται και στο Συνέδριο του Κόμματος που ξεκινάει σήμερα, «μαντεύοντας» ότι θα αρκεστεί σε «ρομαντισμούς» που επιβεβαιώνουν τα παραπάνω, μάλλον δεν παρακολουθούν καλά τη δράση του Κόμματος.

 Γιατί αν την παρακολουθούσαν θα έβλεπαν ότι ποτέ αυτή η δράση δεν έγινε ανεκτή από το κεφάλαιο και την εξουσία του. Το επιβεβαιώνουν οι χιλιάδες κομμουνιστές εργάτες που μετράνε τη μία απόλυση πίσω από την άλλη, οι αμέτρητες δίκες από την εργοδοσία, οι θυσίες, μικρές και μεγάλες για να ανασυνταχθεί το κίνημα και να περάσει στην αντεπίθεση. 

Το επιβεβαιώνει η πολιτική γραμμή του Κόμματος που κόντρα στο ρεύμα στάθηκε εμπόδιο στο κύμα αυταπατών και απογοήτευσης, ειδικά τα τελευταία χρόνια, πληρώνοντας βαρύ τίμημα.

«Σε ποιον ανήκει;» είναι, τέλος, ένα από τα ερωτήματα που κυριαρχούν στις διάφορες αναλύσεις. Ο δολοφονημένος από το αστικό κράτος κομμουνιστής Νίκος Μπελογιάννης είναι ένας ανάμεσα στα 28 μέλη της ΚΕ του ΚΚΕ που έχουν εκτελεστεί, εξοντωθεί ή δολοφονηθεί από τα κρατικά όργανα εδώ και σχεδόν 100 χρόνια, από όλων των ειδών τα αστικά «πολιτεύματα». Συνεπώς, όσο και να προσπαθούν, ο Ν. Μπελογιάννης δεν αποχαρακτηρίζεται.

Δήλωση μετανοίας στην αστική τάξη δεν υπέγραψε όταν ήταν ζωντανός, όπως και άλλα χιλιάδες μέλη και στελέχη του ΚΚΕ, δεν υπογράφει ούτε και νεκρός! Περιλαμβάνεται στο πάνθεον των ηρώων του επαναστατικού κινήματος, μαζί με δεκάδες χιλιάδες συντρόφους μας.

Δ. Π.

Με Ντοκουμέντα: Ποίοι δεν ήθελαν βουλευτή τον Μπελογιάννη κ Έτσι διευκόλυναν την Δολοφονία Του:

"..Οπως γράφει ο Σπ. Λιναρδάτος - ένας απ' αυτούς που επικροτούν τη μη υποψηφιότητα του Μπελογιάννη - «φοβόντουσαν ότι έτσι θα δώσουν επιχειρήματα να διαλυθεί η ΕΔΑ σαν συνδεδεμένη με τον παράνομο μηχανισμό του ΚΚΕ»!2.   «Αντιδρούν επίσης μερικά από τα στελέχη του ΚΚΕ που έχουν βγει από την εξορία και είναι νόμιμα (Αντώνης Μπριλάκης, Πότης Παρασκευόπουλος, Γιάννης Φιλίνης). Σε μια σύσκεψη στο σπίτι του στρατηγού Μάντακα στην οδό Δεινοκράτους, φέρνει το θέμα ο Δ. Μαριόλης. Ο Πασαλίδης διατυπώνει αμέσως τις αντιρρήσεις του. Ο Μιχάλης Κύρκος λέει: "Τα τινάζετε όλα στον αέρα". Ο Σπηλιόπουλος και ο Μάντακας συμφωνούν. Οι άλλοι όμως επιμένουν να μην μπουν οι υποψηφιότητες. Ο Ζάκκας δηλώνει ότι αποχωρεί. Πραγματικά αποχωρεί και δεν παίρνει μέρος στις συσκέψεις της ΕΔΑ. Εκείνο το βράδυ ο Γιάννης Κοκορέλλης προτείνει να δοθεί στον Τύπο ανακοίνωση ότι ο "Δημοκρατικός Συναγερμός" (νόμιμη έκφραση του ΚΚΕ) αποχώρησε από την ΕΔΑ. Για μια βδομάδα όμως επικρατεί διάλυση...».3

Μια οξύτατη σύγκρουση

Συγκαλυμμένη στη βαθύτερη πολιτική ουσία της

Ο Νίκος Μπελογιάννης μιλάει στην πρώτη δίκη

Η υπόθεση Μπελογιάννη εξακολουθεί να ενδιαφέρει και σήμερα όχι μόνο για το αξιακό της φορτίο (θα χρειαστούν, επίσης, μεγάλες αναλύσεις για μία προς μία τις ιδιότητες του κομμουνιστή που προσωποποίησε). Διάφοροι από τους πρωταγωνιστές εκείνης της περιόδου, ή τα ιστορικά και πολιτικά παρακολουθήματά τους, προσπαθούν και σήμερα να ξαναγράψουν την Ιστορία στα μέτρα της αστικής τάξης, την Ιστορία έτσι που να βολεύει σ' ένα ισχυρό χτύπημα στο ΚΚΕ. 

Τα ίδια, όμως, τα γεγονότα της υπόθεσης Μπελογιάννη είναι ικανά να βάλουν στη θέση τους όσους όπως τότε και σήμερα επιχειρούν να βάλουν φρένο στην ανάγκη των καιρών: Η εργατική τάξη με ισχυρό, όλο και πιο ισχυρό, το Κόμμα της, το ΚΚΕ, να ορθώνεται ως τάξη απέναντι σε τάξη και να βάζει πλώρη για τη δική της εξουσία.

Στα πλαίσια του μικρού σημερινού αφιερώματος, παραθέτουμε στοιχεία από παλιότερες καταγραφές που είχαν δημοσιευτεί στον «Ρ», ακριβώς για να καταδειχτεί το πλαίσιο μέσα στο οποίο έγινε η εκτέλεση Μπελογιάννη, ώστε να μπορούν κι απ' αυτά τα στοιχεία να βγουν ορισμένα χρήσιμα και στο σήμερα συμπεράσματα.

Μια κρίσιμη περίοδος

Η υπόθεση Μπελογιάννη διαδραματίστηκε σε μια χρονική περίοδο, που θα μπορούσε να ονομαστεί κρίσιμη. Κρίσιμη γενικά, καθώς και για το ΚΚΕ. 

Η διεθνής και εσωτερική σημασία της είναι μεγάλη και δύσκολα μπορεί να αμφισβητηθεί, αν παρθούν υπόψη μια σειρά γεγονότα της: Απειλές για νέο παγκόσμιο πόλεμο και σειρά προκλήσεων από την πλευρά του ιμπεριαλισμού. Ενταξη της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ. Προσπάθειες για συγκρότηση του άξονα Βελιγράδι - Αθήνα - Αγκυρα. Πόλεμος Κορέας. Ισχυρά και ταχύρρυθμα μέτρα στην Ελλάδα για τη θωράκιση του αστικού καθεστώτος, μετά τους μεγάλους κινδύνους που γνώρισε αυτό στην προηγούμενη 10ετία. Και, βεβαίως, η συνολική στρατηγική δολιοφθοράς του ιμπεριαλισμού για την υπονόμευση του σοσιαλιστικού συστήματος. Στρατηγική που, όπως αποδείχτηκε, έδινε ιδιαίτερη σημασία στο ρόλο που θα μπορούσαν να παίξουν (και που έπαιξαν) ο οπορτουνισμός και η σοσιαλδημοκρατία της Δυτικής Ευρώπης.

Το μνημείο του Νίκου Μπελογιάννη στην Αμαλιάδα

Η υπόθεση Μπελογιάννη ξετυλίγεται ταυτόχρονα σ' ένα εσωτερικό πλαίσιο, όπου κυρίαρχα στοιχεία του είναι η αντικομμουνιστική υστερία με τις παντοειδείς διώξεις και η μεγάλη φτώχεια στην οποία ζει η συντριπτική πλειοψηφία των εργαζομένων. 

Η κεφαλαιοκρατία, εγχώρια και ξένη, έχει μπήξει βαθιά πάνω τους τα νύχια της εκμετάλλευσης. Το σχέδιο Μάρσαλ, που είχε στο μεταξύ εισρεύσει, έδινε τεράστιου βάρους στήριγμα στην ολιγαρχία, ενώ γινόταν μοχλός καθυπόταξης των εργαζομένων στα πλαίσια της καπιταλιστικής ανασυγκρότησης.

Η όξυνση των κοινωνικών αντιθέσεων, σε άμεσο συνδυασμό με τη μη αποκρυστάλλωση του δικομματισμού, δηλαδή με την πολιτική ρευστότητα που υπήρχε στις λαϊκές δυνάμεις - κυρίως της εκλογικής βάσης του «Κέντρου» - μπορούσε να δημιουργήσει μια δυναμική.

 Η οποία, αν το αριστερό κίνημα ήταν σε θέση να την τροφοδοτήσει και εφόσον υπήρχαν σε επαρκές σημείο αναπτυγμένες οι αντικειμενικές προϋποθέσεις, θα δημιουργούσε σοβαρές δυσκολίες στην ανασυγκρότηση του καπιταλισμού.

Πρόβαλλε, λοιπόν, ανάγλυφη η ανάγκη, να οργανώσει το ΚΚΕ την πάλη του λαού, συμβάλλοντας στη δημιουργία εκείνων των προϋποθέσεων που θα επέτρεπαν τη λαϊκή πολιτική αντεπίθεση. Γεγονός που, όπως είναι επόμενο, δεν μπορούσε να πραγματοποιηθεί δίχως το ΚΚΕ να είναι γερό, συσπειρωμένο και ιδεολογικοπολιτικά προετοιμασμένο για ένα τόσο σοβαρό καθήκον.

Η εξέλιξη της ταξικής πάλης τα 'φερε έτσι, ώστε αυτό το καθήκον να ξεπροβάλλει μέσα σ' ένα «καθεστώς» εκτελέσεων, βασανιστηρίων, διωγμών κάθε μορφής και γενικά πολλαπλών μεθόδων καταστολής που χρησιμοποιούσε το αστικό κράτος κατά των κομμουνιστών και όλων των αριστερών.

Ποιοι άλλοι και γιατί δεν ήθελαν τον Μπελογιάννη

Πριν φτάσουμε στα γεγονότα της υπόθεσης Μπελογιάννη, είχαν προηγηθεί μια σειρά άλλα σημαντικά.

Σχεδιάγραμμα εποχής που αναπαριστά την εκτέλεση των Μπελογιάννη, Καλούμενου, Μπάτση και Αργυριάδη

Το πρώτο και το κυριότερο είναι ότι ο εμφύλιος πόλεμος είχε τελειώσει με την ήττα του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας. 

Ενα μεγάλο τμήμα των Ελλήνων κομμουνιστών (μαζί και η καθοδήγηση του ΚΚΕ) βρισκόταν στην προσφυγιά, ένα άλλο στην παρανομία, στις φυλακές ή στις εξορίες και εκτός μόνο οι λιγότεροι.

Το ΚΚΕ προσπαθούσε να ανασυγκροτήσει τις δυνάμεις του στην Ελλάδα και γενικότερα. Ταυτόχρονα (μαζί με την παράνομη δουλειά), να αξιοποιήσει τις όποιες νόμιμες δυνατότητες υπήρχαν. Στα πλαίσια αυτά, έκανε συμπράξεις με άλλα κόμματα και πρόσωπα, καταλήγοντας, την 1η Αυγούστου 1951, στην ίδρυση της ΕΔΑ.

Προηγήθηκε ο ερχομός στην Ελλάδα του Ν. Μπελογιάννη, αρχές Ιουνίου του 1950, με σκοπό την καθοδήγηση της δράσης του ΚΚΕ. Εξήμισι μήνες αργότερα ο Μπελογιάννης έπεσε στα χέρια της κρατικής Ασφάλειας. Βρισκόταν ήδη στις φυλακές, ως υπόδικος, όταν προκηρύχτηκαν οι βουλευτικές εκλογές της 9 Σεπτέμβρη 1951.

Τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου, ο Μπελογιάννης έστειλε κρυφά από τη φυλακή στον παράνομο μηχανισμό το παρακάτω γράμμα: «Αυτό να δοθεί σύντομα για το θείο μου: 1) Ιστορικό συλλήψεων κλπ. στάλθηκε στην αδερφή Ελλης. 2) Βάλτε μας καλούς δικηγόρους για να σας ειπούν λεπτομέρειες από τη δικογραφία. 3) Στη δίκη θα τους τρίψουμε τα μούτρα. 4) Αν γίνεται, βάλτε με τις τελευταίες ημέρες υποψήφιο στο συνδυασμό της Αθήνας, για να τους δημιουργήσουμε ζήτημα. Νομικό κώλυμα δεν υπάρχει. 5) Πολλά φιλιά».1

Ο Μπελογιάνννης, διά χειρός Πάμπλο Πικάσο

Το ΠΓ συμφώνησε με την πρόταση να είναι ο Μπελογιάννης υποψήφιος στο συνδυασμό της ΕΔΑ στην Αθήνα. (Πρότεινε, μάλιστα, να είναι υποψήφιοι, εκτός από τον Μπελογιάννη, και μια σειρά άλλα στελέχη, όπως ο Ν. Πλουμπίδης). Κατανοούσε - και σωστά - ότι η σίγουρη εκλογή του Μπελογιάννη στη Βουλή, θα αποτελούσε ένα επιπλέον μέσο πίεσης, για ν' αποτραπεί η εκτέλεσή του.

Από τη στιγμή αυτή, άρχισε μια οξύτατη σύγκρουση, που συνεχίστηκε μέχρι την κατάθεση των συνδυασμών στο Πρωτοδικείο και κατέληξε να μείνει ο Μπελογιάννης έξω από τις υποψηφιότητες...

Ποιοι και γιατί συγκρούστηκαν εξαιτίας αυτής της απόφασης του ΠΓ; 

Γιατί υπήρξαν αντιδράσεις σε ένα θέμα που ήταν και λογικό και δεν αποτελούσε μοναδική εξαίρεση; Πολιτικοί κρατούμενοι - κομμουνιστές και μη - που ήταν στις φυλακές και στις εξορίες, ήταν επίσης υποψήφιοι στις εκλογές του 1951. 

Η μη υποψηφιότητα του Νίκου Μπελογιάννη στις βουλευτικές εκλογές της 9ης Σεπτέμβρη 1951, είναι ένα γεγονός με σκόπιμα υποτιμημένη τη σημασία του από ιστορικούς και πολιτικούς. 

Σωστότερα, είναι ένα συγκλονιστικό ζήτημα συγκαλυμμένο στη βαθύτερη πολιτική ουσία του, αλλά και σε πολλά από τα συμβάντα που τη συνθέτουν ή την προσδιορίζουν. 

Θα λέγαμε ότι αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου, ή - διαφορετικά - την - τουλάχιστον εξ αντικειμένου - έκφραση απαρχής εξελίξεων που ακολούθησαν και που σχετίζονται άμεσα με την ίδια την παραπέρα πορεία του ΚΚΕ.

Μαζικές αντιδράσεις

Το βασικό επιχείρημα, που προβλήθηκε κατά κόρον, για ν' απορριφθούν οι υποψηφιότητες, ήταν ο κίνδυνος να διαλυθεί η ΕΔΑ. Προβλήθηκε, όμως, κι ένα ακόμα: Οτι η εμμονή στην υποψηφιότητα θα είχε ως αποτέλεσμα (κι αν ακόμη η ΕΔΑ δε διαλυόταν με κρατική πράξη) την αποχώρηση απ' αυτήν σύμμαχων δυνάμεων, γεγονός που θα οδηγούσε το ΚΚΕ σε απομόνωση!

«Οι δήμιοι Πλαστήρας - Βενιζέλος, εκτελώντας την ανθρωποσφαγική διαταγή του Πιουριφόι, προχώρησαν στο έγκλημα. Σήμερα, στις 4 το πρωί εκτέλεσαν στο Γουδί, το μεγάλο ήρωα του λαού της Ελλάδας και της παγκόσμιας στρατιάς της Ειρήνης, τον σ. Ν. Μπελογιάννη». Ετσι ξεκινούσε η Ανακοίνωση του ΠΓ του ΚΚΕ στον «Ρ», του Απρίλη του 1952

Το ΠΓ του ΚΚΕ δέχτηκε να μην είναι υποψήφιοι όλοι οι προταθέντες. Επέμενε, όμως, στην υποψηφιότητα του Μπελογιάννη. Αλλά οι αντιδράσεις συνεχίστηκαν.

Στη μη υποψηφιότητα του Ν. Μπελογιάννη είναι γενικά γνωστό ότι ιδιαίτερο ρόλο έπαιξε η επιμονή του Μιχάλη Κύρκου, ο οποίος απειλούσε και εξεβίαζε με αποχώρηση από την ΕΔΑ, στην περίπτωση που αποφασιζόταν η υποψηφιότητα του Μπελογιάννη.

Βεβαίως, δεν ήταν μόνο ο Μ. Κύρκος που αντιδρούσε. Σύμφωνα με μαρτυρίες υπήρχαν κι άλλοι, όχι μόνο συνεργαζόμενοι με το ΚΚΕ αλλά και κομμουνιστές. Οπως γράφει ο Σπ. Λιναρδάτος - ένας απ' αυτούς που επικροτούν τη μη υποψηφιότητα του Μπελογιάννη - «φοβόντουσαν ότι έτσι θα δώσουν επιχειρήματα να διαλυθεί η ΕΔΑ σαν συνδεδεμένη με τον παράνομο μηχανισμό του ΚΚΕ»!2

Γράφει σχετικά ο Σπ. Λιναρδάτος: «Αντιδρούν επίσης μερικά από τα στελέχη του ΚΚΕ που έχουν βγει από την εξορία και είναι νόμιμα (Αντώνης Μπριλάκης, Πότης Παρασκευόπουλος, Γιάννης Φιλίνης). Σε μια σύσκεψη στο σπίτι του στρατηγού Μάντακα στην οδό Δεινοκράτους, φέρνει το θέμα ο Δ. Μαριόλης. Ο Πασαλίδης διατυπώνει αμέσως τις αντιρρήσεις του. Ο Μιχάλης Κύρκος λέει: "Τα τινάζετε όλα στον αέρα". Ο Σπηλιόπουλος και ο Μάντακας συμφωνούν. Οι άλλοι όμως επιμένουν να μην μπουν οι υποψηφιότητες. Ο Ζάκκας δηλώνει ότι αποχωρεί. Πραγματικά αποχωρεί και δεν παίρνει μέρος στις συσκέψεις της ΕΔΑ. Εκείνο το βράδυ ο Γιάννης Κοκορέλλης προτείνει να δοθεί στον Τύπο ανακοίνωση ότι ο "Δημοκρατικός Συναγερμός" (νόμιμη έκφραση του ΚΚΕ) αποχώρησε από την ΕΔΑ. Για μια βδομάδα όμως επικρατεί διάλυση...».3

Το μόνιμο μοτίβο που λέγεται και γράφεται, απ' όσους εγκρίνουν τη στάση του Μ. Κύρκου και άλλων, είναι ότι προσπαθούσαν μ' αυτόν τον τρόπο να παρεμποδίσουν τη διάλυση της ΕΔΑ, να μη δώσει δηλαδή η ΕΔΑ πρόσχημα στους κατασταλτικούς μηχανισμούς που επεδίωκαν να τη θέσουν εκτός νόμου. Ωστόσο, κανένας από τους παραπάνω δεν απαντά στο απλό γεγονός: Γιατί ο Μ. Κύρκος αποχώρησε από την ΕΔΑ - μαζί με τον Λ. Καραμαούνα - λίγους μήνες αργότερα, αφού στο μεταξύ είχε εκλεγεί βουλευτής; Αν, ο λόγος της άρνησής του να συμφωνήσει με την υποψηφιότητα Μπελογιάννη, ήταν ο κίνδυνος διάλυσης της ΕΔΑ, τότε γιατί αποχώρησε;

Αγαλμα του Ν. Μπελογιάννη στην Ανώτατη Σχολή Οικονομικών στην πρώην ΓΛΔ

Οι υποστηρικτές της στάσης του Μ. Κύρκου δεν απαντούν σ' αυτό το ερώτημα. Δεν απαντούν, επίσης, στο αν ο ίδιος ο Μπελογιάννης έπαιρνε υπόψη του (ή όχι;) την πιθανότητα διάλυσης της ΕΔΑ, όταν έγραφε: «Αν γίνεται, βάλτε με υποψήφιο...». 

Ο Λ. Κύρκος, μάλιστα, γράφει, σε μια προσπάθεια να δικαιολογήσει τον πατέρα του από τη μια, αλλά και να τον ανυψώσει από την άλλη: «Ο Μιχ. Κύρκος αντιτάχθηκε στην ιδέα (στην τυχοδιωκτική στάση του Ζαχαριάδη). 

Η ΕΔΑ μόλις είχε συγκροτηθεί και έκανε τα πρώτα βήματα κάτω από αφόρητες πιέσεις. Το γάντζωμά της στη νόμιμη πολιτική σκηνή δεν έπρεπε να διακυβευτεί για κανένα λόγο. Το να περιληφθεί ο Μπελογιάννης στους συνδυασμούς έδινε στην αντίδραση το πρόσχημα να διαλύσει ίσως την ΕΔΑ. Ηταν μια πολύ λεπτή στιγμή και χρειάζονταν αυστηρές σταθμίσεις και όχι εντυπωσιακές κινήσεις»!4

Θα διέλυαν την ΕΔΑ;

Ας δούμε, αρχικά, το ζήτημα της πιθανότητας να διαλυόταν η ΕΔΑ, αν ο Ν. Μπελογιάννης ήταν υποψήφιος στους συνδυασμούς της.

Το ότι η Ασφάλεια της Ελλάδας, η κυβέρνηση και οι αντιπρόσωποι των ΗΠΑ γνώριζαν πως μέσα από τις γραμμές της ΕΔΑ δρουν και οι κομμουνιστές, είναι πέρα για πέρα αναμφισβήτητο. Ασφαλώς και γνώριζαν ότι το ΚΚΕ συμμετείχε στη δημιουργία της, διαθέτοντας μάλιστα πολύ περισσότερες δυνάμεις από όλους τους άλλους μαζί. 
Πρέπει να είναι κανείς αφελής, για να ισχυριστεί το αντίθετο. Το ερώτημα, λοιπόν, που φυσιολογικά τίθεται, είναι το εξής: Γιατί η Δικαιοσύνη ενέκρινε και αναγνώρισε την ΕΔΑ ως νόμιμο κόμμα, αν και γνώριζε ότι εντός της δρα το ΚΚΕ;

Μαχητής στο Δημοκρατικό Στρατό

Στις γραμμές της αστικής τάξης υπήρχαν βεβαίως δυνάμεις της, που αντετίθεντο στη νομιμοποίηση της ΕΔΑ. Ομως, είναι εξίσου αναμφισβήτητο ότι τμήματά της αντιμετώπιζαν το θέμα ευέλικτα. Δεν ήθελαν να έρθουν σε άμεση σύγκρουση με το λαϊκό αίσθημα.

Να τι γράφει ο Σπ. Λιναρδάτος, σε σχέση με αυτό το θέμα: «Στο μεταξύ, μέσα στο κυβερνητικό στρατόπεδο έχει ξεσπάσει διαμάχη, τόσο για την τύχη των κατηγορουμένων, όσο και την ΕΔΑ. Πολλοί βουλευτές και παράγοντες της ΕΠΕΚ υποστηρίζουν πως τυχόν θανατικές καταδίκες και εκτελέσεις θα αποτελέσουν πλήγμα στο ειρηνευτικό πρόγραμμα του κόμματός τους και στο Κέντρο γενικότερα και ότι η υπόθεση Μπελογιάννη είναι παγίδα που τους έχουν στήσει οι Αμερικανοί και η Δεξιά. 

Ενώ ο Βενιζέλος, ο Ρέντης και ο ίδιος ο Πλαστήρας, με επανειλημμένες δηλώσεις τους, βεβαιώνουν ότι εξετάζεται η περίπτωση να διαλυθεί η ΕΔΑ και ότι η τελική απόφαση θα καθοριστεί από τα πορίσματα των ανακρίσεων, ο υφυπουργός "παρά τω πρωθυπουργώ" Ιωάννης Ιωσήφ, σε ομιλία του στην Κηφισιά, αποκρούει κάθε σκέψη για κατάργηση κομμάτων. 

Μόνο άτομα - υποστηρίζει - μπορούν να τιμωρούνται, όχι κόμματα. Τις ίδιες θέσεις υποστηρίζουν στα παρασκήνια και άλλοι υπουργοί (Γ. Καρτάλης, κ.λπ.) και δημόσια με την αρθρογραφία τους, τα ημιεπίσημα δημοσιογραφικά όργανα της ΕΠΕΚ ("Προοδευτική Αλλαγή" του Παπαπολίτη και "Προοδευτικός Φιλελεύθερος").

Με μια ομάδα συντρόφων στην Τρίπολη μετά την Απελευθέρωση

Και το "Βήμα" τάσσεται εναντίον της διαλύσεως της ΕΔΑ.
 Σε κύριο άρθρο του, στις 5 Φεβρουαρίου, γράφει ότι η ΕΔΑ αναμφισβήτητα ελέγχεται από την ηγεσία του ΚΚ. 
Αλλά, αφού "ο κομμουνισμός διαθέτει υπό την αυστηράν του πειθαρχίαν αξιόλογον τμήμα του λαού μας", το πρόβλημα δε θα λυθεί με το να "τεθεί εκτός νόμου" η άκρα Αριστερά.

 Ο κομμουνιστικός μηχανισμός θα καταφεύγει, με τη μορφή της "φράξιας", σε άλλους προοδευτικούς πολιτικούς σχηματισμούς, όπου θα διαδραματίσουν αποφασιστικόν και ίσως επικινδυνωδέστερον ρόλον".

Το "Βήμα" προτείνει άλλη λύση για να αντιμετωπιστεί η άκρα Αριστερά: 

"Από αυτάς τας σκέψεις και όχι από προσήλωσιν εις αφελείς ή πονηρούς δογματισμούς περί... υποχρεώσεων της Δημοκρατίας, που δεν έχουν καμίαν θέσιν εις την πολυπαθή αυτήν χώραν - γράφει - φθάνει κανείς εις το συμπέρασμα, ότι θα έπρεπε να περιορισθή το κράτος, προς το παρόν τουλάχιστον, εις την δίωξιν των ατόμων ή της ομάδος ή και ολόκληρης της προβαλλόμενης εκάστοτε ηγεσίας, όταν θα διαπιστώνεται το έγκλημα (...). 

Με συνετήν και ψύχραιμον αντιμετώπισιν (...) εις δίωξιν του εγκλήματος και παράλληλα εις έκθεσιν του σχηματισμού εις προοδευτικήν εξαφάνισιν διά πολιτικών και κοινωνικών μέσων θα επιτευχθούν πολύ θετικώτερα αποτελέσματα από τον ασύνετον γενικόν διωγμόν και την παραπομπήν της συνωμοσίας εις το σκότος που είναι το κλίμα της. Επιβάλλεται δηλαδή να τεθεί ο κομμουνισμός όχι εκτός νόμου, αλλά εντός νόμου"».5

Οπως τον απαθανάτισε στον καμβά, ο Σοβιετικός ζωγράφος Βαλερί Βολκόφ

Οι παραπάνω - και άλλες - δυνάμεις της αστικής τάξης ήθελαν τη νόμιμη ύπαρξη της ΕΔΑ. Και όχι μόνο δυνάμεις του «κεντρώου», αλλά και του «δεξιού» χώρου. Είναι χαρακτηριστική η τοποθέτηση του υπουργού Εσωτερικών και Δημόσιας Τάξης Παυσανία Λυκουρέζου, στελέχους του Παπαγικού «Συναγερμού», ο οποίος είπε: «Δεν είμαστε τόσο βλάκες για να σας διαλύσουμε. Αν το κάνουμε, δεν πρόκειται να δούμε κυβέρνηση ξανά, γιατί τότε οι οπαδοί σας θα πάνε με το Κέντρο και την ΕΠΕΚ».6

Και μετά από ένα διάστημα, όχι μεγάλο, η κατάσταση αλλάζει τελείως. Γράφει ο Σπ. Λιναρδάτος: «Κανένας λόγος δε γίνεται πια για διάλυση της ΕΔΑ. Αντίθετα, λίγες μέρες αφού αναλαμβάνει την πρωθυπουργία, ο Παπάγος δέχεται στο Πολιτικό Γραφείο τον πρόεδρο της ΕΔΑ Ι. Πασαλίδη, που του εκθέτει τις απόψεις του κόμματός του για την ανάγκη να ειρηνεύσει ο τόπος κ.λ. Στο τέλος της συνομιλίας φωτογραφίζεται μαζί του».7

Βασικοί λόγοι για μη διάλυση της ΕΔΑ είναι και οι εξής: Πρώτος: Η επιδίωξη της άρχουσας τάξης και του ιμπεριαλιστικού παράγοντα να διατηρούν στην Ελλάδα μια δημοκρατική βιτρίνα. Αυτός ο ελιγμός επιβαλλόταν και εξαιτίας της πίεσης που ασκούσε η διεθνής γνώμη. Υπήρχε διεθνής κατακραυγή και κινητοποιήσεις, καθώς και καταγγελίες σε Διεθνείς Οργανισμούς για τα όσα συνέβαιναν στην Ελλάδα.

Δεύτερος λόγος: Εκτιμώντας σήμερα τα πράγματα, με βάση και τη συγκεντρωμένη εμπειρία από τις αλλεπάλληλες προσπάθειες διάλυσης του ΚΚΕ ή ενσωμάτωσής του στο αστικό πολιτικό σύστημα, μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι η άρχουσα τάξη ήλπιζε ότι θα μπορούσε να αξιοποιήσει την ΕΔΑ ως μοχλό κατά του ΚΚΕ, αξιοποιώντας ιδεολογικοπολιτικά δυνάμεις που συμμετείχαν στην ΕΔΑ. Ο χαρακτήρας αυτών των δυνάμεων τής παρείχε τέτοιες δυνατότητες. Δυνατότητες που αυξανόντουσαν, εξαιτίας της ήττας του επαναστατικού κινήματος, της διασποράς των κομματικών δυνάμεων (πολιτική προσφυγιά - Ελλάδα) και των εντεινόμενων διώξεων.

Από την άλλη, το ΚΚΕ είχε ανάγκη να δρα και μέσα από νόμιμα σχήματα, δηλαδή να αξιοποιεί τις συνθήκες της αστικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας. Το ΚΚΕ, λοιπόν, χρειαζόταν χώρο αξιοποίησης των όποιων νόμιμων δυνατοτήτων, προς όφελος της λαϊκής πάλης. Η άρχουσα τάξη, έχοντας υπέρ της έναν σαφέστατα υπέρτερο συσχετισμό δυνάμεων, μεθόδευε το δικό της στόχο.

Εγινε νηφάλια ανάλυση της κατάστασης από την ηγεσία της ΕΔΑ, προκειμένου να εκτιμηθούν οι συνθήκες; Μαρτυρίες και στοιχεία εκείνης της εποχής δείχνουν πως το κυρίαρχο ήταν ο πανικός, η διάθεση για υποχωρήσεις και ο φόβος της απομόνωσης του ΚΚΕ.

Ωστόσο, χάριν της υπογράμμισης του βασικού προβλήματος, που είναι η πάλη για την υπεράσπιση του ΚΚΕ και η σωτηρία του Μπελογιάννη, ας δεχτούμε ότι η διάλυση της ΕΔΑ ήταν επί θύραις. Το ερώτημα που προκύπτει είναι: Επρεπε να υπάρξει τέτοιου μεγέθους υποχώρηση, δηλαδή να μην είναι ο Μπελογιάννης στα ψηφοδέλτια; Νομίζουμε πως η απάντηση πρέπει να είναι κατηγορηματικά όχι.

Εγιναν όσα έπρεπε;

Στο πρόσωπο του Μπελογιάννη οι Πλαστήρας - Παπάγος - Πιουριφόι χτυπούσαν το ΚΚΕ. Επομένως, το θέμα είναι αν έκαναν τα πρέποντα, όσοι όφειλαν, γι' αυτό το ζήτημα. Το βέβαιο είναι ότι δεν έκαναν.

Υπήρξε, επίσης, κάτι ακόμα, το οποίο δεν έγινε, αν και μπορούσε να γίνει. Κάτι, για το οποίο κανένας δε δικαιούται να επικαλεστεί «τον κίνδυνο διάλυσης της ΕΔΑ».

Οταν, τελικά, ο Ν. Μπελογιάννης δε συμπεριλήφθηκε στους συνδυασμούς, ο Ν. Ζαχαριάδης έθεσε, ως εναλλακτική λύση, να πέσουν χιλιάδες ψηφοδέλτια στις κάλπες με το όνομα του Μπελογιάννη. Τα ψηφοδέλτια θα ήταν, φυσικά, άκυρα. Ωστόσο, η τέτοιου είδους σίγουρη «εκλογή» θα αποτελούσε μια πολιτική πράξη όχι δίχως σημασία. Θα ήταν ένα ακόμα μέσο πίεσης. Αυτή η «γραμμή» επίσης δεν υλοποιήθηκε...

Οτι υπήρξε τέτοια «γραμμή» το υπογραμμίζει ο ίδιος ο Ζαχαριάδης στο «μήνυμα από την άλλη μεριά». Γράφει: «Ο Μπελογιάννης ασφαλώς θάβγαινε βουλευτής και αφτός ήταν ο μόνος τρόπος να σωθεί. Να προβληθεί η υποψηφιότητα του Νίκου και να ριχτούν χιλιάδες ψηφοδέλτια γι' αφτόν όλα αφτά είταν δυνατά και αν ακόμα επίσημα δεν τον ανακήρυτταν. Ο Μπελογιάννης και σαν "άκυρα" θα μπορούσε να συγκεντρώσει πολύ περισσότερους ψήφους απ' ό,τι χρειάζονταν, για να φανεί ότι ο λαός τον εκλέγει»8

Υποβάθμιση του ΚΚΕ - αναβάθμιση της ΕΔΑ

Το επιχείρημα, ότι τον Μπελογιάννη θα τον δολοφονούσαν κι αν ακόμα είχε εκλεγεί βουλευτής, αποτελεί υπεκφυγή και πρόκληση προς τους κομμουνιστές. Οχι γιατί μπορεί να αποκλειστεί και αυτό το ενδεχόμενο. Βεβαίως και δεν είναι σίγουρο ότι τον Μπελογιάννη δε θα τον δολοφονούσαν, αν είχε εκλεγεί βουλευτής. Αλλά το υπ' αριθμόν ένα ζήτημα είναι το εξής: Οτι οι πάντες κρίνονται με βάση τη στάση που κράτησαν πρωταρχικά στο θέμα της υποψηφιότητας, δηλαδή στο θέμα της υπεράσπισης του ΚΚΕ.

Το γιατί αυτό δεν έγινε, βρίσκεται στο γεγονός ότι η ΕΔΑ, σε σχέση με το ΚΚΕ, είχε αρχίσει να αναβαθμίζεται στη συνείδηση διαφόρων, ενώ το ΚΚΕ είχε αρχίσει να υποβαθμίζεται. Αυτό είναι αναμφισβήτητο και δεν έχει καμιά σημασία αν γινόταν μη συνειδητά ή - από ορισμένους - συνειδητά. Αν γινόταν από ανεντιμότητα ή προς αποφυγή μπελάδων... ή και τα δύο...

Να τι γράφει ο Μ. Γλέζος: «Ποια πολιτική γραμμή έπρεπε να ακολουθηθεί; Από την ίδρυσή της το 1951, ως τη διάλυσή της το 1967, η ΕΔΑ αμφιταλαντεύονταν ανάμεσα σε δύο πολιτικές γραμμές. Στην ανεδαφική γραμμή που απαιτούσε να επιβάλει το ΠΓ του ΚΚΕ και στην προσγειωμένη πολιτική γραμμή που διαμόρφωνε η Εκτελεστική Επιτροπή της ΕΔΑ (συνεργασία κομμουνιστών - σοσιαλιστών - αριστερών) άμεσα αντιμέτωπη με την ελληνική πραγματικότητα, όπως καθημερινά διαπλάσσονταν».9

Είναι σαφέστατος ο Μ. Γλέζος. Και όχι μόνο ο Γλέζος, αλλά και άλλα τότε στελέχη του ΚΚΕ. Ας ακούσουμε την αφήγηση του Παν. Κατερίνη: «Εμείς οι νεαροί βουλευτές διαπιστώσαμε αμέσως πως με την ΕΔΑ σαν να άνοιγαν οι πύλες να περάσει το προοδευτικό κίνημα στην ανοιχτή πολιτική ζωή και δράση. Οι υποψηφιότητες των Μπελογιάννη και Πλουμπίδη δημιουργούσαν σε όλους μας ανησυχία, και σ' εμάς που ήμαστε κομμουνιστές, ότι μπορούσαν να τινάξουν στον αέρα τη δυνατότητα της νόμιμης και μαζικής δράσης του κινήματος».10 Οπως, δηλαδή, γράφει και ο Λ. Κύρκος: «Το γάντζωμα της ΕΔΑ στη νόμιμη πολιτική σκηνή δεν έπρεπε να διακυβευτεί για κανένα λόγο»!11

Οι μεγάλες δυσκολίες που δημιουργούσε η ήττα του επαναστατικού κινήματος, η κάθε είδους πίεση του ταξικού εχθρού, ήταν επόμενο να έχουν τις επιπτώσεις τους σε στοιχεία αστικής και μικροαστικής προέλευσης, όπως ήταν οι τότε συνεργαζόμενοι με το ΚΚΕ.
 Αρκετοί από τους οποίους, μέσα από τη συνεργασία, επεδίωκαν την εξυπηρέτηση των δικών τους συμφερόντων - κομματικών, πολιτικών, αλλά και προσωπικών. Και υποχωρούσαν σε κινήσεις - χτυπήματα του εχθρού, που στόχευαν στην εξαφάνιση του ΚΚΕ, στην περιθωριοποίησή του, ή, αν αυτά αποδείχνονταν αδύνατα να πραγματοποιηθούν, στον ιδεολογικοπολιτικό ευνουχισμό του.
 Μάλιστα, από ένα χρονικό σημείο και μετά, έθεσαν στην ημερήσια διάταξη κατηγορίες για τους δογματικούς, που ζουν εκτός Ελλάδας και επιμένουν να καθοδηγούν το κίνημα, ενώ αγνοούν τις συνθήκες και τις νέες εξελίξεις... Η αρχική άρνηση εξελίχθηκε σε ολομέτωπη επίθεση.

Την υπεράσπιση από το ΚΚΕ της δικής του αυτοτέλειας, τη βάφτιζαν επίθεση των δογματικών κατά των άλλων. Αποκαλυπτικός και εδώ ο Σπ. Λιναρδάτος.
 Γράφει:

«Στην περίοδο αυτή, που και στο Κέντρο και στη Δεξιά και στην Αριστερά, γίνονται έντονες ζυμώσεις για νέα σχήματα και η χώρα προσπαθεί ν' αναπροσαρμοστεί από την πολεμική στην ειρηνική περίοδο, η σύγχυση είναι γενική σε όλες τις παρατάξεις και τα κόμματα. Οι διαμάχες είναι ιδιαίτερα ζωηρές στην Αριστερά, που βρίσκεται πάντα σε σκληρή καταδίωξη. Το ΚΚΕ αγωνιζόμενο ν' ανασυγκροτηθεί, στρέφει τα πυρά του εναντίον των άλλων, μικρών κομμάτων και ομάδων της Αριστεράς. Επιδιώκει ή να τα θέσει υπό τον απόλυτο έλεγχό του, ή να τα διαλύσει για να μην κινδυνεύει να του πάρουν τους οπαδούς του, εκμεταλλευόμενα τα σοβαρά λάθη της ηγεσίας του, την ήττα του και τον αποκλεισμό του από τη νόμιμη πολιτική ζωή. Αυτή η διαπάλη έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, γιατί θα επηρεάσει τις εξελίξεις της δεκαετίας».12 

Και πραγματικά τις επηρέασε. Οχι μόνο αυτής, αλλά και της επόμενης δεκαετίας...

Ο Σπ. Λιναρδάτος δίνει το κλίμα, που είχε διαμορφωθεί. Αν τα παρακάτω γραφόμενά του διαβαστούν από κομμουνιστική σκοπιά, μπορούν να εξηγήσουν μια σειρά αρνητικά φαινόμενα.

 Γράφει, λοιπόν, ο Σπ. Λιναρδάτος: «Για να μην υπάρξουν ταλαντεύσεις και στο εσωτερικό και να εφαρμοστεί πιστά η γραμμή της, η ηγεσία του ΚΚΕ στέλνει, με πλαστά διαβατήρια, στην Ελλάδα τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής Νίκο Μπελογιάννη και Νίκο Ακριτίδη, παλιό μαθητή της Σχολής Ευελπίδων και ηγετικό στέλεχος της ΕΠΟΝ κατά την κατοχή. 

Εχει υποστηριχτεί πως ο Ζαχαριάδης, που ήταν "δαιμόνιος και αδίστακτος", έστειλε τον Μπελογιάννη, που "ήταν ιδεολόγος κομμουνιστής διανοούμενος και άνθρωπος με ευρύτερους προβληματισμούς" στην Ελλάδα για "να τον απομακρύνει από τον χώρο, όπου άρχισαν να αναπτύσσονται οι διαφωνίες και οι αντιθέσεις" και γι' αυτό τον σύνδεσε με τις "διαβρωμένες" από την Ασφάλεια οργανώσεις στην Αθήνα. (Πότη Παρασκευόπουλου, «Ποιος σκότωσε τον Μπελογιάννη», σ. 14 - 15). «Αν και ορισμένοι από τους ισχυρισμούς αυτούς είναι επιβεβαιωμένοι από το ιστορικό υλικό (όπως π. χ., ότι ο Ζαχαριάδης ήταν αδίστακτος στην εσωκομματική διαπάλη), δε νομίζω ότι προσφέρονται στοιχεία που να πείθουν, ότι ο Μπελογιάννης, όταν ξεκίνησε για την Ελλάδα, είχε οποιαδήποτε διαφωνία με τη γραμμή του Ζαχαριάδη και με τις εκκαθαρίσεις στο Κόμμα από τα "οπορτουνιστικά" στοιχεία. Φοβάμαι, τουλάχιστον ώσπου να υπάρξουν περισσότερα στοιχεία, ότι πρόκειται για μια αγιογράφηση του Μπελογιάννη, επηρεασμένη από την αληθινά ηρωική στάση του στο στρατοδικείο και στο εκτελεστικό απόσπασμα και προσαρμοσμένη στις σημερινές ανάγκες της διαπάλης στους κόλπους της Αριστεράς, που δε βλέπει το ιστορούμενο πρόσωπο με τις πραγματικές διαστάσεις και αντιφάσεις του στη συγκεκριμένη ιστορική στιγμή».13

Αυτό το κλίμα εκφραζόταν στις καθημερινές σχέσεις με τρόπο πολλές φορές οξύτατο. Για παράδειγμα, μια σειρά στοιχεία δείχνουν, ότι οι πολιτικές σχέσεις του Μπελογιάννη με τον Μ. Κύρκο (για την ακρίβεια, του ΚΚΕ με τον Κύρκο) δεν ήταν καλές. Πιο σωστά, ήταν τεταμένες, εξέφραζαν οξυμένες αντιθέσεις. 

Παραθέτουμε ορισμένα χαρακτηριστικά παραδείγματα, που επιβεβαιώνουν αυτή τη διαπίστωση, δίνοντας το λόγο σε πρωταγωνιστές και σε άλλους συμμέτοχους στο δράμα.

Ο Κούλης Ζαμπαθάς, το σπίτι του οποίου χρησιμοποιήθηκε ως γιάφκα του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ, γράφει στο γνωστό βιβλιαράκι του: «Κι όλο του παραπονιότανε (του Πλουμπίδη) πως αντί να πάει ο ίδιος για τις συνεννοήσεις τούστειλε άλλον... Ετσι τούγραφε ο Κύρκος γι' αυτόν τον άλλο. Ο άλλος αυτός, ήτανε ο Μπελογιάννης»...14

Συνεχίζει ο Κ. Ζαμπαθάς: «Τι τα θέλεις, τούπε τότε ο Μπελογιάννης. Δεν τον αφήνεις τον παλιάνθρωπο».15

Σε τηλεγράφημα του Μπελογιάννη προς το ΠΓ, την 26/6/1950, διαβάζουμε: «Υπόθεση εφημερίδας είχε βαλτώσει σε μεγάλο σεχταρισμό από πλευρά μας και πολιτικάντικους λογαριασμούς από πλευρά του 22 Μιχάλη Κύρκου. Αν ο 22 δε δεχτεί να τη βγάλει τώρα αμέσως πρέπει να τραβήξουμε με Α. Φ. ή με τον 10 Χρηστάκος. Ολοι είναι άσπρος σκύλος μαύρος σκύλος και ο 22 μαζί. Μοναδική τους επιδίωξη να φτιάξουν κόμμα. Τους αλωνίζουν όλες οι κατασκοπείες». 16

Σε άλλο σημείο του βιβλίου του Στ. Κασιμάτη διαβάζουμε: «Τον Μπελογιάννη τον είχαν ταλανίσει πολύ οι διάφοροι ελεύθεροι και νόμιμοι "σύμμαχοί" μας που ήταν σχετικά κατάλληλοι γι' αυτήν τη δουλειά. Ζούσα για αρκετό καιρό στις συναντήσεις μας τις απογοητεύσεις και την αγανάκτησή του για τη στάση τους, τη νοοτροπία τους, τους όρους που έβαζαν. Ασχημα εκφραζόταν για τη συμπεριφορά και τους όρους του Μιχ. Κύρκου».17

Στην εφημερίδα ΠΟΝΤΙΚΙ18 ο Στ. Κασιμάτης, ενώ ξεκινά με μια σωστή τοποθέτηση στο ζήτημα και σε μια σειρά βασικές πλευρές του, στο «διά ταύτα» φαίνεται να ταλαντεύεται, αν τελικά έπρεπε να είναι υποψήφιος ο Μπελογιάννης προ του κινδύνου διάσπασης της ΕΔΑ.

Ωστόσο, η τοποθέτησή του δείχνει ότι η συζήτηση γύρω από θέματα της ιστορικής πορείας του ΚΚΕ, όταν γίνεται καλοπροαίρετα, μπορεί να οδηγεί στην εξαγωγή σωστών - έστω και όχι εξ ολοκλήρου - συμπερασμάτων.

Σημειώσεις:

1. Κ. Ζαμπαθά: «Ν. Μπελογιάννη - Ν. Πλουμπίδης», σελ. 86

2. Σπ. Λιναρδάτου: «Από τον εμφύλιο στη χούντα», τ. Α, σελ. 273

3. Σπ. Λιναρδάτου, ό.π.

4. Λ. Κύρκου: «ΑΝΑΤΡΕΠΤΙΚΑ», σελ. 153

5. Σπ. Λιναρδάτου: «Από τον εμφύλιο στη χούντα», τ. Α., σελ. 387 - 388

6. Στ. Κασιμάτη: «Οι παράνομοι», σελ. 588

7. Σπ. Λιναρδάτου «Από τον εμφύλιο στη χούντα» τ. Β, σελ. 21 - 22

8. Π. Ανταίου: «Ν. Ζαχαριάδης, θύτης και θύμα», σελ. 508

9. Ντ. Κουσίδου - Στ. Σταυρόπουλου, «Αριστερή Νεολαία Ελλάδας», σελ. 9

10. Στ. Κασιμάτη: «Οι παράνομοι» σελ. 585 - 586

11. Λ. Κύρκου: «ΑΝΑΤΡΕΠΤΙΚΑ», σελ. 153

12. Σπ. Λιναρδάτου: «Από τον εμφύλιο στη χούντα», Τ. Α., σελ. 210 - 211 13. Σπ. Λιναρδάτου: «Από τον εμφύλιο στη χούντα» τ. Α, σελ. 216 - 217

14. Κ. Ζαμπαθά, ό.π., σελ. 87

15. Κ. Ζαμπαθά, ό.π.

16. Στ. Κασιμάτη: «Οι παράνομοι», σελ. 202

17. Ο.π., σελ. 196

18. «ΠΟΝΤΙΚΙ», 24/3/98, σελ. 28 - 29

Πηγή