Πριν 50 χρόνια. Πρώτες μέρες του χουντικού πραξικοπήματος.
Η μισή οικογένεια άφησε το χωριό, την Εγκλουβή και κατέβηκε στη Χώρα, για να σπουδάσουν τα 3 παιδιά, στα σχολεία της πόλης.
Ήταν και ένας καλός λόγος να γλιτώσει ο πατέρας από το κυνηγητό των χωροφυλάκων του χωριού και των συνεργατών τους, αφού ως μη «εθνικόφρων» συχνά πυκνά «έτρωγε» μηνύσεις, δια ασήμαντον αφορμήν, στο παντοπωλείο που διατηρούσε στο χωριό.
«Παντοπωλείον το Έαρ» είχε γράψει ο Ξ.Κ. που είχε ζωγραφίσει την όμορφη ταμπέλα.
«Α, εδώ έχει σκόνη» διαπίστωναν οι χωροφυλάκοι ή «η ταμπέλα του ταραμά είναι στραβά βαλμένη» και δώστου οι μηνύσεις...
Πίσω, στο χωριό, έμειναν ο παππούλης, η βαβά και η θειά.
Μένει λοιπόν η οικογένεια με ενοίκιο, σε ένα μικρό σπίτι στη συνοικία του «Πουλιού». Μαζί τους μένει και μια ξαδερφούλα τους από άλλο χωριό, το Νιχώρι. Οι χώροι μικροί δεν φτάνουν κι έτσι τα παιδιά κοιμούνται όλα μαζί στο πάτωμα, σε στρωματσάδα που η μάνα σηκώνει κάθε πρωί και πιθώνει σε μια ντουλάπα.
Με την κήρυξη του πραξικοπήματος ο πατέρας συλλαμβάνεται. Η μάνα αναλαμβάνει όλο το βάρος της φροντίδας των τεσσάρων παιδιών. Και ταυτόχρονα να έχει την έγνοια της τύχης του άντρα της, στις αγροτικές φυλακές Λευκάδας.
Ένα βράδυ, βαθιά μεσάνυχτα, χτυπάνε δυνατά την πόρτα. Ξυπνάνε όλοι. Η μάνα ανοίγει την πόρτα και μπουκάρουν οι ασφαλίτες. Τα παιδιά τρομαγμένα λουφάζουν σε μια γωνιά του δωματίου το ένα δίπλα στο άλλο.
Τι θέλετε? Δεν απαντούν, μόνο σουλατσάρουν στο σχεδόν άδειο από πράγματα δωμάτιο, κοιτάζοντας ερευνητικά παντού.
Πατάνε με τα παπούτσια πάνω στα μαξιλάρια και τα σκεπάσματα της στρωματσάδας και στο πρόσωπό τους διακρίνεις μια ικανοποίηση, όταν η ματιά τους πέφτει πάνω σε μια εγκυκλοπαίδεια απέναντι στο ράφι. Είναι η μεγάλη εγκυκλοπαίδεια της Ακαδημίας Επιστημών της ΕΣΣΔ. Παίρνουν τους τόμους και τους δένουν σε ένα μεγάλο δέμα. Και προστάζουν το μεγαλύτερο παιδί να κουβαλήσει το ασήκωτο δέμα στην Ασφάλεια.
Μπαίνει η μάνα μπροστά, που ως τότε παρακολουθούσε οργισμένη αλλά αμίλητη. Και με αποφασιστικότητα, που δεν χωρούσε αμφισβήτηση, τους λέει «το παιδί δεν θα πάει πουθενά. Θα σας την φέρω εγώ!» Δεν περίμεναν τέτοια αντίδραση και αντίσταση. Κατέβασαν τα μάτια, πήραν το δέμα και έφυγαν!…
Μετά από πολύ καιρό αναζητήσαμε την εγκυκλοπαίδεια. Την κρατάω ως κειμήλιο. Όταν την βλέπω θυμάμαι τα παλιά και ο νους μου ταξιδεύει… Και δίνω υπόσχεση στους γονείς μου πως θα κρατάω για πάντα τις παρακαταθήκες που μου άφησαν!
