Συνολικές προβολές σελίδας

Translate

23 Ιανουαρίου, 2017

οι mathites.gr περιμένουν την αλληλεγγύη, τα μηνύματά σας:



Όλο και μεγαλώνει η λίστα των σχολείων που συζητάνε το ψήφισμα της Συντονιστικής Επιτροπής μαθητών Αθήνας και παίρνουν αποφάσεις καταδίκης της Χρυσής Αυγής και αλληλεγγύης στα προσφυγόπουλα! 
Όσα σχολεία, τάξεις, τμήματα έχουν πάρει ήδη αποφάσεις και οργανώνουν αντιφασιστικές δραστηριότητες και πρωτοβουλίες αλληλεγγύης για τα προσφυγόπουλα περιμένουμε τα μηνύματά σας, φωτογραφίες, ρεπορτάζ κ.λπ.


mathites.gr

Συνεχίζουμε τον αγώνα μας για το σχολείο και τη ζωή που μας αξίζει! 
- 1-2 Φλεβάρη οργανώνουμε πολύμορφα διήμερα δράσης στα σχολεία μας! Παίρνουμε πρωτοβουλίες και κάνουμε γνωστά τα αιτήματά μας με κινητοποιήσεις, συναυλίες, εκδηλώσεις, παραστάσεις διαμαρτυρίας στις Δευτεροβάθμιες Διευθύνσεις
- Προετοιμάζουμε την υποδοχή και την αλληλεγγύη μας στα προσφυγόπουλα που θα φιλοξενηθούν στα σχολεία και τις γειτονιές μας!
- Παίρνουμε αποφάσεις καταδίκης των φασιστών της Χρυσής Αυγής που στοχοποιεί τα προσφυγόπουλα, παιδιά που είναι θύματα του πολέμου!

- Συζητάμε σε κάθε τάξη και σχολείο, οργανώνουμε τη συνέχεια του αγώνα μας, συντονιζόμαστε στις γειτονιές μας!

Ίδρυμα «Στ. Νιάρχος» πηγή φωτός και πολιτισμού ;;

Παρεμβάσεις του κεφαλαίου στον Πολιτισμό: Το παράδειγμα του Κέντρου Πολιτισμού
 «Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος»


Στο πλαίσιο της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης ένα πλήθος επιχειρηματικών ομίλων επιδιώκουν με χορηγίες και δωρεές - σταγόνες στον ωκεανό του πλούτου που έχουν συσσωρεύσει από την εκμετάλλευση των εργαζομένων - να αποκαταστήσουν την αιματοβαμμένη φύση του κεφαλαίου στη λαϊκή συνείδηση, καλλιεργώντας ταυτόχρονα μέσα από κάθε λογής προγράμματα την αντίληψη ότι κοινωνική πρόοδος χωρίς το κεφάλαιο είναι αδύνατον να υπάρξει. 
Αναφερόμενοι στον τομέα του Πολιτισμού δε θα μπορούσε να παραλειφθεί το παράδειγμα της Κίνησης Πολιτών «Διάζωμα», που έχει αναλάβει την προστασία των αρχαίων θεάτρων μέσω χορηγιών από ιδιωτικές οργανώσεις (όπως τα ιδρύματα Ωνάση, Μποδοσάκη, «Στ. Νιάρχος», ΣΕΒ κ.λπ.), επιχειρηματικούς ομίλους (τράπεζες, βιομηχανίες τροφίμων και ποτών, φαρμακοβιομηχανίες, επιχειρήσεις τηλεπικοινωνίας κ.ά.), δημόσιους φορείς, ειδικά της Τοπικής Διοίκησης, και απλούς πολίτες και η οποία διασυνδέεται άμεσα με τα σχολεία. 
Για τους πραγματικούς στόχους ανάλογων παρεμβάσεων μιλάει το παράδειγμα των μαθητών ενός σχολείου που εμπνεόμενοι από το κοινωνικό όραμα μιας βιομηχανίας - εταιρικού μέλους του «Διαζώματος» - έγραψαν σενάριο για τη συμβολή της στην αποκατάσταση και ανάδειξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Ως ανταμοιβή, είχαν την ...τύχη να συνομιλήσουν με τον πρόεδρο της εταιρείας και να διδαχτούν από την πείρα της ζωής και της σταδιοδρομίας του «κατάλληλες στάσεις ζωής», σύμφωνα με το δελτίο Τύπου του σχολείου...

Με λίγα λόγια, καπιταλιστικό κράτος και επιχειρηματικοί όμιλοι συνεργάζονται αγαστά για να επιτευχθεί η ταξική συνεργασία και συναίνεση στη διαιώνιση της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης, υλικής και πνευματικής. Ετσι και η ναυαρχίδα του Ιδρύματος «Στ. Νιάρχος», το Κέντρο Πολιτισμού στο Φαληρικό Δέλτα, έρχεται επάξια να εκπροσωπήσει την κυρίαρχη αστική αντίληψη για το ρόλο της Τέχνης να κατευνάζει, να παρηγορεί και ευχάριστα να αποκοιμίζει συμφιλιώνοντας ταξικά τους καταπιεσμένους με τους καταπιεστές τους. 
Οι μέχρι σήμερα ανοιχτές στους πολλούς δραστηριότητές του, όπως το γιορταστικό πρόγραμμά του για τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά με τις συναυλίες κλασικής μουσικής, τα γκαλά όπερας από τη Λυρική, τις αναγνώσεις χριστουγεννιάτικων ιστοριών από επώνυμους καλλιτέχνες, το στολισμένο περιβάλλον, τις υπερσύγχρονες εγκαταστάσεις, τη λίμνη, τα βεγγαλικά, πρόσφεραν απλόχερα στο λαϊκό κόσμο που συνέρρεε με τα παιδιά του μια γεύση από το λαμπερό και πολυτελή κόσμο της τάξης των αστών, στον οποίο μπορεί να συμμετέχει και ο απλός λαός, μια αίσθηση σφρίγους και ακμής ενός συστήματος που κάτω από το λούστρο του σπαράζεται από ανταγωνισμούς και σαπίζει.

Ένας ιδιωτικός οργανισμός που θα απολαμβάνει τα προνόμια του Δημοσίου χωρίς τις υποχρεώσεις του

Δεν είναι πλέον μακριά η ημερομηνία που θα ολοκληρωθεί η παράδοση του Κέντρου Πολιτισμού Ιδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» (ΚΠΙΣΝ) στο ελληνικό κράτος. Ηδη το έργο βρίσκεται στο τελικό στάδιο των δοκιμαστικών χρήσεων για να διαπιστωθεί η καλή λειτουργία του. Σύσσωμος ο αστικός Τύπος πανηγυρίζει για το καινούργιο πολιτιστικό κέντρο, επισημαίνοντας τη «μεγάλη προσφορά» του Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» (ΙΣΝ), τις αρχιτεκτονικές του αρετές και τη σπουδαία αναβάθμιση του αστικού τοπίου της περιοχής. Ελάχιστες μέχρι τώρα είναι οι φωνές που αμφισβητούν το πόσο δωρεάν είναι η «δωρεά» και επισημαίνουν την παρέμβαση που γίνεται από το ΙΣΝ, ενός ιδιωτικού φορέα, στη διάρθρωση και λειτουργία όχι μόνο του οργανισμού του ΚΠΙΣΝ αλλά και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (ΕΛΣ) και της Εθνικής Βιβλιοθήκης Ελλάδος (ΕΒΕ). Για τους διαφημιστές όμως του μύθου περί καπιταλισμού με ανθρώπινο πρόσωπο και αγαθοποιά οράματα, τέτοια θέματα πρέπει να αποκρύβονται από το φτωχό λαό. Το μόνο που τους προβληματίζει είναι το κατά πόσον το ελληνικό κράτος θα μπορέσει να διαχειριστεί αποτελεσματικά ένα τέτοιο έργο, υπαινισσόμενοι πως θα ήταν προτιμότερο να μείνει στα χέρια του Ιδρύματος «Στ. Νιάρχος».

Από μια πρώτη ματιά στο νόμο που κυρώνει τη σύμβαση ανάμεσα στο Ελληνικό Δημόσιο (ΕΔ) και το Ιδρυμα αποκαλύπτονται οι ασφυκτικοί όροι με τους οποίους το δεύτερο επιβάλλει τις απαιτήσεις του και ελέγχει την υλοποίησή τους. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 29 της σύμβασης, αν αυτή λυθεί για μια σειρά λόγους - ανάμεσά τους και η μη συμμόρφωση με τους κανόνες που επιβάλλει το ΙΣΝ - τότε αυτό δικαιούται να πάρει πίσω όλα τα χρήματα που έχει «δωρίσει» και μάλιστα προσαρμοσμένα ετησίως με βάση το ποσοστό αύξησης του τιμάριθμου και εντός αποκλειστικής προθεσμίας τριών μηνών. Μετά την πάροδο της προθεσμίας τρέχουν τόκοι υπερημερίας.

Η διατυμπανιζόμενη αποξένωση του Ιδρύματος από το Κέντρο Πολιτισμού μετά από την παράδοση του έργου στο Δημόσιο είναι λόγια του αέρα. Το ΙΣΝ θα είναι τόσο αποξενωμένο ώστε θα διατηρεί ακέραιο το δικαίωμά του να ελέγχει όποτε θέλει τα οικονομικά και τη λειτουργία του Κέντρου Πολιτισμού «Σταύρος Νιάρχος», επεκτείνοντας μάλιστα την παρέμβασή του - μέσω του Κέντρου Πολιτισμού - στη λειτουργία της Λυρικής και της Εθνικής Βιβλιοθήκης, εφόσον προηγουμένως διαπιστώσει ότι οι δύο οργανισμοί πληρούν τους όρους για να εγκατασταθούν σε αυτό. Ανάμεσα στους όρους είναι και η αναπροσαρμογή των κανονισμών λειτουργίας τους σύμφωνα με τις υποδείξεις του Ιδρύματος. Μάλιστα, στη σύμβαση της δωρεάς υπάρχουν προσαρτημένα σχετικά σχέδια και για τους δύο οργανισμούς, που δεν κατατέθηκαν στη Βουλή.

Με βάση τη σύμβαση το Κέντρο Πολιτισμού Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» είναι μια ανώνυμη εταιρεία, η οποία δεν υπάγεται στον ευρύτερο δημόσιο τομέα, στο δημόσιο λογιστικό, στις εθνικές διατάξεις περί εκπόνησης μελετών, παροχής υπηρεσιών, εκτέλεσης έργων και διενέργειας προμηθειών του Δημοσίου και τις διατάξεις για την πρόσληψη προσωπικού στο δημόσιο τομέα και θα λειτουργεί ως φορέας ιδιωτικού δικαίου. Με άλλα λόγια, έχουμε ένα φορέα που ανήκει στο κράτος, ο οποίος όμως είναι πλήρως εκτός κανόνων λειτουργίας του Δημοσίου. Ούτε λίγο ούτε πολύ ο ιδιωτικός αυτός οργανισμός απολαμβάνει όλα τα προνόμια των κρατικών φορέων - χωρίς τις υποχρεώσεις τους - και ακόμη περισσότερα, αφού απαλλάσσεται από κάθε φορολογική επιβάρυνση, πλην ΦΠΑ. 
Μάλιστα, αν κάποιος τρίτος, φυσικό ή νομικό πρόσωπο, αποφασίσει να κάνει δωρεά προς το ΚΠΙΣΝ, την ΕΛΣ ή την ΕΒΕ, απαλλάσσεται επίσης από κάθε φόρο για τη συγκεκριμένη δωρεά, το ποσόν της δωρεάς αφαιρείται από το εισόδημα του δωρητή και ο δωρητής «απαλλάσσεται από τα τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων» (άρθρο 28).

Σαν να μην έφταναν όλα αυτά η ΕΛΣ όσο και η ΕΒΕ θα πληρώνουν για τη χρήση του χώρου και τον εξοπλισμό που θα τους παραχωρηθεί, καθώς και για τη συντήρησή τους. Σε απλά ελληνικά, η ΕΛΣ και η ΕΒΕ θα πληρώνουν νοίκι με ετήσια μάλιστα αναπροσαρμογή του. Μετά την 68η συνάντηση της ειδικής συμβουλευτικής επιτροπής του Ελληνικού Δημοσίου με το Ιδρυμα «Στ. Νιάρχος», που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 12/12/16 και με βάση τα όσα επισήμανε ο πρόεδρος της ΕΛΣ, Αθανάσιος Θεοδωρόπουλος, η ΕΛΣ θα πρέπει να καταβάλει στο ΚΠΙΣΝ για τη χρήση του χώρου το ποσό των 5,6 εκατομμυρίων ευρώ, ποσό που είναι αδύνατο να καλυφθεί από τον προϋπολογισμό του ΥΠΠΟΑ, ο οποίος για το 2017 προβλέπει τη διάθεση μόλις 95,8 εκατομμυρίων για το σύνολο των 60 περίπου εποπτευόμενων από αυτό φορέων. Αντικειμενικά, η ΕΛΣ εξωθείται στην ανάπτυξη επιχειρηματικών πρωτοβουλιών και στην αναζήτηση κεφαλαιούχων «χορηγών» - επενδυτών με τα ανάλογα ανταλλάγματα, που συνήθως δεν είναι μόνο οικονομικά.

Συμβολή στην αποτελεσματικότερη επιχειρηματική λειτουργία δημόσιων οργανισμών

Ειδικότερα στην περίπτωση του Ιδρύματος «Στ. Νιάρχος» εύλογα θα αναρωτηθεί κανείς, ποιο είναι τελικά το όφελος που θα αποκομίσει το ίδιο το Ιδρυμα από αυτήν την ακριβή επένδυση των 617 εκατομμυρίων ευρώ στο Φαληρικό Δέλτα; 
Η απάντηση δεν είναι εύκολη, καθώς οι ουσιαστικότερες πλευρές του όλου εγχειρήματος δεν έχουν ακόμη αποκαλυφθεί. 
Οσοι ωστόσο έχουν υπόψη τους την κατά καιρούς κρίσιμη ιδεολογική και πολιτική παρέμβαση ανάλογων «ευαγών ιδρυμάτων» του κεφαλαίου στην κοινωνική ζωή διαφόρων χωρών (με πρώτο το ίδρυμα Φορντ, παράρτημα - βιτρίνα των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου με πολιτιστική δράση και στην Ελλάδα την περίοδο της δικτατορίας) δεν μπορεί παρά να είναι επιφυλακτικοί απέναντι σε τέτοιου είδους «ευεργεσίες».

Σε ένα πρώτο επίπεδο το Ιδρυμα «Στ. Νιάρχος» έρχεται να εξυπηρετήσει την κατεύθυνση μονοπωλιακών ενώσεων, όπως η Ευρωπαϊκή Ενωση, για τοποθέτηση μέρους των κερδών σε κοινωνικούς τομείς του κράτους, όπως ο Πολιτισμός. Η διείσδυση του κεφαλαίου σε δομές και υπηρεσίες του αστικού κράτους με την ανάληψη πρωτοβουλιών άμεσα απ' αυτό, αποτελεί μάλιστα μια πρώτης τάξης ευκαιρία για να προσαρμοστεί ο κρατικός τομέας στις τρέχουσες ανάγκες του κεφαλαίου.

Άλλωστε, όλα αυτά τα χρόνια το Ιδρυμα «Στ. Νιάρχος» εκτός από την κατασκευή των νέων εγκαταστάσεων της Λυρικής Σκηνής και της Εθνικής Βιβλιοθήκης έχει χρηματοδοτήσει πολλές άλλες μικρότερες ή μεγαλύτερες δράσεις στους τομείς του Πολιτισμού, της Παιδείας, της Υγείας και της Πρόνοιας ασκώντας καθοδηγητικό ρόλο στον αναπροσανατολισμό κρατικών οργανισμών, ώστε να λειτουργήσουν αποτελεσματικότερα «επιχειρηματικά», με μικρότερο δηλαδή κόστος και μεγαλύτερα οφέλη για τα γενικότερα ιδεολογικά - πολιτικά κεφαλαιοκρατικά συμφέροντα. 
Βασικά στοιχεία αυτής της αναδιάρθρωσης των κρατικών κοινωνικών υπηρεσιών είναι η εισαγωγή νέων τεχνολογιών στην οργάνωσή τους, η αξιοποίηση νέων τεχνικών προσέλκυσης «πελατών», η ανατροπή των εργασιακών σχέσεων και η εξοικείωση των εργαζομένων σε αυτές με την ελαστική και την «εθελοντική» εργασία, προπαντός όμως η αποτελεσματικότερη συνεισφορά τους στην ιδεολογική χειραγώγηση, στην προσαρμογή και την υποταγή πλατιών λαϊκών στρωμάτων - ειδικά της νεολαίας - στις στρατηγικές προτεραιότητες της αστικής τάξης, μέσα και από τη συγκρότηση κοινωνικών δικτύων.

Κοινωνικές δικτυώσεις με στόχο τη νεολαία που γεννούν πολλά ερωτήματα

Ανάλογους στόχους φαίνεται να υπηρετεί και η ΜΚΟ του Ιδρύματος «Στ. Νιάρχος» Future Library με αντικείμενο την «προώθηση της καινοτομίας, της δημιουργικότητας και της κοινωνικής δικτύωσης». 
Στο πρόγραμμά της - στο οποίο εντάσσονται 150 διασυνδεδεμένες μεταξύ τους δημόσιες και δημοτικές Βιβλιοθήκες της χώρας, ανάμεσά τους και η Εθνική Βιβλιοθήκη - ορίζεται ως σκοπός της «η ενίσχυση στη συνείδηση των πολιτών της σπουδαιότητας των βιβλιοθηκών ως κέντρων μάθησης, χώρων δημιουργικότητας και αλληλεπίδρασης ιδεών». Ενα ευπρόσδεκτο θα σκεφτεί κανείς εγχείρημα, αφού το δίκτυο των βιβλιοθηκών μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη της φιλομάθειας, διευκολύνοντας την πρόσβαση στη γνώση και το βιβλίο ενός ευρύτερου και προπαντός νεανικού κοινού μέσω του ηλεκτρονικού υπολογιστή και του διαδικτύου. Δυστυχώς, όμως, όλα αυτά τα πλεονεκτήματα αφορούν ένα περιορισμένο, με υψηλά μορφωτικά εφόδια αναγνωστικό κοινό.

Για τον πολύ κόσμο οι βιβλιοθήκες μετατρέπονται σε χώρους ανάπτυξης μιας σειράς άλλων δραστηριοτήτων για κάθε ηλικία, φαινομενικά θετικών, που ωστόσο συγκλίνουν στη διαμόρφωση της βολικής για την αστική εξουσία στάσης ζωής και συνείδησης του ημιμαθούς και διά βίου ημιαπασχολούμενου κυνηγού δεξιοτήτων, ενός προσαρμοστικού και αφοσιωμένου στα κάλπικα αστικά ιδεώδη πολίτη, όπως π.χ. οι δράσεις για το περιβάλλον, που καθόλου άσχετες δεν είναι με την προώθηση της πράσινης οικονομίας.
 Από το όλο πρόγραμμα δε λείπουν οι οργανωμένες συζητήσεις ή τα σεμινάρια προβολής των ιμπεριαλιστικών στρατηγικών επιδιώξεων και προπαγάνδας αστικών ιδεολογημάτων πάνω σε επίμαχα θέματα, όπως το Προσφυγικό, ο πόλεμος, η Ευρωπαϊκή Ενωση κ.ά. 
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα αγώνων ρητορικής (debate) για νέους που οργάνωσε η Δημοτική Βιβλιοθήκη της Ηλιούπολης με θέμα: «Είναι ευθύνη της Δύσης να επιβάλει τις ανθρωπιστικές αξίες της στον υπόλοιπο κόσμο». 
Στο περίγραμμα αυτό αναπροσαρμόζεται και το αντικείμενο εργασίας των βιβλιοθηκονόμων, που χρησιμοποιούνται πια ως εμψυχωτές και οργανωτές προγραμμάτων, ενώ οι αποτελεσματικότεροι από αυτούς στέλνονται για σεμινάρια στο εξωτερικό. 
Μια ανάλογη «κοινωνική δικτύωση» στον τομέα της Παιδείας αυτή τη φορά προωθεί και το επίσης χρηματοδοτούμενο από το Ιδρυμα «Στ. Νιάρχος» πρόγραμμα του Δήμου Αθηναίων «Ανοιχτά σχολεία», σύμφωνα με το οποίο ορισμένα σχολεία παραμένουν ανοιχτά τις απογευματινές ώρες και τα Σαββατοκύριακα με σκοπό να προσελκύσουν με την ανάπτυξη διαφόρων προγραμμάτων τους μαθητές, τους γονείς και τους κατοίκους της γειτονιάς.

Όσα μέχρι εδώ αναφέρθηκαν συνιστούν βέβαια ορισμένες όψεις του ζητήματος, που η εικόνα του δεν έχει ακόμη ολοκληρωθεί. 
Πολλά ερωτήματα παραμένουν ακόμη αναπάντητα. 
Είναι οπωσδήποτε θέμα που προκαλεί ανησυχία για την τύχη του θησαυρού της συγκεντρωμένης στις βιβλιοθήκες μας πνευματικής μας κληρονομιάς, οι σχέσεις που κατά καιρούς αναπτύσσει η ΜΚΟ Future Library με ορισμένους μονοπωλιακούς κολοσσούς στους τομείς της επικοινωνίας και του διαδικτύου που εκδηλώνουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για ζητήματα πνευματικής ιδιοκτησίας ως πάροχοι ή χρήστες περιεχομένου, όπως η «Google» ή η «Vodafone», αλλά και η σύνδεσή της με το ίδρυμα των ιδιοκτητών της «Microsoft», Μπιλ και Μελίντα Γκέιτς.

Ίσως ακόμη πιο σοβαρό ζήτημα είναι το ότι μια σειρά ιδιωτικές οργανώσεις, που αντιπροσωπευτικό παράδειγμα αποτελεί το Ιδρυμα «Στ. Νιάρχος», συγκροτούν κοινωνικά δίκτυα, κατευθύνουν δραστηριότητες και συζητήσεις, συγκεντρώνουν και οργανώνουν εργατικά, λαϊκά στρώματα με ειδική στόχευση στη νεότερη γενιά τους και όλα αυτά με τη σφραγίδα του αστικού κράτους, στρατολογώντας μάλιστα ειδικευμένους εργαζόμενους σε αυτό. Για το πώς χρησιμοποιούνται σε κρίσιμες πολιτικές φάσεις τα ανθρώπινα αυτά δίκτυα υπάρχει ήδη μια πείρα στη χώρα μας. Δεν έχει περάσει και πολύς καιρός από τότε που το ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ καλούσε τους ακροατές του να εκτονωθούν στο κίνημα των πλατειών.

Όσοι παρ' όλα αυτά εξακολουθούν να μαγεύονται από το θαυμαστό κόσμο του Πάρκου και να θεωρούν το Ιδρυμα «Στ. Νιάρχος» πηγή φωτός και πολιτισμού,
ας αναρωτηθούν, γιατί από τις εγκαταστάσεις του ο Ομπάμα απηύθυνε τον ύμνο του για την αστική Δημοκρατία ενάντια στον «ολοκληρωτισμό» και το «σιδηρούν παραπέτασμα», 
που στο όνομά της και χάρη σ' αυτήν 
διογκώνονται οι ταξικές ανισότητες και γίνονται τα μεγαλύτερα εγκλήματα και οι ωμότερες ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, όπως αυτές που πληθαίνουν στη γύρω μας περιοχή;


Για την ανισομετρία, την όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων:



Συνεχίζεται η αρθρογραφία που συμβάλλει στην κατανόηση πλευρών των Θέσεων της ΚΕ για το 20ό Συνέδριο.

Όπως και το πρώτο άρθρο (31/12/2016), όπου ασχολήθηκε με τα ζητήματα της επιβράδυνσης του ρυθμού ανάπτυξης της διεθνούς καπιταλιστικής οικονομίας και το μεγάλο μέγεθος υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου και την αδυναμία ελεγχόμενης απαξίωσής του από ιμπεριαλιστικά κέντρα και κυβερνήσεις, έτσι και το παρόν βασίζεται και περιέχει αποσπάσματα από το κείμενο του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ του ΚΚΕ που δημοσιεύεται στην ΚΟΜΕΠ τ. 6/2016.

Οι Θέσεις της ΚΕ για το 20ό Συνέδριο σημειώνουν σε σχέση με τις εξελίξεις στην ΕΕ πως «οι εξελίξεις μετά την εκδήλωση της διεθνούς κρίσης το 2008-2009 επιβεβαιώνουν ότι η ΕΕ και η Ευρωζώνη δεν αποτελούν ένα συνεκτικό, σταθερό, μόνιμο σχηματισμό».

Ακόμα σημειώνουν πως «ο συσχετισμός μεταβλήθηκε -τόσο στο σύνολο της ΕΕ όσο και στον ηγετικό πυρήνα της- υπέρ της Γερμανίας», ενώ σε σχέση με τα μέτρα στήριξης της πορείας ανάκαμψης με μικρή χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής ότι «οι πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν μπορούν ωστόσο να πετύχουν την άμβλυνση της ανισομετρίας στο εσωτερικό της Ευρωζώνης».

Ακόμη, οι Θέσεις της ΚΕ αναφέρουν: «Το αποτέλεσμα του βρετανικού δημοψηφίσματος και η άνοδος του αστικού ευρωσκεπτικισμού στη Γαλλία, στην Ιταλία και σε άλλα κράτη - μέλη της ΕΕ αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο ενίσχυσης των φυγόκεντρων δυνάμεων, νέων δημοψηφισμάτων και νέας αποδυνάμωσης της ΕΕ», αλλά και ότι «η αντιπαράθεση για το μείγμα της ασκούμενης πολιτικής συνδέεται αντικειμενικά με την αντιπαράθεση για τις διεθνείς συμμαχίες της ΕΕ. Κι εδώ υπάρχουν μεγάλες διαφορές, τόσο ανάμεσα στα κράτη - μέλη όσο και στο εσωτερικό τους, όσον αφορά τη σχέση της ΕΕ και των επιμέρους κρατών με τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, αλλά και την Κίνα».

Για την ανισομετρία στο εσωτερικό της ΕΕ

Σε σχέση με το ζήτημα της ανισομετρίας στο εσωτερικό της ΕΕ, χρειάζεται να έχουμε κατά νου ότι στο εσωτερικό των διακρατικών καπιταλιστικών ενώσεων, όπως είναι και η ΕΕ, η οικονομία των διαφορετικών κρατών - μελών της ΕΕ δεν εξελίσσεται ισόμετρα, αλλά αντίθετα εμφανίζονται διάφορες κατηγορίες κρατών - μελών με βάση την οικονομική δύναμη, το αν η οικονομία τους βρίσκεται σε φάση ανάπτυξης, κρίσης ή στασιμότητας, τους ρυθμούς ανάπτυξης κ.λπ.

Είναι ενδεικτική η εικόνα που παρουσιάζει ο σκληρός πυρήνας της ΕΕ, όπου τόσο κατά τη φάση που προηγήθηκε της εκδήλωσης της κρίσης όσο και κατά τη διάρκεια της κρίσης, οι μονοπωλιακοί όμιλοι της Γερμανίας βελτίωσαν σημαντικά τη θέση τους σε σχέση με τους μονοπωλιακούς ομίλους στη Γαλλία και την Ιταλία. Ας δούμε πώς εξελίσσεται η οικονομία σε αυτές τις τρεις χώρες με δείκτες τους ρυθμούς ανάπτυξης, το κρατικό χρέος, τη βιομηχανική παραγωγή, τις εξαγωγές κ.ά.
Σήμερα η Γερμανία φαίνεται να έχει ξεπεράσει πλήρως την κρίση και να βρίσκεται στη φάση της ανόδου.

Η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης εκτιμάται πως θα κινηθεί με ρυθμούς ανάπτυξης 1,7% συνολικά για το 2016 και στο 1,4% το 2017
Το ΑΕΠ της Γερμανίας έχει ξεπεράσει κατά 6% το ΑΕΠ του 2008, η βιομηχανική παραγωγή είναι κατά 8,1% αυξημένη και οι εξαγωγές κατά 2,6%. Το κρατικό χρέος της Γερμανίας βρίσκεται στο 68% του ΑΕΠ για το 2016.
Η Γαλλία έχει ξεπεράσει τα επίπεδα ΑΕΠ προ κρίσης, αλλά δεν έχει ακόμα ξεπεράσει πλήρως την κρίση, όταν συνυπολογίσει κανείς το επίπεδο βιομηχανικής παραγωγής.

Το ΑΕΠ της Γαλλίας έχει αυξηθεί κατά 3,2% σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα, όμως η βιομηχανική παραγωγή είναι κατά 4,6% ελαττωμένη και οι εξαγωγές κατά 5,5% σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα. 
Το κρατικό χρέος της Γαλλίας παραμένει σταθερά σε πολύ υψηλά επίπεδα, στο 96,5% για το 2016, με πρόβλεψη ελαφράς αύξησης στο 97% του ΑΕΠ το 2017, ενώ έχει αυξηθεί και ο δανεισμός των επιχειρήσεων στο 124% του ΑΕΠ από 104% του ΑΕΠ το 2008.
Η Ιταλία, απ' την άλλη, έχει τη χειρότερη κατάσταση από τις μεγάλες οικονομίες της ΕΕ, βρίσκεται σε κατάσταση στασιμότητας, η βιομηχανική παραγωγή της έχει συρρικνωθεί σημαντικά σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα.
Το ΑΕΠ της βρίσκεται πίσω από τα προ κρίσης επίπεδα κατά 7,3%, η βιομηχανική παραγωγή κατά 17% και οι εξαγωγές κατά 16%. Το κρατικό χρέος της Ιταλίας βρίσκεται στο 132,7% του ΑΕΠ χωρίς ενδείξεις μεσοπρόθεσμης αποκλιμάκωσης.

Όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων

Ως αποτέλεσμα αυτών των τάσεων που περιγράψαμε παραπάνω που οδηγούν στο να μεγαλώνει η απόσταση ανάμεσα στα καπιταλιστικά κράτη, εμφανίζεται απόκλιση συμφερόντων ανάμεσα στους μονοπωλιακούς ομίλους. Γι' αυτό και αναπτύσσονται, σε τμήματα του κεφαλαίου, αμφιβολίες σχετικά με τη δομή, την αρχιτεκτονική, αλλά και την ίδια την ένταξη στη Ζώνη του Ευρώ ή ακόμα και στην ΕΕ.

Ταυτόχρονα, εκδηλώνεται διαπάλη για τον επιμερισμό των βαρών λόγω της εκδήλωσης της κρίσης. Ποιος θα πληρώσει δηλαδή την απαξίωση κεφαλαίου που πρέπει να γίνει, ποιος θα χάσει περισσότερο. Το πρόβλημα αυτό σήμερα εκδηλώνεται με τον υπέρογκο κρατικό, αλλά και ιδιωτικό δανεισμό σε ορισμένα κράτη - μέλη της ΕΕ. Η διαχείριση αυτού του δανεισμού είναι σημείο έντονης τριβής ανάμεσα σε Ιταλία, Γαλλία και Γερμανία. Όμως και η Γερμανία δεν είναι εξ ολοκλήρου υπεράνω του προβλήματος, αφού υπάρχει η προβληματική Deutsche Bank. Ωστόσο, η Γερμανία έχει την οικονομική δυνατότητα να διασώσει την Deutsche Bank αν χρειαστεί, παρόλο που η νομοθεσία της ΕΕ, που πέρασε με γερμανική ηγεσία, δεν το επιτρέπει.

Μια εικόνα αυτών των ανταγωνισμών γύρω από την απάντηση σε μια σειρά τέτοια κρίσιμα για το κεφάλαιο θέματα αποκαλύπτει, σε αδρές γραμμές, μια ΕΕ «χωρισμένη στα τρία»:
-Από τη μια είναι η γερμανική αστική τάξη, που από τη θέση της πρώτης οικονομικά δύναμης στο εσωτερικό των ΕΕ - Ευρωζώνης, μαζί με τις αστικές τάξεις ορισμένων άλλων καπιταλιστικών κρατών φλερτάρουν με την ιδέα μιας ΕΕ «πολλών ταχυτήτων» επιμένοντας στην εφαρμογή αυστηρών κανόνων στη δημοσιονομική πολιτική.

-Οι κυβερνήσεις της Γαλλίας και της Ιταλίας, μαζί με αυτές του λεγόμενου Club Med (Πορτογαλία, Ελλάδα, Κύπρος), ζητούν μεγαλύτερη χαλάρωση της δημοσιονομικής πολιτικής, ώστε να αξιοποιήσουν με μεγαλύτερη ευελιξία και να εξασφαλίσουν κεφάλαια που θα στηρίξουν τις προσπάθειες αναθέρμανσης των επενδύσεων. Ταυτόχρονα, πιέζουν τη Γερμανία να αναλάβει το ρόλο «εγγυητή» για τα υπερχρεωμένα κράτη και τις προβληματικές μεγάλες τράπεζες της ΕΕ.

-Τέλος, μια ομάδα κρατών - μελών με στενές σχέσεις με τις ΗΠΑ, όπως η ομάδα του Βίσεγκραντ (Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχία, Σλοβακία), αλλά και οι Σουηδία και Δανία, ζητούν στο πλαίσιο της ΕΕ την ενίσχυση της «αυτοτέλειας» των εθνικών πολιτικών, που θα τους δώσει το περιθώριο χειρισμών για λογαριασμό των δικών τους αστικών τάξεων σε μια σειρά από ζητήματα (π.χ. Μεταναστευτικό - Προσφυγικό).

Αυτές οι σχέσεις και οι ανταγωνισμοί στο εσωτερικό της ΕΕ που βγαίνουν στην επιφάνεια με κάθε ευκαιρία και περιλαμβάνουν μια «γκάμα» ζητημάτων που προβληματίζουν το κεφάλαιο σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο, θα επηρεαστούν -και πιθανώς θα οξυνθούν- το επόμενο διάστημα από μια σειρά πολιτικές εξελίξεις, όπως το αποτέλεσμα του πρόσφατου δημοψηφίσματος για τη συνταγματική αναθεώρηση στην Ιταλία, τις εξελίξεις στην προώθηση του Brexit, τις εκλογές που θα γίνουν μέσα στο χρόνο σε Γαλλία και Γερμανία.

Για τις διεθνείς συμμαχίες της ΕΕ

Επιπλέον, πάνω σε αυτό το έδαφος, οι ανταγωνισμοί βρίσκουν την έκφρασή τους και στο ζήτημα των διεθνών συμμαχιών της ΕΕ, ζήτημα όπου συγκρούονται τα διαφορετικά συμφέροντα και οι προσανατολισμοί τμημάτων του κεφαλαίου, καπιταλιστικών κρατών και κέντρων στο εσωτερικό της ΕΕ.

Για παράδειγμα, η ΕΕ εμφανίζεται διχασμένη σε ό,τι αφορά τη διαπάλη ανάμεσα σε ΗΠΑ και Κίνα, «μέτωπο» στο οποίο σταθερά τα τελευταία χρόνια τα στοιχεία καταγράφουν τη σημαντική αλλαγή ισχύος σε βάρος των ΗΠΑ και υπέρ της Κίνας, με τις ΗΠΑ βεβαίως να συνεχίζουν να αποτελούν την ισχυρότερη οικονομικά και πολύ περισσότερο στρατιωτικο-πολιτικά δύναμη του πλανήτη, βλέποντας όμως απειλητικά την οικονομική άνοδο της Κίνας και την πολιτικοστρατιωτική ισχύ της Ρωσίας με την οποία η Κίνα έχει στενές σχέσεις.

Έτσι, στην πρωτοβουλία των ΗΠΑ για τη Διατλαντική Συνθήκη Εμπορίου (ΤΤΙΡ), που στοχεύει στο να θωρακίσει την ευρωατλαντική οικονομική ζώνη ως μια ενότητα υπό αμερικανική ηγεσία, τμήματα του γαλλικού και του γερμανικού κεφαλαίου προβάλλουν σθεναρή αντίθεση, μέχρι του σημείου να θεωρείται ως νεκρή η Συνθήκη.

Άλλη πλευρά της ίδιας διαπάλης ανάμεσα σε ΗΠΑ και ΕΕ είναι η διαφοροποίηση σχετικά με την προσέγγιση της Ρωσίας. Τμήματα του κεφαλαίου, σε Γερμανία, Ιταλία και άλλες χώρες, βλέπουν θετικά μια βαθύτερη οικονομική σχέση με τη Ρωσία, αντιμετωπίζοντάς την ως πεδίο εξαγωγής κεφαλαίων και εισαγωγής ενεργειακών πόρων. Σ' αυτήν την προσέγγιση αντιτίθενται σφοδρά οι ΗΠΑ. Οι διαφοροποιήσεις αυτές εκφράστηκαν ξεκάθαρα στο μέγεθος και στη διάρκεια των κυρώσεων απέναντι στη Ρωσία με αφορμή τις εξελίξεις στην Ουκρανία.

Γενικότερα, οξύνεται ο οικονομικός πόλεμος της ΕΕ με τις ΗΠΑ. Πλευρές αυτού του πολέμου είναι το πρόστιμο στη γερμανική «Φολκσβάγκεν» (VW) για τις εκπομπές ρύπων, το ζήτημα της αποφυγής της φορολογίας της αμερικανικής εταιρείας «Apple» στην Ιρλανδία και το πρόστιμο στη γερμανική Deutsche Bank (DB) από τις αμερικανικές αρχές κ.ά.

Οι αντιπαραθέσεις αυτές φαίνεται να παίρνουν και νέες διαστάσεις, όπως δείχνει και μια σχετική διαφοροποίηση, στο εσωτερικό της ΕΕ, των εκτιμήσεων σχετικά με την εκλογή Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ που φέρεται να προσανατολίζεται σε περισσότερα μέτρα «προστατευτισμού» της οικονομίας των ΗΠΑ, που περιλαμβάνουν και την επανεξέταση διεθνών εμπορικών - οικονομικών συμφωνιών με άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, την απαίτηση για μεγαλύτερη οικονομική συνεισφορά των κρατών - μελών του ΝΑΤΟ, την προσέγγιση με τη Ρωσία για την αποδυνάμωση των σχέσεών της με την Κίνα κ.ά.



παρουσίαση κειμένου: Viva La Revolucion

Άκου Φασιστάκο:

Κάνε αριστερό κλικ πάνω στην εικόνα !!