Mr erdogan, you threat us ( greek people) with a new war between greece and turkey.
You said to greek people, that you, and your military goverment will to attack to greek people, to destroy families, to kill and rape women, and catch up some greek islands, witout army and defense, and make true your dream to rebuilt the new ottoman empire and steal the riches of greek land and greek seas...So poor dream mr President of Turkey... your people turkish, kurdish, and others minorities, dont want another more stronger and catastrofic war with greece, because greece is a strong military power, and all the greeks will fight for their homes and their families, for their rights for their freedom, against your plans, against your invader army. Every corner, every house, every street, every inch of our country will be battlefield, not because we want war, but , because of your attack. I hope that turkish progressive people will be together with us, against you, and against your new imperialistics plans. We know that you work for the riches of turkey , and turkish monopolies , and you ignored the human rights, the freedom. You dont care for the poor workers of your country. You will make them meat for your profits. Your name mr Erdogan , will be written in the history as a new dictator, a new great killer in the area of east mediterannean sea, and in middle east.You said that you won the greek army in 1922. i have to explain, that In 1922 the war was different. Greek attacked to made the new Byzantine empire, and they lost the war then. The greek nationalism defeteaded in 1922. Not the greek people. Today the things are different... We are in defense, and we will fight as lion in order to save our motherland, our families, our freedom. You will lost because you will be the spark, for a new workers front,againsts your imperialistics plans. Greeks and turkish workers together united, will fight against your plans, against your bloody petroleum profit, and your bloody money, for a peacfull future between turkish and greek people. You know better than me that war do revolutionary situation, and nobody wants to kill or die for your stupid nationalistic dream . Mr Erdogan, you are not sultan, you are an old man, The better for you is, to enjoy your last times of your life with your family and your friends! i hope the last time you understand that the great persons in history made great civil works and not murders ... I am not nationalist, and i dont want war, and hope to a peaceful future between greece and turkey. But , you never think that i am slave. I am a proud human being, and i ll fight for my freedom against your plans. Today i have in turkey millions people with me. Millions people against war, against Nato, against your bloody system of profit. Power to the people!
Κύριε Ερντογαν, μας απειλείτε ( τον ελληνικό λαό) με ένα νέο πόλεμο, μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Είπατε στον ελληνικό λαό, ότι εσείς, και η στρατοκρατούμενη κυβέρνησή σας, θα επιτεθεί στην Ελλάδα, να καταστρέψει οικογένειες , να σκοτώσει και να βιάσει τις γυναίκες μας, και να καταλάβει μερικά ελληνικά νησιά χωρίς άμυνα και στρατό, με μερικές εκατοντάδες κατοίκους για να κάνετε πράξη το όραμά σας για την ανασύσταση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας κλέβοντας τα πλούτη και τα αγαθά της ελληνικής γης και της ελληνικής θάλασσας.
Τάσο φτωχό όνειρο κύριε πρόεδρε της Τουρκίας.
Ο λαός σας, τούρκοι πολίτες, κούρδοι πολίτες, και άλλες μειονότητες, δεν θέλουν ένα ακόμα περισσότερο δυνατό και καταστροφικό πόλεμο με την Ελλάδα, επειδή η Ελλάδα, είναι μια δυνατή στρατιωτική δύναμη στην περιοχή, και όλοι οι έλληνες πατριώτες θα πολεμήσουν για τις οικογένειές τους και τα σπίτια τους, για το δίκιο τους και για την ελευθερία τους, ενάντια στα σχέδιά σας, εναντίον του εισβολέα στρατού σας. Κάθε γωνιά, κάθε σπίτι, κάθε δρόμος, κάθε εκατοστό της πατρίδας μας, θα γίνει πεδίο μάχης, όχι επειδή αγαπάμε τον πόλεμο, αλλά εξ αιτίας της δικής σας επίθεσης. Ελπίζω ότι οι προοδευτικοί άνθρωποι στην Τουρκία, θα είναι μαζί μας, εναντίον σας, και εναντίον των ιμπεριαλιστικών σας σχεδίων.
Ξέρουμε ότι δουλεύετε για τους πλούσιους της Τουρκίας, και για τα Τουρκικά μονοπώλια, και αγνοείται τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελευθερία. Δεν σας ενδιαφέρουν οι φτωχοί εργαζόμενοι στη χώρα σας. Τους θέλετε κρέας για τα κέρδη σας. Το όνομά σας Κύριε Ερντογαν θα γραφτεί στην ιστορία, σαν ένας νέος δικτάτορας, σαν ένας νέος μεγάλος δολοφόνος, στην ανατολική μεσόγειο και στην μέση ανατολή.
Είπατε ότι νικήσατε τους Έλληνες το 1922. Πρέπει να σας εξηγήσω κύριε Ερντογαν ότι το 1922 ο πόλεμος ήταν διαφορετικός. Οι Έλληνες προσπάθησαν να ξαναδημιουργήσουν την Βυζαντινή αυτοκρατορία και έχασαν τον πόλεμο τότε. Ο ελληνικός εθνικισμός νικήθηκε το 1922, όχι ο Ελληνικός λαός. Επαναλαμβάνω , Όχι ο Ελληνικός λαός. Σήμερα τα πράγματα είναι διαφορετικά. Θα πολεμήσουμε σαν λιοντάρια για να υπερασπιστούμε την πατρίδα μας, τις οικογένειές μας, την ελευθεριά μας. Θα χάσετε και θα ανάψετε την σπίθα για την δημιουργία ενός εργατικού λαϊκού μετώπου, ενάντια στα ιμπεριαλιστικά σας σχέδια. Ελληνες και Τουρκοι εργάτες μαζί ενωμένοι, θα πολεμήσουν ενάντια στα σχέδιά σας, ενάντια στα ματωμένα σας κέρδη από το πετρέλαιο, και τα ματωμένα σας χρήματα, για ένα ειρηνικό μέλλον ανάμεσα στο λαό της Ελλάδας και της Τουρκίας. Ξέρετε καλύτερα από εμένα ότι ένας πόλεμος δημιουργεί επαναστατική κατάσταση
και κανένας δεν θέλει να σκοτώσει ή να πεθάνει για το ηλίθιο εθνικιστικό σας όραμα.
Κύριε Ερντογαν, δεν είστε σουλτάνος, είστε ένας ηλικιωμένος άνθρωπος. Το καλύτερο για εσάς, είναι να περάσετε το υπόλοιπο της ζωής σας, με την οικογένειά σας, και τους φίλους σας. Ελπίζω ότι θα καταλάβετε έστω και την τελευταία στιγμή ότι οι μεγάλες προσωπικότητες έκαναν μεγάλα έργα πολιτισμού και όχι δολοφονίες.
Δεν είμαι εθνικιστής και δεν θέλω τον πόλεμο, και ελπίζω σε ένα ειρηνικό μέλλον ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία. Αλλά ποτέ μην σκεφτείτε ότι είμαι σκλάβος. Είμαι ένας περήφανος άνθρωπος, και θα πολεμήσω για την ελευθερία μου, ενάντια στα σχεδία σας. Σήμερα έχω στην Τουρκία εκατομμύρια φίλους, συντρόφους. Εκατομμύρια ενάντια στο πόλεμο, ενάντια στο Νατο, ενάντια στο ματωμένο σας σύστημα του κέρδους.
Στα Σκόπια, κάποιοι που αυτοαποκαλούνται πατριώτες, διεκδικούν τα εδάφη της, Μακεδονίας του Πιρίν (Βουλγαρία) και της δικής μας Μακεδονίας .... Οι Σκοπιανοί κομμουνιστές, λένε "Ειρήνη και φιλία των Λαών " Στην Αλβανία ,κάποιοι που αυτοαποκαλούνται πατριώτες, διεκδικούν τα εδάφη της Ηπείρου και ονειρεύονται την Μεγάλη Αλβανία .... Οι Αλβανοί κομμουνιστές, λένε "Ειρήνη και φιλία των Λαών " Στην Τουρκία, κάποιοι που αυτοαποκαλούνται πατριώτες, διεκδικούν το Αιγαίο, υποστηρίζουν εκκαθαρίσεις Κούρδων και ονειρεύονται την αναβίωση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας ... Οι Τούρκοι κομμουνιστές, λένε "Ειρήνη και φιλία των Λαών " Στην χώρα μας, κάποιοι που αυτοαποκαλούνται πατριώτες, φωνάζουν για σύνορα με την Αυστρία,και ονειρεύονται την "Μεγάλη Ελλάδα " ... Οι Ελληνες κομμουνιστές, λένε "Ειρήνη και φιλία των Λαών ". ...και μιας και τα σύνορα δεν είναι γραμμές που χαράζονται στο χάρτη με μολύβι, αλλά με αίμα αθώων, ξεριζωμούς, προσφυγιά, φωτιά κι όλεθρο,... ...βάλτε κάτω το κεφάλι σας και σκεφτείτε :
Πόσο πατριώτης μπορεί να είναι αυτός που θέλει να βουλιάξει την πατρίδα του στο αίμα και την φωτιά του πολέμου ;
Πόσο άνθρωπος μπορεί να θεωρείτε αυτός που μισεί συνανθρώπους του απλά επειδή γεννήθηκαν σ άλλη χώρα ;
Πόσα κοινά μπορεί να έχει η ιδεολογία αυτών που ζητάν Ειρήνη και φιλία των λαών και αγωνίζονται για αυτήν, με αυτήν των μισάνθρωπων που ονειρεύονται αιματοκυλίσματα παίζοντας ξένα προς τα συμφέροντα τους και επικίνδυνα, παιχνίδια εθνικισμών ; Γιατί κάποιοι προσπαθούν να τις εξομοιώσουν με παραλογισμούς τύπου "αριστερόστροφος φασισμός" και "θεωρία των δύο άκρων" ;
Στις Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ για το 20ό Συνέδριο αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Η διαφαινόμενη ενίσχυση της πολιτικής του προστατευτισμού θα επιδράσει αρνητικά στην ανάπτυξη του διεθνούς εμπορίου, που ήδη κινείται σε σχετικά χαμηλούς ρυθμούς. Την ίδια στιγμή εντείνονται οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί και οι αντιθέσεις. Αυξάνεται αντικειμενικά ο κίνδυνος πιο εκτεταμένων, πιο γενικευμένων ιμπεριαλιστικών πολεμικών αναμετρήσεων. Αυξάνεται επίσης η πιθανότητα ανακατατάξεων και κλονισμού της συνοχής ιμπεριαλιστικών συμμαχιών, όπως του ΝΑΤΟ (...).
Η υποβόσκουσα νέα, πιο συγχρονισμένη οικονομική κρίση, η όξυνση της διαπάλης για τον έλεγχο αγορών, ενεργειακών πηγών και δρόμων μεταφοράς πετρελαίου και φυσικού αερίου, οι υπάρχουσες πολεμικές εστίες στη Μέση Ανατολή και στην Ουκρανία, οι εντάσεις στην Ανατολική και Κεντρική Ευρώπη σε σχέση με τη Ρωσία, στην Αρκτική και στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, αυξάνουν και τον κίνδυνο μιας ευρύτερης γενίκευσης του ιμπεριαλιστικού πολέμου (...)».
Με τέτοια κριτήρια χρειάζεται ο λαός να βλέπει τις εξελίξεις, να ανεβαίνουν η επιφυλακή και η αγωνιστική εγρήγορση απέναντι στους ιμπεριαλιστές, τα σχέδια και τους ανταγωνισμούς τους.
-Αυτά λέει το ΚΚΕ, εσύ δεν έπρεπε να τα γνωρίζεις...?
Είναι μεγάλη η χαρά και η συγκίνησή μας να γιορτάζουμε τη συμπλήρωση μιας εκατονταετηρίδας ασίγαστης πάλης του Κόμματός μας, για να γίνει η ανάγκη ιστορία, για την επαναστατική ανατροπή της καπιταλιστικής κοινωνίας, με την επαναστατική μουσική της "Καντάτας για τη Μακρόνησο" και της "Σπουδής για τον Μαγιακόφσκι".
Και αυτή η χαρά γίνεται μεγαλύτερη έχοντας δίπλα μας, μαζί μας, τον δημιουργό τους, τον Θάνο Μικρούτσικο, που αφιερώνει τη σημερινή συναυλία -καθώς και τις άλλες δύο που θα ακολουθήσουν, στη Θεσσαλονίκη και τη γενέτειρά του την Πάτρα- στα 100 χρόνια του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας.
Μάλιστα, αποκτά ιδιαίτερη σημασία, γιατί γίνεται σε μια περίοδο, κατά την οποία τα σύννεφα του πολέμου για τον έλεγχο των αγορών, των πηγών και των δρόμων μεταφοράς Ενέργειας, μέσα σε όξυνση όλων των αντιθέσεων και ανταγωνισμών ιμπεριαλιστικών κρατών, πυκνώνουν στην περιοχή μας, στο Αιγαίο, στα Δ. Βαλκάνια, την Κύπρο, την Αν. Μεσόγειο και Μέση Ανατολή.
Γίνεται σε μια περίοδο, όπου για 9η συνεχή χρονιά ο ελληνικός λαός ματώνει από την οικονομική καπιταλιστική κρίση, τα μνημόνια, τους αντιλαϊκούς νόμους, από τις πολιτικές της ΕΕ, του ΔΝΤ και των κυβερνήσεών τους. Τόσο των προηγούμενων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, όσο και της σημερινής των ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ.
Είναι όλοι αυτοί, δηλαδή, που υπερασπίζονται τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ, την ΕΕ, το μεγάλο κεφάλαιο, γονατίζουν το λαό και τη νεολαία μας, την ίδια στιγμή που άλλοι πουλάνε πιστοποιητικά εθνικοφροσύνης, όπως η ΝΔ και άλλοι πουλάνε πιστοποιητικά δήθεν ηθικής της αριστεροφροσύνης τους, όπως ο ΣΥΡΙΖΑ.
Όμως, η ηθική της αριστεράς σήμερα είναι εδώ, η ηθική του έθνους των εργατών, των αγροτών, των αυτοαπασχολούμενων, των λαϊκών οικογενειών, είναι εδώ.
Η ηθική βρίσκεται σε όσους εξακολουθούν και αγωνίζονται για μια καλύτερη ζωή και δεν σπέρνουν αυταπάτες εξανθρωπισμού της βαρβαρότητας του συστήματος.
Σε όσους έχουν πιάσει το νήμα της συνέχειας των ηρωικών αγώνων του λαού μας και ιδιαίτερα κορυφαίων του στιγμών, του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ, της ΕΠΟΝ, της Εθνικής Αλληλεγγύης, του ΔΣΕ, όλων των αλύγιστων της ταξικής πάλης που βασανίστηκαν, εξορίστηκαν, εκτελέστηκαν, στα κάτεργα της άρχουσας τάξης και του φασισμού, αλλά στάθηκαν όρθιοι και τα μηνύματά τους μας εμπνέουν μέχρι σήμερα στον αιώνα τον άπαντα.
Το ΚΚΕ έρχεται από πολύ μακριά και πάει πολύ μακριά, γιατί "η υπόθεση του προλεταριάτου, ο κομμουνισμός, είναι η πιο καθολικά ανθρώπινη, η βαθύτερη, η πιο πλατιά".
Κλείνοντας φέτος έναν αιώνα και μπαίνοντας στο νέο αιώνα της δράσης μας, είμαστε σίγουροι ότι "έτσι κι αλλιώς η γη θα γίνει κόκκινη".
Αγαπητέ Θάνο.
Είχες δίκιο όταν στο φετινό Φεστιβάλ της ΚΝΕ δήλωνες: "Εδώ είναι ο κόσμος μου, εδώ είναι οι άνθρωποί μου".
Πραγματικά, εδώ είναι οι άνθρωποι, που πάνω από 43 χρόνια -το τελευταίο μισό δηλαδή ολόκληρης σχεδόν της ζωής του Κόμματός μας- εμπνέονται, εμψυχώνονται, αισθάνονται, κατανοούν τον κόσμο και αγωνίζονται να τον αλλάξουν, συντροφιά με τη μουσική σου, μέσα και από τη μουσική σου.
Στις απεργίες, στις πορείες, στις συγκεντρώσεις.
Στις αντιιμπεριαλιστικές συναυλίες, όπως σ' εκείνες ενάντια στον πόλεμο και το διαμελισμό της Γιουγκοσλαβίας, που από τους πρώτους έδωσες το "παρών"!
Και φυσικά, στα Φεστιβάλ της ΚΝΕ.
Εδώ βρίσκεται ο κόσμος που επικροτεί απόλυτα το σκοπό, τον οποίο από το ξεκίνημά σου, όρισες για την τέχνη σου.
Να μην εξαντλείται σε θρηνωδίες για τη βάρβαρη πραγματικότητα, αλλά να αποκαλύπτει τις αιτίες της.
Να βοηθά τους ανθρώπους να επενεργήσουν σ' αυτή την πραγματικότητα, να την ανατρέψουν, να την εξανθρωπίσουν.
Και αυτό είναι φυσικό.
Γιατί σ' αυτό το σκοπό είναι -100 χρόνια τώρα- στρατευμένη και η πολιτική του Κόμματός μας, του ΚΚΕ.
Σε θυμόμαστε το 1977, όταν για πρώτη φορά πήρες μέρος στο Φεστιβάλ της ΚΝΕ και μάλιστα ως μέλος της Οργανωτικής του επιτροπής.
Να συμμετέχεις στην κοινή προσπάθεια, για να παρουσιάζονται στο Φεστιβάλ πρωτότυπες καλλιτεχνικές δουλειές, δηλώνοντας, πως σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να χαρίσουμε την πρωτοπορία της τέχνης στους αστούς.
Εδώ βρίσκεται λοιπόν και ο κόσμος που αναγνωρίζει τη μεγάλη συνεισφορά σου στη διεύρυνση της πολιτιστικής φυσιογνωμίας μας.
Στην ανάπτυξη μιας αληθινά πρωτοπόρας -σε μορφή και περιεχόμενο- τέχνης.
Μακριά από την αστική ψευτοκουλτουριάρικη πρωτοπορία.
Η οποία, επιχειρεί με επιφανειακές ανανεώσεις -αποκλειστικά στη μορφή- να κάνει δήθεν ευχάριστο, το αμετάβλητο περιεχόμενο της τέχνης της: Τη συντηρητική ιδεολογία που τη διαπνέει.
Το ίδιο ακριβώς, δηλαδή, που κάνει και η αστική πολιτική. Όπου, με τεχνάσματα στη μορφή και κάθε είδους απάτες, προσπαθεί να συσκοτίσει το εκμεταλλευτικό περιεχόμενο της καπιταλιστικής κυριαρχίας.
Στο κάτω-κάτω, εδώ είναι οι άνθρωποί σου.
Γιατί μεγάλη, πρωτοπόρα τέχνη αναπτύσσεται μόνο μέσα από το δεσμό της με τα πιο πρωτοπόρα στοιχεία της ανερχόμενης τάξης, της εργατικής.
Που έχουν ανάγκη να συλλάβουν το σύνολο της κοινωνικής πραγματικότητας.
Σε όλες τις όψεις και σε ολόκληρο το πεδίο της, για να την κατακτήσουν.
Πραγματικά είναι πλήθος τα έργα του Θάνου Μικρούτσικου που γι' αυτούς τους λόγους αγαπήσαμε και αγαπάμε:
"Τα πολιτικά τραγούδια".
"Η καντάτα για τη Μακρόνησο".
"Η Σπουδή στον Μαγιακόφσκι".
"Φουέντε Οβεχούνα".
"Τροπάρια για φονιάδες".
"Μουσική πράξη στον Μπρεχτ".
"Τα τραγούδια της λευτεριάς".
"Ο σταυρός του νότου και οι γραμμές των οριζόντων".
"Εμπάργκο".
"Η αγάπη είναι ζάλη".
"Συγγνώμη για την άμυνα".
"Στου αιώνα την παράγκα".
"Θάλασσα στη σκάλα".
"Ο Άμλετ της σελήνης".
"Ο Σχοινοβάτης".
"Υπέροχα Μονάχοι" και τόσα άλλα.
Βέβαια, δεν είναι εύκολο να γνωρίζει κανείς όλο το έργο του Μικρούτσικου.
Αφού, εκτός από τα εκατοντάδες τραγούδια σε στίχους των σημαντικότερων Ελλήνων και ξένων ποιητών, έχει συνθέσει μουσική για θέατρο στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Για μπαλέτο, κινηματογράφο, τηλεόραση. Αλλά και δεκάδες έργα πειραματικής μουσικής, καθώς και όπερα.
Εμπνευσμένα, επίσης, από την ποίηση μεγάλων δημιουργών.
Όπως: Ο Ρίτσος, ο Καβάφης, ο Σεφέρης, ο Σικελιανός, ο Χειμωνάς, ο Μπρεχτ, ο Λόρκα, ο Ρεμπώ.
Αν και πολυγραφότατος, ο Θάνος Μικρούτσικος δεν επαναλαμβάνεται.
Αν και απόλυτα καταξιωμένος, δεν επαναπαύεται.
Είναι ακαταπόνητος και απαιτητικότατος από τον εαυτό του, τον οποίο σε κάθε έργο του καταφέρνει να τον ξεπερνά διαλεκτικά.
Έτσι, που να τον εμπεριέχει, αλλά σε ένα καινούριο, παραπάνω κάθε φορά, επίπεδο.
Όπως όλοι οι μεγάλοι δημιουργοί, έχει κατακτήσει το δικό του, μοναδικό αποτύπωμα στη μουσική.
Μέσα από τη συνύπαρξη παραδοσιακής και σύγχρονης γλώσσας.
Τη δημιουργική αφομοίωση μιας μεγάλης γκάμας αναφορών:
Από τη βυζαντινή μουσική και το δημοτικό τραγούδι, ως το ρεμπέτικο, την τζαζ, τη ροκ.
Αλλά και κλασικών μνημών και ατονικής μουσικής.
Από την πρώτη κιόλας μεγάλη δισκογραφική δουλειά του -τα "Πολιτικά Τραγούδια" (1975)- εντυπωσίασε με το μελωδικό δυναμισμό του.
Την άνεσή του να εναλλάσσει τους στιβαρούς, επικούς τόνους με λυρικούς και τρυφερούς.
Προβάλλοντας καίρια τον ποιητικό λόγο, έτσι που τα νοήματά του να χαράζονται ανεξίτηλα στη μνήμη.
Το "έτσι κι αλλιώς η γη θα γίνει κόκκινη", έγινε σύνθημα που ως τις μέρες μας υποδηλώνει την αφοσίωση στην πάλη που θα επιβάλλει τον επαναστατικό μετασχηματισμό της κοινωνίας, τη νίκη της εργατικής εξουσίας.
Το έργο, όμως, που με την πρωτοποριακή φόρμα του, ένα χρόνο μετά, το 1976, έκανε ολοφάνερη την τάση του Θάνου Μικρούτσικου να ανοίξει νέους δρόμους στη μουσική μας πραγματικότητα είναι: "Η Καντάτα για τη Μακρόνησο".
Όταν ακούς αυτό το μείγμα της αλλόκοτης, ατονικής μουσικής, με τις απόκοσμες κραυγές και τους ψιθύρους των ηθοποιών, είναι σαν να ζεις όλο τον εφιάλτη, όλο τον παραλογισμό και τη φρίκη της Μακρονήσου.
Και αμέσως μετά, πέφτει το τονικό και υπέροχα μελωδικό τραγούδι του "Ντικ", με τον εξαίσιο στίχο του Ρίτσου.
"Να μην ξεχάσουμε το σκύλο μας το Ντικ, της ομάδας του Μούδρου, που τον σκοτώσαν οι χωροφυλάκοι, γιατί αγάπαγε πολύ τους εξόριστους".
Σαν να έρχεται από ένα διαφορετικό κόσμο, ψυχικού μεγαλείου και ηθικής ανάτασης.
Που στην κτηνωδία των βασανιστών, αντιπαραθέτει την ελπίδα και την ανθρωπιά του.
Υπογραμμίζοντας έτσι, μουσικά, την τέλεια διάσταση του κόσμου αυτού με τον παλιό, εκμεταλλευτικό κόσμο της βαρβαρότητας.
Παρότι ο Ρίτσος, με μετριοφροσύνη, είχε εντάξει τα ποιήματα του "Πέτρινου Χρόνου" στον τόμο με τα "Επικαιρικά" έργα του, ο Μικρούτσικος συνέλαβε και απέδωσε και μουσικά, τη διαχρονική αξία τους, αποκαλύπτοντας το εσωτερικό τους στρώμα.
Το εγκώμιο στο νέο, τον κομμουνιστικό ανθρωπισμό, που μπορεί να ανθίζει και να αναπτύσσεται κάτω και από τις πιο ακραίες συνθήκες πόνου και απόγνωσης, κατανικώντας ακόμη και το θάνατο.
Όπως ο κομμουνιστικός ανθρωπισμός έρχεται από το μέλλον, έτσι και η φόρμα της "Καντάτας", φέρνει ως τις μέρες μας στοιχεία του μέλλοντος στη μελοποίηση.
Πρωτοποριακή είναι η φόρμα και στη "Σπουδή σε ποιήματα του Βλαδίμηρου Μαγιακόφσκι", του ποιητή της Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης, αυτού του μεγαλύτερου κατορθώματος στην ανθρώπινη Ιστορία, μεταφρασμένα από το Γιάννη Ρίτσο.
Και δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικά. Γιατί, για τον Μικρούτσικο, η φόρμα ενός έργου, δεν είναι τίποτε άλλο πέρα από την τέλεια οργάνωση του περιεχομένου του.
Το νέο περιεχόμενο που εισηγείται στην τέχνη είναι αυτό που του υπαγορεύει την ανανέωση στη φόρμα και όχι κάποια επιδίωξη να εντυπωσιάσει με εξωτερικούς, τυπικούς, άρα ψεύτικους, νεωτερισμούς.
Θα αναρωτηθεί ίσως κανείς δικαιολογημένα. Σε μια περίοδο που το πολιτικό τραγούδι βρισκόταν στον Κολοφώνα της δόξας του, τι το καινούργιο έφερε ο Μικρούτσικος στο περιεχόμενο, που δεν το είχαν οι άλλοι σημαντικοί συνθέτες μας;
Και όμως. Προσέξτε:
Πόσοι είναι εκείνοι που μελοποίησαν Μπρεχτ πρωτογενώς, έξω από τις ανάγκες κάποιας θεατρικής παράστασης;
Ως το 2011, που κυκλοφόρησε ένας ακόμη δίσκος μελοποιημένου Μπρεχτ -του Τάσου Γκρους- ήταν ένας και μοναδικός: ο Θάνος Μικρούτσικος.
Αυτή η προνομιακή σχέση του με τον Μπρεχτ -"τον σημαντικότερο και υποδειγματικότερο μαρξιστή καλλιτέχνη του 20ού αιώνα", σύμφωνα με τους χαρακτηρισμούς του ίδιου του συνθέτη, κατά την εξαιρετική εισήγησή του στο Επιστημονικό Συνέδριο της ΚΕ του ΚΚΕ για τον Μπρεχτ, με θέμα την αποστασιοποίηση στη μουσική- προσδίδει κάτι πιο βαθύ και προωθημένο στη δημιουργία του.
Είναι η διακηρυγμένη από τον ίδιο φιλοδοξία, που πρώτος ο Μπρεχτ εισήγαγε στην τέχνη, να συμβάλει μέσα από αυτή, στη διαμόρφωση συνειδητοποιημένου και ενεργητικού κοινού.
Ικανού, όχι μόνο να κατανοεί, αλλά και να αλλάξει τον κόσμο.
Για να καταστρέψει ο Μπρεχτ την πλαστή συνείδηση που δημιουργούν οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, επιστρατεύει τη μέθοδο της αποστασιοποίησης στην τέχνη του θεάτρου.
Που σημαίνει τη χρησιμοποίηση διαφόρων τεχνικών και ευρημάτων, που αποσκοπούν να αποδομήσουν παγιωμένες αντιλήψεις, για το κοινωνικά παραδεκτό και αυτονόητο.
Τεχνικών που δεν αφήνουν το κοινό να παρασυρθεί από το μύθο και να ταυτιστεί συναισθηματικά με τους χαρακτήρες.
Για να μπορέσει να δει από απόσταση, με κριτική ματιά, τις διαδραματιζόμενες κοινωνικές καταστάσεις.
Και να πάρει θέση απέναντί τους, αποκτώντας τελικά ανατρεπτική συνείδηση.
Στην ίδια κατεύθυνση εργάστηκαν και οι συνεργάτες του Μπρεχτ στη μουσική: Οι σπουδαίοι συνθέτες Κουρτ Βάιλ, Χανς Άισλερ και Πολ Ντεσάου.
Καρπός της μελέτης και της βαθιάς αφομοίωσης, από το Θάνο Μικρούτσικο, των τρόπων που λειτουργεί η αποστασιοποίηση στη μουσική -μια μελέτη που καθόρισε γενικότερα την ιδεολογική και αισθητική του συγκρότηση- είναι το έργο του "Μουσική Πράξη στο Μπρεχτ".
Ένα έργο-τομή στη σύγχρονη μουσική πραγματικότητα, στο οποίο η πρωτοπόρα, επαναστατική ποίηση βρίσκει την πρωτοπόρα, επαναστατική μουσική αναλογία της, στον υψηλότερο βαθμό.
Από τη δεκαετία του '70 άλλαξαν πολλά πράγματα στην πολιτική και κοινωνική ζωή μας.
Φυσικά και στο έργο του Θάνου Μικρούτσικου.
Σε μια πορεία συμπεριέλαβε και άλλους στόχους.
Όπως το να εισχωρήσει στο βάθος των καταστάσεων και της ανθρώπινης ψυχής.
Όμως, ποτέ δεν εγκατέλειψε την αρχική επιδίωξή του, να οξύνει την κριτική μας στάση απέναντι στην πραγματικότητα.
Αν προσπαθήσει κανείς να προσδιορίσει, ποιο είναι το στοιχείο που κάνει την τέχνη του Μικρούτσικου να ξεχωρίζει, το ειδοποιό χαρακτηριστικό της, θα κατέληγε στην ικανότητά του να δημιουργεί πιο βαθιά και σταθερά συναισθήματα, που πηγάζουν από τη σκέψη.
Είναι η διαλεκτική σχέση έμπνευσης - σκέψης, καρδιάς και μυαλού, που διαπερνά τη δημιουργία του.
Μια σκέψη, που μας υποχρεώνει να την κινητοποιούμε σε δύο επίπεδα, το ιδεολογικό και το αισθητικό.
Όπου το ένα διεισδύει στο άλλο, προσκαλώντας μας να συμμετέχουμε στην προσπάθεια της δημιουργίας του.
Όχι τυχαία, οι στίχοι που διαλέγει για να μελοποιήσει, δεν είναι και οι ευκολότεροι.
Ξεκινώντας από τους κορυφαίους της ποίησης που προαναφέρθηκαν και φτάνοντας μέχρι τους σύγχρονους ποιητές και στιχουργούς μας, όπως ο αξέχαστος Άλκης Αλκαίος, τον οποίο πρώτος ανακάλυψε από κάποια ποιήματά του δημοσιευμένα στον "Ριζοσπάστη".
Επίσης, ο Μάνος Ελευθερίου, ο Κώστας Τριπολίτης, ο Οδυσσέας Ιωάννου, η Λίνα Νικολακοπούλου, ο Γιώργος Κακουλίδης, ο Φώντας Λάδης και άλλοι.
Η επιτυχία είναι, πως παρ' όλη τη δυσκολία της γραφής και της εκτέλεσής της, η μουσική του, κατορθώνει να επικοινωνεί θαυμάσια με τους απλούς, λαϊκούς ανθρώπους.
Όπως στο παράδειγμα της "Ρόζας" και της "Πιρόγας".
Αποδείχνοντας ότι γνήσια λαϊκό δεν είναι το πολύ εύκολα κατανοητό. Ό,τι δηλαδή, σε τελευταία ανάλυση, αναπαράγει τη νωθρότητα του μυαλού. Ό,τι συμμορφώνεται με το άνωθεν επιβεβλημένο, κυρίαρχο γούστο - φορέα της αστικής ιδεολογίας.
Γνήσια λαϊκό είναι αυτό που υπηρετεί το γιγάντιο πλέγμα των λαϊκών συμφερόντων, από τα πιο φανερά ως τα πιο μύχια, όπως έλεγε και ο Μπρεχτ.
Θα ήταν παράλειψη να μη γίνει αναφορά εδώ στο πιο δημοφιλές έργο του:
Τον "Σταυρό του Νότου" και τις "Γραμμές των Οριζόντων" που το ακολούθησε, συμπληρωμένο και ξαναδουλεμένο, έργα που καταξιώνουν την ποίηση του Καββαδία.
Αναδείχνοντας το βαθύτερο υπαρξιακό και κοινωνικό περιεχόμενό της: Την αιτία της συμπάθειάς του για τους ναυαγούς της θάλασσας και της ζωής, που είναι το μίσος για τους δυνάστες τους και ο θαυμασμός για εκείνους που αρνούνται τις συμβάσεις.
Και ακόμη μεγαλύτερος, για εκείνους που παλεύουν για μια ελεύθερη και δίκαιη ζωή, στην έξοχη μελοποίηση του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα.
Επιβεβαιώνοντας την αλήθεια:
Ότι το μεγάλο ταλέντο είναι συνδυασμός πολλών ικανοτήτων και προϊόν σκληρής εργασίας και μελέτης, ο Θάνος Μικρούτσικος, εκτός από κορυφαίος συνθέτης με διεθνή αναγνώριση και σταδιοδρομία, διαθέτει και ένα πλήθος άλλα χαρίσματα.
Πρώτα-πρώτα είναι εξαιρετικός πιανίστας.
Έπειτα, αν και τα τραγούδια του τα έχουν ερμηνεύσει ορισμένοι από τους μεγαλύτερους τραγουδιστές μας, με πρώτη την ανεπανάληπτη Μαρία Δημητριάδη -αυτή τη λέαινα του πολιτικού τραγουδιού- και έπειτα τον αλησμόνητο Δημήτρη Μητροπάνο, ο Μικρούτσικος είναι ο καλύτερος ερμηνευτής μιας μεγάλης κατηγορίας τραγουδιών του.
Η θεατρικότητά του, οι κινήσεις του και γενικότερα, η παρουσία του στη σκηνή είναι συναρπαστική.
Εκτός από τις σπουδές του στα μαθηματικά και τη μουσική, είναι ένας βαθιά μορφωμένος και πλατιά καλλιεργημένος άνθρωπος, σε πολλούς τομείς της ανθρώπινης δημιουργίας.
Από την οικονομία, τη φιλοσοφία, ως την αισθητική και τη λογοτεχνία.
Η επιμέλειά του στις μουσικο-ποιητικές παραστάσεις για τον Μπρεχτ και τον Χικμέτ, που έγιναν στον Περισσό, ήταν άψογη.
Στο 1ο επιστημονικό συνέδριο της ΚΕ του ΚΚΕ για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Γιάννη Ρίτσου, διαπιστώσαμε ότι αυτός που έδωσε την πιο εύστοχη και συγκροτημένη αντίληψη της σκέψης του ποιητή, αυτός που ξεκλείδωσε τους κώδικές του, ήταν ο Μικρούτσικος με το CD που επιμελήθηκε το 2001: "Γιάννης Ρίτσος: Του απείρου εραστής".
Διόλου παράξενο. Γιατί, η πλούσια μουσική εργασία που έχει κάνει πάνω στην ποίηση και τις μεταφράσεις του Ρίτσου δεν περιορίζεται στη σύνθεση τραγουδιών.
Αφορά κυρίως ανέκδοτα έργα μουσικής δωματίου. Όπως και την όπερά του: "Η επιστροφή της Ελένης".
Πέρα από την αγάπη και το θαυμασμό που τρέφει γι' αυτόν, τον οποίο θεωρεί από τις μεγαλύτερες ποιητικές φυσιογνωμίες του 20ού αιώνα.
Από όλους τους σπουδαίους ανθρώπους της τέχνης που γνώρισε στη ζωή του στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αυτόν θεωρεί το Δάσκαλό του.
Τον άνθρωπο που του συμπαραστάθηκε με τις συμβουλές του, σε οριακές καμπές της ζωής του, που του έλυσε κρίσιμα ερωτήματα και αντιφάσεις, στα πρώτα χρόνια της καλλιτεχνικής του διαδρομής.
Και σε θέματα σχέσης της τέχνης με την πολιτική, της ενότητας μορφής και περιεχομένου, της σημασίας που έχει η σύγχρονη κάθε φορά μορφή για το έργο τέχνης.
Αυτή η συνδημιουργία τους, που σήμερα θα απολαύσουμε, "έσκισε τον όγκο" των 42 ετών από τότε που πρωτοπαρουσιάστηκε.
Και θα συνεχίσει να τον σκίζει, ορατή ακόμη για χρόνια πολλά.
Όταν θα χτίζουμε τις "αυριανές μας φάμπρικες, τα λαϊκά μέγαρα, τα κόκκινα στάδια".
Όταν θα δικαιωθεί ο σκοπός στον οποίο αφιέρωσαν το έργο τους.
Είναι έργο που εξέφρασε την ουσία, όχι μόνο μιας συγκεκριμένης περιόδου, αλλά ολόκληρης της ιστορικής εποχής μας.
Και γι' αυτό, όπως όλα τα μεγάλα καλλιτεχνικά έργα που πέτυχαν αντίστοιχους στόχους, αποτελεί Μνημείο.
Ένα Μνημείο δόξας γι' αυτούς που το ενέπνευσαν, τις χιλιάδες των κομμουνιστών και κομουνιστριών που βασανίστηκαν, εξορίστηκαν, εκτελέστηκαν από τους Δεινόσαυρους και τους Γύπες της αστικής πολιτικής.
Παλεύοντας να κάνουν πραγματικότητα τον πιο προωθημένο στόχο της ανθρωπότητας.
Ένα Μνημείο δόξας, στην ανυποχώρητη, ακόμη και στις πιο άγριες καταστάσεις, εκατοντάχρονη πάλη του Κόμματός μας για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό.
Που συνεχίζεται σήμερα, πιο ώριμη, μέσα από την πείρα και τα συμπεράσματα της διαδρομής του.
Σε πείσμα όσων πιστεύουν ότι μπορεί "η Ιστορία να γίνει σιωπή"…
Με αφορμή, τη σημερινή σπάνια βραδιά, εκφράζουμε από μέρους της ΚΕ του ΚΚΕ ένα μεγάλο, ολόθερμο "ευχαριστώ" στον Θάνο Μικρούτσικο για τη συμβολή του στην πραγματοποίησή της.
Αλλά και για τη συνολικότερη κοινωνική προσφορά του μέσα από την τέχνη του.
Μια τέχνη, που συναντιέται με τους στόχους, τις επιδιώξεις και τις αξίες του Κόμματός μας, για έναν ανώτερο ανθρώπινο πολιτισμό σε όλες του τις εκφάνσεις.
Ταυτόχρονα, θέλουμε να ευχαριστήσουμε και όλους τους συντελεστές της σημερινής συναυλίας, τους σπουδαίους ερμηνευτές.
Τη Ρίτα Αντωνοπούλου, τον Κώστα Θωμαΐδη, τον Μίλτο Πασχαλίδη, όλους τους μουσικούς, τους τεχνικούς.
Σύντροφε Θάνο.
Επίτρεψέ μου, για τη σημερινή υπέροχη βραδιά που θα μας χαρίσεις, αλλά και για τη συνολική σου προσφορά, εκ μέρους της ΚΕ του ΚΚΕ, να σου παραδώσω συμβολικά μια τιμητική πλακέτα και ένα πρωτότυπο χαρακτικό έργο από το Αρχείο του ΚΚΕ, που έφτιαξε ο χαράκτης - ζωγράφος σύντροφος Γιώργος Φαρσακίδης, την περίοδο 1949-1950 και ενώ βρισκόταν εξόριστος στο Κολαστήρι της Μακρονήσου».