ΚΛΑΔΙΚΟ ΣΥΝΔΙΚΑΤΟ ΜΕΤΑΛΛΟΥ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ
Η ΛΑΡΚΟ είναι ένα από τα χαρακτηριστικά παραδείγματα βιομηχανικής μονάδας στρατηγικής σημασίας, που εδώ και χρόνια οι εργαζόμενοί της είναι σε διαρκή ανησυχία για το μέλλον τους, ως αποτέλεσμα των επιχειρηματικών παιχνιδιών που παίζονται στις πλάτες τους, με άμεση εμπλοκή του κράτους και με επίδικο τα κέρδη από την αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου.
Το εργοστάσιο βρίσκεται σήμερα σε οριακή κατάσταση, με εγκαταστάσεις που δεν συντηρούνται, με μισθούς πετσοκομμένους, με ελλιπείς συνθήκες υγιεινής και ασφάλειας, με τους εργαζόμενους να βλέπουν διαρκώς μπροστά τους την απειλή της ανεργίας.
Ανάμεσά τους και δεκάδες «εργολαβικοί», που βιώνουν ακόμα πιο έντονη την εκμετάλλευση, την απληρωσιά, τις καθυστερήσεις, την ανασφάλιστη δουλειά.
Η πείρα των εργαζομένων είναι πλούσια, τόσο από τους χειρισμούς της (κρατικής) διοίκησης και της κυβερνητικής συνδικαλιστικής πλειοψηφίας στο επιχειρησιακό σωματείο, όσο και από τους σκληρούς αγώνες που έδωσαν και δίνουν.
Αλλωστε, είναι «κληρονόμοι» της συγκλονιστικής αγωνιστικής παρακαταθήκης που άφησε η μεγάλη απεργία του 1977, σύμβολο αγώνα για τους σύγχρονους εργάτες της βιομηχανίας.
Οργανωτής και ψυχή της πάλης μέσα στο εργοστάσιο είναι το κλαδικό Συνδικάτο Μετάλλου Φθιώτιδας, στον αντίποδα του επιχειρησιακού σωματείου της ΛΑΡΚΟ, όπου κυριαρχούν οι εργοδοτικοί συνδικαλιστές.
Για τη σημαντική πείρα από αυτήν την προσπάθεια ο «Ριζοσπάστης» μίλησε με τον Παναγιώτη Πολίτη, εργάτη στη ΛΑΡΚΟ και πρόεδρο του Κλαδικού Συνδικάτου Μετάλλου Φθιώτιδας.
Το Κλαδικό Συνδικάτο οργανώνει την πάλη
Το Συνδικάτο Μετάλλου, που παίζει καθοριστικό ρόλο στην οργάνωση της πάλης μέσα στη ΛΑΡΚΟ, είχε φτιαχτεί τη δεκαετία του '90, όμως με ευθύνη των εργοδοτικών - κυβερνητικών συνδικαλιστών παρέμενε για χρόνια μια σφραγίδα που περιφερόταν από συνέδριο σε συνέδριο για τη συντήρηση των κάλπικων συσχετισμών, μέχρι που πέρασε στα χέρια των ταξικών δυνάμεων.
«Στην αρχή συσπείρωνε μερικούς δραστήριους εργαζόμενους του κλάδου, ενώ το 2003 ξεχωρίσαμε ως στόχο να συσπειρωθούν σε αυτό οι εργολαβικοί εργαζόμενοι της ΛΑΡΚΟ, εκτιμώντας ότι ήταν το πιο σκληρά εκμεταλλευόμενο τμήμα του προσωπικού. Τότε ήταν 300 εργαζόμενοι στις εργολαβίες και υπήρχε τάση αύξησής τους», λέει ο Π. Πολίτης και συνεχίζει:
«Ηταν η περίοδος που η διοίκηση της ΛΑΡΚΟ έλεγε ότι δεν κάνει προσλήψεις γιατί θα εμπλεκόταν το ΑΣΕΠ και θα έρχονταν εργαζόμενοι από όλη την Ελλάδα, "να πάρουν τη δουλειά των ντόπιων". Ετσι δικαιολογούσε τη διαιώνιση της εργασιακής ομηρίας».
Η προσπάθεια για οργάνωση των εργολαβικών, τους οποίους το επιχειρησιακό αρνούνταν να εγγράψει μέλη του, δεν ήταν εύκολη, αφού ήταν αντιμέτωποι με τις απειλές, τους εκβιασμούς της εργοδοσίας, αλλά και της πλειοψηφίας του εργοδοτικού επιχειρησιακού σωματείου.
Ωστόσο, το Κλαδικό Συνδικάτο δεν παραιτήθηκε, δεν το έβαλε κάτω. Η δράση, αν και με λίγες δυνάμεις, κυρίως εκτός ΛΑΡΚΟ, είχε αποτελέσματα. Με τις παρεμβάσεις του, πέτυχε βελτιώσεις στο ωράριο, στα μέτρα ασφαλείας, εμπόδισε απολύσεις, απέσπασε αυξήσεις και αυτό «ξεκούμπωσε» αρκετούς εργαζόμενους από εργολαβίες να πλησιάσουν το Κλαδικό Συνδικάτο, βλέποντας στην πράξη ότι αυτό είναι στο πλάι τους, ότι δεν χαρίζεται στους αρνητικούς συσχετισμούς.
«Τότε βάλαμε πιο επιθετικά και το αίτημα όλοι οι εργολαβικοί εργαζόμενοι να ενσωματωθούν στη ΛΑΡΚΟ ως μόνιμο προσωπικό της, ενώ το 2006 κλιμακώσαμε τον αγώνα με συνεχείς απεργιακές κινητοποιήσεις», λέει ο συνδικαλιστής και εξηγεί: «Ηταν μια σύγκρουση απέναντι σε όλους: Στην (τότε) κυβέρνηση της ΝΔ αλλά και στον κυβερνητικό - εργοδοτικό συνδικαλισμό. Ειδικά ο τελευταίος πήρε πάνω του όλη τη δουλειά για λογαριασμό της εργοδοσίας, προσπαθώντας να στήσει απεργοσπαστικό μηχανισμό, πηγαίνοντας ακόμα και στα σπίτια των εργαζομένων για να τους πάει στη δουλειά με το ζόρι και "εξηγώντας" τους ότι ...δεν γίνεται η ΛΑΡΚΟ να κάνει προσλήψεις».
Η συμμετοχή τότε ήταν 100% στις εργολαβίες, ενώ συμμετείχαν και μερικοί πρωτοπόροι εργαζόμενοι από τους μόνιμους. Η μη συμμετοχή ουσιαστικά των μονίμων ήταν μια διαπιστωμένη αδυναμία, που δύσκολα αντιμετωπιζόταν από το Συνδικάτο. Η εργοδοσία όμως θορυβήθηκε και πήρε μέτρα: Με μαζικές απολύσεις, με αντικαταστάσεις εργολάβων για να ξεφορτωθεί και εργαζόμενους, προσπάθησε να στείλει μήνυμα ότι όποιοι αγωνίζονται τελικά μένουν άνεργοι.
Παρ' όλα αυτά ο αγώνας αυτός άφησε ένα ισχυρό αποτύπωμα για τη συνέχεια. Η ΛΑΡΚΟ έκανε το 2007 τις πρώτες προσλήψεις μετά από 15 χρόνια. Από τότε μέχρι σήμερα, έχουν περάσει ως μόνιμο προσωπικό της επιχείρησης 500 πρώην εργολαβικοί.
Στα χρόνια που ακολούθησαν έλειψαν μεγάλες αγωνιστικές κινητοποιήσεις, για να φτάσουμε στο τρίχρονο 2015 - 2017, που η επιχείρηση ξαναπάγωσε τις προσλήψεις. «Τότε καταφέραμε να συσπειρώσουμε ξανά τους εργολαβικούς εργαζόμενους, διεκδικώντας τη μονιμοποίησή τους. Το ότι όλα τα προηγούμενα χρόνια δεν παραιτηθήκαμε από την προσπάθεια οργάνωσης αγώνων και η τακτική επαφή με το προσωπικό αποδείχθηκαν αναντικατάστατα στοιχεία για να ξανανάψει η εστία της πάλης. Αν στο όνομα των δυσκολιών παρασυρόμασταν, δεν κάναμε ό,τι περνούσε από το χέρι μας, δύσκολα θα ξανασηκώνονταν οι εργάτες στην κρίσιμη αυτή περίοδο», λέει ο Π. Πολίτης.
Επεξεργασία πλαισίου που βοηθάει την κοινή πάλη
Ενα από τα επιχειρήματα με τα οποία βρέθηκε αντιμέτωπο το Συνδικάτο, ήταν σχετικά με τη στάση του απέναντι στην κυβερνητική πλειοψηφία του επιχειρησιακού σωματείου: «Ολο απέναντι τους βάζετε», έλεγαν πολλοί εργαζόμενοι.
Ο πρόεδρος του Κλαδικού μάς λέει: «Εκτιμώντας την απειρία, τις συγχύσεις που προκαλούν οι εργοδοτικές δυνάμεις, καλέσαμε τη διοίκηση του επιχειρησιακού σωματείου στις Γενικές Συνελεύσεις των εργαζομένων, οι οποίοι τους έβαλαν μπροστά στις ευθύνες που έχουν για την κατάσταση που επικρατεί στις εργολαβίες, γιατί δεν τους γράφουν στο επιχειρησιακό σωματείο. Ταυτόχρονα, πιέζαμε τη διοίκηση του επιχειρησιακού να πάρει απόφαση για κινητοποιήσεις και να μη βρει καμιά πρόφαση για να τις υπονομεύσει ανοιχτά.
Ακόμα και τις κινητοποιήσεις (π.χ. στάσεις εργασίας) που αποφάσιζε η πλειοψηφία, θέλοντας απλά να εκτονώσει την αντίδραση των εργαζομένων, τις αξιοποιούσαμε για να τους δώσουμε αγωνιστικό - ταξικό περιεχόμενο, οργανώνοντας και συγκέντρωση. Σε μια από αυτές, μαζεύτηκαν όλοι οι εργαζόμενοι από τις εργολαβίες και το αποτέλεσμα ήταν οι ίδιοι να βάλουν θέμα κλιμάκωσης, κάτι που άσκησε πίεση και στην πλειοψηφία του επιχειρησιακού σωματείου.
Σε αυτήν τη συγκέντρωση έγινε ένα σημαντικό βήμα, αφού συμμετείχαν και οι μόνιμοι εργαζόμενοι, οι οποίοι "καλύπτονταν" από την απόφαση του επιχειρησιακού. Η παρουσία τους βοήθησε να υποχωρήσει το κλίμα καχυποψίας που υπάρχει στο έδαφος του συντεχνιασμού».
Υπόθεση του Συνδικάτου ήταν τώρα να τροφοδοτήσει κι άλλο αυτό το θετικό κλίμα που άρχιζε να δημιουργείται και προφανώς αυτή η προσπάθεια έπρεπε να πατήσει στο περιεχόμενο του αγώνα, σε διεκδικήσεις που θα βοηθούσαν στην παραπέρα ανάπτυξή του. Γι' αυτό επεξεργάστηκε πλαίσιο πάλης τέτοιο, που να πατάει στα προβλήματα και τις ανάγκες όλων των εργαζομένων, να ακυρώνει τις διασπαστικές προσπάθειες.
Το Συνδικάτο πήρε υπόψη την τακτική της εργοδοσίας, το γεγονός ότι το "διαίρει και βασίλευε" πατούσε σε μια υπαρκτή κατάσταση που διαμόρφωνε η πολιτική της εταιρείας: Οσοι μονιμοποιούνταν από εργολαβίες δεν είχαν τα ίδια δικαιώματα με τους παλιούς μόνιμους εργαζόμενους, οι μισθολογικές διαφορές είναι τεράστιες, ενώ άρχισαν να μπαίνουν στο στόχαστρο και οι πιο παλιοί εργαζόμενοι.
Ετσι, ως στόχος πάλης μπήκε η εξίσωση των δικαιωμάτων όλων των εργαζομένων προς τα πάνω. Το Συνδικάτο προσάρμοσε το πλαίσιο πάλης ώστε να βοηθάει να συνειδητοποιείται ότι η διέξοδος βρίσκεται στην κοινή πάλη. Σε αυτήν την πορεία στήθηκαν Επιτροπές των εργαζομένων, οι οποίες παρόλο που αποτελούνταν από εργολαβικούς, αφού αυτοί ήταν μέλη του Συνδικάτου, διεκδικούσαν από την εργοδοσία αιτήματα για λογαριασμό όλου του προσωπικού, συμβάλλοντας στο σπάσιμο προκαταλήψεων.
Αντιπαράθεση σε όλα τα μέτωπα
Σταθμός μεγαλύτερης συσπείρωσης ήταν οι εκλογές του Συνδικάτου Μετάλλου το Μάη του 2017. Τότε αποφασίστηκε ότι πρέπει να ενισχυθεί η δουλειά με τους μόνιμους εργαζόμενους. «Για να γίνει αυτό, έπρεπε να επιμείνουμε καταρχάς οι εργολαβικοί να βάλουν τα δυνατά τους, να συζητήσουν θαρρετά στο εργοστάσιο με τους μόνιμους συναδέλφους τους», σημειώνει ο Π. Πολίτης και συνεχίζει:
«Αυτή η διαδικασία ήταν και παραμένει μια διαρκής σύγκρουση. Επεξεργαστήκαμε επιχειρήματα και κάναμε αντιπαράθεση, μεταξύ άλλων, στους παρακάτω άξονες: Από τη μία, εμείς που λέμε στους εργαζόμενους ότι δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν, ότι πρέπει όλοι μαζί να είναι στο ίδιο Συνδικάτο και ότι ο μόνος που έχει συμφέρον από τη διάσπασή τους είναι η εργοδοσία για να τους έχει του χεριού τους. Και από την άλλη, οι εργοδοτικοί συνδικαλιστές, που μας έριχναν λάσπη, έκαναν προσωπικές επιθέσεις για να σπείρουν τη σύγχυση και την αμφιβολία για το ρόλο των μελών της διοίκησης του Συνδικάτου μας.
Από τη μία, εμείς που έχουμε καθαρή θέση για τη ΛΑΡΚΟ, για την προοπτική της που θα διασφαλίζει το μέλλον της, με τους εργαζομένους της, αλλά και όλο το λαό ωφελημένο. Οτι για να γίνει αυτό, απαιτούνται γενικότερες αλλαγές σε επίπεδο οικονομίας και εξουσίας, ώστε να ενταχθούν οι υποδομές της ΛΑΡΚΟ σε έναν Ενιαίο Κρατικό Φορέα Μεταλλευτικής Βιομηχανίας, που θα αξιοποιεί τις πλουτοπαραγωγικές δυνατότητες για την ικανοποίηση των εργατικών - λαϊκών αναγκών.
Και από την άλλη, οι δυνάμεις της εργοδοσίας, που δεν αμφισβητούν το στρατηγικό σχεδιασμό για το μοίρασμα του ορυκτού πλούτου στους μονοπωλιακούς ομίλους και προσπαθούν να εγκλωβίζουν τους εργαζόμενους στο χρεοκοπημένο "αίτημα" περί "δημόσιου ελέγχου", λες και δεν είναι το σημερινό κράτος που έφερε σε αυτήν την κατάσταση την επιχείρηση.
Από τη μία, οι ταξικές δυνάμεις που βλέπουν τους ίδιους τους εργαζόμενους πρωταγωνιστές της πάλης και, από την άλλη, η εργοδοτική πλειοψηφία στο επιχειρησιακό σωματείο, που εξαντλείται σε "διαβουλεύσεις", θέλοντας τους εργάτες θεατές παζαριών των εργατοπατέρων για το πόσα θα χάσουν».
Η μάχη αυτή ήταν κυριολεκτικά άνθρωπο τον άνθρωπο, με πείσμα και αποφασιστικότητα. Το αποτέλεσμα; Τα μέλη του Συνδικάτου από 120 έγιναν 400, για πρώτη φορά γράφτηκαν μόνιμοι εργαζόμενοι, οι οποίοι είναι δραστήριοι, απεργούν, κινητοποιούνται. Αυτή η προσπάθεια είχε θετική επίδραση και στην παρέμβαση των ταξικών δυνάμεων στο επιχειρησιακό σωματείο, σημειώνοντας αύξηση κατά 25% στις αρχαιρεσίες. Οι δύο απεργίες που πραγματοποιήθηκαν χωρίς τη συμμετοχή του επιχειρησιακού σωματείου, είναι πολύ ενθαρρυντικές. Το 2010 οι απεργοί από το μόνιμο προσωπικό της ΛΑΡΚΟ ήταν μόλις 5 άτομα, ενώ στην τελευταία απεργία, στις 12 Γενάρη, είχε 100 - 110 απεργούς!
Τώρα, το Συνδικάτο επικεντρώνεται στην προετοιμασία της Γενικής Συνέλευσης στις 22 Μάρτη, όπου θα συζητηθεί το θέμα των Συλλογικών Συμβάσεων και της οργάνωσης του αγώνα για επιχειρησιακή Σύμβαση, με αυξήσεις στους μισθούς, προσλήψεις μόνιμου προσωπικού κ.λπ.
