Σήμερα, οι ιστορικές στιγμές που ζούμε επιβάλλουν μια δεύτερη ανάγνωση των όσων έγραψε πριν από μια δεκαετία περίπου.
Μερικά πράγματα φαίνεται πως δεν αλλάζουν.
Διαβάστε απόσπασμα από το άρθρο «Βλέπει τσόντα ο Πρόεδρος;» (Περιοδικό 01, 1995)
«Αυτοί οι τύποι, οι μικροαστοί, δε σκέφτονται ποτέ τους να αυτοκτονήσουν γιατί η ζωή τους ανήκει στο Θεό, αλλά στην ουσία, επειδή δεν αποφασίζουν ούτε για τη ζωή τους, ούτε για το θάνατό τους. Είναι αμνήμονες εκεί που τους συμφέρει, αλλά οραματιζόμενοι το μέλλον δε ζουν ποτέ ένα παρόν της προκοπής.
Κάνουν μακροπρόθεσμα όνειρα που, κατά κανόνα, τα προφταίνει ο θάνατος.
Χτίζουν ντουβάρια.
Αγοράζουν οικοπεδάκια.
Δεν ψάχνουν τσάντες, γιατί σπάνια ερωτεύονται και όπως όλοι οι βλάκες, ποτέ δε νιώθουν ανίσχυροι.
Τρέμουν τις υποχρεώσεις,
αλλά τελικά παντρεύονται μια υπομονετικιά, αφού την πρήξαν επί χρόνια τόσο, που δε θέλει πια ούτε να τους χέσει.
Κάνουν δύο μόγγολα, γιατί “ένα ίσον κανένα”. Ή τρία, αν τα δύο πρώτα είναι κορίτσια.
Και βέβαια, τους αρέσουνε πολύ οι βιζιτούδες, τις οποίες πάντα ρωτάνε μετά το πήδημα:
“Πώς ξέπεσες έτσι;”
Όχι, δεν έχουν αρκουδάκι οι μικροαστοί.
Μόνο σκουπίδια.
Σε τρόφιμα, σε ιδέες, σε τρόπο ζωής, σε πράξεις.
Την ξέρω απέξω κι ανακατωτά την Αδελφότητα (…).
Τρέμει μην πιαστεί κορόιδο και πάντα πιάνεται.
Υπεκφεύγει.
Στρεψοδικεί. Αναβάλλει. Υποκρίνεται. Ζητάει τα πάντα και δε δίνει τίποτα.
Παριστάνει τη Δίκαιη.
Αρνείται τα τεστ πατρότητας για να γλιτώσει τη Διατροφή και πάντα είναι από κοντά ένας μειλίχιος και τίμιος επαρχιακός δικηγοράκος, πρόθυμος να σπιλώσει την άπορη κακομοίρα.
Ο Μικροαστός δε θέλει μπλεξίματα.
Γι’ αυτό δε μπορεί να είναι ποτέ επαναστάτης, άρα παλικάρι.
Δεν είναι αντιπαθής σαν υπέρμετρος, είναι σιχαμένος σαν πλαγιοδρόμος. Νομίζει πως είναι διπλωμάτης και πως λύνει γόρδιους δεσμούς, στην ουσία όμως ξεμπερδεύει μόνο τον εαυτό του και τρελαίνει όλο τον κόσμο γύρω του.
Κανείς δεν είναι πιο επικίνδυνος από αυτά τα ήσυχα, μειλίχια ανθρωπάκια, τους μικροαστούς».
«Παρασκευή, 21 Απριλίου 1967,ώρα 1.40 μετά τα μεσάνυχτα. Είμαι αρχισυντάκτης στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ. Χτυπά το ιδιαίτερο τηλέφωνό μου: «Εμπρός, λέγετε!».
Η φωνή είναι βραχνή απότομη. Έξι μόνο λέξεις : «Σε μισή ώρα κατεβαίνουν τα τανκς!».
Τίποτε άλλο. Υπέθεσα ότι ήταν φάρσα. Πολλές φάρσες εκείνες τις μέρες. Ασχοληθήκαμε με τα θέματα της ημέρας που ήταν ένα αεροπορικό δυστύχημα στην Κύπρο και οι προετοιμασίες για την προεκλογική εξόρμηση του Γιώργου Παπανδρέου. Αλλά… Στις 2.00 νέο τηλεφώνημα: «Κατεβαίνουν λεφούσια από το Διόνυσο και το Γουδί!»
Όχι, δεν ήταν φάρσα. Σήμανα αμέσως συναγερμό. Έστειλα τον Βασίλη Κοραχάη στο Διόνυσο και τον Τάκη Αγκαβανάκη στο Γουδί. Έφυγαν σαν αστραπή και σε δέκα λεπτά επιβεβαίωσαν το γεγονός. Και έτσι άρχισε η πιο μαύρη νύχτα της δεκαετίας… (....)
Θυμήθηκα τι μου είχε πει ένας Κινέζος στρατηγός στο νησί Κεμόϊ το 1965. «Γνωρίζετε έναν συνταγματάρχη Παπαδόπουλο;»
«Όχι ,δεν τον ξέρω»…
«Θα τον μάθετε πολύ σύντομα, φοιτήσαμε μαζί στη Σχολή Ψυχολογικού πολέμου, στο Πεντάγωνο της Αμερικής»!.. Σας λέει τίποτε; Να όμως και κάτι ακόμη: Στις 11 το μεσημέρι εκείνης της μοιραίας ημέρας είχαμε μια απροσδόκητη επίσκεψη.
Είδα να μπαίνει στο γραφείο μου ένας άνδρας κομψός, φαλακρός, απλά ντυμένος, με έναν μαύρο επίδεσμο στο αριστερό μάτι και με μερικά κουλούρια στο χέρι. Δεν άργησα να τον αναγνωρίσω. Ήταν ο αρχιστράτηγος του Ισραήλ Μοσέ Νταγιάν. -Ξεμείναμε στην Αθήνα, μου είπε στα αγγλικά. Είμαι τράνζιτ για Τελ Αβίβ. Το αεροπλάνο μου μπλοκαρίστηκε στο Ελληνικό. Πέσαμε πάνω στα γεγονότα. Μπορώ να παρακολουθήσω τις εξελίξεις από εδώ;
Έμεινε κάπου τρείς ώρες και ζητούσε να του λέμε ό,τι νέα μαθαίναμε, αλλά απέφυγε να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο.
Έφυγε το ίδιο απλά όπως ήλθε.
Ποτέ δεν μπόρεσα να εξηγήσω εκείνη τη..συμπτωματική άφιξη στην Αθήνα του Ισραηλινού πολέμαρχου,νικητή του «πολέμου των έξη ημερών» που θα ξεσπούσε 45 μέρες αργότερα, στις 6 Ιουνίου, στην έρημο του Σινά, με πλήρη χρησιμοποίηση των ελληνικών βάσεων…
Στη μία το απομεσήμερο πήραμε μήνυμα από τα νέα αφεντικά τα οδού Ζαλοκώστα ότι οι εφημερίδες δεν θα έβγαιναν ούτε το Σάββατο ούτε την Κυριακή αλλά μόνο τη Δευτέρα και..τετρασέλιδες ,με κείμενα που θα μας έστελνε η λογοκρισία
Επικεφαλής της λογοκρισίας οι αλησμόνητοι για την αγριότητα Φαρμάκης, Καρύδας, Παπαπούλος, Βρυώνης, Παπαγγελής, Διάκος, Ευταξίας, Κονιτόπουλος, Ξεφτίλης και άλλοι..
«Το νομοσχέδιο που δημοσιοποίησε η κυβέρνηση δικαιολογεί απόλυτα τον τίτλο “νόμος- λαιμητόμος”, που του απέδωσαν οι εργαζόμενοι και καθολικά απαιτούν την απόρριψή του» τονίζει ο Δήμος Πατρέων.
Σε ανακοίνωσή του σημειώνει:
«Ο νόμος που παρουσίασε η κυβέρνηση, σαρώνει κυριολεκτικά τα όποια ασφαλιστικά δικαιώματα έχουν απομείνει.
Διαμορφώνει ένα νέο τοπίο, όπου η συμμετοχή του κράτους και της εργοδοσίας περιορίζεται δραστικά για να κυριαρχήσουν τα κοράκια της ιδιωτικής ασφάλισης.
Συντρίβει τις κύριες συντάξεις, διαλύει την επικουρική ασφάλιση, προχωρά σε νέες περικοπές στους ήδη συνταξιούχους μέσω των επικουρικών, του ΕΚΑΣ και του εφάπαξ.
Το νέο Ασφαλιστικό χτυπά καίρια τους εργαζόμενους που βρίσκονται στους σημερινούς άθλιους μισθούς των 586 και 511 ευρώ, τους εργαζόμενους που εργάζονται με όλες τις ελαστικές μορφές εργασίας, τους ανέργους.
Είναι οι εργαζόμενοι που καταδικάζονται σήμερα στην ανέχεια και στο μέλλον σε μια σύνταξη στα όρια των 400-500 ευρώ, λίγο παραπάνω από το ποσόν της εθνικής σύνταξης που θα εγγυάται δήθεν το κράτος.
Μύθος αποδεικνύεται ο ισχυρισμός της κυβέρνησης ότι δεν θα θίξει εισοδήματα από συντάξεις κάτω των 1.400 ευρώ (άθροισμα κύριας και επικουρικής).
Στην πραγματικότητα, μέσα από ένα πολύπλοκο σύστημα επανυπολογισμού όλων των αποδιδόμενων συντάξεων, η κυβέρνηση χαρατσώνει συντάξεις που ως άθροισμα ξεπερνούν τα 1.150 ευρώ (μεικτά 1.300 ευρώ) και στην κυριολεξία εξαφανίζει τις επικουρικές.
Θίγει τους νέους συνταξιούχους που θα παίρνουν ακόμα μικρότερες συντάξεις.
Το αντιασφαλιστικό νομοσχέδιο τσακίζει τους αυτοαπασχολούμενους και μικρομεσαίους αγρότες, εκτοξεύοντας στα ύψη τις εισφορές τους στα Ταμεία, όπως συμβαίνει με τους επιστήμονες.
Σήμερα οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι, όλοι οι ασφαλισμένοι μπορούν να βγάλουν συμπεράσματα για το όργιο της παραπληροφόρησης της κυβερνητικής προπαγάνδας. Τα ψέματα και τα καθησυχαστικά λόγια, τους λεονταρισμούς για τις “κόκκινες γραμμές”.
Η διαπραγμάτευση της κυβέρνησης με το κουαρτέτο δεν αφορούσε την υπεράσπιση των όποιων ασφαλιστικών δικαιωμάτων έχουν απομείνει, αλλά την πλήρη κατάργησή τους.
Κανένας εργαζόμενος να μην ξεγελαστεί από τους ελιγμούς και τις μεθοδεύσεις της κυβέρνησης, που στόχο έχουν να αποδυναμώσουν και να κάμψουν τη μαζική αγωνιστική απάντηση στο νέο χτύπημα που προκαλεί στην Κοινωνική Ασφάλιση».
Πιστεύω πως απ’ όσους τότε βίωσαν στο πετσί τους τις φυλακές και τις εξορίες καθώς και τα βασανιστήρια στα κελιά της ασφάλειας και της ΕΣΑ από τα ανδράποδα της χούντας, κανείς δε θα φανταζόταν πως η κρατική τηλεόραση θα απαξίωνε την αντίσταση επί δικτατορίας.
Τέτοιες πρακτικές δε εφαρμόζονται από αφέλεια ή αμέλεια, αλλά μεθοδευμένα.
Το φαινόμενο παρατηρείται στα πλαίσια της γενικότερης απαξίωσης και κύρια της πολιτικής ζωής, και των ανθρώπων που εξακολουθούν, παρά τη λαίλαπα, να πιστεύουν σε αξίες, σε αρχές, να έχουν στόχους και οράματα, να αντιστέκονται όπως τότε.
Στιγματίζεται με την ευκαιρία και η πρακτική μερίδας του δημοσιογραφικού κόσμου.
Εκείνων που εκμεταλλεύονται τη δύναμη των Μέσων Ενημέρωσης και συμβάλλουν περισσότερο απ’ όλους στην κατάντια του δημόσιου βίου.
Επιβάλλουν την υποκουλτούρα, αποπροσανατολίζουν το λαό, προσβλέπουν στην αποδυνάμωσή του.
Είναι επομένως υπηρέτες του καπιταλισμού, του ιμπεριαλισμού, είναι λακέδες του μεγάλου κεφαλαίου, δούλοι συμφερόντων των λίγων σε βάρος των πολλών.
Ας δούμε τα αίτια που επέβαλλαν τη δικτατορία: Το Κυπριακό δεν υπήρχε περίπτωση κάτω από την πίεση των ΗΠΑ- Αγγλίας-ΝΑΤΟ να οδηγηθεί στη διχοτόμηση από κοινοβουλευτική κυβέρνηση. Θα υπέγραφε έτσι και τη δική της καταδίκη. Μόνο μια δικτατορία θα το έκανε αυτό άνετα. Ο πόλεμος των έξη ημερών του Μάη του 67 είχε ανάγκη τον εναέριο χώρο και τις ευκολίες του εδάφους της Ελλάδας, ήταν απαραίτητη μια δικτατορία. Η άνοδος της αριστεράς στην Ελλάδα καθώς και η αύξηση του ρόλου της Βουλής σε σχέση με τον αυταρχισμό των προηγούμενων χρόνων δεν άρεσε ούτε στο στρατιωτικό ούτε στο παλατιανό κατεστημένο.
Η δικτατορία είχε τη λύση.
Χρειαζόταν επομένως το πραξικόπημα και ας ξεμπερδεύουμε εδώ με αυτό που λέγεται συνεχώς πως υπήρχαν δύο χούντες και επικράτησε των συνταγματαρχών.
Υπήρχε η στρατιωτική ηγεσία υπό τον Α/ΓΕΣ Σπαντιδάκη που επεξεργαζόταν σχέδιο επέμβασης διά του Παπαδόπουλου με τους συνεργάτες του καθόσον υπηρετούσαν στις αντίστοιχες θέσεις.
Αυτό το σχέδιο που ενέκρινε ο τότε Βασιλιάς Κωνσταντίνος κατά τμήματα που ετοιμάζονταν και το υπέβαλλε ο Σπαντιδάκης, εφαρμόσθηκε με ελάχιστες τροποποιήσεις..
Ο αντικομουνισμός, στάθηκε ανέκαθεν το επιχείρημα για κάθε εκτροπή όχι μόνον στη χώρα μας, αλλά οπουδήποτε μέχρι το 1990 έκρινε η ελίτ των ιμπεριαλιστών και κεφαλαιοκρατών πως θίγονταν τα συμφέροντά τους.
Θα ήταν κωμικό να δεχτούμε πως, στην εισβολή στην Κύπρο δήθεν παραπλανήθηκε η τότε ηγεσία της χούντας, περί επικείμενης επίθεσης εκ Βορρά από το Σύμφωνο της Βαρσοβίας.
Μ’ αυτή την αιτιολογία όμως ο προσανατολισμός των Ενόπλων μας Δυνάμεων εξακολούθησε να είναι προς την κατεύθυνση εκείνη.
Οι άνθρωποι δεν ήταν τόσο ηλίθιοι, στην προδοσία έδωσαν άλλα ονόματα, ενώ υπηρετούσαν τα δικά τους συμφέροντα, μαζί με τα συμφέροντα όσων ήθελαν την Κύπρο στο ΝΑΤΟ και στον Δυτικό αποκαλούμενο κόσμο με κάθε κόστος.
Να μην ξεχνάμε πως κομιστής της πληροφορίας ήταν πρέσβης μεγάλης δυτικής χώρας, μάλλον της Αγγλίας, και δέκτης ο γνωστός σε όλους μας τότε αρχηγός του ΓΕΝ Αραπάκης.
Ο ίδιος σε λίγες μέρες, με ένα ρόλο σπάνιο στην πολιτικοστρατιωτική ιστορία, θα είναι συνομιλητής των ρυθμιστών της ελληνοτουρκικής κρίσης, ένας από τους ανθρώπους που άνοιξαν την κερκόπορτα της Κύπρου και την κράτησαν ανοιχτή με τις δήθεν διαπραγματεύσεις.
Για να ολοκληρώσουμε το θέμα του Κυπριακού, τονίζεται πως άποψη του υπογράφοντος είναι πως η αποκληθείσα γραμμή Γκιουνές, η σημερινή διαχωριστική γραμμή στην Κύπρο, ήταν ο στόχος των Τούρκων με τη σύμφωνη γνώμη των Αμερικανών αρμοδίων και βέβαια των πάντοτε παρόντων και ρυθμιζόντων από το παρασκήνιο Άγγλων.
Αυτήν τη γραμμή την επέβαλλαν με τη δύναμη των όπλων οι Τούρκοι, με την πολύπλευρη υποστήριξη δυνάμεων των ΗΠΑ και της Αγγλίας που ήταν παρούσες στο θέατρο επιχειρήσεων, και με την υποχώρηση των ελληνοκυπριακών δυνάμεων (που έτσι και αλλιώς ήταν σχεδόν διαλυμένες και χωρίς ηθικό) κατόπιν διαταγής του Αβέρωφ.
Ο ίδιος γνώριζε για το επικείμενο πραξικόπημα από τον Αμερικανό Πρέσβη.
Δεν το πέρασε ως πληροφορία στον Μακάριο, διότι "ήταν απόρρητο μυστικό των Αμερικανών, πώς μπορούσε να το πει".
Τόση πατριωτική ευαισθησία είχε ο άνθρωπος, που λίγες μέρες μετά την αποφυλάκισή του λόγω του Κινήματος του Ναυτικού και λίγους μήνες πριν την εισβολή των Τούρκων,
βρέθηκε να ταξιδεύει με διπλωματικό διαβατήριο για το γνωστό ως Σεμινάριο της Ρώμης, όπου καθορίσθηκε το μέλλον της Κύπρου.
Του ΝΑΤΟ, είναι ανέκαθεν ψυχρή η εμπλοκή, ειδικά στην εισβολή αφού από υπηρεσίες τους εκδόθηκαν διαταγές και οδηγίες για μη εμπλοκή της Ελλάδας στις επιχειρήσεις, ας αφήσουμε ότι τούτη η γη χρησιμοποιήθηκε και τότε και σήμερα ακόμα περισσότερο ως οικόπεδο/βάση των δυνάμεων του εγκληματικού επιθετικού συμφώνου.
Ποια συμφέροντα της Ελλάδας έχουν εξυπηρετηθεί από το ΝΑΤΟ;
Για ποιο λόγο υπάρχει αυτό το μόρφωμα, αν όχι για να υπηρετεί στρατηγικά τις ΗΠΑ;
Και όταν αναφερόμαστε εν προκειμένω σε τέτοιες αφηρημένες έννοιες, εννοούμε την άρχουσα τάξη εκείνης της χώρας, και τους αντίστοιχους συμμάχους τους δηλαδή τις αντίστοιχες τάξεις των χωρών μελών μηδέ της δικής μας εξαιρουμένης, αφού αυτοί δεν γνωρίζουν σύνορα.
Τι θέλουμε να πούμε μ’ αυτά; Πως η ευθύνη μέρους του πολιτικού κόσμου εκείνης της εποχής είναι μεγάλη. Πως οι της χούντας χρησιμοποιήθηκαν ως πολιορκητικός κριός. Πως είναι πλήγμα κατά του Δικαίου και της ιστορίας ότι δεν δικάσθηκαν και όσοι μη στρατιωτικοί συνεργάσθηκαν με τη δικτατορία, αλλά ξέμπλεξαν με το επιχείρημα του "στιγμιαίου εγκλήματος".
Πως είναι άδικο και ιστορικό λάθος ότι δεν έφτασε η Κυπριακή υπόθεση στα δικαστήρια. Πως είναι άδικο που σήμερα κυκλοφορούν με τους καταληκτικούς βαθμούς οι περισσότεροι στρατιωτικοί απ’ όσους τότε υπηρέτησαν τη δικτατορία επομένως και ξένα συμφέροντα.
Να πούμε πως η χώρα μας είναι χώρα στρατηγών, ναυάρχων και πτεράρχων.
Να μη λησμονήσουμε και τους στρατηγούς των Σωμάτων Ασφαλείας αφού και από εκείνους έχουμε αντίστοιχους βαθμούς και εύσημα με ελάχιστους τιμωρημένους για βασανισμούς αντιστασιακών.
Αν αυτά δεν είναι απαξίωση της αντίστασης, επιβράβευση της υποτέλειας, του ψέματος, της ανυπαρξίας αρχών τότε τι είναι;
Θέλουμε να προσθέσουμε επίσης με τα παραπάνω πως, όλα επιτρέπονται για εξυπηρέτηση των συμφερόντων συγκεκριμένης τάξης ανθρώπων. Και η διατήρηση του ΝΑΤΟ ώστε να υπάρχει ο μηχανισμός των επεμβάσεων όπως ακριβώς τον ζούμε, Και η επιβολή κυβερνήσεων με τις έγχρωμες επαναστάσεις, Και η αδιαφορία για το θάνατο χιλιάδων μεταναστών στα νερά της Μεσογείου και κύρια του Αιγαίου, ενώ για όσους σώζονται ακολουθεί η εκμετάλλευση μέχρι σημείου να τους καίνε τα πρόσωπα όπως την Κούνεβα, να εκμεταλλεύονται και προσβάλλουν τις γυναίκες όπως σε καμία άλλη χώρα όπου προσφεύγουν δε γίνεται, Και η επιβολή του αμερικάνικου τρόπου ζωής με την υποκουλτούρα, με την βλακώδη δήθεν ενημέρωση και δήθεν διασκέδαση, κύρια από την ιδιωτική τηλεόραση και τις προσβλητικές εκπομπές αηδιαστικού επιπέδου.
Τονίζεται ιδιαίτερα και η ενδοτική πολιτική των κυβερνήσεων και εδώ και αλλού, για να μη νομίζουμε πως μόνον στη χώρα μας παρατηρείται αυτή η πολυτέλεια.
Θυμίζουμε τη βασιλεία της ρεμούλας, της μίζας, την απαξίωση της πολιτικής και των πολιτικών, τα καθαρά σκάνδαλα όπως της SIEMENS με τον χρηματισμό παραγόντων του κράτους και των κυβερνήσεων και των δύο μεγάλων κομμάτων, την καθαρή κλοπή των αποθεμάτων των Ασφαλιστικών Ταμείων δηλαδή του ιδρώτα των εργαζομένων μεταπολεμικά, την προσβολή της λογικής των απλών ανθρώπων από κάποιους, που θεωρούν την κτήση των δισεκατομμυρίων μέσω του χρηματιστηρίου και των υπεράκτιων εταιριών ως νόμιμη μέθοδο πλουτισμού, την εκμετάλλευση της ευπιστίας των χριστιανών από εκείνους τους ρασοφόρους, που κλέβουν το δημόσιο χρήμα και τον πλούτο με τη βοήθεια κρατικών λειτουργών, και σταματάμε εδώ.
Από το 67 μέχρι το 74 είχαμε μια καθαρή δικτατορία, ξέραμε γιατί και πως παλεύουμε, είχαμε τις αρχές και την πίστη μας, θέλαμε να κάνουμε τον κόσμο καλύτερο, γνωρίζαμε πού πατάμε.
Σήμερα η ρευστότητα στον πολιτικό χώρο και η κρίση που ρημάζει τις τσέπες των πολλών, υπερχειλίζοντας εκείνες των λίγων, υπηρετεί αυτούς, που πιο πάνω αναφέραμε με τους τρόπους που σημειώθηκαν και πολλά άλλα που παραλήφθηκαν,
η ανατροπή των Κομουνιστικών Κυβερνήσεων έφερε τη λαίλαπα και την άγρια μορφή του καπιταλισμού, δηλαδή τον ιμπεριαλισμό, στην επιφάνεια, άνθρωποι που μέχρι χθες είχαν αξίες και πίστη τις μετάλλαξαν, προτίμησαν τον εύκολο δρόμο της προσαρμογής και με μικρά πηδηματάκια μετακινήθηκαν σταδιακά σε απροσδιόριστες περιοχές ανοχής και συνδιαχείρισης του συστήματος.
Κόμματα και πολιτικοί χώροι μετακινήθηκαν επίσης ιδεολογικά παρασέρνοντας μαζί τους οπαδούς και μέλη.
Τίποτα θετικό δεν προέκυψε για τον τόπο, ενώ άλλαξαν οι διευθύνσεις κατοικίας μερικών παράλληλα με το φαινόμενο του ιδεολογικού μετεωρισμού, που δείγμα του ζούμε τελευταία μαζί με την "κρίση" τον αντικομουνισμό και τις συνέπειές του.
Αυτός ειδικά όσο και να στοχεύει στη συγκεκριμένη ιδεολογία, έχει συνέπειες γνωστές όπως και της δικτατορίας.
Ο κόσμος που παραδίνουμε δεν είναι καλύτερος απ’ αυτόν που παραλάβαμε. Και δε χρειάζονται εδώ συμπεράσματα και παραινέσεις για το τι πρέπει να γίνει, σέβομαι τον αναγνώστη,,,
Ο Τύπος δεν ασχολούνταν με σκάνδαλα, ούτε σκανδαλιζόταν από τις σχέσεις των κρατούντων με τους μεγιστάνες του πλούτου. (..) ο ισχυρισμός περί «τιμιότητας» των δικτατόρων που κατέλαβαν πραξικοπηματικά την εξουσία το 1967 για να την επιστρέψουν πριν από 38 χρόνια, σαν βρεγμένες γάτες, «στους πολιτικούς».
Πρόκειται βέβαια για μύθο, θεμελιωμένο στη μίζερη εικόνα των επιζώντων «πρωταιτίων» – αφού πρώτα έχασαν την εξουσία, στερήθηκαν όσα είχαν παράνομα καρπωθεί και υπέστησαν τις οικονομικές συνέπειες της κοινωνικής απομόνωσής τους.
Ακόμη κι αυτή η εικόνα δεν αφορά, ωστόσο, παρά ελάχιστους πρωτεργάτες της δικτατορίας.
Αγνοεί την οικονομική ευμάρεια πάμπολλων μεσαίων ή «πολιτικών» στελεχών της, που η νομική κατασκευή περί «στιγμιαίου αδικήματος» άφησε παντελώς ατιμώρητα ν’ απολαμβάνουν τα αποκτήματά τους.
Την επιβίωση του μύθου διευκολύνει η χαώδης διαφορά του τότε με το σήμερα, όσον αφορά τη δυνατότητα δημόσιας συζήτησης για παρόμοια ζητήματα.
Επί χούντας η ραδιοτηλεόραση ήταν κρατική (κι αυστηρά προπαγανδιστική), ενώ ο Τύπος περνούσε από δρακόντεια λογοκρισία.
Οποιαδήποτε έρευνα ή ακόμη και νύξη για κρατικά σκάνδαλα ήταν απλά αδιανόητη,
χαρακτηριστικό το κύριο άρθρο του Γιάννη Καψή στον «Ταχυδρόμο» (24.5.74), όταν η δικτατορία Ιωαννίδη δημοσιοποίησε το (παπαδοπουλικό) «σκάνδαλο των κρεάτων»:
«Δεν είναι καινούρια η υπόθεση. Μήνες ολόκληρους οι φήμες οργίαζαν. Κι όμως κανείς δεν τολμούσε. Κανείς δεν είχε το θάρρος να μεταβάλει τον ψίθυρο σε καταγγελία.
Κι όσο οι φήμες απλώνονταν, αγκαλιάζοντας όλο και περισσότερους υπεύθυνους και μη, τόσο μεγάλωνε κι ο φόβος μήπως θίξουμε τα κακώς κείμενα.
Ήταν μια ‘συνωμοσία κραυγαλέας σιωπής’, χάρη και στη δρακόντεια νομοθεσία που ρυθμίζει -και συμπιέζει- την ενάσκηση του λειτουργήματός μας».
Μετά τη Μεταπολίτευση, ο Τύπος ξεχείλισε βέβαια από πληροφορίες για σκάνδαλα της χουντικής επταετίας.
Όμως αυτά θεωρούνταν τότε -και σωστά- απλές παρωνυχίδες μπροστά στα υπόλοιπα εγκλήματα της δικτατορίας.
Απολαβές και «ασυλία»
Το πρώτο πράγμα που φρόντισαν να κάνουν οι ηγέτες της χούντας, ήταν να αυγατίσουν τα εισοδήματά τους
–σε σχέση όχι μόνο με τους ώς τότε δημοσιοϋπαλληλικούς μισθούς τους, αλλά και με τις απολαβές της ανατραπείσας κοινοβουλευτικής «φαυλοκρατίας».
Με τον Α.Ν. 5 του 1967, ο μισθός του πρωθυπουργού υπερδιπλασιάστηκε
(από 23.600 σε 45.000 δρχ),
των υπουργών και υφυπουργών αυξήθηκε από 22.400 σε 35.000 δρχ,
ενώ θεσπίστηκαν -για πρώτη φορά- ημερήσια «εκτός έδρας» 1.000 και 850 δρχ αντίστοιχα («Πολιτικά Θέματα» 5.10.73).
Ακολούθησαν κι άλλες «τακτοποιήσεις», όπως η καταχρηστική στεγαστική αποκατάσταση «αξιωματικών διαδραματισάντων εξέχοντα ρόλον» στο πραξικόπημα με ειδική ρύθμιση του 1970 («Πολιτικά Θέματα» 8.2.75).
Οι δικτάτορες θεσμοθέτησαν τέλος τη μελλοντική ασυλία τους, με ρυθμίσεις που κάνουν τα σημερινά κουκουλώματα να μοιάζουν με παιδικό παιχνίδι.
Η χουντική νομοθεσία «περί ευθύνης υπουργών» (Ν.Δ. 802 της 30.12.1970) περιείχε «μεταβατική διάταξη» (§ 48) βάσει της οποίας δίωξη υπουργού ή υφυπουργού της χούντας μπορούσε να γίνει μόνο με απόφαση των …συναδέλφων τους.
Επιπλέον, όλα τα «εγκλήματα δια τα οποία δεν ησκήθη ποινική δίωξις μέχρι της ημέρας συγκλήσεως» της μελλοντικής Βουλής, θεωρούνταν αυτομάτως παραγεγραμμένα!
Προϋπόθεση για την ατιμωρησία συνιστούσε, φυσικά, η επιτυχία της ελεγχόμενης επιστροφής στον κοινοβουλευτισμό «αλά τουρκικά».
Η εξέγερση του Πολυτεχνείου τίναξε όμως το εγχείρημα στον αέρα, με αποτέλεσμα τον κάθετο θεσμικό διαχωρισμό της Μεταπολίτευσης απ’ το προηγούμενο καθεστώς.
Τα μαύρα κρέατα
Το μόνο σκάνδαλο που εκκαθαρίστηκε δικαστικά επί χούντας, αποκαλύφθηκε για λόγους προπαγανδιστικής «νομιμοποίησης» της ανατροπής του Παπαδόπουλου απ’ τον Ιωαννίδη.
Πρόκειται για την (κυριολεκτικά δύσοσμη) «υπόθεση των κρεάτων», με βασικούς κατηγορούμενους τον πρώην υφυπουργό Εμπορίου Μιχαήλ Μπαλόπουλο και το Γεν. Διευθυντή του Υπουργείου (και διορισμένο πρόεδρο της ΑΔΕΔΥ) Ζαφείριο Παπαμιχαλόπουλο.
Το κατηγορητήριο αφορούσε ποικίλες παρανομίες, με κυριότερη τη «δωροληψία κατά συρροήν» από μεγαλεμπόρους για τη μονοπωλιακή εξασφάλιση αδειών εισαγωγής κρέατος –με αποτέλεσμα παράνομες ανατιμήσεις («καπέλα») σε βάρος των καταναλωτών.
Επιμέρους πτυχή του σκανδάλου συνιστούσε η απαγόρευση διάθεσης ντόπιων ζώων, ώστε να πουληθούν τα προβληματικά κρέατα Αργεντινής που «μαύριζαν» και «δεν τάθελε ο κόσμος».
Στη δίκη πρόκυψε ανάμιξη του Παττακού
– αναγνώστηκε, μάλιστα, και διαταγή του (21.9.72) «όπως διατεθούν το ταχύτερον εις την κατανάλωσιν» τα επίμαχα προϊόντα.
Ο Μπαλόπουλος καταδικάστηκε σε 3,5 χρόνια φυλάκιση, ποινή που το 1976 μειώθηκε σε 14 μήνες.
Δεν διώχθηκε, αντίθετα, για την επίδοση που τον έκανε ευρύτερα διάσημο: το «μπαλόσημο» που (φέρεται να) εισέπραττε ως γραμματέας του ΕΟΤ, με το παρατσούκλι «ο κύριος 10%».
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι σχετικές ημερολογιακές εγγραφές του διπλωμάτη Γεωργίου Χέλμη, γαμπρού του Μαρκεζίνη.
«Φαίνεται πως συνελήφθη ο Μπαλόπουλος, πρώην του Τουρισμού, για οικονομικά σκάνδαλα και καταδιώκεται ο Παύλου, γαμπρός του Παττακού, επίσης για οικονομικά σκάνδαλα (υπόθεσις κρεάτων)», σημειώνει στις 21.1.74, για να συμπληρώσει στις 5.2:
«Για τα σκάνδαλα, πιστεύει ο Μομφεράτος ότι τίποτε δεν πρόκειται να προωθήσουν, διότι φοβούνται να έλθουν εις αντιθέσεις και, άλλωστε, δεν έχουν μάρτυρες να καταθέσουν».
Με τη δημοσιοποίηση της δίωξης, εκτιμά τέλος «ότι κατά την δίκη θα προκύψουν και στοιχεία για άλλες υποθέσεις (ίσως σκάνδαλα στον τουρισμό κά)» («Ταραγμένη διετία», Αθήνα 2006, σ.123, 129 & 161).
Η «νέα φαυλοκρατία»
Η δυσοσμία δεν περιοριζόταν ωστόσο στα κρέατα.
Επτά μήνες μετά το πραξικόπημα, ο εκδότης του «Ελεύθερου Κόσμου» (και κεντρικός προπαγανδιστής της χούντας) Σάββας Κωσταντόπουλος εξομολογείται γραπτά στον παλιό του πάτρωνα Κωνσταντίνο Καραμανλή:
«Λυπούμαι, διότι είμαι υποχρεωμένος να μνημονεύσω και ένα άλλο εκτάκτως λυπηρόν φαινόμενον.
Ενεφανίσθη και αναπτύσσεται μία νέο-φαυλοκρατία (ατομικά ρουσφέτια, προσωπικαί εξυπηρετήσεις, τακτοποιήσεις συγγενών, ατομική προβολή κοκ)» («Αρχείο Καραμανλή», τ.7ος, σ.50).
Παρά τη στενή σχέση του με το καθεστώς, ο Κωσταντόπουλος διατήρησε την ίδια γνώμη μέχρι τέλους.
Αναλύοντας το Δεκέμβριο του 1973 στον Καραμανλή την ανατροπή του Παπαδόπουλου, τονίζει πως «είχε υποστεί το καθεστώς και αυτός προσωπικώς ηθικήν φθοράν εις την συνείδησιν των Ενόπλων Δυνάμεων.
Μεγάλην ζημίαν του έκαμε η σύζυγός του και ο ταξίαρχος Μ. Ρουφογάλης, τον οποίον είχε τοποθετήσει εις την ΚΥΠ.
Μοιραίον ρόλον έπαιξαν και οι γαμβροί ωρισμένων παραγόντων του καθεστώτος (του κ. Σ. Παττακού και άλλων).
Εδημιουργήθη μία αποπνικτική ατμόσφαιρα σκανδάλων δια την οποίαν δεν δυνάμεθα ακόμη να γνωρίζωμεν μέχρι ποίου σημείου ανταπεκρίνετο εις την πραγματικότητα. Πάντως, αντιστοιχία υπήρχε οπωσδήποτε» (όπ.π., σ.203-5).
Παρόμοια αίσθηση αναδύουν κι οι επιστολές του «γεφυροποιού» Ευάγγελου Αβέρωφ προς τον Καραμανλή:
«κυκλοφορούσαι φήμαι περί μεγάλων ή μικρών σκανδάλων (δημοπρασίαι τηλεοράσεως, ΟΛΠ, σύμβασις Reynold’s, βέβαιοι μικρολοβιτούραι Ματθαίου και άλλα)» (14.10.68),
«ανησυχία» του Παπαδόπουλου για «τα γύρω του σκάνδαλα, το ξεχαρβάλωμα της Διοικήσεως» (28.10.72).
Ιδια γεύση και στη συνομιλία του νεαρού -τότε- πολιτικού επιστήμονα Θεόδωρου Κουλουμπή με τον παλαίμαχο μεταξικό υπουργό Ασφαλείας, Κωνσταντίνο Μανιαδάκη (27.8.71):
«Και για το στρατό; τον ρώτησα.
Η απάντησή του ήταν να τρίψει τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού, υπονοώντας ότι δωροδοκούνται» («Σημειώσεις ενός πανεπιστημιακού», σ.116-7).
Ειδική πτυχή της «νεοφαυλοκρατίας» αποτέλεσε η ποικιλότροπη «τακτοποίηση» του συγγενικού περιβάλλοντος των δικτατόρων:
Ο Μακαρέζος διόρισε υπουργό Γεωργίας (κι αργότερα Βορείου Ελλάδος) τον κουνιάδο του, Αλέξανδρο Ματθαίου.
Ο Λαδάς έκανε τον ένα ξάδερφό του διοικητή της ΑΣΔΕΝ και τον άλλο Γ.Γ. Κοινωνικών Υπηρεσιών.
Ο γαμπρός του Παττακού Αντρέας Μεϊντάσης επιδόθηκε σε μπίζνες με το Δήμο Αθηναίων από την κατασκευή του υπόγειου γκαράζ της Κλαυθμώνος μέχρι μια τεχνική μελέτη αξιοποίησης δημοτικού ακινήτου, ύψους 1.109.000 δρχ.
Τα αδέρφια του αρχηγού βολεύτηκαν κι αυτά.
Ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος ως στρατιωτικός ακόλουθος, Γ.Γ. του Υπ. Προεδρίας, Περιφερειακός Διοικητής Αττικής και «υπουργός παρά τω πρωθυπουργώ».
Ο Χαράλαμπος Παπαδόπουλος αναρριχήθηκε αστραπιαία στην υπαλληλική ιεραρχία για να αναλάβει Γ.Γ. Δημ. Τάξεως.
Σύμφωνα με τα απομνημονεύματα βαθμοφόρου υφισταμένου του, «μένει γνωστός σαν ‘μπον φιλέ’ γιατί, τυλιγμένος σε χειμωνιάτικο παλτό, τρέχει νύκτα μαζί με αξιωματικούς αστυνομίας πόλεων στα καμπαρέ σαν γκάγκστερς και τρώγουν φιλέτο» (Αλέξανδρος Δρεμπέλας, «Ο θρήνος του χωροφύλακα», Αθήνα 1998, σ.118).
Ειδική κατηγορία σκανδάλων συνιστούν οι ανεξέλεγκτες δανειοδοτήσεις «ημετέρων».
Τον πρώτο καιρό μετά τη μεταπολίτευση το θέμα απασχόλησε επανειλημμένα τα ΜΜΕ, για προφανείς όμως λόγους οι σχετικές κατηγορίες ουδέποτε ερευνήθηκαν σε βάθος.
Αποκαλυπτικά είναι δυο έγγραφα του τότε αρχηγού της ΚΥΠ Μιχαήλ Ρουφογάλη που αποκάλυψε ο «Ταχυδρόμος» (29.8 και 12.9.74), με το ενδοκαθεστωτικό φακέλωμα «δανείων άτινα θεωρούνται χαριστικά ή επισφαλή», καθώς και των παραγόντων που «παρενέβησαν» για τη χορήγησή τους.
Το συνολικό ύψος των «χορηγηθέντων» δανείων ήταν 1.519.000.000 δρχ. και των «υπό έγκρισιν» 1.644.000.000 δρχ.
Ενδιαφέρουσα και η εμπιστευτική ενημέρωση του Χαρίλαου Χατζηγιάννη, προσωπικού φίλου του δικτάτορα, προς τον αυλάρχη του εξόριστου βασιλιά Κωνσταντίνου (25.11.70):
«Αυξάνεται η επιρροή της Δέσποινας [Παπαδοπούλου], του Ρουφογάλη και του Φραγκίστα.
Η Δέσποινα ανακατεύεται σε όλα και, αναμφισβήτητα, επηρεάζει τον άντρα της. Ακόμη και η κόρη της παίζει ρόλο.
Μιλούν και για οικονομικά συμφέροντα.
Ο Λαδάς φώναξε τον Χατζηγιάννη και του συνέστησε, φιλικά, να διαφωτίσει τον Παπαδόπουλο» (Λεωνίδας Παπάγος, «Σημειώσεις 1967-1977», Αθήνα 1999, σ.296).
Η Ντόλτσε Βίτα
Την εικόνα συμπληρώνουν, από διαφορετική οπτική γωνία, οι αναμνήσεις της Ντέλλας Ρουφογάλη, φωτομοντέλου που το 1973 παντρεύτηκε το διοικητή της ΚΥΠ:
«Αρχίζω να ράβω την καινούρια μου γκαρνταρόμπα στους μετρ της ραπτικής για τους οποίους μέχρι τώρα έκανα επιδείξεις. Η ζωή μου έχει αλλάξει τελείως, το ίδιο και η συμπεριφορά όλων απέναντί μου. Μου φέρονται με έκδηλο σεβασμό και τα κοπλιμέντα τους είναι υπερβολικά. Αλλά μου αρέσει. Εγώ εξακολουθώ να φέρομαι φιλικά προς τους παλιούς γνωστούς και τους κανούριους, πλούσιους φιλοχουντικούς επιχειρηματίες που πληθαίνουν μέρα με τη μέρα μαζί με τα ραβασάκια για ρουσφέτια. Αισθάνομαι πως έχω υποχρέωση να εξυπηρετήσω τους πάντες. Ο Μιχάλης συνήθως δεν αρνείται. Γεύομαι τη δύναμη της εξουσίας, και με μαγεύει» (σ.85-6).
Στην ιδιαίτερη πατρίδα της, τη Βέροια, «έρχονται πολλοί να με δουν. Γνωστοί και άγνωστοι.
Ο πατέρας μου μου δίνει πακέτο τα σημειωματάκια με τα ρουσφέτια που ζητούσαν οι γνωστοί του όλο αυτό τον καιρό και εγώ του υπόσχομαι ότι κάτι θα προσπαθήσω να κάνω».
Μεταξύ των αιτημάτων που ικανοποίησε, γράφει, ήταν και η απονομή χάριτος (απ’ τον Παπαδόπουλο) σ’ ένα συντοπίτη της εξαγωγέα, πρώην «μεγάλο ποδοσφαιριστή της τοπικής ομάδας», που είχε καταδικαστεί «με αποδείξεις» για κατασκοπεία υπέρ της Βουλγαρίας (σ.89).
Τους αρραβώνες του ζεύγους τίμησαν «επιλεγμένοι εξωκυβερνητικοί παράγοντες»,όπως οι επιχειρηματίες Λάτσης και Κιοσέογλου.
«Την επόμενη βδομάδα καινούρια δώρα, καινούριες ανθοδέσμες, φρέσκα ψάρια απ’ όλα τα νησιά της Ελλάδας, κούτες με το καλύτερο χαβιάρι της Περσίας και παγωμένα καβούρια της Αλάσκας καταφθάνουν στο σπίτι. Δεν ξέρω τι να τα κάνω» (σ.88).
Στο γάμο τους, πάλι, παραβρέθηκαν «ο Παύλος Βαρδινογιάννης, ο εφοπλιστής Θεοδωρακόπουλος με το γιο του τον Τάκη, ο Κώστας Δρακόπουλος των διυλιστηρίων, ο Νίκος Ταβουλάρης των ναυπηγείων, το ζεύγος Μποδοσάκη, ο Αγγελος Κανελλόπουλος των τσιμέντων ‘Τιτάν’ με τη γυναίκα του, ο Τομ Πάππας, ο Γ. Λύρας, ο Γιώργος Ταβλάριος, εφοπλιστής από τη Νέα Υόρκη με τη γυναίκα του και ο Γιάννης Λάτσης με τη μεγάλη του κόρη, αφού η γυναίκα του την ίδια μέρα πάντρευε την ανηψιά της σε άλλη εκκλησία» (σ.95).
Εύγλωττη για τις στενές σχέσεις χουντικής ηγεσίας και μεγαλοκαπιταλιστών είναι η περιγραφή ενός ιδιωτικού ταξιδιού της Ντέλλας με τη Δέσποινα Παπαδοπούλου στο Παρίσι:
«Μένουμε σε μεγάλες σουΐτες στο Intercontinental.
Ερχονται να μας επισκεφθούν με το τραίνο από τη Γενεύη ο Γιάννης Λάτσης και η σύζυγός του Εριέτα. Είναι πολύ φίλοι της Δέσποινας. [...]
Πηγαίνουμε σε όλα τα καλά μαγαζιά της Φομπούρ Σεντ Ονορέ. Η Δέσποινα έχει αφεθεί στο γούστο μου. [...]
Λόγω της παρατεταμένης κακοκαιρίας, πηγαίνουμε οδικώς στις Βρυξέλλες με λιμουζίνα που μας έστειλε ο Ωνάσης» (σ.87).
Οι επαφές αυτές δεν ήταν αυστηρά κοινωνικές. Λίγο μετά το Πολυτεχνείο, π.χ., το ζεύγος Ρουφογάλη τρώει στο σπίτι του με το Λάτση.
Αρχηγός της ΚΥΠ κι εφοπλιστής «συζητούν για τα διϋλιστήρια και τα προβλήματα που έχει».
Μετά το τέλος της κουβέντας, ο δεύτερος προθυμοποιείται να συνοδεύσει τη γυναίκα του πρώτου στο Λονδίνο, για κάποιες ιατρικές εξετάσεις (σ.100).
Μια στιχομυθία του Ρουφογάλη φωτίζει, τέλος, καλύτερα την τυχοδιωκτική διαχείριση του δημόσιου πλούτου από τα ηγετικά στελέχη της χούντας:
«Ενα βράδυ ο Χρήστος Μίχαλος, τότε υπουργός, μισοαστειευόμενος, του λέει ότι τώρα που παντρεύτηκε θα πρέπει να κάνουν καμιά δουλειά να εξασφαλίσουν το μέλλον τους, γιατί ποτέ δεν ξέρεις τι γίνεται.
Ο Μιχάλης, ατάραχος, του λέει να μην ανησυχεί:
"Οσο είμαστε στα πράγματα δεν μας χρειάζονται λεφτά και, αν πέσουμε, τα λεφτά δεν θα μας σώσουν".
Ξεσπάει σε γέλια. Εγώ παγώνω, μαζί μου κι ο Μίχαλος» (σ.98).
Οι συμβάσεις
Το φιλέτο των σκανδάλωντης «επταετίας» υπήρξαν ωστόσο οι μεγάλες «αναπτυξιακές» συμβάσεις της περιόδου.
Η πρώτη υπογράφηκε με την αμερικανική πολυεθνική Litton (15.5.67), για «παροχήν υπηρεσιών οργανώσεως και διεκπεραιώσεως της οικονομικής αναπτύξεως ορισμένων περιοχών εις Κρήτην και Δυτικήν Πελοπόννησον» (ΦΕΚ 1972/Α/88).
Είχε προταθεί το 1966 απ’ την κυβέρνηση των αποστατών (κυρίως τον Μητσοτάκη), αλλά η Βουλή δεν τόλμησε να την ψηφίσει.
Η Litton θα εισέπραττε όλα τα έξοδα που έκανε «βοηθώντας» το δημόσιο (συν κέρδος 11%) και προμήθεια 2% επί των κεφαλαίων (ή των δανείων) που θα έφερνε, θεωρητικού ύψους 800.000.000 δολαρίων.
Ως «προκαταβολή», το δημόσιο της κατέβαλε 1.200.000 δολάρια.
Στην πράξη, η εταιρεία αρκέστηκε να ξεκοκκαλίζει τα ποσοστά επί των …εξόδων της:
«Το κέρδος μας είναι φυσικά δυσανάλογα μεγάλο», παραδεχόταν (στις ΗΠΑ) ο υπεύθυνος του προγράμματος, «επειδή δεν έχουμε κάνει βασική επένδυση. Η επένδυση είναι το καλό μας όνομα».
Τελικά η σύμβαση λύθηκε στις 15.10.69, με καταβολή από το κράτος των δαπανών της εταιρείας -συν 11%- ακόμη και κατά την …«περίοδο τερματισμού» (ΦΕΚ 1969/Α/268).
Επίσημη δικαιολογία:
«αι ελληνικαί υπηρεσίαι είναι εις θέσιν να συνεχίσουν άνευ ειδικής εξωτερικής βοηθείας τας προσπαθείας δια την ανάπτυξιν» (Βήμα, 16.10.69).
Απίστευτα επαχθής ήταν και η σύμβαση για την κατασκευή της Εγνατίας, που ο Μακαρέζος υπέγραψε με τον αμερικανό εργολάβο Ρόμπερτ Μακντόναλντ (ΦΕΚ 1969/Α/15).
Το δημόσιο έβαζε 45 απ’ τα 150 εκατομμύρια δολάρια του έργου, «διευκόλυνε» τον «επενδυτή» με ομόλογα 80.000.000 κι εγγυόταν για τα δάνειά του.
Το έργο θα γινόταν από έλληνες υπεργολάβους, ενώ ο «ανάδοχος» θα φρόντιζε απλώς για μελέτες και δάνεια, εισπράττοντας αμοιβή 14% επί των εξόδων (συμπεριλαμβανόμενης της δημόσιας χρηματοδότησης!) – τα 4.500.000 δολάρια «εν είδει προκαταβολής».
«Εάν κατά την διάρκειαν της μελέτης ήθελεν διαπιστωθή» από τον ίδιο πως 150 εκατομμύρια δεν αρκούν, μπορούσε είτε να ψάξει γι’ άλλα είτε απλά να «θεωρηθή εκτελέσας την σύμβασιν άμα τη συμπληρώσει της κατασκευής τμήματος της οδού, ούτινος η αξία ανέρχεται εις δολλ. ΗΠΑ 150.000.000» (άρθρο 1§4).
Τελικά, δε βρήκε ούτε τα προβλεπόμενα κι έφυγε, αφού το δημόσιο επιβαρύνθημε με 1 ½ δις δρχ.
Ο ελληνοαμερικανός Τομ Πάππας ήταν ήδη παρών με το διϋλιστήριο της ESSO στη Θεσσαλονίκη, επένδυση του 1962 που είχε καταγγελθεί ως σκανδαλωδώς προνομιακή.
Το Μάιο του 1972, η χούντα τον απάλλαξε από τις αντισταθμιστικές υποχρεώσεις που είχε αναλάβει, για ανέγερση έξι αγροτοβιομηχανικών μονάδων σε διάφορα σημεία της χώρας (ΦΕΚ 1972/Α/72).
Του έδωσε και άδεια για τα εργοστάσια της Coca Cola, που οι κοινοβουλευτικές κυβερνήσεις δεν ενέκριναν, ως ανταγωνιστικά προς τη ντόπια παραγωγή αναψυκτικών (ΦΕΚ 1968/Α/201).
Θερμός υποστηρικτής της χούντας, ο Πάππας πρωταγωνίστησε ως γνωστόν στο «ελληνικό Γουτεργκέιτ», ανακυκλώνοντας κονδύλια της CIA για το χρηματισμό του Νίξον απ’ τους δικτάτορες.
Ενας προσωπάρχης του με σκανδαλώδες παρελθόν, ο Παύλος Τοτόμης, διορίστηκε το 1967 υπουργός Δημόσιας Τάξης και κατόπιν πρόεδρος της ΕΤΒΑ.
Μητέρα όλων των μαχών υπήρξε ωστόσο το ντέρμπι των μεγιστάνων (Ωνάσης, Νιάρχος, Βαρδινογιάννης, Ανδρεάδης, Λάτσης κ.ά) για το 3ο διϋλιστήριο της χώρας.
Ο Παπαδόπουλος τάχθηκε αποφασιστικά υπέρ του Ωνάση, σε βίλα του οποίου (στο Λαγονήσι) έμενε αντί συμβολικού ενοικίου, ενώ ο Μακαρέζος υπέρ του Νιάρχου.
Η σύγκρουση έφτασε στα άκρα, με απόπειρες πραξικοπημάτων κι έκτακτους ανασχηματισμούς.
Τελικά ο Ωνάσης τα παράτησε, ακυρώνοντας τη «μεγαλειώδη» σύμβαση που είχε υπογράψει και παίρνοντας πίσω την εγγύησή του, το 3ο διϋλιστήριο μοιράστηκε μεταξύ Ανδρεάδη και Λάτση (ΦΕΚ 1972/Α/130) κι ένα 4ο παραχωρήθηκε στο Βαρδινογιάννη (ΦΕΚ 1972/Α/181).
Μια λεπτομέρεια αυτής της τιτανομαχίας, από την εμπιστευτική ενημέρωση Χατζηγιάννη προς τον Παπάγο (25.11.70), παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον με βάση τα σημερινά δεδομένα:
«Σε άλλο υπουργικό συμβούλιο, παραβρισκόταν ο Καρδαμάκης, ο οποίος εισηγήθηκε την αγορά μηχανημάτων από τη Siemens και την AEG χωρίς διαγωνισμό, για να μπορέσει να ανταποκριθεί η ΔΕΗ στο πρόγραμμά της, που καθυστερούσε λόγω των δυσκολιών εκτέλεσης των συμφωνιών Ωνάση.
Ο Παπαδόπουλος έλυσε μόνος του το θέμα, αποδεχόμενος την αγορά από τη μια εταιρεία».
Το «Τάμα του Εθνους»
Υπήρξε ίσως το χαρακτηριστικότερο σκάνδαλο της χούντας:
ο τέλειος συνδυασμός της επαγγελίας μιας «Ελλάδος Ελλήνων Χριστιανών» με τη μεγαλομανία του δικτάτορα και το ξάφρισμα υπέρογκων δημόσιων κονδυλίων.
Στις 14 Δεκεμβρίου 1968 ο Παπαδόπουλος εξήγγειλε την ανέγερση ενός μνημειώδους ναού του Σωτήρος στα Τουρκοβούνια ως εκπλήρωση, υποτίθεται, της σχετικής υπόσχεσης της Δ΄ Εθνοσυνέλευσης του 1829 προς το Θεό σε περίπτωση απελευθέρωσης της Ελλάδας.
Σύμφωνα άλλωστε με τη χουντική προπαγάνδα, η «επανάστασις» της 21ης Απριλίου 1967 δεν ήταν παρά η άμεση συνέχεια -και ολοκλήρωση- του 1821.
Το έργο εγκρίθηκε στις 5.1.69 σε κοινή συνεδρίαση υπουργικού συμβουλίου και αρχιεπισκόπου.
Για την επίβλεψή του συστήθηκε το Μάιο μια «Ανώτατη Επιτροπή» με πρόεδρο τον ίδιο τον πρωθυπουργό Γ. Παπαδόπουλο και μέλη τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο, τους υπουργούς Εσωτερικών Στ. Πατττακό, Συντονισμού Ν. Μακαρέζο, Παιδείας Θ. Παπακωνσταντίνου, Δημ. Εργων Κ. Παπαδημητρίου και τον υφυπουργό Προεδρίας Κ. Βοβολίνη.
Ενα δεύτερο σώμα, το «Γνωμοδοτικό Συμβούλιο», αποτελούνταν από τον πρόεδρο της Ακαδημίας, τους πρυτάνεις του Πανεπιστημίου και του ΕΜΠ, το δήμαρχο Αθηναίων, το Γενικό Διευθυντή Αρχαιοτήτων και τον κοσμήτορα της Αρχιτεκτονικής.
Στο εγχείρημα μετείχε, με άλλα λόγια, σύμπασα η ανώτατη πολιτική και πνευματική ηγεσία του καθεστώτος.
Για το είδος της προπαγάνδας που συνόδευσε την εξαγγελία, αποκαλυπτικό είναι ένα απόσπασμα από την «Ηχώ των Ενόπλων Δυνάμεων» (3.6.73):
«Ο Ναός του Σωτήρος Χριστού, αφ’ ενός μεν υλοποιεί την υπόσχεσιν που έδωσε το Εθνος προς τον Θεό,
και αφ’ ετέρου θ’ αποτελέση, μετά την οικοδόμησίν του, το τρίτο αρχιτεκτονικό οικοδόμημα των Αθηνών, μετά τον κλασικό Παρθενώνα και τον Βυζαντινό Λυκαβηττό».
Η επιστημονική κοινότητα των 1.857 ελλήνων αρχιτεκτόνων δεν φάνηκε πάντως να δείχνει τον ίδιο ενθουσιασμό.
Τρεις διαδοχικοί διαγωνισμοί «προσχεδίων» και «ιδεών» μεταξύ 1970 και 1973 κατέληξαν σε φιάσκο: παρά τα τεράστια «βραβεία» που τους συνόδευαν (από 300.000 μέχρι 5.000.000 δραχμές, όταν ο μέσος μισθός του ιδιωτικού τομέα ήταν γύρω στις 4.000 δραχμές), οι προτάσεις που υποβλήθηκαν ήταν αντίστοχια 7, 35 και 31.
Τελικά και οι τρεις διαγωνισμοί κηρύχθηκαν άγονοι – μάλλον δίκαια, αν κρίνουμε από τις μακέτες που δημοσιεύθηκαν μεταδικτατορικά στο «Αντί» (30.11.74).
Ακόμη κι έτσι, 3.650.000 δρχ διανεμήθηκαν σε ελάσσονες «επαίνους».
Απείρως μεγαλύτερη τέχνη επιδείχθηκε στη διασπάθιση των χρημάτων.
Τον Ιούνιο του 1969 ανακοινώθηκε η σύσταση «Ειδικού Ταμείου» για την οικονομική διαχείριση του «τάματος».
Σύμφωνα με τον τελικό απολογισμό του που δημοσιεύθηκε μετά την ανατροπή του Παπαδόπουλου («Εστία» 19.1.1974),
το «Ταμείο»εισέπραξε συνολικά 453.300.000 δρχ: 45,5 εκατομμύρια ως επιχορήγηση απ’ τον τακτικό προϋπολογισμό, 180 εκατομμύρια από «δωρεές, εισφορές, κλπ» και 230 εκατομμύρια σε δάνεια.
Ενα μέρος των «εισφορών» ήταν επίσης δημόσιο χρήμα (η Αγροτική Τράπεζα «πρόσφερε» π.χ. 10 εκατομμύρια), ενώ το υπόλοιπο προήλθε από το υστέρημα του φιλοχρίστου και φιλοθεάμονος κοινού – όπως ο συνταξιούχος δημόσιος υπάλληλος που θυσίασε στο «Τάμα» ολόκληρο το εφάπαξ του (109.455 δρχ), εισπράττοντας «τα συγχαρητήρια του πρωθυπουργού δια του υπουργού Προεδρίας» («Νέα» 31.12.68).
Σύμφωνα ωστόσο με τον ίδιο απολογισμό, το 90% των εσόδων είχε ήδη καταναλωθεί σε απαλλοτριώσεις, «δαπάνες μελετών», προπαρασκευαστικά έργα και «δαπάνες διοικήσεως και λειτουργίας»!
Το"σύστημα" έχοντας στη κατοχή του την εξουσία (εκτελεστική, νομοθετική, δικαστική, τα ΜΜΕ), πολιτικούς, δημοσιογράφους, επικοινωνιολόγους, πουλημένη διανόηση, ΜΚΟ και διάφορους χρηματοδοτούμενους μαζικούς φορείς περνάει τη προπαγάνδα του για την αξία του "όλοι μαζί να προσπαθήσουμε", για την ανάγκη του "όλοι μαζί να βοηθήσουμε τη Πατρίδα", για το ανάθεμα ότι "όλοι μαζί ευθυνόμαστε" για τα όποια δύσκολα μας βρήκαν.
Αν κλείσεις μάτια κι αυτιά
σ' αυτή τη καλά οργανωμένη προπαγάνδα της μιας χούφτας παράσιτων που διαφεντεύουν το πλανήτη
θα δεις ότι αν το οργανωμένο αυτό σχέδιο τους δεν αποδίδει,
θα καταφύγουν σε αιματηρούς πολέμους,
ενίοτε και σε κάποιο ΣΥΡΙΖΑ
που θα θολώσει τα νερά, θα αποπροσανατολίσει.......
Ο Ντ' Αλέμα: o ΕΥΡΩ"κομμουνιστής", ο "αριστερός", ο "αδερφός" του Συνασπισμού και του ΣΥΡΙΖΑ,
ο ιδρυτής της ιταλικής "ελιάς", ο πρωθυπουργός της Ιταλίας που βομβάρδιζε τη Γιουγκοσλαβία,
ο πιο "κομμουνιστής" ακόμα κι από τον Κατρούγκαλο...:
"Από μία φτωχή χώρα όπως η Ελλάδα, τεράστια ποσά μεταφέρονται σε μία πλούσια χώρα όπως η Γερμανία μέσω της διαφοράς των επιτοκίων. ¨
Η φτωχή χώρα γίνεται όλο και φτωχότερη, η πλούσια χώρα πλουσιότερη" (...)
"Όταν η φτωχή χώρα δεν μπορεί πλέον να πληρώσει τα χρέη της, έρχονται οι ευρωπαϊκές βοήθειες. Έχουμε δώσει στην Ελλάδα 250 δισ. ευρώ. Όχι για τις συντάξεις των Ελλήνων, αλλά για να πληρωθούν οι τόκοι στις γερμανικές, γαλλικές και σε μικρό ποσοστό στις ιταλικές. Τα διακόσια είκοσι δισ. ευρώ από τα 250 δισ. ευρώ βοήθειας πήγαν απευθείας στις γερμανικές, γαλλικές και ιταλικές τράπεζες" (...)
"Αυτή είναι η καθαρή αλήθεια. Είναι χρήματα κάνουν έναν κύκλο, αλλά οι Έλληνες δεν οσφραίνονται ούτε καν την μυρωδιά τους".
Αυτά που λέει είναι μάλλον πασίγνωστα και εντελώς ... εμπεδομένα στην Ελληνική κοινωνία .... Ακόμα και στον πιο ... ευρωεύπιστο,,,
Σημασία όμως έχει ποιός τα λέει : Τα λέει ο "κομμουνιστής" λέει Ντ' Αλέμα, που αφού πρώτα ισοπέδωσε τη Γιουγκοσλαβία (όλος ο πόλεμος ενάντια στη Γιουγκοσλαβία, τότε που αυτός ο τύπος ήταν πρωθυπουργός, στηρίχτηκε στις ΝΑΤΟικές βάσεις της Ιταλίας και κατά κύριο λόγο στην αεροπορία της), αποφάσισε στη συνέχεια να βάλει πλάτη στη λήστευση και της Ελλάδας.
Έτσι είναι αυτά: πρώτα σκέφτεσαι "εγώ πότε θα γίνω κάτι", ύστερα γίνεσαι "ρεαλιστής" κι έρχεται κι ο "ευρωκομουνισμός"και η συμμετοχή στην αστική διακυβέρνηση, η πλήρης ενσωμάτωση, η υιοθέτηση των στόχων του συστήματος και της στρατηγικής του, το ξεπούλημα κάθε αριστερού ίχνους της συνείδησής σου, η ανάδειξη σε άριστο υπηρέτη του συστήματος (και στη Μακρόνησο οι χειρότεροι βασανιστές ήταν δηλωσίες) η ανάδειξη στην καλύτερη ή πιο αποτελεσματική λύση για το σύστημα,,,
Άλλωστε ο Ανιέλι που είπε:
"Μερικές φορές κάποια "αριστερά" είναι πιο συμφέρουσα για μας και πιο αποτελεσματική από τη δεξιά"
γι αυτόν το είχε πει.
Αυτά για να πάρετε ένα παράδειγμα για το
"που ξέραμε εμείς (και λέγαμε)
από το 1990 και το 2000 ότι ο ΣΥΡΙΖΑ (ή Συνασπισμός) θα τα ξεπουλήσει όλα" ,,, Aπό:Manos Doukas
Στη λεηλάτηση των όποιων ασφαλιστικών δικαιωμάτων έχουν απομείνει και στη συντριβή των συντάξεων οδηγεί το νέο νομοσχέδιο για το Ασφαλιστικό που δόθηκε στη δημοσιότητα και αναμένεται να κατατεθεί σήμερα στη Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή στη Βουλή.
Βασική φιλοσοφία του νομοσχεδίου είναι ο διαχωρισμός της σύνταξης σε ένα επίδομα πτωχοκομείου που βαφτίζεται «εθνική σύνταξη» και σε ένα «ανταποδοτικό» κομμάτι που θα είναι αισθητά μειωμένο σε σχέση με τις ήδη πενιχρές σημερινές συντάξεις.
Και φυσικά πρέπει να πάρουμε υπόψη αλλαγές προς το χειρότερο μέχρι το νομοσχέδιο να φτάσει στη Ολομέλεια της Βουλής.
Η «εθνική σύνταξη» ορίζεται σε 384 ευρώ μηνιαίως, αλλά θα δίνεται ολόκληρη μόνο μετά από 20 χρόνια ασφάλισης.
Για κάθε έτος λιγότερο των 20 ετών ασφάλισης, θα μειώνεται κατά 2% μέχρι τα 15 έτη ασφάλισης, που αποτελούν προϋπόθεση για την καταβολή της.
Η «εθνική σύνταξη» θα μειώνεται στο μισό στην περίπτωση αναπηρίας με ποσοστό αναπηρίας από 50% έως 66,99%,
θα μειώνεται κατά 25% στην περίπτωση αναπηρίας από 67% έως 79,99% και θα δίνεται ολόκληρη στην περίπτωση αναπηρίας μόνο με ποσοστό άνω του 80%. Επιπλέον, θα μειώνεται κατά 1/40 για κάθε έτος διαμονής στη χώρα μας μικρότερο των 40 ετών, από το 15ο έτος και μέχρι την ηλικία συνταξιοδότησης.
Η ανταποδοτική σύνταξη πετσοκόβεται με δύο τρόπους, καθώς αφ' ενός μειώνονται τα ποσοστά αναπλήρωσης, αφ' ετέρου ο συντάξιμος μισθός θα είναι ο μέσος όρος των αποδοχών όλου του εργάσιμου βίου.
Οι ασφαλιστικές εισφορές θα ανέρχονται στο 20% του εισοδήματος για αυτοαπασχολούμενους και ΕΒΕ και σταδιακά μέχρι το 2022 και για τους αγρότες.
Παράλληλα, από την 1/1/2017 και ανά τριετία η Εθνική Αναλογιστική Αρχή θα εκπονεί υποχρεωτικά αναλογιστικές μελέτες, οι οποίες επικυρώνονται από την Επιτροπή Οικονομικής Πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με αντικείμενο τη συνεχή παρακολούθηση της εξέλιξης της εθνικής συνταξιοδοτικής δαπάνης.
Όπως σημειώνει, «με ειδικό νόμο θα ανακαθορίζονται οι συντάξεις με στόχο τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του ασφαλιστικού συστήματος.
Το ύψος των ανωτέρω δαπανών για την εθνική, την αναλογική και την επικουρική σύνταξη, προβαλλόμενο έως το έτος 2060, δεν πρέπει να υπερβαίνει το περιθώριο αύξησης των 2,5 ποσοστιαίων μονάδων του ΑΕΠ, με έτος αναφοράς το 2009», στην ουσία δηλαδή στο όνομα της βιωσιμότητας θα υπάρχει αυτόματος μηχανισμός μείωσης ή συγκράτησης των συντάξιμων αποδοχών.
Οι διατάξεις του Φορολογικού
Στο δεύτερο μέρος του νομοσχεδίου περιλαμβάνονται οι διατάξεις για τη φορολογία εισοδήματος.
Οι νέες κλίμακες προβλέπουν φορολογικό συντελεστή 22% για εισοδήματα μέχρι 20.000 ευρώ, συντελεστή 29% για εισοδήματα μέχρι 30.000, συντελεστή 37% για εισοδήματα μέχρι 40.000 και συντελεστή 45% για εισοδήματα άνω των 40.000 ευρώ.
Με βάση αυτές τις κλίμακες χορηγείται έκπτωση φόρου 2.000 ευρώ από 2.100 ευρώ που δίνεται σήμερα.
Η έκπτωση φόρου δίνεται ολόκληρη για εισόδημα έως 20.000 ευρώ και μειώνεται κατά 10 ευρώ για κάθε 1.000 ευρώ εισοδήματος πάνω από τις 20.000 ευρώ.
Από αυτή τη διάταξη προκύπτει ότι το αφορολόγητο υποχωρεί στα 9.091 ευρώ από 9.550 ευρώ που είναι σήμερα.
Το νομοσχέδιο προβλέπει την αύξηση της φορολόγησης των ενοικίων στο 15% για εισοδήματα έως 12.000 ευρώ και στο 35% για εισοδήματα έως 35.000 ευρώ. Επίσης αυξάνει τη φορολόγηση των μερισμάτων από το 10% στο 15%.
Με το νομοσχέδιο καταργείται το τέλος των 5 λεπτών στα τυχερά παίγνια του ΟΠΑΠ και αντικαθίσταται από την αύξηση του φόρου επί των μεικτών κερδών των εταιρειών τυχερών παιχνιδιών. Για περισσότερα κάνε κλικεδώ καιεδώ
