-OI ΛΕΒΕΝΤΙΣΣΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ-ΕΛΛΑΔΑΣ:

KADIN

TÜRKİYE - YUNANİSTAN

Δεν θα υπήρχε καλύτερος εορτασμός της 8ης του ΜΑΡΤΗ ημέρα της Γυναίκας

 μέρες που ζούμε αν επαναλαμβανόταν η συνάντηση και ο κοινός εορτασμός της Ομοσπονδίας Γυναικών Ελλάδας (ΟΓΕ) και της Ένωσης Γυναικών Τουρκίας (ΕΓΤ) που έγινε τον Μάρτη του 2012 στην Αδριανούπολη της Τουρκίας ! 

Αν οι Γυναίκες των δυο χωρών έμπαιναν μπροστά στον αγώνα για την αποτροπή των ιμπεριαλιστικων σχεδίων που επιδιώκουν να στρέψουν τον ένα λαό απέναντι στον άλλο !

Αν οι Γυναίκες των δυο χωρών από κοινού έστελναν ένα μήνυμα που θα έφτανε σε κάθε γωνιά της γης και θα έλεγε πως οι λαοί δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν μεταξύ τους !

Ενα μήνυμα που θα έλεγε πως οι Γυναίκες δεν θα στείλουν τα παιδιά τους στην κρεατομηχανή των ιμπεριαλιστων και στον πόλεμο για τα συμφέροντα της αστικής τάξης των δυο χωρών !

Θα υπήρχε καλύτερος εορτασμός της 8η του Μάρτη απ αυτόν ; 

Ας το επιχειρήσουν οι Οργανώσεις των Γυναικών τις επόμενες μέρες !

Αναρτώ ξανά την συνάντηση του 2012 την οποία σαν από διαίσθηση είχα αναρτήσει αρχές Φλεβάρη

Konstantinos Mpourxas

''Τον Μάρτη του 2012 τρία λεωφορεία με 150 γυναίκες της ΟΓΕ απο Θεσ/νίκη και Θράκη έφτασαν στο Τουρκικό συνοριακό φυλάκιο στον Εβρο και μπήκαν στην διαδικασία του ελέγχου ! 

Από την άλλη μεριά των συνόρων, μόλις μερικά μέτρα παραπέρα, ένα μεγάλο πλήθος ανθρώπων που ολοένα πύκνωνε, με γαρύφαλλα στα χέρια, υπομονετικά περίμενε την ολοκλήρωση των διαδικασιών. 

Ηταν οι συναγωνιστριες της Ένωσης Γυναικών Τουρκίας!
Μαζί τους πάνω από 500 άτομα (άντρες, γυναίκες και παιδιά) ξέσπασαν σε ζητωκραυγές. 

Τα ρωμαλέα αντιιμπεριαλιστικά συνθήματα και στις δυο γλώσσες έσμιξαν για μια ακόμα φορά τους δύο λαούς με δεσμούς ακατάλυτους.
Δύο μεγάλα πανό ξεδιπλώνονται στην Edirne, την ιστορική Αδριανούπολη.

«Οι γυναίκες στην Ελλάδα και στην Τουρκία αγωνιζόμαστε για ισοτιμία και χειραφέτηση ενάντια στον ιμπεριαλισμό».

Μπροστά οι γυναίκες . Πίσω το πλήθος που υποδέχτηκε τις Ελληνίδες στα σύνορα.

 Ο κόσμος της Edirne στέκεται. Μερικοί ραίνουν την πορεία από τα μπαλκόνια με λουλούδια. Άλλοι χειροκροτούν....

''Όταν σφίγγουν το χέρι ο ήλιος είναι βέβαιος για τον κόσμο''

Ολη η εκδήλωση εδώ: https://www.rizospastis.gr/story.do?id=6764086&textCriteriaClause=%2B%CE%91%CE%94%CE%A1%CE%99%CE%91%CE%9D%CE%9F%CE%A5%CE%A0%CE%9F%CE%9B%CE%97+%2B%CE%9F%CE%93%CE%95''

Σάββατο 24 Μάρτη 2012 - Κυριακή 25 Μάρτη 2012

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ - ΕΝΩΣΗ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΟΤΙΜΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Συνάντηση από την άλλη μεριά των συνόρων...

"Οι γυναίκες στην Ελλάδα και την Τουρκία αγωνιζόμαστε για ισοτιμία και χειραφέτηση ενάντια στον ιμπεριαλισμό"

Οταν οι συναγωνίστριες της Τουρκίας, από την Ενωση Γυναικών για την Ισοτιμία και την Ελευθερία (μέλος της Παγκόσμιας Δημοκρατικής Ομοσπονδίας Γυναικών - ΠΔΟΓ), πρότειναν συνάντηση στην Αδριανούπολη (Edirne) για να τιμηθεί σε μια κοινή εκδήλωση η 8η του Μάρτη, δεν αργήσαμε πολύ να τους απαντήσουμε.

Παρά τις πρακτικές (και όχι μόνο) δυσκολίες του εγχειρήματος, η προοπτική ενός τιμητικού «γιορτασμού» με αντιιμπεριαλιστικό προσανατολισμό, στον οποίο θα έπαιρναν μέρος γυναίκες του καθημερινού μόχθου και από τις δυο πλευρές των συνόρων, είχε το στόχο που επιθυμούσαμε. Εμενε να κανονιστεί η μορφή.

Ωστόσο, στις 11 του Μάρτη, μόλις μερικές μέρες μετά από την ολοκλήρωση ενός απαιτητικού προγράμματος για τον πανελλαδικό αγωνιστικό γιορτασμό της Παγκόσμιας Μέρας της Εργαζόμενης Γυναίκας, έξι μέλη του προεδρείου της ΟΓΕ έσπευσαν να συναντήσουν τις συναγωνίστριες από τη Βόρεια Ελλάδα, για να συμπληρωθεί ο αριθμός των 150 περίπου γυναικών που θα κατευθύνονταν στην Τουρκία.

Τα τρία πούλμαν με τις γυναίκες της ΟΓΕ (δύο από τη Θεσσαλονίκη κι ένα από τη Θράκη), σταματημένα μπροστά στο τουρκικό φυλάκιο, είχαν μπει στη διαδικασία του συνηθισμένου ελέγχου, που αποδείχτηκε χρονοβόρος και κουραστικός.

Από την άλλη μεριά των συνόρων, μόλις μερικά μέτρα παραπέρα, ένα μεγάλο πλήθος ανθρώπων που ολοένα πύκνωνε, με γαρύφαλλα στα χέρια, υπομονετικά περίμενε μαζί μας την ολοκλήρωση των διαδικασιών. Ηταν οι συναγωνιστές μας από την Τουρκία!

Μαζί με τις συναγωνίστριές μας από τη γυναικεία οργάνωση, πάνω από 500 άτομα (άντρες, γυναίκες και παιδιά) ξέσπασαν σε ζητωκραυγές. Τα ρωμαλέα αντιιμπεριαλιστικά συνθήματα και στις δυο γλώσσες έσμιξαν για μια ακόμα φορά τους δύο λαούς με δεσμούς ακατάλυτους.

Πορεία στους δρόμους της Αδριανούπολης

Δύο μεγάλα πανό ξεδιπλώνονται στην Edirne, την ιστορική Αδριανούπολη .

«Οι γυναίκες στην Ελλάδα και στην Τουρκία αγωνιζόμαστε για ισοτιμία και χειραφέτηση ενάντια στον ιμπεριαλισμό».

Μπροστά οι γυναίκες. Πίσω το πλήθος που μας υποδέχτηκε στα σύνορα. Ο κόσμος της Edirne στέκεται. Μερικοί μας ραίνουν από τα μπαλκόνια με λουλούδια. Αλλοι χειροκροτούν.

Με ελληνικά και τουρκικά γράμματα στο πρώτο κοινό πανό, μόνο με ελληνικά στο δεύτερο (αυτό που φέραμε μαζί μας), Τουρκάλες κι Ελληνίδες διατρανώνουν την αντίθεσή τους στον ιμπεριαλισμό, την πίστη στη φιλία και την ειρηνική συνύπαρξη των λαών, την πεποίθησή τους ότι ο κοινός αγώνας των εργαζόμενων ενάντια στους καταπιεστές τους θα οδηγήσει όχι μόνο στην απελευθέρωση από την εκμετάλλευση, αλλά και στην ισοτιμία και τη χειραφέτηση των γυναικών.

Γυναίκες ξεσηκωμός! - Δεν υπάρχει ελευθερία όπου δεν υπάρχει ισοτιμία!

Οι γυναίκες από τη Θεσσαλονίκη τραγουδούν στην εκδήλωση το τραγούδι της Ειρήνης

Μία μεγάλη αίθουσα υποδέχεται τις αγωνίστριες της ΟΓΕκαι της Ενωσης για την Ισοτιμία και την Ελευθερία. Πολύ γρήγορα γεμίζει και με άντρες και παιδιά. Ολοι θέλουν να παρακολουθήσουν την κοινή εκδήλωση των δυο οργανώσεων για την 8η του Μάρτη. Οι Ελληνίδες από τη Θεσσαλονίκη και τη Θράκη συναντούν τις συναγωνίστριές τους από την Αδριανούπολη (Edirne), από την Κωνσταντινούπολη (Istambul), τη Ραιδεστό (Tekirdag), το Τσανάκαλε (Canakkale), την Αγκυρα (Ankara).

Η συντονίστρια της εκδήλωσης Ουμούτ Κουρούτς, ακολουθώντας το πρωτόκολλο της τουρκικής φιλοξενίας, δίνει πρώτα το λόγο στην αντιπρόεδρο της Ομοσπονδίας μας Μαιρήνη Στεφανίδη:

«Απευθύνουμε θερμό αγωνιστικό χαιρετισμό στις συναγωνίστριές μας γυναίκες της Τουρκίας, σε όλες εσάς τις γυναίκες του μόχθου, τις εργάτριες, τις άνεργες, τις υπαλλήλους, τις αυτοαπασχολούμενες, τις αγρότισσες, τις νέες γυναίκες, τις συνταξιούχες. Είμαστε ιδιαίτερα χαρούμενες που μας δίνεται η ευκαιρία να γιορτάσουμε μαζί την 8η Μάρτη, Παγκόσμια Μέρα των εργατριών και της τάξης τους.

Η 8ηΜάρτη αποτελεί πολύτιμη παρακαταθήκη του εργατικού και του γυναικείου κινήματος που εμπνέει και σήμερα εμάς, τις γυναίκες της λαϊκής οικογένειας, στην πάλη για τις σύγχρονες ανάγκες μας. Σήμερα, στις συνθήκες της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης και της σαρωτικής επίθεσης στα δικαιώματα της εργατικής τάξης η Παγκόσμια Μέρα της Γυναίκας αποκτά ιδιαίτερη σημασία.

Η Αντιπρόεδρος της ΟΓΕ Μαιρήνη Στεφανίδη παραδίδει στην Τουρκάλα συναγωνίστρια Zehra Guner το δώρο της ΟΓΕ, έργο της Βάσως Κατράκη

Είναι καθαρό για μας πως η ΕΕ, στην οποία είναι μέλος η χώρα μας, δεν είναι η Ευρώπη που κυριαρχεί το συμφέρον των λαών, αλλά η λυκοσυμμαχία των μονοπωλίων. Στο όνομα της ισότητας, ΕΕ και αστικές κυβερνήσεις αυξάνουν την ανισοτιμία των γυναικών της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων. Παίρνουν πίσω κατακτήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί με αγώνες και αίμα. Αυτές λοιπόν οι γυναίκες, ιδιαίτερα οι νέες, είναι τα πρώτα θύματα της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης. Είμαστε πρώτες στις απολύσεις και σε όλες τις ελαστικές μορφές εργασίας. Η μητρότητα βρίσκεται στο απόσπασμα. Δεν υπάρχει καμιά αναγνώριση του κοινωνικού της ρόλου.

Εχουμε καθαρό ότι η οικονομική καπιταλιστική κρίση σήμερα και οι συνέπειές της που υποβαθμίζουν σε όλα τα επίπεδα τη ζωή μας δεν είναι ούτε τυχαία ούτε προσωρινή. Είναι η απόδειξη ότι ο καπιταλισμός που σάπισε γίνεται όλο και πιο βάρβαρος και αντιδραστικός. Δεν διορθώνεται, δεν εξανθρωπίζεται. Ανατρέπεται. Εχουμε χρέος να ανατρέψουμε όλα τα ιδεολογήματα που σήμερα προσπαθεί να μας σερβίρει και ιδιαίτερα στις νέες γυναίκες που βιώνουν ακόμα πιο σκληρά τις βάρβαρες πολιτικές. Είναι ιδεολογήματα επικίνδυνα που μας γυρίζουν αιώνες πίσω. Εκτός από τα γνωστά παλιά, σήμερα επεξεργάζονται και νέα με σημαία την ισοτιμία, φορτώνοντας τις γυναίκες με καινούργια βάρη.

Πιστεύουμε ότι μόνο ένα οργανωμένο ενιαίο λαϊκό μέτωπο πάλης που θα έρχεται σε σύγκρουση με τα μονοπώλια και τις πολιτικές που τα υπηρετούν μπορεί να διεκδικήσει μια αξιοπρεπή ζωή για τις οικογένειές μας και ένα σίγουρο μέλλον για τα παιδιά μας. Γι' αυτό συγκροτήσαμε την κοινωνική συμμαχία πάλης ΠΑΜΕ - ΠΑΣΥ - ΠΑΣΕΒΕ - ΟΓΕ - ΜΑΣ.

Τη φετινή 8η του Μάρτη απευθυνόμαστε στις γυναίκες με το σύνθημα: «Γυναίκες ξεσηκωμός - Οργανωμένη πάλη για την ανατροπή της εξουσίας των μονοπωλίων».

Εχουμε χρέος και από αυτό το βήμα να εκφράσουμε την ανησυχία μας για την αύξηση της ιμπεριαλιστικής επιθετικότητας. Ο ιμπεριαλισμός γίνεται όλο και πιο επικίνδυνος για τους λαούς σε όλο τον κόσμο. Οι μεταβολές στην οικονομική και συνεπώς πολιτική και στρατιωτική δύναμη των καπιταλιστικών κρατών οδηγούν στον ανταγωνισμό για το ξαναμοίρασμα των αγορών. Επιβεβαιώνεται ότι από το Ιράκ μέχρι τη Λιβύη οι δρόμοι του πετρελαίου είναι βαμμένοι με το αίμα των λαών. Η νέα στρατηγική του ΝΑΤΟ επιτείνει τους κινδύνους. Με το νέο στρατηγικό του δόγμα καθορίζεται σαν ο παγκόσμιος χωροφύλακας για την ιμπεριαλιστική λυκοσυμμαχία (ΗΠΑ, ΕΕ και άλλες δυνάμεις) και τον προληπτικό πόλεμο κατά των λαών και των αντιιμπεριαλιστικών κινημάτων.

Πιστεύουμε στην ανάπτυξη της φιλίας και της διεθνιστικής αλληλεγγύης ανάμεσα στην εργατική τάξη και στους λαούς μας. Η λύση για τους δύο λαούς, της Ελλάδας και της Τουρκίας, για τις γυναίκες του καθημερινού μόχθου, μπορεί να βρίσκεται μόνο στην ανατροπή της αιτίας που γεννά αντιθέσεις, συγκρούσεις, πολέμους. Η αιτία είναι τα καπιταλιστικά υπερκέρδη. Οι οργανώσεις μας στα πλαίσια της ΠΔΟΓ έχουν χρέος να εντείνουν τον αγώνα τους για την αντιιμπεριαλιστική της κατεύθυνση και δράση σε συντονισμό των αγώνων με τις παγκόσμιες αντιιμπεριαλιστικές οργανώσεις ΠΣΟ, ΠΣΕ, ΠΟΔΝ.

Στεκόμαστε αλληλέγγυες με τις γυναίκες που υποφέρουν στις γειτονικές χώρες (Τουρκία, Παλαιστίνη, Λίβανο), στις γυναίκες των Βαλκανίων, των χωρών της Μεσογείου, της Αφρικής, της Ευρώπης, της Κούβας, της Λατινικής Αμερικής, τις γυναίκες του μόχθου σε όλο τον κόσμο».

Στη συνέχεια, από την πλευρά της τουρκικής οργάνωσης, η συναγωνίστρια Ζεχρά Γκιουνέρ παίρνει το λόγο:

«Με την ευκαιρία των 102 χρόνων από την ημέρα που καθιερώθηκε η 8η Μάρτη ως Παγκόσμια Μέρα της Γυναίκας, έχουμε την τιμή να είμαστε εδώ, μαζί με τις Ελληνίδες αδελφές μας, οι οποίες συνεχίζουν τον αγώνα και σήμερα τον τιμούν ίσως περισσότερο από ποτέ.

Τα εργαζόμενα αδέλφια μας στην Ελλάδα αντιτάσσονται με μεγάλο θάρρος στην πολιορκία του ιμπεριαλισμού και στην επίθεση του κεφαλαίου. Οπως πριν 2 χρόνια έδωσαν ελπίδα σε όλη την εργατική τάξη της χώρας μας οι γυναίκες που βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή της πάλης στο εργοστάσιο TEKEL στην Τουρκία, έτσι και σήμερα ο αγώνας των συντρόφων μας στην Ελλάδα δεν δίνει ελπίδα μόνο σε μας, αλλά αποτελεί φάρο ελπίδας για όλους τους λαούς που βρίσκονται στο έλεος του κεφαλαίου και πολιορκούνται από τον ιμπεριαλισμό.

Η έννοια "αδελφοσύνη" για μας είναι μια έννοια πολύ διαφορετική από τη ρητορεία των αστικών κυβερνήσεων, όταν λένε "γειτονιά", "αδελφοσύνη". Η δική μας αδελφοσύνη προέρχεται από τους αγώνες και την αλληλεγγύη της εργατικής τάξης, τους αγώνες των προοδευτικών ανθρώπων των δύο χωρών μας, που αλληλοτροφοδοτούνται από την ενδυνάμωση των αγώνων και της αλληλεγγύης. Η αλληλεγγύη που αναπτύσσουμε στον αγώνα μας απέναντι στις κυβερνήσεις είναι το θεμέλιο της αδελφοσύνης μας.

Η ιστορική ενότητα μεταξύ μας, η φιλία και κυρίως η συντροφικότητά μας είναι πάνω απ' όλα μια σημαντική δύναμη για τις Τουρκάλες εργαζόμενες γυναίκες. Ναι! Η θέση των γυναικών στον αγώνα της εργατικής τάξης είναι πιο σημαντική από ποτέ. Εμείς στην Τουρκία γνωρίζουμε πόσο ζωτικής σημασίας είναι αυτό. Με τη φροντίδα του ΑΚΡ (σ.σ. Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης), του κεφαλαίου και του ιμπεριαλισμού στην Τουρκία καθιερώθηκε ένα νέο καθεστώς. Είναι τόσο αντιδραστικό όσο και το καθεστώς των αγορών. Είναι εχθρός της εργασίας και των εργαζόμενων. Αλλάζει το εκπαιδευτικό σύστημα ώστε να εμποδίσει τα κορίτσια να πηγαίνουν στο σχολείο. Αυξάνει την επιρροή της θρησκείας στην κοινωνική ζωή και βαθαίνει το συντηρητισμό. Ωθεί τις γυναίκες να μη βγαίνουν από το σπίτι, αντιμετωπίζοντάς τις μόνο σαν μητέρες που αποκτούν ταυτότητα από τη γονιμότητά τους αποκλειστικά. Η νέα πολιτική σημαίνει γυναίκες υπό πολιορκία.

Η αύξηση των δολοφονιών γυναικών τα τελευταία 10 χρόνια, η υποδούλωση των γυναικών της εργατικής τάξης, οι αποσυντεθειμένες κοινωνίες που βλέπουν την απελευθέρωση στο χρήμα και την εξουσία, η αντιμετώπιση της γυναίκας σαν δεύτερης κατηγορίας πολίτη δεν είναι ανεξάρτητα από τη νοοτροπία που χαρακτηρίζει τη γυναίκα ως άτομο που χρήζει προστασίας.

Επιπλέον, τα σύνορα της Τουρκίας δεν είναι αρκετά γι' αυτούς! Ο ιμπεριαλισμός, στον τελευταίο του σχεδιασμό αναθέτει την υποχρέωση στους κυβερνήτες της Τουρκίας να υλοποιήσουν την εξαγωγή αυτού του καθεστώτος στις χώρες της περιοχής (Τυνησία, Αίγυπτο, Λιβύη, Συρία) με την Τουρκία σε ηγετικό ρόλο. Το γεγονός αυτό μας αναθέτει το μεγάλο καθήκον να αντιταχθούμε στον ιμπεριαλισμό και στο κεφάλαιο, που είναι συνεργάτης του.

Το κεφάλαιο και οι εκπρόσωποί του φλυαρούν για την ελευθερία των γυναικών. Τις καλούν να συμμετάσχουν στις εργασίες για το νέο σύνταγμα προκειμένου να την αποκτήσουν! Εμείς πρέπει να πούμε: δεν υπάρχει ελευθερία όπου δεν υπάρχει ισοτιμία. Η σωτηρία μας βρίσκεται στην πορεία κατάργησης των τάξεων. Σε μια χώρα, σε έναν κόσμο στον οποίο αυτοί που παράγουν τον πλούτο θα έχουν και την εξουσία.

Το ότι είμαστε σήμερα εδώ, το ότι είμαστε μαζί, το ότι είμαστε αποφασισμένες να συμπορευτούμε στον αγώνα και στις δύο πλευρές των συνόρων είναι γεγονός που πρέπει να προσθέσει δύναμη. Και θα προσθέσει!».

Οι ποιητές μας της ειρήνης...

Η δυσκολία της γλώσσας, χωρίς να ξεπεραστεί ολότελα, δεν αποτέλεσε καθοριστικό εμπόδιο στην κοινή μας εκδήλωση. Ούτε η γλώσσα ούτε η θρησκεία ούτε τα ήθη μπορούν να απομακρύνουν τους λαούς μεταξύ τους. Μόνο τα συμφέροντα εκείνων που κερδίζουν από τον ξένο κόπο κατασκευάζουν διαφορές ανάμεσα σε «γείτονες» που, όπως είχε πει και η Ζεχρά, εκείνο που πραγματικά τους ενώνει είναι η αλληλεγγύη τους. Αλληλεγγύη που προκύπτει από τους αγώνες της εργατικής τάξης, ανεξαρτήτως φυλής και χρώματος, απέναντι στον κοινό εχθρό.

Η ΟΓΕ είχε αναλάβει την παρουσίαση του πιο γνωστού αγωνιστή - ποιητή από την Τουρκία, του αγαπημένου μας Ναζίμ «με τα γαλάζια μάτια», όπως έγραφε ο «δικός μας» Γιάννης Ρίτσος, μεταφραστής των ποιημάτων του Ναζίμ Χικμέτ. Ετσι, εκατοντάδες αγωνιστές από την Τουρκία και την Ελλάδα είχαν την ευκαιρία να ακούσουν (στα ελληνικά!) αποσπάσματα από τα ποιήματά του «Γιατί σκοτώσανε τον Μπενερτζή» και «Πέμπτη μέρα απεργίας πείνας». Στη συνέχεια, αποδόθηκε (στα τουρκικά!) απόσπασμα από το ποίημα του Γιάννη Ρίτσου «Ανυπόταχτη πολιτεία». Στη γλώσσα του Ναζίμ Χικμέτ ακούστηκαν οι τόσο προφητικοί και πάντα επίκαιροι στίχοι του ποιητή μας της ειρήνης Γιάννη Ρίτσου, γραμμένοι το 1953:

Κάτου απ' το υπουργείο της Εργασίας οι απεργοί.

Ψωμί. Ψωμί. Η φωνή τους σπρώχνει τα πλευρά των τοίχων

- φαρδαίνει η πολιτεία μας.

Λαός συγκεντρωμένος στην πλατεία της Ομόνοιας.

Ειρήνη. Ειρήνη. Το εμβατήριο. Εμπρός.

Ενα δάσος χέρια. Ενας στόλος χέρια.

Ψηλά η σημαία της πολιτείας μας - ψηλά.

Και στις δύο γλώσσες διαβάστηκε το μήνυμα του Χικμέτ «Αυτόγραφο» που έστειλε το 1951, αυτοεξόριστος στο Βερολίνο εξαιτίας του κατατρεγμού του από το τουρκικό καθεστώς, στους αγωνιζόμενους Ελληνες:

«Φίλοι κι αδέρφια της ψυχής μου. Εσείς που πέσατε στις φυλακές και στα νησιά της κόλασης, που σας κρατάν αλυσωμένους μες στα στρατόπεδα συγκέντρωσης γιατί πολεμάτε για την ανεξαρτησία, το ψωμί και τη λευτεριά του ελληνικού λαού, δεχτείτε την αγάπη και τον θαυμασμό μου.

Οι λαοί της Τουρκίας και της Ελλάδας έχουνε τους ίδιους θανάσιμα μισητούς εχθρούς: τον αγγλοαμερικάνικο ιμπεριαλισμό και τους ντόπιους λακέδες του.

Οι λαοί της Ελλάδας και της Τουρκίας, φιλιωμένοι ο ένας με τον άλλο, με τη βοήθεια των φιλειρηνικών λαών όλου του κόσμου, θα τσακίσουνε στο τέλος αυτούς τους εχθρούς τους. Αυτό το πιστεύω. Ο δικός σας ένδοξος αγώνας είναι μία από τις πιο λαμπρές αποδείξεις ότι θα νικήσει η υπόθεση της ειρήνης, του ψωμιού και της λευτεριάς.

Σας σφίγγω όλους μ' αγάπη στην αγκαλιά μου

Ναζίμ Χικμέτ».

Ο αγώνας θέλει κέφι...

Συγκίνηση αλλά και κέφι επιφύλασσε η συνέχεια σε όλους τους παρευρισκόμενους.

Το δώρο της ΟΓΕ στις γυναίκες της Τουρκίας, που οργάνωσαν και φιλοξένησαν την κοινή εκδήλωση στην πανέμορφη Edirne, ήταν ένας πίνακας της αγωνίστριας Ελληνίδας χαράκτριας Βάσως Κατράκη. Οι Τουρκάλες συναγωνίστριές μας χάρισαν στην ΟΓΕ ένα εξαιρετικό εργόχειρο τοίχου που έφτιαξαν χρησιμοποιώντας τα σύμβολα και τα συνθήματα της Ομοσπονδίας μας. Ενα φιλμάκι στο οποίο καταγράφηκε με κάθε λεπτομέρεια εκείνη η χαρούμενη διαδικασία απέδειξε χειροπιαστά όλο το μεράκι και τη μαεστρία των γυναικών (αλλά και των αντρών!) που πήραν μέρος στη δημιουργία του πρωτότυπου αυτού δώρου.

Μια ομάδα γυναικών από τη Θεσσαλονίκη τραγούδησε το τραγούδι της ειρήνης, θυμίζοντάς μας τον όρκο που έδιναν στη νέα γενιά οι φυλακισμένες γυναίκες αγωνίστριες μέσα από τις φυλακές Αβέρωφ: «Πόλεμο δεν θα γνωρίσεις, δεν θ' αφήσουμε ν' ανάψει πια φωτιά»...

Οι Ελληνες μουσικοί που μας συνόδεψαν ως την Αδριανούπολη μας συγκίνησαν και μας ξεσήκωσαν με τους μελοποιημένους στίχους των ποιητών της ειρήνης Ναζίμ Χικμέτ και Γιάννη Ρίτσου - Λοΐζος, Μικρούτσικος, Θεοδωράκης...

Ενα πολυμελές συγκρότημα Τούρκων μουσικών έπαιξε και τραγούδησε ελληνικούς, τούρκικους, βαλκανικούς και τσιγγάνικους σκοπούς και τραγούδια. Ελληνες και Τούρκοι, γυναίκες, άντρες και παιδιά έγιναν μονομιάς μια μεγάλη παρέα. Στην αίθουσα υπήρχε μόνο χαρά, φιλία και βαθιά, ακλόνητη πίστη στους μεγάλους κοινούς αγώνες. Σ' εκείνους που δόθηκαν και στους άλλους που έρχονται...

Τέλος μιας σύντομης συνάντησης - αρχή μιας διαχρονικής φιλίας

Τελευταία δουλειά - και καθήκον - η ανάγνωση του ψηφίσματος αλληλεγγύης στους Ελληνες εργάτες της «Χαλυβουργίας της Ελλάδας» και τις οικογένειές τους. Στις 11 του Μάρτη (μέρα της κοινής μας εκδήλωσης από την άλλη μεριά των συνόρων) οι χαλυβουργοί μετρούσαν 133 μέρες απεργίας!

Ηταν η ώρα του γυρισμού. Είχε πια σκοτεινιάσει... ψιλόβρεχε κιόλας.

Κι όμως! Οι Τούρκοι συναγωνιστές μας που περίμεναν μέχρι να επιβιβαστούμε στα πούλμαν είχαν το φως στα μάτια και τον ήλιο στην καρδιά. Παρά τον κλειστό καιρό, εμείς θα παίρναμε μαζί μας (και θα κρατούσαμε για πάντα) την εικόνα μιας ατέρμονης άνοιξης, την υπόσχεση για έναν κόσμο γεμάτο ήλιο...

Μερικές συναγωνίστριες ήρθαν μαζί μας μέχρι τα σύνορα. Λίγο πριν περάσουμε στην Ελλάδα αποχαιρετιστήκαμε με συγκίνηση. Πόσο σύντομα θα τις ξαναβλέπαμε; Αγνωστο... Αλλά οι δεσμοί που είχαμε αποκτήσει μεταξύ μας ήταν αδιάσπαστοι. Η μισή μας καρδιά θα έμενε στην Τουρκία, μαζί τους. Κι εκείνες, όπως ακριβώς ο ποιητής πριν πολύ καιρό, είχαν προσφέρει σε όλες μας από ένα κόκκινο μήλο. Την καρδιά τη δική τους...

Εύη ΚΟΝΤΟΡΑ
Μέλος του προεδρείου της ΟΓΕ

-ΠΩΣ ΜΑΣ ΚΛΕΒΟΥΝ ;; -Το Αποτέλεσμα του Κλεψίματος:

ΦΡΙΝΤΡΙΧ ΕΝΓΚΕΛΣ

«Το Κεφάλαιο» του Μαρξ

ΚΑΡΛ ΜΑΡΞ - ΦΡΙΝΤΡΙΧ ΕΝΓΚΕΛΣ Συζητώντας με εργάτες. Εργο του A. Venetsian, 1961

Από τον καιρό που υπάρχουν στον κόσμο κεφαλαιοκράτες και εργάτες δεν εκδόθηκε ακόμα κανένα άλλο βιβλίο που να έχει τόση σπουδαιότητα για τους εργάτες, όση έχει το βιβλίο που έχουμε μπροστά μας. Η σχέση ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργασία, ο άξονας που γύρω του περιστρέφεται ολόκληρο το σημερινό μας κοινωνικό σύστημα, για πρώτη φορά αναπτύσσεται εδώ επιστημονικά κι αυτό με μια βαθύτητα και οξύνοια που μόνο ένας Γερμανός μπορούσε να το κάνει. 

Οσο πολύτιμα κι αν είναι και παραμένουν τα συγγράμματα ενός Οουεν, ενός Σεν - Σιμόν ή ενός Φουριέ - επιφυλάχτηκε σ' έναν Γερμανό να αναρριχηθεί ως την κορυφή απ' όπου μπορεί κανείς να δει καθαρά και επισκοπικά ολόκληρο το πεδίο των σύγχρονων κοινωνικών σχέσεων, ακριβώς όπως ένας παρατηρητής που στέκεται στην ψηλότερη κορφή βλέπει τα χαμηλότερα ορεινά τοπία.

Η ως τα τώρα πολιτική οικονομία μάς διδάσκει ότι η εργασία είναι η πηγή όλου του πλούτου και το μέτρο όλων των αξιών, έτσι που δυο αντικείμενα που η παραγωγή τους στοίχισε τον ίδιο χρόνο εργασίας έχουν επίσης την ίδια αξία και μια και κατά μέσον όρο ανταλλάσσονται μεταξύ τους ίσες αξίες, θα πρέπει τα δυο αυτά αντικείμενα να μπορούν να ανταλλαχτούν το ένα με το άλλο. 

Ταυτόχρονα όμως, η πολιτική οικονομία διδάσκει ότι υπάρχει ένα είδος συσσωρευμένης εργασίας που την ονομάζει κεφάλαιο, ότι αυτό το κεφάλαιο χάρη στις βοηθητικές πηγές που ενυπάρχουν σ' αυτό, ανεβάζει την παραγωγικότητα της ζωντανής εργασίας εκατό και χίλιες φορές, και σ' αντάλλαγμα παίρνει μια ορισμένη αποζημίωση, που ονομάζεται όφελος ή κέρδος. 

Οπως όλοι ξέρουμε, στην πραγματικότητα τα πράγματα γίνονται έτσι που τα κέρδη της συσσωρευμένης, νεκρής εργασίας αυξαίνουν ολοένα σε μάζα, τα κεφάλαια των κεφαλαιοκρατών γίνονται όλο και πιο κολοσσιαία, ενώ ο μισθός της ζωντανής εργασίας λιγοστεύει ολοένα, και η μάζα των εργατών που ζουν αποκλειστικά από το μισθό της εργασίας γίνεται όλο και πιο πολυάριθμη και πιο φτωχή.

 Πώς μπορεί να λυθεί αυτή η αντίφαση; 

Πώς μπορεί να μένει στον κεφαλαιοκράτη ένα κέρδος, αν ο εργάτης αποζημιώνεται με ολόκληρη την αξία της εργασίας που προσθέτει στο προϊόν του; 

Μα αφού ανταλλάσσονται μόνο ίσες αξίες θα πει ότι έτσι πρέπει να γίνεται. Από την άλλη μεριά, πώς μπορούν να ανταλλάσσονται ίσες αξίες, πώς μπορεί ο εργάτης να παίρνει ολόκληρη την αξία του προϊόντος του, αν όπως παραδέχονται πολλοί οικονομολόγοι, το προϊόν αυτό μοιράζεται ανάμεσα σ' αυτόν και στον κεφαλαιοκράτη; 

Η παλιά πολιτική οικονομία στέκεται αμήχανη μπρος σ' αυτή την αντίφαση και γράφει ή τραυλίζει συγχυσμένες φράσεις που δε λένε τίποτα. 

Ακόμα και οι ως τα τώρα σοσιαλιστές κριτικοί της πολιτικής οικονομίας δεν ήταν σε θέση να κάνουν τίποτα περισσότερο παρά να τονίσουν αυτή την αντίφαση.

 Κανένας δεν την έλυσε, ώσπου επιτέλους ο Μαρξ παρακολούθησε την πορεία γέννησης αυτού του κέρδους ως τον τόπο της γέννησής του κι έτσι φώτισε όλο το ζήτημα.

ΚΑΡΛ ΜΑΡΞ - ΦΡΙΝΤΡΙΧ ΕΝΓΚΕΛΣ Δουλεύοντας πάνω στο ΜΑΝΙΦΕΣΤΟ. Εργο του V. Polyakov, 1961

Στην ανάλυση του κεφαλαίου, ο Μαρξ ξεκινά από τα απλό, πασίγνωστο γεγονός ότι οι κεφαλαιοκράτες αξιοποιούν το κεφάλαιό τους με την ανταλλαγή: Αγοράζουν με το χρήμα τους εμπόρευμα κι υστέρα το πουλάνε για περισσότερο χρήμα απ' όσο τους στοίχισε. Λογουχάρη, ένας κεφαλαιούχος αγοράζει βαμπάκι για 1.000 τάλιρα και το ξαναπουλά για 1.100, κι έτσι «κερδίζει» 100 τάλιρα. 

Αυτό το πλεόνασμα από 100 τάλιρα, πάνω από το αρχικά κεφάλαιο, ο Μαρξ το ονομάζει υπεραξία.

 Από πού γεννιέται αυτή η υπεραξία; Σύμφωνα με όσα παραδέχονται οι οικονομολόγοι ανταλλάσσονται μόνον ίσες αξίες και στην περιοχή της αφηρημένης θεωρίας αυτό είναι σωστό. 

Ετσι η αγορά βαμπακιού και η μεταπούλησή του δεν μπορούν να προσφέρουν περισσότερη υπεραξία, από την υπεραξία που προσφέρει η ανταλλαγή ενός ασημένιου τάλιρου με τριάντα ασημένια γρόσια 

και η αντίστροφη ανταλλαγή των κερμάτων με το ασημένιο τάλιρο: από μια τέτοια ανταλλαγή κανένας δε γίνεται ούτε πιο πλούσιος, ούτε πιο φτωχός. 

Μα η υπεραξία δεν μπορεί να προέρχεται ούτε από την περίπτωση που οι πουλητές πουλούν εμπορεύματα πάνω από την αξία τους, ή που οι αγοραστές τα αγοράζουν κάτω από την αξία τους, γιατί ο καθένας τους με τη σειρά του γίνεται πότε αγοραστής και πότε πουλητής και έτσι τα πράγματα εξισώνονται πάλι. 

Το ίδιο δεν μπορεί να προέλθει από το γεγονός ότι αγοραστές και πουλητές ξεγελούν ο ένας τον άλλο, γιατί αυτό δε θα δημιουργούσε καμιά νέα αξία ή υπεραξία, αλλά απλούστατα θα μοίραζε το υπάρχον κεφάλαιο διαφορετικά ανάμεσα στους κεφαλαιοκράτες. Παρά το γεγονός ότι ο κεφαλαιοκράτης αγοράζει τα εμπορεύματα στην άξια τους και τα πουλά στην αξία τους, βγάζει απ' αυτά περισσότερη αξία απ' όσην έβαλε μέσα σ' αυτά. 

Πώς συμβαίνει αυτό;

Ο κεφαλαιοκράτης, μέσα στις σημερινές κοινωνικές συνθήκες, βρίσκει στην αγορά των εμπορευμάτων ένα εμπόρευμα που έχει την ιδιόμορφη ιδιότητα ότι η κατανάλωσή του αποτελεί πηγή νέας αξίας, δημιουργία νέας αξίας, κι αυτό το εμπόρευμα είναι η εργατική δύναμη.

Τι είναι η αξία της εργατικής δύναμης; 

Η αξία κάθε εμπορεύματος μετριέται με την εργασία που απαιτείται για την παραγωγή του. Η εργατική δύναμη υπάρχει με τη μορφή του ζωντανού εργάτη που χρειάζεται ένα καθορισμένο ποσό μέσων συντήρησης για την ύπαρξή του καθώς και για τη συντήρηση της οικογένειάς του, που εξασφαλίζει τη διαιώνιση της εργατικής δύναμης κι ύστερα από το θάνατό του. 

Ο αναγκαίος εργάσιμος χρόνος για την παραγωγή αυτών των μέσων συντήρησης αντιπροσωπεύει λοιπόν την αξία της εργατικής δύναμης. 

Ο κεφαλαιοκράτης πληρώνει την αξία αυτή κάθε βδομάδα και αγοράζει έτσι τη χρήση εργασίας του εργάτη για μια βδομάδα. 

Ως το σημείο αυτό, οι κύριοι οικονομολόγοι θα είναι περίπου σύμφωνοι μαζί μας στο ζήτημα της αξίας της εργατικής δύναμης.

Ο κεφαλαιοκράτης βάζει τώρα τον εργάτη του να δουλέψει. Σε ένα ορισμένο χρονικό διάστημα ο εργάτης θα έχει παραδώσει τόση εργασία, όση αντιπροσωπευόταν στο βδομαδιάτικο μισθό του. 

Αν υποθέσουμε ότι ο βδομαδιάτικος μισθός ενός εργάτη αντιπροσωπεύει τρεις μέρες εργασίας, τότε αν ο εργάτης αρχίσει να δουλεύει τη Δευτέρα, θα έχει ως την Τετάρτη το βράδυ αναπληρώσει στον κεφαλαιοκράτη ολόκληρη την αξία του πληρωμένου μισθού. Μήπως σταματά τότε να δουλεύει; Καθόλου. 

Ο κεφαλαιοκράτης έχει αγοράσει την εργασία του για μια βδομάδα κι ο εργάτης πρέπει ακόμα να δουλέψει και τις τρεις τελευταίες μέρες της βδομάδας. Αυτή η υπερεργασία του εργάτη, πάνω από τον αναγκαίο για την αναπλήρωση του μισθού του χρόνο, είναι η πηγή της υπεραξίας, του κέρδους, της ολοένα αναπτυσσόμενης αύξησης του κεφαλαίου.

Ας μην πει κανείς πως είναι μια αυθαίρετη υπόθεση ότι ο εργάτης βγάζει με τη δουλιά του σε τρεις μέρες το μισθό που πήρε, και ότι δουλεύει τις υπόλοιπες τρεις μέρες για τον κεφαλαιοκράτη. 

Αν χρειάζεται ακριβώς τρεις μέρες για να αναπληρώσει το μισθό του, ή δυο ή τέσσερις, αυτό μας είναι εδώ ολότελα αδιάφορο και αλλάζει σύμφωνα με τις περιστάσεις. 

Το βασικό είναι ότι ο κεφαλαιοκράτης, πλάι στη δουλιά που πληρώνει, αποκομίζει εργασία που δεν την πληρώνει, κι αυτό δεν είναι αυθαίρετη υπόθεση, γιατί τη μέρα που ο κεφαλαιοκράτης θα έβγαζε μόνιμα απ' τον εργάτη μόνο τόση εργασία όση του πληρώνει σε μισθό, τη μέρα αυτή θα έκλεινε την επιχείρησή του, αφού θα χανόταν ίσα ίσα ολόκληρο το κέρδος του.

Εδώ έχουμε τη λύση όλων εκείνων των αντιφάσεων.

 Η προέλευση της υπεραξίας (που το κέρδος του κεφαλαιοκράτη αποτελεί ένα σημαντικό μέρος της) είναι τώρα ολότελα ξεκάθαρη και φυσική. 

Η αξία της εργατικής δύναμης πληρώνεται, μα η αξία αυτή είναι πολύ μικρότερη από την αξία που κατορθώνει να βγάζει ο κεφαλαιοκράτης από την εργατική δύναμη, και η διαφορά, η απλήρωτη εργασία, αποτελεί ίσα ίσα το μερίδιο του κεφαλαιοκράτη ή, για να εκφραστούμε πιο σωστά, της τάξης των κεφαλαιοκρατών. 

Γιατί ακόμα και το κέρδος που στο παραπάνω παράδειγμά μας έβγαλε ο βαμβακέμπορος από το βαμπάκι του, πρέπει, αν οι τιμές του βαμπακιού δεν υψώθηκαν, να αποτελείται από απλήρωτη εργασία. 

Ο έμπορος θα πρέπει να έχει πουλήσει το βαμπάκι του σ' έναν εργοστασιάρχη βαμβακερών, που μπορεί να βγάλει από το προϊόν του, εκτός από κείνα τα 100 τάλιρα που πλήρωσε στο βαμβακέμπορο, και ένα ακόμα κέρδος για τον ίδιο τον εαυτό του και έτσι μοιράζεται μ' αυτόν την απλήρωτη εργασία που τσέπωσε. 

Αυτή η απλήρωτη εργασία είναι γενικά που συντηρεί όλα τα μη εργαζόμενα μέλη της κοινωνίας. 

Απ' αυτήν πληρώνονται οι κρατικοί και δημοτικοί φόροι, στο βαθμό που θίγουν την κεφαλαιοκρατική τάξη, καθώς και η γαιοπρόσοδος των γαιοχτημόνων κτλ. Πάνω σ' αυτή στηρίζεται ολόκληρο το υπάρχον κοινωνικό καθεστώς.

Χώρια απ' αυτό, θα ήταν παράλογο να υποθέσει κανείς ότι η απλήρωτη εργασία προέκυψε μόνο μέσα στις σημερινές σχέσεις, όπου η παραγωγή γίνεται από τη μια από κεφαλαιοκράτες και από την άλλη από μισθωτούς εργάτες. 

Αντίθετα. 

Η καταπιεζόμενη τάξη σ' όλες τις εποχές ήταν αναγκασμένη να προσφέρει απλήρωτη εργασία. 

Σ' όλη τη μακρόχρονη περίοδο που η δουλεία ήταν η επικρατούσα μορφή της οργάνωσης της εργασίας, οι δούλοι ήταν υποχρεωμένοι να δουλεύουν πολύ περισσότερο απ' ό,τι τους ανταποδιδόταν με τη μορφή μέσων συντήρησης. 

Το ίδιο συνέβαινε κάτω από την κυριαρχία της δουλοπαροικίας κι ως την κατάργηση της αγροτικής αγγαρείας. Εδώ μάλιστα εκδηλώνεται χειροπιαστά η διαφορά ανάμεσα στο χρόνο που ο αγρότης δουλεύει για την ίδια του τη συντήρηση στη ζωή και στην υπερεργασία για τον τσιφλικά, ακριβώς γιατί η τελευταία εργασία εκτελείται χωριστά από την πρώτη. 

Σήμερα άλλαξε η μορφή, μα η ουσία παρέμεινε, κι όσον καιρό ένα μέρος της κοινωνίας κατέχει το μονοπώλιο των μέσων παραγωγής, ο εργάτης, είτε είναι ελεύθερος είτε όχι, πρέπει να προσθέτει στον αναγκαίο για την αυτοσυντήρησή του εργάσιμο χρόνο, έναν παραπανίσιο χρόνο εργασίας για να παράγει τα μέσα συντήρησης των ιδιοχτητών των μέσων παραγωγής» (Μαρξ σελ. 202)1·

II

Στο προηγούμενο άρθρο είδαμε ότι κάθε εργάτης που απασχολεί ένας κεφαλαιοκράτης εκτελεί διπλή εργασία: Στη διάρκεια ενός μέρους του χρόνου της εργασίας του αναπληρώνει το μισθό που του πλήρωσε ο κεφαλαιοκράτης, κι αυτό το μέρος της εργασίας ο Μαρξ το ονομάζει αναγκαία εργασία. 

Υστερα όμως απ' αυτό, ο εργάτης είναι υποχρεωμένος να συνεχίσει δουλεύοντας, και στο χρονικό αυτό διάστημα παράγει για τον κεφαλαιοκράτη την υπεραξία, που ένα σημαντικό μέρος της αποτελεί το κέρδος. Το μέρος αυτό της εργασίας ονομάζεται υπερεργασία.

Ας υποθέσουμε ότι ο εργάτης δουλεύει τρεις μέρες τη βδομάδα για την αναπλήρωση του μισθού του και τρεις μέρες για την παραγωγή υπεραξίας για τον κεφαλαιοκράτη. 

Αν το εκφράσουμε με άλλα λόγια, αυτό σημαίνει ότι όταν εργάζεται δώδεκα ώρες τη μέρα, εργάζεται έξι ώρες τη μέρα για το μισθό του κι έξι ώρες για την παραγωγή υπεραξίας. 

Από τη βδομάδα δεν μπορεί κανείς να βγάλει παρά έξι ή το πολύ εφτά εργάσιμες μέρες λογαριάζοντας και την Κυριακή. Από κάθε ξεχωριστή μέρα όμως μπορεί κανείς να βγάλει έξι, οχτώ, δέκα, δώδεκα, δεκαπέντε ή και περισσότερες ώρες εργασίας. Ο εργάτης πούλησε στον κεφαλαιοκράτη μια εργάσιμη μέρα για ένα μεροκάματο. 

Τι είναι όμως μια εργάσιμη μέρα; Οχτώ ή δεκαοχτώ ώρες;

Ο κεφαλαιοκράτης έχει συμφέρον να κάνει την εργάσιμη μέρα όσο μπορεί μεγαλύτερη. Οσο πιο μεγάλη είναι η διάρκειά της, τόσο περισσότερη υπεραξία παράγει. Ο εργάτης νιώθει σωστά ότι κάθε ώρα εργασίας που δουλεύει πάνω από την αναπλήρωση του μισθού της εργασίας του, του αφαιρείται άδικα. Δοκιμάζει στην ίδια του την πλάτη τι θα πει να δουλεύεις ένα υπερβολικά μεγάλο χρονικό διάστημα. 

Ο κεφαλαιοκράτης αγωνίζεται για το κέρδος του, ο εργάτης για την υγεία του, για κάνα - δυο ώρες ανάπαυση τη μέρα, για να μπορεί έξω από τη δουλιά, τον ύπνο και το φαγητό, να δράσει και σαν άνθρωπος. 

Ετσι ας σημειωθεί εν παρόδω ότι δεν εξαρτιέται καθόλου από την καλή θέληση των ξεχωριστών κεφαλαιοκρατών αν επιθυμούν να ανακατευτούν ή όχι σε τούτο τον αγώνα, αφού ο συναγωνισμός εξαναγκάζει ακόμα και τους πιο φιλάνθρωπους απ' αυτούς να κάνουν το ίδιο που κάνουν και οι συνάδελφοί τους και να καθιερώνουν κατά κανόνα έναν εργάσιμο χρόνο, το ίδιο παρατεταμένο όσο και οι άλλοι.

Η πάλη για τον καθορισμό της εργάσιμης μέρας κρατά από την πρώτη ιστορική εμφάνιση των ελεύθερων εργατών ως τα σήμερα. 

Στους διάφορους κλάδους επικρατούν διαφορετικές πατροπαράδοτες εργάσιμες μέρες. Στην πραγματικότητα όμως σπάνια τηρούνται. 

Μονάχα εκεί που ο νόμος καθορίζει την εργάσιμη μέρα και που εποπτεύει την τήρησή της, μονάχα εκεί μπορεί κανείς να πει πραγματικά ότι υπάρχει μια κανονική εργάσιμη μέρα. Κι ως τώρα αυτό συμβαίνει σχεδόν μόνο στις εργοστασιακές περιοχές της Αγγλίας. 

Εδώ, για όλες τις γυναίκες και τα παιδιά από 13 ως 18 χρονών έχει καθοριστεί η δεκάωρη εργάσιμη μέρα (10 1/2 ώρες τις πέντε μέρες της βδομάδας και 7 1/2 ώρες το Σάββατο). 

Και επειδή οι άντρες δεν μπορούν να δουλέψουν χωρίς τους παραπάνω, υποτάσσονται και αυτοί στη δεκάωρη εργάσιμη μέρα. 

Το νόμο αυτό τον κατάχτησαν οι Αγγλοι εργοστασιακοί εργάτες ύστερα από πολύχρονη εγκαρτέρηση, με τον πιο επίμονο και πεισματικό αγώνα ενάντια στους εργοστασιάρχες, με την ελευθεροτυπία, με το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι και του συνέρχεσθαι, καθώς και με την επιδέξια χρησιμοποίηση των διαιρέσεων μέσα στην ίδια την κυρίαρχη τάξη. 

Ο νόμος αυτός έγινε το παλλάδιο των Αγγλων εργατών, επεκτάθηκε σιγά σιγά σ' όλους τους μεγάλους βιομηχανικούς κλάδους και πέρσι2σε όλους σχεδόν τους κλάδους, τουλάχιστον σε όλους εκείνους που απασχολούν γυναίκες και παιδιά. 

Το έργο αυτό περιέχει εξαιρετικά λεπτομερειακό υλικό για την ιστορία αυτής της νομοθετικής ρύθμισης της εργάσιμης μέρας στην Αγγλία. Το ερχόμενο βορειογερμανικό Ράιχσταγκ θα έχει επίσης να συζητήσει ένα βιομηχανικό κανονισμό και μαζί μ' αυτό τη ρύθμιση της εργασίας στα εργοστάσια.

 Ελπίζουμε ότι κανένας από τους βουλευτές που εκλέξανε οι Γερμανοί εργάτες δε θα πάει στη συζήτηση αυτού του νόμου, χωρίς προηγούμενα να έχει ολότελα γνωρίσει το βιβλίο του Μαρξ. 

Στο ζήτημα αυτό πολλά μπορούν να επιτευχθούν. 

Οι διαιρέσεις ανάμεσα στις άρχουσες τάξεις είναι πιο ευνοϊκές για τους εργάτες απ' ό,τι ήταν κάποτε στην Αγγλία, γιατί το γενικό εκλογικό δικαίωμα αναγκάζει τις κυρίαρχες τάξεις να επιδιώκουν την εύνοια των εργατών. 

Μέσα σ' αυτές τις συνθήκες, τέσσερις ή πέντε αντιπρόσωποι του προλεταριάτου αποτελούν μια δύναμη, αν ξέρουν πώς να χρησιμοποιήσουν τη θέση τους, αν πριν απ' όλα ξέρουν για το τι πρόκειται, πράγμα που οι αστοί δεν το ξέρουν. Και γι' αυτό το σκοπό, το βιβλίο του Μαρξ, τους δίνει έτοιμο στο χέρι όλο το υλικό.

Αφήνουμε κατά μέρος μια σειρά άλλες πολύ όμορφες έρευνες που έχουν περισσότερο θεωρητικό ενδιαφέρον και περνάμε στο τελευταίο κεφάλαιο που πραγματεύεται τη συσσώρευση ή συγκέντρωση του κεφαλαίου. 

Εδώ αποδείχνεται πρώτα ότι η κεφαλαιοκρατική μέθοδος παραγωγής, δηλαδή η παραγωγή που γίνεται, από τη μια, από τους κεφαλαιοκράτες κι από την άλλη από τους μισθωτούς εργάτες, όχι μόνο αναπαράγει συνεχώς το κεφάλαιο για τον κεφαλαιοκράτη, αλλά ταυτόχρονα αναπαράγει συνεχώς και τη φτώχεια των εργατών. 

Ετσι εξασφαλίζεται από τη μια να υπάρχουν πάντα οι κεφαλαιοκράτες, που είναι οι ιδιοχτήτες όλων των μέσων συντήρησης, όλων των πρώτων υλών και όλων των εργαλείων δουλιάς, κι απ' την άλλη, να υπάρχει πάντα η μεγάλη μάζα των εργατών που είναι υποχρεωμένοι να πουλάνε την εργατική τους δύναμη σ' αυτούς τους κεφαλαιοκράτες για ένα ποσό από μέσα συντήρησης, που, στην καλύτερη περίπτωση, φτάνουν ίσα ίσα για να τους διατηρούν σε κατάσταση που να είναι ικανοί για δουλιά και για ν' αναθρέψουν μια νέα γενιά από ικανούς για δουλιά προλετάριους. 

Το κεφάλαιο όμως δεν αναπαράγεται μονάχα: Ολοένα πληθαίνει και μεγαλώνει - και μαζί μ' αυτό πληθαίνει και μεγαλώνει η εξουσία του πάνω στην τάξη των εργατών που δεν έχουν καμιά ιδιοχτησία.

 Κι όπως το ίδιο αναπαράγεται σε ολοένα μεγαλύτερη κλίμακα, έτσι ο σύγχρονος κεφαλαιοκρατικός τρόπος παραγωγής αναπαράγει επίσης σε ολοένα μεγαλύτερη κλίμακα, σε ολοένα μεγαλύτερο αριθμό την τάξη των εργατών που δεν έχουν καμιά ιδιοχτησία.

 «...Η συσσώρευση του κεφαλαίου αναπαράγει την κεφαλαιοκρατική σχέση σε πλατύτερη κλίμακα: περισσότερους κεφαλαιοκράτες ή μεγαλύτερους κεφαλαιοκράτες στον ένα πόλο, περισσότερους μισθωτούς εργάτες στον άλλο... Συσσώρευση του κεφαλαίου σημαίνει λοιπόν αύξηση του προλεταριάτου» (σελ. 600)3. 

Επειδή όμως, με την πρόοδο των μηχανών, με τη βελτιωμένη γεωργία κλπ. χρειάζονται όλο και λιγότεροι εργάτες για να παράγουν το ίδιο ποσό προϊόντα, επειδή αυτή ή τελειοποίηση, δηλαδή αυτή η μετατροπή των εργατών σε υπεράριθμους, αυξάνει ταχύτερα από ό,τι το ίδιο το αυξανόμενο κεφάλαιο τι θα γίνει μ' αυτόν τον ολοένα αυξανόμενο αριθμό των εργατών; 

Σχηματίζουν ένα βιομηχανικό εφεδρικό στρατό που, σ' εποχές που οι δουλιές πάνε άσχημα ή μέτρια, πληρώνεται κάτω απ' την αξία της εργασίας του και απασχολείται όχι ταχτικά ή περιέρχεται στη φροντίδα της δημόσιας πρόνοιας για τους φτωχούς, που είναι όμως απαραίτητη στην κεφαλαιοκρατική τάξη σε καιρούς που σημειώνεται ιδιαίτερη ζωηρότητα στις δουλιές όπως αυτό φαίνεται σήμερα ολοκάθαρα στην Αγγλία. 

Σε όλες τις περιπτώσεις, όμως, χρησιμεύει για να σπάει τη δύναμη αντίστασης των εργατών που απασχολούνται ταχτικά και για να κρατά χαμηλά τους μισθούς τους. 

«Οσο μεγαλύτερος είναι ο κοινωνικός πλούτος... τόσο μεγαλύτερος είναι κι ο σχετικός υπερπληθυσμός, ή ο βιομηχανικός εφεδρικός στρατός. Και όσο μεγαλύτερος είναι αυτός ο εφεδρικός στρατός σε σχέση με τον ενεργό (τον κανονικά απασχολούμενο) εργατικό στρατό, τόσο μαζικότερος είναι ο σταθεροποιημένος (μόνιμος) υπερπληθυσμός, ή τα εργατικά εκείνα στρώματα που η αθλιότητά τους βρίσκεται σε αντίστροφη αναλογία με το μόχθο της δουλιάς τους. Οσο πιο πλατιά είναι, τέλος, τα στρώματα των ολότελα εξαθλιωμένων ανθρώπων της εργατικής τάξης και του βιομηχανικού εφεδρικού στρατού, τόσο μεγαλύτερος είναι ο επίσημος παουπερισμός*. Αυτός είναι ο απόλυτος γενικός νόμος της κεφαλαιοκρατικής συσσώρευσης» (σελ. 631)4.

Αυτοί είναι μερικοί από τους κυριότερους νόμους του σύγχρονου κεφαλαιοκρατικού κοινωνικού συστήματος, που αποδείχτηκαν αυστηρά επιστημονικά και οι επίσημοι οικονομολόγοι αποφεύγουν βέβαια να κάνουν έστω και μια απόπειρα να τους αντικρούσουν. 

Μα μήπως μ' αυτό τα είπαμε όλα; Καθόλου. 

Με την ίδια οξύτητα που ο Μαρξ τονίζει τις κακές πλευρές της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής, με την ίδια σαφήνεια αποδείχνει ότι η κοινωνική αυτή μορφή ήταν αναγκαία για να αναπτύξει τις παραγωγικές δυνάμεις της κοινωνίας ως το επίπεδο που θα κάνει δυνατή μια ίση για όλα τα μέλη της κοινωνίας ανάπτυξη, μια ανάπτυξη αντάξια για τον άνθρωπο. 

Ολες οι προηγούμενες κοινωνικές μορφές ήταν πολύ φτωχές για ένα τέτοιο πράγμα. 

Η κεφαλαιοκρατική παραγωγή είναι η πρώτη που δημιουργεί τον πλούτο και τις παραγωγικές δυνάμεις που χρειάζονται γι' αυτό, μα ταυτόχρονα δημιουργεί, επίσης, στο πρόσωπο των πολυάριθμων καταπιεζόμενων εργατών, την κοινωνική εκείνη τάξη που ολοένα και περισσότερο υποχρεώνεται από τα πράγματα να πάρει στα χέρια της τη διαχείριση αυτού του πλούτου κι αυτών των παραγωγικών δυνάμεων, προς το συμφέρον ολόκληρης της κοινωνίας - κι όχι όπως γίνεται ως σήμερα, προς το συμφέρον μιας μονοπωλιακής τάξης.

Γράφτηκε από τον Φρ. Ενγκελς την 1η και τη 13η του Μάρτη 1868. Δημοσιεύτηκε στην «Ντεμοκράτισες Βόχενμπλατ» της 21 και της 28 του Μάρτη 1868. Ανυπόγραφο.

Σημειώσεις

1. Η παραπομπή αναφέρεται στην πρώτη έκδοση του πρώτου τόμου του «Κεφαλαίου». Αμβούργο 1867

2. Δηλαδή το 1867

3. Αναφέρεται στην πρώτη έκδοση του πρώτου τόμου του «Κεφαλαίου», Αμβούργο 1867

4. Αναφέρεται στην πρώτη έκδοση του πρώτου τόμου του «Κεφαλαίου, Αμβούργο 1867

* Μόνιμη κατάσταση τέλειας ανέχειας στην οποία βρίσκεται ένα τμήμα του πληθυσμού στις κεφαλαιοκρατικές χώρες

    

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ

Ο Καρλ Μαρξ για τον εργάσιμο χρόνο και την ένταση της εκμετάλλευσης (9/9/2012)

ΑΤΙΤΛΟ (1/11/2008)

Για την εργάσιμη μέρα και την εργατική δύναμη (10/10/2004)

Για τη σχέση αναγκαίου χρόνου εργασίας και υπερεργασίας (6/8/2000)

-ΟΙ ΜΠΟΛΣΕΒΙΚΟΙ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΆΝΝΑΒΗ:

ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΠΑΤΡΑΣ

Χρέος απέναντι στα παιδιά και την κοινωνία η σαφής θέση ενάντια στη νομιμοποίηση της κάνναβης

«Η νομιμοποίηση της κάνναβης για ιατρική χρήση είναι ο "Δούρειος Ίππος" για τη νομιμοποίηση και για την ψυχαγωγική χρήση»,  τονίζει σε ανακοίνωσή της η Δημοτική Αρχή Πάτρας, με αφορμή την ψήφιση  από ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ Δημοκρατική Συμπαράταξη και Ποτάμι του νομοσχεδίου για την παραγωγή της φαρμακευτικής κάνναβης.

«Πρόκειται για ένα νόμο που απελευθερώνει την παραγωγή και την πώληση προϊόντων κάνναβης γιατί αποφέρει τεράστια κέρδη στους επιχειρηματικούς ομίλους. Αποτελεί ένα ακόμη βήμα για τη νομιμοποίηση της χρήσης της κάνναβης», τονίζει. 

Προσθέτει πως «η αλήθεια είναι ότι από την ιατρική έρευνα προκύπτει πως η φαρμακευτική κάνναβη επιλέγεται ως ύστατη λύση (όπως και άλλα ναρκωτικά) και δεν αποτελεί φάρμακο επιλογής για καμία ασθένεια. Η αθώωσή της προωθεί την αντίληψη ότι είναι φάρμακο και όχι ναρκωτικό, ενώ όπου έχει νομιμοποιηθεί η κάνναβη αυξήθηκε ο αριθμός των χρηστών και των εξαρτημένων (Ολλανδία, Τσεχία, ΗΠΑ)». Και προσθέτει:

«Η Δημοτική Αρχή Πάτρας, ανταποκρινόμενη στο χρέος της απέναντι στα παιδιά, στην κοινωνία και στο μέλλον της πόλης μας, έχει σαφή θέση ενάντια στη νομιμοποίηση της κάνναβης. Παίρνει πρωτοβουλίες σε συνεργασία με φορείς ενισχύοντας τον αντιναρκωτικό αγώνα. Πρόσφατα (24 - 1 - 2018) πραγματοποιήθηκε ημερίδα του δήμου σε συνεργασία με το Εθνικό Συμβούλιο κατά των Ναρκωτικών (ΕΣΥΝ), το ΚΕΘΕΑ και την Ένωση Γονέων και Κηδεμόνων Δήμου Πατρέων με θέμα "Όχι σε όλα τα ναρκωτικά".

Αυτό το διάστημα είναι σε εξέλιξη και υλοποιούνται εκπαιδευτικές δράσεις του Δήμου Πατρέων με τη συνεργασία του ΕΣΥΝ και της Ένωσης Γονέων και Κηδεμόνων με θέμα την "Πρόληψη κατά των εξαρτήσεων" και αφορά μαθητές των σχολικών μονάδων της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και τους γονείς τους.

Διεκδικούμε ενίσχυση και επαρκή χρηματοδότηση των φορέων πρόληψης.

Ενίσχυση στεγνών θεραπευτικών προγραμμάτων.

Λέμε "όχι" σε όλα τα ναρκωτικά.

Αγωνιζόμαστε για μια κοινωνία χωρίς ναρκωτικά και όχι με ελεύθερα ναρκωτικά. Για μια κοινωνία της δουλειάς και της προκοπής».
---------------------------------------------------
Θ.ΠΑΦΙΛΗΣ: Το ΚΚΕ λέει «ΌΧΙ σε όλα τα ναρκωτικά, είτε ''σκληρά'' είτε ''μαλακά'' όπως τα βαφτίζουν. 
Ζωή ολόκληρη και όχι σε δόσεις, με δόσεις ναρκωτικών», 
''Το ίδιο το σύστημα σπρώχνει τους νέους στις παραισθήσεις των ναρκωτικών με τα αδιέξοδα που δημιουργεί, και που προτιμάει τη νεολαία στη μαστούρα και όχι στον αγώνα για να ανατρέψει το σύστημα. Καλούμε τους νέους να κλείσουν τα αυτιά τους σε όσους τους θέλουν να φυτεύουν χασίσι, είτε να παίρνουν τη δόση τους, επίσημα ή ανεπίσημα.''
«Αφού λέτε ότι είναι να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα των ασθενών, που όντως υπάρχουν και που κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις μπορεί καθένας να συζητήσει γι' αυτά, γιατί δεν προχωράτε σε κρατικές επενδύσεις; Απέραντες κρατικές εκτάσεις υπάρχουν, γιατί δεν το κάνετε αυτό», «γιατί, ακριβώς η πολιτική σας υπηρετεί τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου, δίνει διέξοδο και μεγάλο κέρδος σε λιμνάζοντα κεφάλαια»
Συνεχίζοντας, ρώτησε την κυβέρνηση γιατί επέλεξε τον όρο «τελικά προϊόντα φαρμακευτικής κάνναβης», αντί να προσδιορίζονται οι ουσίες, με σαφήνεια; 
«Αφήνετε περιθώριο γενικής χρήσης της κάνναβης», απάντησε, ενώ σχολιάζοντας ορισμένες τοποθετήσεις, είπε: 
«Ντροπή, αυτό το σήμα δίνουν στη νεολαία ορισμένοι, που ξεσάλωσαν, βγάλτε αστράκια και αύριο, γιατί όχι, πάρτε και τις σύριγγες και την δόση σας». 
Επιπλέον, αναφέρθηκε στην εμπειρία άλλων χωρών όπου η ιατρική χρήση ήταν το όχημα για την απελευθέρωση της χρήσης.