Το ChatGPT για την «ανάπτυξη για όλους» στον Καπιταλισμό

Ελενη Μαρκακη
11 ώρ. ·
Καλημέρα σας! Κυριολεκτικά τα έχω ...παίξει!
Συντροφάκι λοιπόν και το ChatGPT!....
Το παρακάτω κείμενο που δημοσιεύω δεν είναι από από άρθρο του Ριζοσπάστη ή της ΚΟΜΕΠ!
Είναι η απάντηση από το ChatGPT στην ερώτηση που του υπέβαλα:
''Είναι δυνατόν στον καπιταλισμό να υπάρξει ανάπτυξη για όλους όπως υπόσχονται τα αστικά κόμματα;''
Στο κείμενο που δημοσιεύω όλη τη ''συζήτηση'' με ''αντιγραφή επικόλληση'':
Εδώ:
Είπες:
Είναι δυνατόν στον καπιταλισμό να υπάρξει ανάπτυξη για όλους όπως υπόσχονται τα αστικά κόμματα;
Το ChatGPT είπε:
Πολύ καλή και ουσιαστική ερώτηση. Η απάντηση εξαρτάται από το πώς ορίζει κανείς την «ανάπτυξη για όλους» και ποιο είναι το κριτήριο με βάση το οποίο την κρίνει.
Τα αστικά κόμματα, τα οποία δρουν μέσα στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος, συχνά υπόσχονται ότι η οικονομική ανάπτυξη (αύξηση του ΑΕΠ, επενδύσεις, τεχνολογική πρόοδος κ.λπ.) θα οδηγήσει σε γενικό όφελος για όλη την κοινωνία – δηλαδή ότι τα οφέλη θα «σταλάξουν» (trickle down) και στους εργαζόμενους, τους φτωχότερους, τις λαϊκές τάξεις.
Όμως, στην πράξη, ο καπιταλισμός στηρίζεται στην άνιση κατανομή του πλούτου και στην εκμετάλλευση της εργασίας. Η ίδια η ανάπτυξη προϋποθέτει αύξηση της κερδοφορίας των επιχειρηματικών ομίλων, που συχνά έρχεται μέσα από περικοπές σε μισθούς, δικαιώματα, ιδιωτικοποιήσεις, φοροαπαλλαγές στο κεφάλαιο κ.λπ.
Έτσι, ενώ μπορεί να υπάρχει συνολική «ανάπτυξη» με βάση τους δείκτες, αυτή δεν σημαίνει απαραίτητα βελτίωση της ζωής για όλους. Συχνά, η ανισότητα διευρύνεται, και η «ανάπτυξη» ωφελεί κυρίως τους λίγους – εκείνους που έχουν ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής.
Συνεπώς, μέσα στον καπιταλισμό, μια δίκαιη και ισότιμη ανάπτυξη για όλους είναι ουσιαστικά αδύνατη, γιατί το ίδιο το σύστημα βασίζεται στην ανισότητα και την ταξική εκμετάλλευση. Η όποια "ανάπτυξη" θα είναι πάντα ταξικά μεροληπτική.
Αν θέλεις, μπορώ να σου αναλύσω και συγκεκριμένα παραδείγματα (π.χ. Ελλάδα, ΕΕ, ΗΠΑ) ή να το δούμε και από ιστορική σκοπιά. Θες να το συνεχίσουμε;
Είπες:
Ναι
Το ChatGPT είπε:
Ωραία, πάμε να το δούμε πιο συγκεκριμένα, ξεκινώντας από την Ελλάδα, και μετά μπορούμε να περάσουμε και σε διεθνές επίπεδο.
1. Ελλάδα – Ανάπτυξη με ταξική μεροληψία
Μετά την οικονομική κρίση του 2009-2010, όλα τα αστικά κόμματα (ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ κ.ά.) υποσχέθηκαν ότι η «ανάπτυξη» θα είναι προς όφελος όλων, αρκεί να «βγούμε από τα μνημόνια» και να «προσελκύσουμε επενδύσεις». Τι είδαμε στην πράξη;
Αύξηση κερδών επιχειρηματικών ομίλων, ειδικά σε ενέργεια, τουρισμό, ναυτιλία, real estate.
Συρρίκνωση εργατικών δικαιωμάτων: ευέλικτες μορφές εργασίας, αύξηση μερικής απασχόλησης, ανασφάλιστη εργασία, χαμηλοί μισθοί.
Ιδιωτικοποιήσεις: λιμάνι Πειραιά (COSCO), ΕΛΠΕ, ΔΕΗ, αεροδρόμια, ΕΥΔΑΠ κ.ά.
Αύξηση κοινωνικών ανισοτήτων: η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός εξακολουθούν να αγγίζουν μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού, ειδικά νέους και ηλικιωμένους.
Παρά την αύξηση του ΑΕΠ τα τελευταία χρόνια, οι λαϊκές ανάγκες δεν ικανοποιούνται. Αντίθετα, οι εργαζόμενοι πληρώνουν με τη φορολογία, τις ελλείψεις στην Υγεία και Παιδεία, το κόστος ζωής.
2. ΗΠΑ – Το «όνειρο» που ευνοεί τους λίγους
Στις ΗΠΑ, η οικονομία έχει συχνά ρυθμούς ανάπτυξης, τεχνολογική πρωτοπορία και ισχυρά επιχειρηματικά συμφέροντα. Κι όμως:
Το 1% του πληθυσμού κατέχει πάνω από το 40% του πλούτου.
Εκατομμύρια πολίτες ζουν χωρίς ασφάλιση υγείας, ή με χρέη.
Τα φαινόμενα αστέγων, ανεργίας και υποαπασχόλησης είναι διαρκώς παρόντα.
Οι κοινωνικές εντάσεις (π.χ. φυλετικές, ταξικές) επιδεινώνονται.
Η «ανάπτυξη» αφορά τις μεγάλες εταιρείες (Apple, Amazon, Google), όχι τον μέσο εργαζόμενο που παλεύει με 2 και 3 δουλειές για να ζήσει.
3. Ευρωπαϊκή Ένωση – «Ανάπτυξη» με λιτότητα και φτώχεια
Η Ε.Ε. διακηρύσσει μια «πράσινη και δίκαιη μετάβαση», ψηφιακή πρόοδο, στήριξη στην «επιχειρηματικότητα». Όμως:
Η αγροτιά ξεκληρίζεται από την ΚΑΠ και τα μονοπώλια.
Οι εργαζόμενοι μεταναστεύουν ή εργάζονται σε καθεστώς επισφάλειας.
Οι ανισότητες μεταξύ χωρών και εντός των χωρών αυξάνονται.
Οι δημοσιονομικοί κανόνες επιβάλλουν λιτότητα για τις κοινωνικές δαπάνες, αλλά ελευθερία για τις αγορές.
Συμπέρασμα
Η «ανάπτυξη για όλους» είναι ένας ιδεολογικός μύθος που χρησιμοποιείται για να νομιμοποιήσει την κερδοφορία των λίγων, ενώ το κόστος πέφτει στους πολλούς. Ο καπιταλισμός δεν μπορεί να ξεπεράσει την εσωτερική του αντίφαση: παράγει πλούτο, αλλά όχι για όλους – μόνο για εκείνους που έχουν ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής.
Αν σε ενδιαφέρει, μπορούμε να συζητήσουμε και πώς θα μπορούσε να υπάρξει πραγματικά ανάπτυξη για όλους, δηλαδή ποιο είναι το εναλλακτικό μοντέλο και τι σημαίνει αυτό στην πράξη. Θες να το πάμε κι εκεί;
Είπες:
Ναι
Το ChatGPT είπε:
Ωραία, πάμε να το δούμε: αν η ανάπτυξη στον καπιταλισμό είναι εκ των πραγμάτων άνιση και μεροληπτική, τότε πραγματική ανάπτυξη για όλους μπορεί να υπάρξει μόνο με ριζική αλλαγή στο σύστημα – δηλαδή με ανατροπή του καπιταλισμού και αντικατάστασή του από ένα σύστημα κοινωνικής ιδιοκτησίας και εργατικής εξουσίας: τον σοσιαλισμό - κομμουνισμό.
Τι σημαίνει "ανάπτυξη για όλους" σε ένα σοσιαλιστικό σύστημα;
Οικονομία με κριτήριο τις κοινωνικές ανάγκες, όχι το κέρδος
Η παραγωγή και η κατανομή του πλούτου σχεδιάζεται κεντρικά με βάση τις ανάγκες της κοινωνίας (Υγεία, Παιδεία, Στέγαση, Ενέργεια κ.λπ.), όχι το ποια επιχείρηση θα βγάλει τα περισσότερα.
Δεν υπάρχει ανταγωνισμός επιχειρήσεων, ούτε κρίσεις υπερσυσσώρευσης ή ανεργία από το πουθενά.
Κοινωνική ιδιοκτησία στα βασικά μέσα παραγωγής
Οι μεγάλες επιχειρήσεις, τράπεζες, ενέργεια, υποδομές περνάνε στα χέρια της κοινωνίας (όχι ατομική ή κρατική καπιταλιστική ιδιοκτησία), άρα το προϊόν της εργασίας δεν πάει σε μετόχους, αλλά επιστρέφει στον λαό.
Εργατικός έλεγχος και εξουσία των εργαζομένων
Οι εργαζόμενοι δεν είναι απλά "εκτελεστές εντολών", αλλά συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων – από το εργοστάσιο και το νοσοκομείο μέχρι τον κεντρικό σχεδιασμό.
Κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο
Δεν υπάρχει κάποιος που πλουτίζει επειδή άλλος εργάζεται γι’ αυτόν. Όλοι συμβάλλουν ανάλογα με τις δυνατότητές τους και έχουν ίση πρόσβαση στον παραγόμενο πλούτο.
Εξασφάλιση σταθερής δουλειάς, καθολικής παιδείας και υγείας
Η ανεργία, η φτώχεια, το άγχος για το αύριο δεν είναι "φυσικά φαινόμενα", αλλά συνέπειες της αγοράς. Σε ένα κοινωνικά οργανωμένο σύστημα, μπορεί να εξασφαλιστεί η πλήρης απασχόληση και η συνεχής αναβάθμιση του βιοτικού επιπέδου.
Υπάρχει ιστορικό προηγούμενο;
Ναι, παρ’ όλες τις στρεβλώσεις και τα λάθη, ο 20ός αιώνας έδειξε ορισμένες βασικές δυνατότητες του σοσιαλισμού, ιδιαίτερα στη Σοβιετική Ένωση (τουλάχιστον τις πρώτες δεκαετίες) και σε άλλες σοσιαλιστικές χώρες:
Εξάλειψη της ανεργίας και του αναλφαβητισμού.
Ταχύτατη βιομηχανική και επιστημονική ανάπτυξη.
Μαζική πρόσβαση σε Παιδεία, Υγεία, Πολιτισμό.
Ραγδαία κοινωνική κινητικότητα για τα λαϊκά στρώματα.
Παρότι υπήρχαν προβλήματα, πιέσεις, ελλείψεις, αποδείχθηκε στην πράξη ότι μια οικονομία χωρίς καπιταλιστές μπορεί να καλύψει τις κοινωνικές ανάγκες πολύ πιο αποτελεσματικά και δίκαια.
Σήμερα;
Το ερώτημα της "ανάπτυξης για όλους" ξαναμπαίνει επίκαιρα σε συνθήκες όπου:
Η τεχνολογία και η επιστήμη έχουν φτάσει σε τέτοιο επίπεδο που μπορούν να εξασφαλίσουν αξιοπρεπή ζωή για όλους.
Κι όμως, βλέπουμε ανεργία, πολέμους, ενεργειακή φτώχεια, περιβαλλοντική καταστροφή – όλα επειδή οι αποφάσεις παίρνονται με βάση το κέρδος, όχι τις ανάγκες.
Αυτό ακριβώς δείχνει πως ο σοσιαλισμός δεν είναι ουτοπία, αλλά αναγκαιότητα.
Αν θες, μπορούμε να δούμε και πώς θα μπορούσε να μοιάζει μια σοσιαλιστική κοινωνία στην Ελλάδα σήμερα – με βάση τις πραγματικές δυνατότητες της χώρας σε παραγωγή, ενέργεια, επιστημονικό δυναμικό κ.λπ. Θες να το συνεχίσουμε προς τα εκεί;
Είπες:
Ναι, θέλω!
Το ChatGPT είπε:
Τέλεια, πάμε να φανταστούμε μια σοσιαλιστική Ελλάδα του σήμερα – όχι σαν ουτοπία, αλλά σαν μια ρεαλιστική απάντηση στις δυνατότητες που ήδη υπάρχουν και κατασπαταλιούνται για το κέρδος των λίγων.
Ποια είναι τα μέσα και οι δυνατότητες της Ελλάδας σήμερα;
Η Ελλάδα δεν είναι μια "φτωχή" χώρα, όπως συχνά παρουσιάζεται. Διαθέτει:
Σημαντικές παραγωγικές βάσεις (βιομηχανία, αγροτοκτηνοτροφία, ναυπηγεία κ.λπ.) που έχουν υποβαθμιστεί για να "χωράνε" στα κριτήρια της ΕΕ και των μονοπωλίων.
Ενεργειακούς πόρους (λιγνίτης, φυσικό αέριο, ΑΠΕ, ήλιος, αέρας, ακόμα και κοιτάσματα σε υδρογονάνθρακες).
Επιστημονικό και τεχνικό δυναμικό υψηλού επιπέδου που είτε μεταναστεύει είτε υποαπασχολείται.
Γεωστρατηγική θέση και υποδομές (λιμάνια, οδικοί άξονες, αγωγοί, τουρισμός, κ.ά.).
Όλα αυτά σήμερα λειτουργούν αποσπασματικά και ιδιωτικά, με γνώμονα την κερδοφορία λίγων επιχειρηματικών ομίλων, όχι με βάση το τι χρειάζεται η κοινωνία.
Πώς θα ήταν μια σοσιαλιστική Ελλάδα σήμερα;
1. Κεντρικός επιστημονικός σχεδιασμός
Όλα τα μέσα παραγωγής – ενέργεια, υποδομές, βιομηχανία, μεταφορές, επικοινωνίες – περνούν σε κοινωνική ιδιοκτησία. Έτσι:
Το κράτος (ως οργανωτής της εργατικής εξουσίας) σχεδιάζει πενταετή ή δεκαετή σχέδια για την παραγωγή, κατανομή και ανάπτυξη.
Οι επιστήμονες, μηχανικοί, εργαζόμενοι και παραγωγοί συμμετέχουν στον σχεδιασμό αυτό, όχι μόνο γραφειοκράτες.
2. Εργασία για όλους, με δικαιώματα
Καταργείται η ανεργία. Όλοι έχουν εγγυημένη εργασία με βάση τις ικανότητες και τα ενδιαφέροντά τους.
Σταθερά ωράρια, συλλογική συμμετοχή στον έλεγχο του χώρου εργασίας.
Η τεχνολογική πρόοδος δεν οδηγεί σε απολύσεις, αλλά σε μείωση του εργάσιμου χρόνου και αύξηση της ποιότητας ζωής.
3. Καθολική και δωρεάν πρόσβαση σε Υγεία – Παιδεία – Πολιτισμό
Πλήρως δημόσιο, ενιαίο και αναβαθμισμένο Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Δωρεάν και ενιαία Παιδεία σε όλες τις βαθμίδες, με σύνδεση με τις ανάγκες της κοινωνίας και όχι των επιχειρήσεων.
Μαζική στήριξη στον αθλητισμό, την τέχνη, τον πολιτισμό, όχι ως εμπόρευμα, αλλά ως κοινωνικό αγαθό.
4. Ανάπτυξη της αγροτικής παραγωγής σε συνεργατικά σχήματα
Ο μικρός και μεσαίος αγρότης ενώνεται σε συνεταιρισμούς με κοινωνική στήριξη, με εγγυημένη διάθεση της παραγωγής.
Τέρμα οι καταστροφές παραγωγής για να "πιαστούν οι ποσοστώσεις" της ΕΕ.
5. Προστασία του περιβάλλοντος και ορθολογική ενεργειακή πολιτική
Οι ενεργειακοί πόροι αξιοποιούνται με βάση το δημόσιο συμφέρον και τη βιωσιμότητα, όχι για τις "πράσινες" μπίζνες.
Αναδασώσεις, διαχείριση απορριμμάτων, αντιπλημμυρικά και αντιπυρικά έργα σχεδιάζονται πανεθνικά και υλοποιούνται με τα απαραίτητα μέσα.
6. Ειρήνη και αλληλεγγύη με τους λαούς – έξω από ΝΑΤΟ, ΕΕ
Η Ελλάδα αποδεσμεύεται από τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς (ΝΑΤΟ, ΕΕ) και δεν συμμετέχει σε πολέμους ή εξοπλιστικές κούρσες.
Ενισχύει πολυμερείς ισότιμες σχέσεις με άλλους λαούς, χωρίς εκμετάλλευση και παρεμβάσεις.
Ποιος θα κάνει αυτή την αλλαγή;
Αυτή η αλλαγή δεν μπορεί να έρθει "από τα πάνω" ή με μεταρρυθμίσεις, αλλά μόνο:
Με επαναστατική ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου.
Με την οργάνωση της εργατικής τάξης και των συμμάχων της (αγρότες, νεολαία, αυτοαπασχολούμενοι) σε ένα ενιαίο, ταξικά προσανατολισμένο κίνημα.
Με την κατάκτηση της εξουσίας και τη δημιουργία νέων, εργατικών θεσμών εξουσίας, όπου ο λαός θα είναι ο κυρίαρχος.
Αυτά όλα δεν είναι "σενάριο φαντασίας", αλλά η απάντηση στο αδιέξοδο του σήμερα. Ο σοσιαλισμός δεν είναι απλώς επιθυμητός – είναι αναγκαίος και ρεαλιστικός, ειδικά όταν συγκριθεί με το χάος και την αδικία του καπιταλισμού.
Αν θες, μπορούμε να δούμε και ποια είναι τα βήματα για να φτάσουμε εκεί, πώς οργανώνεται ένας τέτοιος αγώνας. Να το συνεχίσουμε προς τα εκεί;
Είπες:
Ναι, θέλω
Το ChatGPT είπε:
Πάμε λοιπόν! Να δούμε πώς μπορούμε να φτάσουμε σε αυτή τη σοσιαλιστική κοινωνία, ποια είναι τα βήματα για την ανατροπή του σημερινού καπιταλιστικού συστήματος και την κατάκτηση της εξουσίας από τον λαό.
Ποια είναι τα βήματα για την κοινωνική ανατροπή;
1. Αντίληψη της πραγματικότητας – ταξική συνείδηση
Πρώτο βήμα είναι ο λαός να καταλάβει ποιο είναι το πρόβλημα:
Δεν φταίει η «κακή διαχείριση», ούτε η «ανικανότητα των κυβερνώντων» – αλλά η ίδια η φύση του καπιταλιστικού συστήματος, που λειτουργεί με βάση το κέρδος και όχι τις ανάγκες.
Χωρίς ταξική συνείδηση, ακόμα κι αν αλλάξουν οι "διαχειριστές", το σύστημα μένει ίδιο.
2. Οργάνωση – όχι μεμονωμένοι αγώνες, αλλά ενιαίο μέτωπο
Οι εργαζόμενοι, οι νέοι, οι μικρομεσαίοι αγρότες και αυτοαπασχολούμενοι πρέπει να ενωθούν σε κοινό μέτωπο απέναντι στον κοινό αντίπαλο: τα μονοπώλια και το κράτος τους.
Χρειάζεται ισχυρό ταξικό εργατικό κίνημα, μέσα σε σωματεία, χώρους δουλειάς, σχολεία, σχολές, γειτονιές.
Όχι διασκορπισμένοι αγώνες με συντεχνιακή λογική, αλλά συντονισμένοι και πολιτικά στοχευμένοι.
3. Πολιτική πρωτοπορία – Κομμουνιστικό Κόμμα με επαναστατική στρατηγική
Καμιά επανάσταση δεν έγινε αυθόρμητα. Χρειάζεται ένα κόμμα οργανωμένο, με ξεκάθαρο στόχο την ανατροπή, όχι «συμμετοχή σε κυβερνήσεις» εντός του συστήματος.
Το κόμμα αυτό πρέπει να συνδέεται καθημερινά με τον λαό, να δρα μέσα σε κάθε μάχη, να ξεσκεπάζει τις αυταπάτες.
Χωρίς επαναστατική πρωτοπορία, το σύστημα αφομοιώνει και διαλύει κάθε ριζοσπαστισμό.
4. Ανυπακοή – Ρήξη – Ανατροπή
Όταν το κίνημα φτάσει σε τέτοιο επίπεδο που να αμφισβητεί έμπρακτα την εξουσία, τότε το ζήτημα μπαίνει ανοιχτά:
Ποιος έχει την εξουσία; Ο λαός ή το κεφάλαιο;
Σε τέτοια κρίσιμη φάση, χρειάζεται αποφασιστικότητα, πολιτική καθοδήγηση, μαζική δράση.
Δεν αλλάζει ο κόσμος με εκλογές και κυβερνήσεις «φιλολαϊκές» εντός του συστήματος. Αλλάζει με επανάσταση.
5. Κατάκτηση της εξουσίας και εργατική εξουσία
Το παλιό κράτος καταργείται και αντικαθίσταται από νέους θεσμούς εργατικής εξουσίας: λαϊκά συμβούλια, επιτροπές εργατών, άμεση συμμετοχή στη λήψη αποφάσεων.
Αυτή είναι η δικτατορία του προλεταριάτου: η εξουσία της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας ενάντια στην παλιά τάξη που αντιδρά.
Η εργατική εξουσία δεν είναι "αντιδημοκρατική" – είναι η μόνη πραγματική δημοκρατία για τη συντριπτική πλειοψηφία.

Κρίσιμοι Διάλογοι σε Κρίσιμες Εποχές #Στέργιος_Βασιλείου

Στέργιος Βασιλείου

Κρίσιμοι διάλογοι σε κρίσιμες εποχές
Σε μια ανάρτηση της Κανέλλας Μάλλη για τη μεγαλειώδη συγκέντρωση διαμαρτυρίας για το έγκλημα των Τεμπών, στις 26-1-2025,
Ξέρουμε ότι και παλιότερα είχαμε τεράστιες διαδηλώσεις αλλά το αποτέλεσμα δεν ήταν αυτό που ήθελε ο λαός. 

Ιδίως η πείρα από τις μάχες κατά των μνημονίων που κατέληγαν σε «θρίαμβο» του συστήματος μας κάνει προσεκτικούς στους ενθουσιασμούς ότι ο λαός μπορεί να νικήσει εύκολα. 

Εύκολα θα είναι μόνο όταν σύσσωμος ο λαός μπει σε μάχες ανατροπής του συστήματος, όχι σε μάχες διόρθωσης του συστήματος για την τήρηση των δικών του «αρχών» όπως πχ η δικαιοσύνη, η δημοκρατία, η ελευθερία. 

Το ακριβώς αντίθετο περιεχόμενο δίνουν τα αστικά κόμματα από τον λαό σε αυτές τις έννοιες. Δεν γίνεται όμως κατανοητό ή ο φόβος τις κάνει ανάστροφα κατανοητές.

Γιάννης Δαμίγος:
Ήταν πολύς ο κόσμος. Σημασία όμως έχει η ουσία, που πέρα από μπράβο κλπ, δεν έχει το αντίτιμο κάποιου αποτελέσματος! 

Δεν υπάρχει "διαχειριστής" του μηνύματος, καθώς δεν υπάρχει καν η στοιχειώδης αντιπολίτευση! Άρα κυβερνά μόνος χωρίς αντίπαλο και θα κυβερνά για πολύ καιρό προφανώς! Αυτά. Γεια χαρά.

Στέργιος Βασιλείου:
Ποιο μήνυμα και ποια πολιτική διαχείρισή του ρε Γιάννη σε ένα τοπίο που το 90% είναι αφοσιωμένο στην… «Ευρωπαϊκή Ιδέα», ζουν σε εποχή προετοιμασίας ιμπεριαλιστικού πολέμου και δεν κατάλαβαν τίποτα, κλείνουν τις «μάχες» τους, εκ του ασφαλούς, σε ένα περίκλειστο θέμα όπως τα Τέμπη, ελπίζουν ότι ένα κόμμα με αυτούς τους προσανατολισμούς της ΕΕ θα νικήσει τον Μητσοτάκη (!) και μετά θα έρθει η δικαιοσύνη, η δημοκρατία, η ευτυχία και η απαλλαγή από έναν κακό… αυταπάτες…
Μέχρι να αποδειχθεί και ο νικητής κακός…
Τα έχουμε δει ή διδαχθεί όλα από την αρχή της χιλιετίας, να μη πω και απ’ όλο τον 20ο αιώνα.
Ρίξε μια ματιά με τι ευκολία όλοι οι ευρωπαίοι πολιτικοί μιλάμε με λατρεία για τις αμυντικές δαπάνες δήθεν για την αυτονομία της Ευρώπης και τους αναλυτές - παπαγαλάκια να «κατανοούν» τον «καλό σκοπό» του Τραμ να καταβροχθίσει κράτη γιατί απειλείται ο… πολιτισμός της Δύσης από τη Ρωσία και την Κίνα, τους νέους παγκόσμιους θρήνους για την 7η Οκτωβρίου και τα θύματά του, την ώρα που χιλιάδες άταφοι νεκροί θα προστεθούν στις 50.000 νεκρών Παλαιστινίων, τις αγιοποιήσεις ισλαμιστών εγκληματιών, την ομαλή (εν πλήρη σιγή) καταβρόχθιση της άτυχης επαρχίας του ΝΑΤΟ που λέγεται Κύπρος … δες τον κόσμο γύρω και πες μου αυτοί που κατέβηκαν σήμερα τι ακριβώς καταλαβαίνουν;

Δεν είναι ώρα για ανάλυση του τι πρέπει να γίνει αλλά με τέτοια δεδομένα και με όνειρο να νικήσομε τον Μητσοτάκη στα Τέμπη πως να τους πεις ότι για να γυρίσει ο ήλιος θέλει δουλειά (και αίμα) πολλή; 

Θα σου φύγουν πριν τελειώσεις τη φράση.
Ξαναγυρίζουμε σε εποχές «τρύπας». Άσε άλλοι να βγάλουν το φίδι από την τρύπα, εμείς να νικήσουμε τον Μητσοτάκη θέλουμε - και κρύβονται στην τρύπα τους μόλις φωνάξει κάποιος: «ΑΠΕΡΓΙΑ»! Τρόμος μπροστά στον αντίπαλο που λέγεται κεφάλαιο!!!
Δυστυχώς πάλι κάποιοι λίγοι και απείθαρχοι θα είναι αυτοί που αναζητάς. Το ξέρεις, το έζησες, το έμαθες από την οικογενειακή ιστορία σου…

ΥΓ. 1 Ένα τεράστιο σοκ έζησε όλη η Δύση όταν κατέρρευσε η χρόνια προπαγάνδα περί αγριότητας, βασανιστηρίων, βιασμών και απάνθρωπης συμπεριφοράς της Χαμάς στις κρατούμενες που απελευθέρωσαν. Λύσσαξαν που οι Παλαιστίνιοι δεν είχαν την εικόνα αγριότητας που φιλοτεχνούσαν δυτικοί με τους Ισραηλινούς και κάθε παπαγαλάκι… κατάπιαν τη γλώσσα τους… λύσσαξαν που τις είδαν σώες και αβλαβείς και μάλιστα ψέλλισαν εντίμως ότι ζούσαν με τα παιδιά και τις οικογένειες Παλαιστινίων, έκαναν μαθήματα, έμαθαν και τη γλώσσα, είχαν ραδιόφωνα και μάθαιναν τα πάντα…. Κάτι που ούτε κατά διάνοια είχαν την τύχη να γευθούν Παλαιστίνιοι κρατούμενοι που βασανίζονται αγρίως και επί χρόνια στις φυλακές του Ισραήλ…

Υ.Γ.2 Και στον Λίβανο και στη Δυτική όχθη σφάζουν ακόμη ασύστολα οι κληρονόμοι της Περιούσιας Φυλής!
Τα λέω σε εσένα που τουλάχιστον θα τα ακούσεις. Γιατί παραπέρα…

Υ.Γ.3 Αν κάποιος με πει απαισιόδοξο να το πάρει πίσω. Είμαι πάντα αισιόδοξος γιατί ξέρω ότι κάθε εποχή γεννάει νέες γενιές πρωτοπορίας του λαού, αυτούς τους λίγους τολμηρούς και ανυπότακτους στην εξουσία του κεφαλαίου που πάλι θα σηκώσουν τη σημαία του αγώνα, όπως τόσες φορές, και θα μπορούν εν δυνάμει να γίνουν οι οδηγοί και οργανωτές του λαού για ανατροπή του καπιταλισμού και πραγματική Ελευθερία, Δημοκρατία, Δικαιοσύνη του λαού.


                         <<<<<<<<<<<<<<<<<>>>>>>>>>>>>>>>>>
Οξυγόνο
Από https://sfyrodrepano.blogspot.com/ 


Η προχτεσινή ημέρα ήταν οξυγόνο. Οξυγόνο ενάντια στην μπόχα της εξουσίας, την καθημερινή ασφυξία, τις αγκυλώσεις του καναπέ. 

Οξυγόνο που μόνο ο δρόμος μπορεί να προσφέρει -και ας είναι από άσφαλτο. 

Η αντίσταση, η μαζικότητα, τα καθαρά βλέμματα -κι ας θολώνουν λίγο από τη συγκίνηση. Και το κινηματικό παράδοξο να ρουφάς μπόλικο οξυγόνο μες στο μέγα πλήθος, μες στον συνωστισμό, ακόμα και στα χημικά που μας κέρασαν τα ΜΑΤ για το έθιμο. Γιατί, αν δε ρίξεις στο ψαχνό μες στα παστωμένα μπλοκ, που είναι πρακτικά χωρίς διέξοδο διαφυγής, ακινητοποιημένα στην πολυκοσμία, πότε θα το κάνεις;



Η πλατεία ήταν γεμάτη, με το νόημα που ’χει κάτι, κι ας μην είναι άμεσα αντιληπτό απ’ όλους. Μα η συγκέντρωση ανάβει και όλα είναι συνειδητά, πλην του Νιόνιου, που έβαλε νιονιό τελικά, αγάπησε την εξουσία που δεν μπορούσε να πολεμήσει και κατέγραψε την αγάπη του και στο βιβλίο που έβγαλε τις προάλλες. Που ’σαι νιότη που έδειχνες πως ήμουν κάποιος άλλος.

Πώς μετράς όμως τον όγκο μιας διαδήλωσης, αν δεν μπορείς να κάνεις βόλτες στην πλατεία, ανάμεσα στις μάζες με την πυκνή διάταξη; Ε = mc2, όπου Ε το ζητούμενο (δηλαδή η επανάσταση), Μ τα ΜΜΕ και ο χρόνος που αφιέρωσε η ΕΡΤ στο θέμα και «C» -όπως λέμε Cops- η εκτίμηση της αστυνομίας στο τετράγωνο. Αλλά υπάρχουν και πιο απλοί τρόποι.

Κάποιοι πήραν γενικά πλάνα από αεροφωτογραφίες και έκαναν απλούς υπολογισμούς που μας δίνουν μετριοπαθώς πάνω από 100 χιλιάδες κόσμο. Άλλοι έκαναν κάτι αντίστοιχο ρωτώντας το chat gpt, που έδωσε αντίστοιχο αριθμό, αλλά είναι κατώτερο από το κινέζικο DeepSeek. Κι άλλοι παίρνουν τον επίσημο αριθμό της αστυνομίας αλλά με συντελεστή προσομοίωσης στην πραγματική ζωή -πχ Χ5.

Υπάρχουν κι οι έμμεσες ενδείξεις. Τα μεγάφωνα δεν έφτασαν να καλύψουν όλο το μήκος της συγκέντρωσης. Τα κινητά είχαν μέτριο ως ανύπαρκτο σήμα, για να μπουν στο live streaming ή να τσεκάρει την παρουσία τους η ασφάλεια -για αυτό έπεσε τόσο έξω η υπηρεσία. Ενώ φεύγοντας, πήγαινες σημειωτόν κάνα 10λεπτο μέχρι να βρεις ξέφωτο, στο οποίο προλάβαινες: να απαντήσεις κατόπιν εορτής στα μηνύματα «πού είστε;» που έφταναν μια ώρα μετά. Να εκτιμήσεις αναδρομικά τους σφους που έχουν μάθει να διαλύονται συγκροτημένα -ενότητα και πάλη των αντιθέτων. Και προπαντός να χωνέψεις όσα είδες και έμοιαζαν κάπως με συμπυκνωμένη ιστορία. Που δεν την γράφουν οι παρέες (Νιόνιο), αλλά οργανωμένες συλλογικές (αντι)δράσεις.

Ακούς πως στη Σαλούγκα γέμισε όλη η Εγνατία και νιώθεις άπιστος Θωμάς που δεν πιστεύει αν δε/μέχρι να δει το σχετικό βίντεο που ξεπερνά κάθε προσδοκία. Λίγο πιο βόρεια ο Γουγου έκανε δηλώσεις μες στο σπιτάκι του Καραμάν Αλή και των ψηφομισθοφόρων του με τα ματωμένα χέρια, σε μια πόλη που έδειξε πως έχει και άλλη όψη, τη σωστή πλευρά της ιστορίας, και όχι μόνο τη σήψη που σατιρίζει ο Καπουτζίδης στη σειρά του.

Οξυγόνο από παντού, από νησιά και ορεινά, από κάθε γωνιά της χώρας και το εξωτερικό, σαν ηφαίστειο που ξυπνά και θα τους κάψει όλους -και οι καύσεις χρειάζονται μπόλικο οξυγόνο, εκτός από αγνώστου ταυτότητας υλικά στην αμαξοστοιχία.

Πρέπει να είχε λίγο κόσμο, ε; Συμφωνεί ακόμα και η ΕΛ.ΑΣ., αλλά με αυτήν ακριβώς τη διατύπωση: είχε λίγο κόσμο, ούτε 30 χιλιάδες, λιγότερους κι από το ντέρμπι στο Καραϊσκάκη, που βασικά έπρεπε να παίξει πιο ψηλά στις ειδήσεις της ΕΡΤ και να μπουν οι συγκεντρώσεις για τα Τέμπη μετά τα αθλητικά, τον κακό τους τον καιρό (του Τετράδη) και την ιερόδουλη μάνα τους που θα ιδιωτικοποιήσουν, αλλά με δικαιωματική αυτοδιάθεση του σώματός της.

Κάποια μέρα -δε θα αργήσει-, σε αυτούς τους (σιδηρο)δρόμους (της φωτιάς), σε μια άλλη κοινωνία, χωρίς τάξεις, κράτος και Μπαλούρδους, όπου θα ζούμε 200 χρόνια και θα ψάχνουμε πώς να αυξήσουμε το μέσο προσδόκιμο, θα τα θυμόμαστε όλα αυτά και θα γελάμε, και οι ανακοινώσεις της ΕΛ.ΑΣ. θα είναι πηγή γέλιου και μακροζωίας. Μέχρι τότε μόνο δάκρυα οργής, σφιγμένες γροθιές και ρυθμικές ιαχές: Δο-λο-φό-νοι, δο-λο-φό-νοι...

Το ενδιαφέρον είναι πως για το επιτελικό - κατασταλτικό κράτος ήταν απλώς μια μέρα στη δουλειά, όσο διακριτική -σαν κουκουλοφόρος- παρουσία και αν προσπάθησε πήρε εντολή να έχει. Κι οι συνήθεις ύποπτοι διαδηλωτές είναι υποψιασμένοι για αυτά, το ξύλο και την προπαγάνδα, το καρότο και το μαστίγιο, τη μαύρη ομερτά στις ειδήσεις, τις προβοκάτσιες των μαύρων, τον μαύρο καπνό (habemus Χρυσοχοΐδη), τα χημικά, τις απρόκλητες επιθέσεις για να διαλύσουν μια συγκέντρωση, τις επιθέσεις σε φωτορεπόρτερ και άμαχο πληθυσμό, τις γελοίες εκτιμήσεις της ΕΛΑΣ και όσους κάνουν το άσπρο - μαύρο. Τώρα όμως το είδαν κι άλλοι, άπειροι και νεοφώτιστοι, που βίωσαν πρώτη φορά πώς λειτουργεί το σύστημα σε τέτοιες περιπτώσεις.

Μέχρι και κάποια κανάλια είδαν το φως το αληθινό! Να βλέπεις στο MEGA τον Ευαγγελάτο στα κάγκελα με την κυβέρνηση και τη στάση της αστυνομίας... -αξία ανεκτίμητη! Άντε και ολόγραμμα με μολότοφ και κοντόξυλο, να ευχηθούμε Νίκο μου. Όλα έχουν όμως εξήγηση, αρκεί να ακολουθήσεις το χέρι που ταΐζει τα σκυλιά του, για να γαβγίζουν ή να κουνάν δουλικά την ουρά τους.

Εντάξει με την ποσότητα -τον όγκο, τον παλμό κτλ. Τι γίνεται όμως με την ποιότητα του κοινού; Ακολούθησε διαλεκτικά ή μήπως ήταν αντιστρόφως ανάλογα μεγέθη;

Η κοσμογεωγραφία θύμισε σε κάποιους τις πλατείες των Αγανακτισμένων -με την ειδοποιό διαφορά του ΠΑΜΕ. Άλλοι μπέρδεψαν τις εικόνες με τα συλλαλητήρια για τη Μακονία, ενώ άλλοι ξαναζούσαν νοερά περασμένα μεγαλεία του πρόσφατου παρελθόντος και τις αντιμνημονιακές δόξες της περασμένης δεκαετίας -δέκα χρόνια μετά την ΠΦΑ. Κάποιοι άλλοι έμειναν στην αμήχανη σιωπή του πλήθους, που έμοιαζε με βουβό πένθος, συγκίνηση και φόρος τιμής, όλα άκρως υποβλητικά και φορτισμένα, αλλά κάπως αναντίστοιχα με την περίσταση και τις απαιτήσεις.

Η αλήθεια είναι ότι μπορούσες να δεις κάθε καρυδιάς καρύδι. Από ανθυποσελέμπριτιζ κι influencers της κακιάς ώρας, που είδαν φως και μπήκαν για τα στόριζ και το ΟΑΚΑ experience, και από ανθρώπους που είχαν κατέβει στον δρόμο μόνο μετά από κάποιον τίτλο της ομάδας τους, μέχρι σωματεία, οργανώσεις και γνωστές φατσούλες, με διακριτικά ή απλή διακριτική παρουσία. Και από χύμα κόσμο, μέχρι ανώνυμους οργανωμένους, μπλοκ με κομματικά σημαιάκια, σταγονίδια του ΕΠΑΜ και το πανό της νεολαίας της «Νίκης»! (Πολλά έχουν δει τα μάτια μας, μα αυτό σου φέρνει τρόμο...)

Η αλήθεια είναι επίσης πως τα πιο δυνατά μηνύματα δε δίνονται πάντα με φωνές και συνθήματα. Το μυριόστομο «δολοφόνοι» δόνησε πολλές φορές το Σύνταγμα και τη Βουλή (στην μπασταρδοκρατία αυτή) αλλά οι πιο δυνατές στιγμές ήταν οι ομιλίες που τις άκουγαν όλοι ευλαβικά. Η έφηβη μαθήτρια που είπε πως δε χρειάζεται να είσαι συγγενής για να νιώσεις οργή και πόνο. Ο πατέρας που ευχήθηκε να γίνει το παιδί του και τα άλλα θύματα η σπίθα για να αλλάξει ο κόσμος, όπως τα παιδιά του Πολυτεχνείου πριν 50 χρόνια. Το θάρρος που βρήκε η κοπέλα που επέζησε από το δεύτερο βαγόνι, να βγει δυο χρόνια μετά το έγκλημα και να μιλήσει στα ελληνικά, τη νοηματική και τις ψυχές όλων, μες σε αναφιλητά -δικά της και όσων την άκουγαν. Μια πλατεία ολόκληρη να δακρύζει ή να ρουφά τη μύτη της (άτιμο συνάχι) ή να βγάζει ένα σκουπιδάκι απ’ το μάτι και να λυγίζει νοερά στα δύο, σαν κυπαρίσσια που υποκλίνονται. Μην καρτεράτε να ξεχάσουμε...
Ναι, πολλές ιστορικές στιγμές έχει βιώσει αυτή η πλατεία, αλλά αυτή μπαίνει δικαίως δίπλα στις μεγαλύτερες -και δεν το γράφω πάνω στη φόρτιση της στιγμής, λόγω της ημέρας.

Όσο για τα κενά, την ελλιπή οργάνωση και ό,τι άλλο μπορεί να ξενίζει κάποιους μυημένους, είναι λάθος να βλέπουμε μόνο τη μία όψη του νομίσματος. Και ό,τι θεωρούν κάποιοι μπαρουτοκαπνισμένοι κατάρα, μπορεί να είναι ευλογία, γιατί σημαίνει ότι δεν ήμασταν οι ίδιοι μεταξύ μας, ότι ο πολύς κόσμος ήρθε μάλλον πρώτη φορά, αφυπνισμένος (αλλά όχι woke) αλλά... «χωρίς καφέ» και με εμφανή τα σημάδια της χρόνιας νάρκης του. Και κάθε τι καινούριο, έχει εξ ορισμού και κάτι δροσερό, όσο αντιφατικό και αν είναι. Μπορεί να είναι άμαθοι, να μην ξέρουν τι είναι ο δρόμος και τα έθιμά του, τι κάνουμε, πότε φωνάζουμε, πότε φτιάχνουμε αλυσίδες, αλλά θα τα μάθει στην πορεία και στις πορείες, αρκεί να ξανάρθει -αυτό είναι το ζητούμενο.

Ως τότε το βασικό είναι να (ξανα)κατέβει στον δρόμο. Ελάτε όπως είστε, που έλεγε και μια μελετηρή ψυχή. Με όσα πιστεύετε και έχετε στο μυαλό σας. Κι αν κάποια από αυτά βρωμάνε την κυρίαρχη προπαγάνδα ή θεωρίες συνωμοσίας, ο μόνος τρόπος να τα αποβάλετε είναι στον δρόμο, όχι στον καναπέ μπροστά από μια οθόνη. Και δεν πρόκειται κανείς να κλείσει τη μύτη του με αποστροφή ή να σας κοιτάξει στα δόντια ή τάχα στα μάτια (σαν τον Μητσοτάκη). Μονάχα στο πρόσωπο, για να σας πει: μπράβο και να (μας) ξανάρθετε.

Αν πχ η Καρυστιανού έκανε παλιότερα μυστήριες αναρτήσεις, που τις έκαναν σημαία τα κυβερνητικά τρολ, ή αν είπε στο Σύνταγμα για την ελληνική ψυχή σε κάποια αποστροφή της, δε θα την κρίνουμε αυστηρά, ούτε από αυτό. Γιατί έχει απέναντι μια συμμορία καθάρματα, που βάζει μπροστά ένα σωρό τρολ και αποβράσματα, σαν τον Ψαριανό (μακάρι όλα τα μακάρι, Γρηγόρη), για να την στοχοποιήσουν δια αντιπροσώπων και να προχωρήσουν σε (μία ακόμα) δολοφονία χαρακτήρα. Αλλά αυτή πεισμώνει, επιμένει, βγαίνει μπροστά, ζητά δικαίωση, δικαιοσύνη, ενώ άλλοι στη θέση της θα είχαν λουφάξει, θα είχαν βουλιάξει στον πόνο τους, θα είχαν δειλιάσει μπροστά σε μεθόδους μαφίας.



Η ουσία είναι να δίνεις τρόπο στην οργή, αυτή είναι η πρώτη ύλη για την ελπίδα. Όλα τα άλλα θα τα βρούμε στον δρόμο, μαζί με το οξυγόνο που μας λείπει. Όλα είναι δρόμος...

Υγ: Ποια θα είναι αυτή η πορεία, η επόμενη ημέρα; Ίσως το δούμε σε επόμενη ανάρτηση, αλλά δεν παίρνω και όρκο.

Αριστοκρατία και ναζισμός

Γιώργος Μαργαρίτης:

Αριστοκρατία και ναζισμός

Στο in.gr αναρτήθηκε μια δημοσίευση της καλής δημοσιογράφου Έφης Αλεβίζου με αφορμή τα βιβλία του Τζόναθαν Πετρόπουλου και άλλων ερευνητών που φωτίζουν τις σχέσεις της ευρωπαϊκής αριστοκρατίας με το ναζιστικό καθεστώς.
Τα στοιχεία είναι πραγματικά ενδιαφέροντα και ενισχύουν την εικόνα της ευρύτερης ακτινοβολίας του ναζισμού στην αριστοκρατία και στην μεγαλοαστική τάξη της Ευρώπης.
Εκείνο που απουσιάζει από την ανάρτηση και από την αναφερόμενη βιβλιογραφία είναι η βαθιά σχέση του ναζισμού με την ρωσική αριστοκρατία που διασκορπίστηκε στην δυτική Ευρώπη μετά την Ρωσική Επανάσταση. Η Γερμανία υπήρξε το πλέον φιλόξενο κράτος όχι μόνο για τους "γαλαζοαίματους" φυγάδες αλλά και για τις ιδεολογίες που έφεραν μαζί τους.
Οι φυγάδες αριστοκράτες τοποθετήθηκαν σε σημαντικές θέσεις τόσο του ναζιστικού κόμματος όσο και του γερμανικού κράτους - ιδιαίτερα στο υπουργείο εξωτερικών του Ράϊχ. Υπήρξε εποχή όπου στο τελευταίο μιλούσαν τόσο ρώσικα όσο και γερμανικά.
Από τις ιδέες που μετέφεραν μαζί τους οι "γαλαζοαίματοι" οι πλέον δυναμικές -που τις υιοθέτησε και τις καλλιέργησε το ναζιστικό κόμμα- ήταν ο αντικομμουνισμός και ο αντισημιτισμός. Ενίοτε τα δύο αυτά συμπλέκονταν ώστε να αποτελέσουν ένα και το αυτό ιδεολόγημα (Ο κομμουνισμός ως συνωμοσία του Σιωνισμού). Σε τελευταία ανάλυση τα "Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών" ήταν δημιούργημα των τσαρικών υπηρεσιών.
Μην φανταστούμε δε ότι αυτά συνέβαιναν μόνο στην Γερμανία. Ενδιαφέρουσα η επιρροή παρόμοιων ιδεών και στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου, λόγου χάρη......
https://www.in.gr/.../avoli-alitheia-tou-erota-ton.../


Η άβολη αλήθεια του έρωτα των απανταχού royal με τον Χίτλερ – Στέμμα και Τρίτο Ράιχ

Από τον Εδουάρδο, δούκα του Ουίνδσορ και τη Γουόλις Σίμπσον μέχρι την πριγκίπισσα Μαφάλντα της Ιταλίας, πολλοί βασιλικοί οίκοι κουβαλούν με τη συνεργασία της οικογένειάς τους με τους Ναζί και τον Χίτλερ.

Επιμέλεια Έφη Αλεβίζου

Ήταν η συζήτηση του δυτικού κόσμου. Στις 22 Οκτωβρίου 1937, ο Εδουάρδος, δούκας του Ουίνδσορ, που είχε παραιτηθεί από βασιλιάς Εδουάρδος Η’ του Ηνωμένου Βασιλείου λιγότερο από ένα χρόνο νωρίτερα, πέρασε μια ώρα σε κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Αδόλφο Χίτλερ στο κρησφύγετο του στην κορυφή του βουνού στις Βαυαρικές Άλπεις.

«Εκτός από κάποια λόγια εκτίμησης για τα μέτρα που ελήφθησαν στη Γερμανία στον τομέα της κοινωνικής πρόνοιας, ο δούκας δεν συζήτησε πολιτικά θέματα», θυμήθηκε ο διερμηνέας Paul Schmidt.

«Ήταν ειλικρινής και φιλικός με τον Χίτλερ και επέδειξε την κοινωνική γοητεία για την οποία είναι γνωστός σε όλο τον κόσμο».

Ο άκαμπτος ναζιστικός χαιρετισμός

Αλλά τα προσεκτικά λόγια του Ουίνδσορ δεν είχαν σχεδόν καμία σημασία. Μετά τη συνάντηση, ο Χίτλερ ήπιε τσάι με τον πάλαι ποτέ δούκα και την αμερικανικής καταγωγής σύζυγό του, Γουόλις Σίμπσον, δούκισσα του Ουίνδσορ.

Καθώς οι ναζιστές εικονολήπτες έκαναν κλικ, το τρίο χαμογελούσε ο ένας στον άλλον σαν παλιοί φίλοι.

«Ο Χίτλερ πήρε και τα δύο χέρια τους στα χέρια του λέγοντας ένα μακρύ αντίο», θυμάται ένας δημοσιογράφος, «μετά σκλήρυνε σε έναν άκαμπτο ναζιστικό χαιρετισμό που ο δούκας ανταπέδωσε».

Ο Ουίνδσορ φάνηκε να φεύγει με βαθύ σεβασμό τόσο για τη Γερμανία όσο και για τον ηγέτη του Τρίτου Ράιχ.
Ο Δούκας και η Δούκισσα του Ουίνδσορ δεν ήταν οι μόνοι βασιλείς και πρώην βασιλείς που θα έλκονταν από το ναζιστικό κόμμα κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του 1930 και του ’40

«Μαζί του θα είχαμε συνάψει μια συμμαχία»

«Έχω ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο και η ανατροφή μου με έχει εξοικειώσει με τα μεγάλα επιτεύγματα της ανθρωπότητας, αλλά αυτό που είδα στη Γερμανία, είχα πιστέψει μέχρι τώρα ότι ήταν αδύνατο»,

 αναφώνησε ο δούκας, σύμφωνα με το βιβλίο «Η σκανδαλώδης εξορία του δούκα και της δούκισσας του Ουίνδσορ» από τον Andrew Lownie.

«Δεν μπορεί να το συλλάβει κανείς και είναι ένα θαύμα- μπορεί κανείς να αρχίσει να το καταλαβαίνει μόνο όταν συνειδητοποιήσει ότι πίσω από όλα αυτά κρύβεται ένας άνθρωπος και μια θέληση».

Τον Χίλτερ τον έπιασε μια έντονη απογοήτευση για αυτό που θα μπορούσε να είχε γίνει. «Είναι κρίμα που δεν είναι πια βασιλιάς», έγραψε ο υπουργός προπαγάνδας των Ναζί, ο Γιόζεφ Γκέμπελς για τον δούκα.

«Μαζί του θα είχαμε συνάψει μια συμμαχία».

Ναζιστές ή ενθουσιώδεις συμπαθούντες

Αυτό το εβδομαδιαίο ταξίδι στη Γερμανία θα στοίχειωνε τους Ουίνδσορ για το υπόλοιπο της μακράς, άσκοπης και χωρίς αρχές ζωής τους.
Η επίσκεψη αποτέλεσε επιτυχία για τη ναζιστική μηχανή προπαγάνδας και ικανοποίησε την κοντόφθαλμη ανάγκη των Ουίνδσορ να γιορτάσουν με μεγαλοπρεπές βασιλικό στυλ.

«Το ζευγάρι ήταν εύκολη λεία για κάποιον που θα τους έδειχνε την προσοχή και τον σεβασμό που ποθούσαν», γράφει ο Alexander Larman στο βιβλίο «The Windsors at War: The King, His Brother, and a Family Divided».

Ο Δούκας και η Δούκισσα του Ουίνδσορ δεν ήταν οι μόνοι βασιλείς και πρώην βασιλείς που θα έλκονταν από το ναζιστικό κόμμα κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του 1930 και του ’40.
Χαμένοι σε έναν νέο κόσμο που ελάχιστα νοιαζόταν για την καταγωγή τους και τα προνόμια των γενεών τους, οι Ναζί αντιπροσώπευαν έναν τρόπο να ξανακερδίσουν την εγγύτητα στην εξουσία και τον σεβασμό, που για τους βασιλείς και τους αριστοκράτες είχαν διαλυθεί σε μεγάλο βαθμό μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ορισμένα μέλη βασιλικών οίκων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Δανίας και της Αγγλίας, θα γίνονταν ναζιστές ή ενθουσιώδεις συμπαθούντες.
Ενώ οι Ναζί φλέρταραν επιμόνως την πρώην ελίτ της Γερμανίας (κουνώντας συνεχώς το καρότο της μοναρχικής αποκατάστασης) για να νομιμοποιηθούν, οι πρίγκιπες γιορτάζονταν και πάλι σε πάρτι και χορούς

Ο πρίγκιπας της Ουαλίας Εδουάρδος μιλώντας σε μια ομάδα ανδρών στο Christchurch. Φωτογραφήθηκε από άγνωστο φωτογράφο μεταξύ 13 και 17 Μαΐου 1920

270 μέλη γερμανικών πριγκιπικών οίκων εντάχθηκαν στο ναζιστικό κόμμα

Ακόμη και μέλη της δυναστείας των Χοεντσόλερν, η οποία είχε εκδιωχθεί από την εξουσία από τη γερμανική επανάσταση το 1918, θα γίνονταν μέρος της ναζιστικής μηχανής.
Μεταξύ αυτών ήταν και ο Γερμανός πρίγκιπας Αύγουστος Βίλχελμ, γιος του εκθρονισμένου αυτοκράτορα Βίλχελμ Β’, ο οποίος είχε το περιπαικτικό παρατσούκλι «το μικρό καφέ πουκάμισο».
Στο βιβλίο «Οι βασιλείς και το Ράιχ», ο Τζόναθαν Πετρόπουλος περιγράφει την άνοδο του Αύγουστου στις τάξεις των Ναζί. 

Τελικά έγινε δημοφιλής ομιλητής σε συγκεντρώσεις, καθώς και μέλος του γερμανικού Ράιχσταγκ και του πρωσικού Κρατικού Συμβουλίου.
Τα κατάφερε όλα αυτά παρά το γεγονός ότι ο πατέρας του, ο πρώην βασιλιάς Βίλχελμ Β’, «θεωρούσε τον Χίτλερ ανόητο». 

Αλλά και ο πρώην αυτοκράτορας δεχόταν οικονομικά ανταλλάγματα από το γερμανικό κράτος και δεν έκανε τίποτα για να σταματήσει την άνοδο του Χίτλερ.
Οι αριθμοί είναι συγκλονιστικοί. 

Στο βιβλίο «Οι βασιλείς και το Ράιχ», ο Πετρόπουλος υπολόγισε ότι περίπου 270 μέλη γερμανικών πριγκιπικών οίκων μόνο εντάχθηκαν στο ναζιστικό κόμμα. Αυτοί οι μικροί πριγκιπικοί οίκοι είχαν στερηθεί την εξουσία τους μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και μέρος της γης τους είχε δημευθεί.
Νιώθοντας διωγμένοι από τις προοδευτικές ομάδες, χωρίς πλέον να τους εξασφαλίζεται η ανέλιξη στο στρατό και την κυβέρνηση, δελεάστηκαν από την υπόσχεση των Ναζί για «νόμο και τάξη» και επιστροφή σε ένα εξιδανικευμένο «παραδοσιακό» γερμανικό παρελθόν.

Ολόκληροι πριγκιπικοί οίκοι θα έδιναν τη ζωή τους στο Τρίτο Ράιχ

Πολλοί από αυτούς τους ανήλικους βασιλείς ήταν επίσης επαγγελματικά αποτυχημένοι πριν ανακαλύψουν το Εθνικοσοσιαλιστικό Κόμμα. 

Ο Πετρόπουλος σημειώνει τον κληρονομικό πρίγκιπα Ερνστ του Λίππε ως πιθανώς τον πρώτο πρίγκιπα που έγινε ναζιστής με κάρτα, το 1928.
Αργότερα έγινε υψηλόβαθμο μέλος του διαβόητου κεντρικού γραφείου των SS για τη φυλή και τον εποικισμό.
Ολόκληροι πριγκιπικοί οίκοι θα έδιναν τη ζωή τους στο Τρίτο Ράιχ.

 Καμιά οικογένεια δεν αποτέλεσε μεγαλύτερο παράδειγμα από τα δισέγγονα της βασίλισσας Βικτωρίας, τους αδελφούς Έσσε: Ο πρίγκιπας Φίλιππος, ο πρίγκιπας Κρίστοφ, ο πρίγκιπας Βόλφγκανγκ και ο πρίγκιπας Ριχάρδος.
Σύμφωνα με τον Πετρόπουλο, ο πρίγκιπας Φίλιππος μετατράπηκε από έναν αμφιφυλόφιλο ερασιτέχνη που σχεδίαζε αριστοκρατικούς εσωτερικούς χώρους σε ένα μέλος του κόμματος που κατείχε θέσεις για τις οποίες μπορεί να μην είχε τα προσόντα, συμπεριλαμβανομένου του κυβερνήτη της επαρχίας του Έσσης-Νασάου.

Λόγω του γάμου του με την πριγκίπισσα Μαφάλντα, κόρη του βασιλιά Βίκτωρα Εμμανουήλ Γ’ της Ιταλίας, έγινε επίσης ο σύνδεσμος του Χίτλερ με τον Μπενίτο Μουσολίνι και την ιταλική βασιλική οικογένεια, καθώς και ένα σημαντικό πρόσωπο για την εξομάλυνση του ναζιστικού κόμματος για τους απλούς Γερμανούς.

«Οι πρίγκιπες συνεταιρίστηκαν από τους ναζιστές ηγέτες και εντάχθηκαν σε αυτή τη νέα υψηλή κοινωνία: ένα αμάλγαμα της παραδοσιακής ελίτ και των νέων ανθρώπων», σημειώνει ο Πετρόπουλος

Το βιβλίο του Τζόναθαν Πετρόπουλου

Πόλος έλξης για ανασφαλείς, φιλόδοξους άνδρες

Ο αδελφός του Κρίστοφ, παντρεμένος με την πριγκίπισσα Σοφία της Ελλάδας και της Δανίας (τη μεγαλύτερη αδελφή του πρίγκιπα Φίλιππου, του Δούκα του Εδιμβούργου, συζύγου της βασίλισσας Ελισάβετ Β’), έγινε υψηλόβαθμο μέλος των SS και κορυφαίο στέλεχος των μυστικών υπηρεσιών στο Υπουργείο Αεροπορίας του Ράιχ.
Η έμφαση του Τρίτου Ράιχ στον παραδοσιακό ανδρισμό ήταν πόλος έλξης για ανασφαλείς, φιλόδοξους άνδρες όπως ο Φίλιππος και ο Κρίστοφ.

«Η σύνδεση του εθνικοσοσιαλισμού με τον αθλητισμό, την περιπέτεια και τη νεωτερικότητα αποδείχθηκε σημαντική για να αποσπάσει την υποστήριξή τους», γράφει ο Πετρόπουλος.

Έδωσε επίσης στους ευγενείς, των οποίων η γοητευτική φήμη είχε αντικατασταθεί από τους φιλελεύθερους, νεόκοπους ηθοποιούς και καλλιτέχνες, την ευκαιρία να τους σέβονται, να τους υπολογίζουν και να τους ζηλεύουν για την εγγύτητά τους στην εξουσία.

Ενώ οι Ναζί φλέρταραν επιμόνως την πρώην ελίτ της Γερμανίας (κουνώντας συνεχώς το καρότο της μοναρχικής αποκατάστασης) για να νομιμοποιηθούν, οι πρίγκιπες γιορτάζονταν και πάλι σε πάρτι και χορούς.

«Οι πρίγκιπες συνεταιρίστηκαν από τους ναζιστές ηγέτες και εντάχθηκαν σε αυτή τη νέα υψηλή κοινωνία: ένα αμάλγαμα της παραδοσιακής ελίτ και των νέων ανθρώπων», σημειώνει ο Πετρόπουλος.

«Αυτή η γοητευτική σκηνή συνέβαλε στο να δοθεί το όμορφο πρόσωπο του Τρίτου Ράιχ».

Δεν είχε διαβάσει ποτέ το μανιφέστο του Χίτλερ, Mein Kampf

Βασιλικές και αριστοκρατικές γυναίκες έλκονταν επίσης από τον ισχυρό άνδρα των Ναζί. Σύμφωνα με τον Πετρόπουλο, ηγετικά στελέχη της κοινωνίας, όπως η Έλσα Μπρούκμαν (κατά κόσμον πριγκίπισσα Καντακουζέν της Ρουμανίας), έβλεπαν τον Χίτλερ ως «προστατευόμενό» τους, ενθαρρύνοντάς τον να επενδύσει σε ακριβά βραδινά ρούχα και να επαναπροσδιορίσει την ατημέλητη εμφάνισή του.
Αυτή η επιφανειακή, επιπόλαιη εστίαση στην εικόνα και στη φανφάρα που δημιούργησαν οι Ναζί σήμαινε ότι πολλοί βασιλείς που υποστήριξαν τον Χίτλερ γνώριζαν στην πραγματικότητα πολύ λίγα για τις φρικτές πεποιθήσεις του ή έκλειναν εσκεμμένα τα μάτια στις φρικαλεότητες του καθεστώτος.

Ο Πετρόπουλος σημειώνει ότι, κατά τη διάρκεια της δίκης «αποναζιστικοποίησής του» μετά τον πόλεμο, ο πρίγκιπας Φίλιππος της Έσσης θα παραδεχτεί ότι δεν είχε διαβάσει ποτέ το μανιφέστο του Χίτλερ, Mein Kampf (Ο Αγών Μου).

Ένας «σνομπ και κοινωνικός αναρριχητής»

Στο Λονδίνο, οι Ναζί άσκησαν πλήρη πίεση, εκμεταλλευόμενοι το γεγονός ότι η αγγλική ελίτ (συμπεριλαμβανομένης της βασιλικής οικογένειας) είχε ισχυρούς οικογενειακούς δεσμούς με τη Γερμανία.
Έστειλαν απεσταλμένους όπως ο βρετανός βασιλικός εξάδελφος πρίγκιπας Ludwig von Hessen-Darmstadt και η δόλια γοητευτική πριγκίπισσα Stephanie von Hohenlohe, στενή φίλη του Χίτλερ, στα σαλόνια της οποίας σύχναζαν ο Edward, πρίγκιπας της Ουαλίας, ο αδελφός του George, δούκας του Kent, και η Γουάλις Σίμπσον και ο τότε σύζυγός της, Έρνεστ.

«Στο εξωτερικό, οι Γερμανοί βασιλείς, με το γεγονός και μόνο ότι τόσοι πολλοί προσχώρησαν στο ναζιστικό κόμμα, καθησύχασαν τους δύσπιστους Ευρωπαίους ηγεμόνες -και βασιλείς- ότι η κατάσταση στην Πατρίδα ήταν σε μεγάλο βαθμό συνηθισμένη», γράφει ο Andrew Morton στο «The Royals, the Nazis, and the Biggest Cover-Up in History».

Ένας από τους πιο πειστικούς πράκτορες του Χίτλερ στην Αγγλία ήταν ο διπλωμάτης Γιόαχιμ φον Ρίμπεντροπ, ένας «σνομπ και κοινωνικός αναρριχητής» που φλέρταρε επιμελώς όσους βρίσκονταν σε θέσεις εξουσίας.
Αποπλάνησε με επιτυχία την Γουάλις -που τότε ήταν ερωμένη του Εδουάρδου, πρίγκιπα της Ουαλίας- με απροκάλυπτες κολακείες, οι οποίες περιλάμβαναν την αποστολή 17 γαρύφαλλων κάθε πρωί στο διαμέρισμά της.

Η Γουάλις Σίμπσον και ο Εδουάρδος επισκέπτονται τους Ναζί στη Γερμανία, 1937

«Φορούσε ένα γερμανικό κράνος και έκανε βόλτες με χήνες στο σαλόνι»

Αν και πολλοί κατηγόρησαν την Γουάλις για τις φασιστικές συμπάθειες του πρίγκιπα της Ουαλίας, ο πρίγκιπας στην πραγματικότητα περιβαλλόταν από λάτρεις των ναζί.
Έντονα αντικομμουνιστής, γοητεύτηκε από τη μεγαλοπρέπεια και τις τελετές της ναζιστικής Γερμανίας.
Ένα βράδυ, ένας φιλοξενούμενος στο διαμέρισμα της Γουάλις ανέφερε ότι ο πρίγκιπας «φορούσε ένα γερμανικό κράνος και έκανε βόλτες με χήνες στο σαλόνι, για ποιο λόγο που δεν μπορώ να φανταστώ».
Στα μέσα της δεκαετίας του 1930, ο φασισμός είχε γίνει ευρέως φυσιολογικός στην Αγγλία, και μάλιστα εορταζόταν ανοιχτά και αποτελούσε μέρος της λαϊκής κουλτούρας.
Το 2015, η εφημερίδα The Sun δημοσίευσε ένα βίντεο με τον Εδουάρδο Η’ (πρίγκιπα της Ουαλίας την εποχή που γυρίστηκε το βίντεο) να ενθαρρύνει τις ανιψιές του, την πριγκίπισσα Ελισάβετ και την πριγκίπισσα Μαργαρίτα, να κάνουν ναζιστικό χαιρετισμό.

Δεν θα με εξέπληττε αν στόχευε να γίνει ένας ήπιος δικτάτορας»

Ο Εδουάρδος, και άλλοι βασιλείς, ίσως θαύμαζαν τις τακτικές του Χίτλερ ως ισχυρού άνδρα περισσότερο από όσο ήθελαν να παραδεχτούν.

Κατά τη διάρκεια της σύντομης βασιλείας του βασιλιά Εδουάρδου Η’, ο συντηρητικός βουλευτής Χένρι Τσάνον φέρεται να έγραψε στο ημερολόγιό του ότι ο βασιλιάς «ακολουθούσε τον δρόμο του δικτάτορα και είναι φιλογερμανός, κατά της Ρωσίας και κατά της υπερβολικά αδέξιας δημοκρατίας. Δεν θα με εξέπληττε αν στόχευε να γίνει ένας ήπιος δικτάτορας -ένα αρκετά δύσκολο έργο για έναν Άγγλο βασιλιά».

Προς μεγάλη απογοήτευση του Χίτλερ, ο Εδουάρδος ανακοίνωσε την παραίτησή του στις 11 Δεκεμβρίου 1936, για να παντρευτεί τη Γουόλις Σίμπσον.
Συνεχίζοντας το αποδεδειγμένο ιστορικό της κακής κρίσης τους, το ζευγάρι δέχτηκε την προσφορά του αμφιλεγόμενου βιομηχανικού εκατομμυριούχου Charles Bedaux να παντρευτούν στο Chateau de Cande, το κτήμα του στη Γαλλία.
Ο Bedaux ήταν αυτός που πρότεινε στο ζευγάρι να ταξιδέψει στη Γερμανία, ώστε ο δούκας να επιθεωρήσει τις συνθήκες εργασίας των εργατών, ένα υποτιθέμενο φιλανθρωπικό πάθος του.

Ο Πετρόπουλος περιγράφει την άφιξη των Ουίνδσορ στη Γερμανία, όπου έγιναν δεκτοί με κραυγές «Heil Edward», που φωνάζονταν πάνω από τους ήχους του «God save the King»

Εναλλασσόμενες σημαίες, το Union Jack και η ναζιστική σβάστικα

Μετά το γάμο τους, σχεδίασαν ένα ταξίδι στη Γερμανία. Ο Εδουάρδος είχε προειδοποιηθεί από τους Βρετανούς αξιωματούχους να μην πάει, αλλά ήταν πρόθυμος να δείξει στη γυναίκα του τι σημαίνει πραγματική βασιλική υποδοχή και ενθουσιάστηκε που η Γουάλις θα παρουσιαζόταν ως «Η Βασιλική Υψηλότητά της».

Ο Πετρόπουλος περιγράφει την άφιξη των Ουίνδσορ στη Γερμανία, όπου έγιναν δεκτοί με κραυγές «Heil Edward», που φωνάζονταν πάνω από τους ήχους του «God save the King». Ο σταθμός ήταν στρωμένος με εναλλασσόμενες σημαίες, το Union Jack και τη ναζιστική σβάστικα.
Η ξενάγηση ήταν ένας ανεμοστρόβιλος από επισκέψεις σε εργοστάσια, συγκροτήματα κατοικιών και κοινωνικές εκδηλώσεις στις οποίες συμμετείχε η ναζιστική ελίτ, όπως ο Ρούντολφ Ες, ο Γιόζεφ Γκέμπελς και ο Χέρμαν Γκέρινγκ, οι σύζυγοι των οποίων υποκλίνονταν δουλοπρεπώς στη δούκισσα.
Παρόλο που ο δούκας ήταν αρκετά συνειδητοποιημένος ώστε να γνωρίζει ότι τον παρουσίαζαν σαν «τρόπαιο σε έκθεση», εξακολουθούσε να εντυπωσιάζεται από όσα έβλεπε.
Η πολύ σημαντική συνάντηση με τον Χίτλερ πραγματοποιήθηκε την τελευταία ημέρα της περιοδείας του ζευγαριού, την οποία η δούκισσα θυμήθηκε στα απομνημονεύματά της με τίτλο «Η καρδιά έχει τους λόγους της»:

«Δεν μπορούσα να πάρω τα μάτια μου από τον Χίτλερ…. Το πρόσωπό του είχε μια παχιά ωχρότητα και κάτω από το μουστάκι του τα χείλη του ήταν σφιγμένα σε ένα είδος χαρούμενης γκριμάτσας. Ωστόσο, από κοντά σου έδινε την αίσθηση μεγάλης εσωτερικής δύναμης…. Τα μάτια του ήταν πραγματικά εξαιρετικά -έντονα, ακοίμητα, μαγνητικά».

 Ο χαλαρός και μεθυσμένος δούκας

Αν και η επίσκεψη, σημειώνει ο Larman, ήταν ένα «προπαγανδιστικό πραξικόπημα» για τον Χίτλερ, είχε άμεσες επιπτώσεις για τους Ουίνδσορ.
Έλαβαν τόσο πολύ κακή δημοσιότητα που μια προγραμματισμένη περιοδεία στην Αμερική έπρεπε να ακυρωθεί.
Το ζεύγος κατέφυγε τελικά στην Πορτογαλία, όπου ζούσε υπό τον διαρκή φόβο της απαγωγής τους από τους Ναζί ως εγγύηση και την πιθανότητα να εγκατασταθούν σε έναν θρόνο μαριονέτας στην Αγγλία. Εκεί, ήταν περικυκλωμένοι από πράκτορες των Ναζί που ενθάρρυναν τον χαλαρό και μεθυσμένο δούκα να κακολογεί την οικογένεια και τη χώρα του.
Ο δούκας πίστευε ακράδαντα ότι θα μπορούσε να αποτρέψει έναν πόλεμο μέσω της διπλωματίας. Πριν κηρυχθεί ο πόλεμος μεταξύ του Ηνωμένου Βασιλείου και της Γερμανίας το 1939, έστειλε στον Χίτλερ ένα τηλεγράφημα, με το οποίο τον παρακαλούσε να βρει μια ειρηνική λύση.
Στην Αγγλία, ο Ουίνστον Τσόρτσιλ αποφάσισε ότι τα φιλοναζιστικά αισθήματα των Ουίνδσορ ήταν επικίνδυνα. Τελικά έπεισε τον απρόθυμο δούκα να δεχτεί τη διακυβέρνηση στις μακρινές Μπαχάμες. Οι δύστροποι Ουίνδσορ, με τη φήμη τους μόνιμα σπιλωμένη, απέπλευσαν για το Νασάου το καλοκαίρι του 1940.

To καρφί στο φέρετρο μπήκε το 1944, όταν η συνωμοσία της 20ής Ιουλίου για τη δολοφονία του Χίτλερ απέτυχε. Αρκετοί πρίγκιπες θεωρήθηκαν ύποπτοι για ανάμειξη, και τελικά ένας μεγάλος αριθμός αριστοκρατικών ανδρών, γυναικών και παιδιών ρίχτηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης

Αν κάνεις συμφωνία με τον διάβολο, στο τέλος καίγεσαι

Οι Ουίνδσορ θα τη γλίτωναν εύκολα σε σύγκριση με άλλους βασιλικούς που είχαν εμπλακεί με το Τρίτο Ράιχ. Καθώς ο πόλεμος προχωρούσε, έμαθαν μια σκληρή αλήθεια: Αν κάνεις συμφωνία με τον διάβολο, στο τέλος καίγεσαι.
Μέχρι το 1940, οι Ναζί και οι ευγενείς γίνονταν επιφυλακτικοί και δύσπιστοι μεταξύ τους, καθώς ο Χίτλερ ζήλευε όλο και περισσότερο τη δημοτικότητά τους και ήταν επιφυλακτικός για τα κίνητρά τους.

«Εδώ και δύο χρόνια έχουν ανοίξει τα μάτια μου», έγραψε το 1943 η σύζυγος του πρίγκιπα Κρίστοφ, η Σόφι. «Μπορείτε να φανταστείτε τι συναισθήματα έχει κανείς τώρα για αυτούς τους εγκληματίες».

Αλλά ήταν πολύ αργά. Το καρφί στο φέρετρο μπήκε το 1944, όταν η συνωμοσία της 20ής Ιουλίου για τη δολοφονία του Χίτλερ απέτυχε.
Αρκετοί πρίγκιπες θεωρήθηκαν ύποπτοι για ανάμειξη, και τελικά ένας μεγάλος αριθμός αριστοκρατικών ανδρών, γυναικών και παιδιών ρίχτηκαν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, συμπεριλαμβανομένης της αντιναζιστικής πριγκίπισσας Αντωνίας του Λουξεμβούργου και των παιδιών της.

Η πιο «πονηρή σκύλα»

Το 1943, ο πρίγκιπας Κρίστοφ της Έσσης πέθανε σε ένα μυστηριώδες αεροπορικό δυστύχημα. Ο πρίγκιπας Φίλιππος της Έσσης βρέθηκε τελικά στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Φλόσενμπουργκ αφού συνελήφθη, σύμφωνα με τον ίδιο, «λόγω της υποψίας για συνεργασία της ιταλικής βασιλικής οικογένειας με την ανατροπή του Μουσολίνι».

Ο Πετρόπουλος αναφέρει ότι ο Φίλιππος «πίστευε πάντα ότι κανείς δεν μπορεί να μπει σε στρατόπεδο συγκέντρωσης χωρίς σοβαρό λόγο. Εγώ, όμως, κλείστηκα μέσα χωρίς να δοθεί κανένας λόγος».
Ακόμη χειρότερη ήταν η μοίρα της συζύγου του, της πριγκίπισσας Μαλφάδα (την οποία ο Χίτλερ φέρεται να αποκάλεσε «την πιο πονηρή σκύλα»). Συνελήφθη και στάλθηκε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης Μπούχενβαλντ, όπου επικεφαλής του στρατοπέδου ήταν ο πρίγκιπας του Βάλντεκ, μακρινός συγγενής του συζύγου της.
Στις 24 Αυγούστου 1944, η πριγκίπισσα υπέστη σοβαρά εγκαύματα όταν το στρατόπεδο βομβαρδίστηκε από τις συμμαχικές δυνάμεις. Το χέρι της ακρωτηριάστηκε σε μια αποτυχημένη χειρουργική επέμβαση και πέθανε από απώλεια αίματος λίγες μέρες αργότερα.
Πολλοί βασιλικοί συνεργάτες θα συλλαμβάνονταν και θα δικάζονταν από τους Συμμάχους μετά τον πόλεμο.
Μέχρι σήμερα, οι βασιλικοί οίκοι εξακολουθούν να παλεύουν με το βάθος της συνεργασίας των οικογενειών τους με τους Ναζί, καθώς ο φασισμός προσπαθεί να σαγηνεύσει και πάλι τον δυτικό κόσμο.

*Με στοιχεία από vanityfair.com | Αρχική Φωτό: Οκτώβριος 1937, ο Δούκας και η Δούκισσα του Ουίνδσορ επισκέπτονται τη Γερμανία και συναντούν τον Αδόλφο Χίτλερ στο καταφύγιό του στο Obersalzberg / Photo: Public Domain

Μ Δημάδη, Η Αθανασιαδου, Ι Μπιμπα, Κ Χρηστου, Λ Καραγιάννη, Ε Βαλιανου, Δ Κουμπάκη, Α Νικολετοπούλου, Η Κωνσταντοπούλου, Η Αποστόλου, Ν Χωμενιδου, Α Μαύρου...

 

Μαρία Δημάδη, Ηβη Αθανασιαδου, Ιουλία Μπιμπα, Καλλιόπη Μάρα Χρηστου, Λέλα Καραγιάννη, Ελένη Βαλιανου, Διαμάντω Κουμπάκη, Ακριβή Νικολετοπούλου, Ηρώ Κωνσταντοπούλου, Ηλέκτρα Αποστόλου, Νίκη Χωμενιδου, Αθήνα Μαύρου...

Από: ΒΑΣΙΛΗΣ ΛΑΜΠΟΓΛΟΥ

Τώρα που καταλαγιάζει ο "αχός" της μέρας.
Τώρα που ο κόσμος όλο και μαθαίνει πως μονο "ΟΧΙ" δεν είπε ο Μεταξάς
(οι Δαβάκης,Κατσιμήτρος, Παπάγος, Γκράτσι,ο ίδιος στο ημερολόγιο του...το βεβαιώνουν).
Τώρα θαρρώ είναι ώρα να κοινωνήσουμε ένα ξεχωριστό και "επιλησμονιο" "Θήλειο Όχι".
Που 1360 μέρες κοντά -όσες και της Γερμανικής Κατοχής- κάποιες ψυχές δεν σταμάτησαν να το φωνάζουν και να το ζούν μέσα απο κρατητήρια, χώρους βασανισμού,μπροστά σε τοίχους εκτέλεσης αλλά και στη συνέχεια σε Μακρόνησο, Τρίκερι ,Γυναικείες Φυλακές Αβέρωφ,Φυλακες Γεντί Κουλέ και όπου αλλού η ψυχή τους δεν λογάριασε
"κατοχή "...κάθε είδους .
"ΟΧΙ "
Για κάποιες από αυτές,εχουμε ματαπεί σε τούτο το κονάκι,για άλλες οχι...
Ξανά θυμόμαστε τον διαλόγο της Ηλέκτρας με τους βασανιστές της στη Γκεστάπο:
-Πως λέγεσαι;
-Ελληνίδα...
Ξανά σκύβουμε το κεφάλι στις τρεις περηφανες ΕΠΟΝίτισσες που έπεσαν στις 22 Ιουλίου 1943 στη μεγάλη διαδήλωση εναντίον της παραχώρησης της Μακεδονίας και της Θράκης από τους Γερμανούς στους Βούλγαρους.
Τότε που η Παναγιώτα Σταθοπούλου στάθηκε με τη Σημαία μπροστά στο γερμανικό τανκ, πυροβολήθηκε και ύστερα ο οδηγός την έλιωσε κάτω από τις ερπύστριες.
Και αμεσως η Κούλα Λίλη σκαρφάλωσε στον πυργίσκο και άρχισε να τον χτυπά με το παπούτσι της μέχρι να δεχτεί κι αυτή τον πυροβολισμό, όπως και η Όλγα Μπακόλα,η τρίτη από τις κοπέλες που θυσιάστηκαν εκείνη τη μέρα στη Σταδίου .
Αναθυμουμαστε τη σκηνή που διαδραματίστηκε τα ξημερώματα της 5ης Σεπτεμβρίου 1944 στο στρατόπεδο Χαΐδαρίου όταν ο φρουρός μπήκε στον θάλαμο και φώναξε:
«Ηρώ Κωνσταντοπούλου».
Σηκώνεται το αγρίμι η 17χρονη και απαντά δυνατά «Εγώ είμαι. Πάμε!»
Και τότε ,το άλλο θεριό η "Μπουμπουλίνα" η Λέλα Καραγιάννη που θα εκτελεστεί τρεις μέρες αργότερα στο Χαϊδάρι, την αγκάλιαζει,την φιλά και της λέει:
« Έτσι πεθαίνουν οι Ελληνίδες».
Γνωρίζουμε τα τελευταία λόγια που είπαν κάποιες από αυτές τις γυναίκες πριν την εκτέλεση.
«Έχω μπροστά μου μια ανηφόρα και πρέπει να την ανέβω» ήταν τα λόγια της "δασκαλιτσας" Ιουλίας Μπίμπα στις γυναικείες φυλακές Αβέρωφ.
«Είμαι ευχαριστημένη γιατί πεθαίνω για την Ελλάδα» ,έγραφε στους γονείς της η Ακριβή Νικολετοπούλου.
«Μια ζωή τη χρωστάμε»...έλεγε η Διαμάντω Κουμπάκη στο Μπλόκο της Κοκκινιάς.
Και η Αθηνά Μαύρου φώναζε στους άντρες για να μη φοβηθούν:
«Κλειστό το στόμα για να μη κάψουμε άλλα σπίτια»...
Επαναλαμβάνω τούτη τη σπονδή στη θύμηση τους,κάθε χρόνο μια μέρα μετά την 28η Οκτωβρίου.
Γιατι ξεχάσαμε να θυμόμαστε,εκπαιδευομαστε να λησμονούνε και τότε είναι που η ιστορία καρτερει την επανάληψη της,ως τραγωδία.
Άγνωστες μορφές για την επίσημη Πολιτεία...
Δείκτες ζωής για όσους νιώθουν που και τι πατούν .
Έτσι μια χοή στη μνήμη τους, οι φωτογραφίες τους...
12 ισαπόστολοι της λευτεριάς...από έναν μακρύ κατάλογο γυναικών .
Πως αλλιώς θα ήταν σήμερα στέρεο, το χώμα που διαβαίνουμε?
Παράξενη, βαθιά άλικη ομορφιά που έχει αυτή η Άθανασία...

Μαρία Δημάδη,
Ηβη Αθανασιαδου,
Ιουλία Μπιμπα,
Καλλιόπη Μάρα Χρηστου,
Λέλα Καραγιάννη,
Ελένη Βαλιανου,
Διαμάντω Κουμπάκη,
Ακριβή Νικολετοπούλου,
Ηρώ Κωνσταντοπούλου,
Ηλέκτρα Αποστόλου,
Νίκη Χωμενιδου,
Αθήνα Μαύρου...

Αθάνατες...

κα. Παπαϊωάννου Την Επόμενη Μην "Ξεχάσετε"..,,

 ΙΣΤΟΡΙΑ

365 στιγμές, δεν μπορούν να σβήσουν τα 3 χρόνια της ηρωικής δράσης του ΔΣΕ στο Γράμμο

Του Τάκη Βαρελά*

Με αφορμή την έρευνα - εκπομπή της ERTNEWS, «365 Στιγμές. Γράμμος, στα χωριά του εμφυλίου».

Είδα το trailer της ΕΡΤ με την αναγγελία της παρουσίασης της έρευνα της δημοσιογράφου της ΕΡΤ κ. Σοφίας Παπαϊωάννου, με θέμα: «365 Στιγμές. Γράμμος, στα χωριά του εμφυλίου» και σημείωσα την ημέρα και την ώρα για να το δω.

Πολύ ενδιαφέρον θέμα, για μια περιοχή όπως ο Γράμμος μιας και εκεί αποτυπώνεται η κορύφωση της ένοπλης ταξικής πάλης της χώρας μας, την περίοδο 1946 – 1949, για το ποιος θα έχει την εξουσία. Ο λαός με την Δημοκρατική κυβέρνηση και το ΔΣΕ ή αστική τάξη με τις κυβερνήσεις και την στήριξη των Αμερικάνων;

Πράγματι, στα Γραμμοχώρια, στο Βίτσι, στην Ήπειρο, κάθε κορυφή, φαράγγι και πέτρα, αποτελεί αφετηρία προσωπικών και συλλογικών αφηγήσεων του λαού μας, των μαχητών και των μαχητριών του ΔΣΕ, των παιδιών που σώθηκαν από τις βόμβες ναπάλμ από το ΔΣΕ και προωθήθηκαν στις νεοσύστατες σοσιαλιστικές χώρες, όπου έζησαν, σπούδασαν, εργάστηκαν και πολλά από αυτά παιδιά, ξανασυναντήθηκαν με τους γονείς τους και έζησαν μαζί ως πολιτικοί προσφυγές και γύρισαν κυρίως μετά την μεταπολίτευση, στα χωριά τους.

Περίμενα λοιπόν, η έρευνα της κ. Παπαϊωάννου, έμπειρης δημοσιογράφου, στο αφήγημα της έρευνας της, να διεισδύσει πίσω από αυτό που βλέπει και να θέσει τα ερωτήματα και να εξάγει συμπεράσματα με την πολιτική, ιστορική, κοινωνική, στρατιωτική, πολιτιστική και επιστημονική ματιά, ορίζοντας τις πολιτικές και στρατιωτικές οντότητες που αντιπαρατέθηκαν στο Γράμμο, δηλαδή το ΔΣΕ και το ΚΚΕ από τη μία και τις αστικές κυβερνήσεις, στις πραγματικές τους διαστάσεις, χωρίς υποκειμενικούς συναισθηματισμούς, που φορτίζουν τα γεγονότα και δημιουργούν εντυπωσιασμούς και εξοστρακισμούς, οι οποίοι υποβιβάζουν το πολιτικό διακύβευμα του εμφυλίου.

Δυστυχώς όμως, οφείλω να σημειώσω, πως το συναίσθημα από μόνο του, έχει την ικανότητα, να εργαλειοποιείται και να γίνεται Δούρειος ίππος, για να αλωθεί η αντικειμενική αλήθεια. Οι προσωπικές μαρτυρίες, εμπεριέχουν υποκειμενισμό, δεν μπορεί να αποτελεί ολοκληρωμένη πολιτική θέση. Οι ανθρώπινες προσωπικές στιγμές, δεν υποκαθιστούν και δεν αποτελούν γενικευμένο και αποδεκτό τεκμήριο, κοινωνικό, ιστορικό και πολίτικο απλουστευτικό συμπύκνωμα, όπως το κυρίαρχο αφήγημα της αστικής προπαγάνδας πως «Έλληνες πολεμούσαν Έλληνες», που καλλιεργείτε συστηματικά από τα αστικά ΜΜΕ, το οποίο αποσκοπεί να φορτίσει αρνητικά συναισθήματα για το ΔΣΕ στο λαό, και εμμέσως πλην σαφώς , να σβήσει από την μνήμη του, πως ο τιτάνιος αγώνας του ΔΣΕ, παρά τους αρνητικούς συσχετισμούς, ήταν βαθιά ταξικός, δίκαιος αγώνας για την λαϊκή εξουσία. Ενας αγώνας που ξεκινά το 1940 με το ΕΑΜ, τον ΕΛΑΣ, την ΕΠΟΝ, την ΟΠΛΑ, και κορυφώνεται με το ΔΣΕ και παρά την ήττα του ΔΣΕ συνεχίζεται με άλλες μορφές, έως την τελική δικαίωση.

Στον αγώνα για την λαϊκή εξουσία, ο ΔΣΕ και το ΚΚΕ, έδωσε τα καλύτερα παιδιά του, επάνω από 39.200 μαχητές και μαχήτριες του ΔΣΕ, έπεσαν στα πεδία των μαχών!

Είμαι βέβαιος, πως «στα χωριά του εμφυλίου» που επισκέφθηκε η κ. Παπαϊωάννου, τα είδε όλα. Ο φακός της, κατάγραψε τα πάντα, από ψηλά και από κοντά. Κατέγραψε τα γκρεμισμένα σπίτια, τον Αλιάκμονα και το Σαραντάπορο, τα απομεινάρια από τις βόμβες ναπάλμ, τις νάρκες και τα συνεργεία του ΤΕΝΞ, τα παλιά φυλάκια του στρατού, το Στρατιωτικό νεκροταφείο της Καστοριάς, τα μνημεία του αστικού Στρατού. Μας έδειξε όμορφα πλάνα από τις πλαγιές του Γράμμου και των χωριών.

Βέβαια, η κ. Παπαϊωάννου, επισκέφθηκε με την κάμερα της και πήρε πλάνα, από το Μουσείο του ΔΣΕ στη Θεοτόκο Ιωαννίνων, απέφυγε α δείξει το μεγάλο εμβληματικό μνημείο με την τριγωνική μορφή του σήματος του ΔΣΕ στον αύλειο χώρο και ταυτόχρονα, χτύπησε σιωπητήριο, μη και χαλάσει την εικόνα της αστικής δημοκρατίας. Φαίνεται πως η αναφορά δεν ήταν άξιο λόγου για τα χωριά του εμφυλίου, την ΕΡΤ και τον Ελληνικό λαό, ούτε βέβαια αναφορά, στα ονόματα ανά χωριό, των 438 νεκρών μαχητών και μαχητριών του ΔΣΕ από τα χωριά του Γράμμου και του Σμόλικα.

Πόση αλήθεια λοιπόν, εμπεριέχει η έρευνα της κ. Παπαϊωάννου, όταν ενώ πήγε στο Νεστόριο, επιμελώς απέκρυψε από την έρευνα της, εντελώς την υπάρξη του μουσείου του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-ΔΣΕ στο Νεστόριο;

Αλήθεια, δεν είχαν ενδιαφέρον για το αφήγημα της στα «Χωριά του εμφυλίου», η αναφορά και οι εικόνες στα περιεχόμενα του Μουσείου του ΕΑΜ- ΕΛΑΣ – ΔΣΕ, στα ξεχωρίζει η προσφορά των κατοίκων του Νεστορίου στον απελευθερωτικό αγώνα;

Δεν αισθάνθηκε την ανάγκη, σταθεί μπροστά στην όψη του μουσείου, όπου σε καλαίσθητες μεταλλικές πλάκες, αναγράφονται τα ονόματα των 500 περίπου μαχητών του ΔΣΕ από το Νεστόριο; Να δείξει εικόνες από το Μουσείο του ΔΣΕ στο Νεστόριο;

Δεν αφορούσε τα χωριά του εμφυλίου η αναφορά σε αυτούς;

Αυτά που είδε η κ. Παπαϊωάννου και δεν ήθελε να πει για να μάθει ο Ελληνικό λαός, ήταν πως το Νεστόριο, έδωσε 480 αντάρτες στον μόνιμο ΕΛΑΣ, 200 αντάρτες στον εφεδρικό ΕΛΑΣ, όλοι οπλισμένοι με όπλα που συγκέντρωσαν οι οργανώσεις και οι κάτοικοι του χωριού. Το σύνολο, σχεδόν, των κατοίκων του χωριού ήταν οργανωμένοι στο ΕΑΜ και την ΕΠΟΝ. Ολες σχεδόν οι γυναίκες συμμετείχαν στην Εθνική Αλληλεγγύη.

Δεκάδες Νεστορίτες αναδείχτηκαν των απελευθερωτικών οργανώσεων, του ΕΑΜ, της ΕΠΟΝ, της Εθνικής Αλληλεγγύης. Πάνω από 15 ανώτεροι αξιωματικοί, έφεδροι και αξιωματικοί του Γενικού Στρατηγείου του ΕΛΑΣ προέρχονταν από το Νεστόριο. Αυτοί οι αγωνιστές από το Νεστόριο, ήταν οι μετέπειτα μαχητές του ΔΣΕ.

Η περιήγηση στο μουσείο του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ – ΔΣΕ που δημιούργησε το ΚΚΕ στο Νεστόριο είναι ένα πολύτιμο μάθημα ιστορίας. Τα υλικά που θα αντικρίσει ο επισκέπτης, απαιτούν να αφιερώσει χρόνο. Δεν είναι απλά κειμήλια μιας άλλης εποχής, αλλά ζωντανό κομμάτι της Ιστορίας της χώρας, πηγή έμπνευσης και διδαγμάτων και ίσως για αυτό, αποκλείστηκε η προβολή του από την εκπομπή της κ. Παπαϊωάννου.

Προκαλεί εντύπωση, ενώ πήγε η κ. Παπαϊωάννου στη Νέα Κοτύλη, και ενώ πέταξε η κάμερα με drone στη περιοχή, δεν έδειξε και δεν είπε ούτε μια κουβέντα για τον περίφημο και πολύ επισκεπτόμενο «Χάρο» της Κοτύλης και το μνημείο του ΔΣΕ. Εκεί, στο «Χάρο» αψήφησαν το θάνατο τελευταίοι οι 4 σταυραετοί του ΔΣΕ και πέταξαν ελεύθεροι στη χαράδρα και έγιναν σύμβολο στον αγώνα του λαού της περιοχής.

Τραγική κατάληξη έρευνας της κ. Παπαϊωάννου «στα χωριά του εμφυλίου», η πλήρη αποσιώπηση της ύπαρξης του Νοσοκομείου του ΔΣΕ. Βέβαια δεν ήταν δυνατόν να συνάντηση το Νώντα Σακελλαρίου, Αρχίατρο του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας για να τις πει, πως εδώ στο Γράμμο: «Έγινε μια αντάρτικη νοσοκομειούπολη πολύ καλή, ίσως θα υπάρχει και τώρα, έστω και κατεδαφισμένη, που θα μπορούν οι νεότεροι να επισκέπτονται και να θαυμάζουν τι μπορεί να φτιάξει ο λαός όταν το καταλαβαίνει δικό του», η οποία έδωσε το έναυσμα στην ΚΕ του ΚΚΕ, να αναζητήσει, να βρει το Νοσοκομείο του ΔΣΕ, όπως και βρέθηκε, αναδείχτηκε ως ένα από τα μεγαλύτερα υπαίθρια μνημειακά συμπλέγματα στην Ευρώπη.

Το κεντρικό νοσοκομείο του ΔΣΕ, στη θέση Σκάλα του Γράμμου, άρχισε να κατασκευάζεται την άνοιξη του 1948. Ο στόχος ήταν να μπορεί να περιθάλψει 1.200 τραυματίες. Βρέθηκε το κατάλληλο μέρος σε δασωμένη περιοχή σε υψομετρική ζώνη 1.400 μ. Μετακινήθηκαν από το μέτωπο χτίστες, μαραγκοί και άλλες ειδικότητες – τα συναφή επαγγέλματα θα λέγαμε σήμερα!

Η επίβλεψη του έργου ανατέθηκε στον Μιχάλη Σουμελίδη. Τους μήνες Απρίλη – Μάη του 1948 κατασκευάστηκαν οι υποδομές, τα κτήρια, τις περισσότερες φορές πάνω σε βάσεις – θεμέλια από πέτρα, καθώς και οχυρωματικές κατασκευές με την τοποθέτηση κορμών δέντρων σε επάλληλες σειρές για αυξημένη προστασία από τους βομβαρδισμούς.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι θάλαμοι νοσηλείας, το φαρμακείο, τα μαγειρεία, οι χώροι αποστείρωσης, άλλοι βοηθητικοί χώροι.

Εντύπωση προκαλεί ο χειρουργικός θάλαμος στον οποίο υπήρχε δυνατότητα να χειρουργούν ακόμα και τρεις γιατροί ταυτόχρονα.

Ωστόσο, υπήρχε κάτι που για την εποχή ήταν πραγματικά πρωτοποριακό: Τα χειρουργεία λειτουργούσαν με ηλεκτροφωτισμό που προερχόταν από την αξιοποίηση ενός μικρού καταρράκτη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας! Εκεί στο Νοσοκομείο του ΔΣΕ στο Γράμμο γεννήθηκε, το πρώτο υδροηλεκτρικό έργο στην Ελλάδα!!!

Πήγε λοιπόν η κ. Παπαϊωάννου στο Νοσοκομείο του ΔΣΕ, αλλά και αν δεν πήγε, είχε την δυνατότητα να μάθει και να αναδείξει την ανθρώπινη πραγματική υπόσταση μεταξύ ζωής και θανάτου, όπως την έζησε ο κομμουνιστής γιατρός, Πέτρος Κόκκαλης Υπουργός Υγείας της Δημοκρατικής Κυβέρνησης που χειρουργούσε στο Νοσοκομείου του Γράμμου - για τον οποίο δεν έκανε καμία αναφορά.

Ο επισκέπτης σήμερα, μπορεί να ενημερωθεί από τις 30 επιφάνειες, με ενημερωτικό/εποπτικό υλικό, διαστάσεων 2χ1 μέτρων, που είναι ανεπτυγμένες σε 9 θεματικές ενότητες του νοσοκομείου, για σημαντικές πλευρές της ίδρυσης, της λειτουργίας της προσφοράς & τέλος της εγκατάλειψης του νοσοκομείου του Γράμμου τον Αύγουστο του 1948.

Κλείνοντας την παρέμβαση μου για την εκπομπή, θα έλεγα στην κ Παπαϊωάννου, πως η συνάντηση με την ιστορική και αντικειμενική αλήθεια, δεν είναι «Ραντεβού στα τυφλά», ούτε «πάμε και όπου βγει», εκτός και αν, αναδεικνύοντας ως κυρίαρχες, τις προσωπικές στιγμές και τις αφηγήσεις των ανθρώπων, για να τις μετατρέπουμε σε μυθιστορία, κατ επέκταση μυθοπλασία, και δεδομένο, παραποιώντας, κρύβοντας τα πραγματικά πολιτικά γεγονότα, με πρόθεση να αλλάξουμε την ιστορία, πράγμα που εκ του αποτελέσματος της εκπομπής, αυτό διαφαίνεται.

Όμως η τρίχρονη ηρωική δράση του ΔΣΕ στο Γράμμο το 1946 – 1949, η σκληρότητα του αστικού στρατού με τη υποστήριξη των Αμερικάνων στο Γράμμο στα πεδία των μαχών, δεν χωράει στρογγυλέματα, ούτε λήθη, ούτε λησμονιά. Τα διδάγματα και τα συμπεράσματα, αποτελούν εργαλείο για να νικήσει το δίκιο και αυτά δεν χρειάζονται φτιασιδώματα, πόσο μάλλον να αθωώσουμε την αστική τάξη και τα συμφέροντα της. Στο Γράμμο ηττήθηκε ο λαός και νίκησε η αστική τάξη, στέλνοντας σε αυτήν την μάχη, άδικα τα επιστρατευμένα παιδιά της εργατικής τάξης.

Θα συνιστούσα λοιπόν στην κ. Παπαϊωάννου την επόμενη φορά που ίσως γίνει έρευνα / εκπομπή «365 στιγμές Βίτσι, Πρέσπες. Στα Χωριά του Εμφυλίου», να μην «ξεχάσει» να περάσει από το Βατοχώρι και τον Κόττα. Εκεί, σε χωράφι εφαπτόμενο με το νεκροταφείο, θα συναντήσει τον ομαδικό τάφο 250 περίπου μαχητών του ΔΣΕ που σκοτώθηκαν στις τελευταίες μάχες τον Αύγουστο του 1949.

Να μην «ξεχάσει» να πάει στην Καλλιθέα Πρεσπών, στο Μουσείο του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-ΔΣΕ που δημιούργησε το ΚΚΕ, τιμώντας ονομαστικά και ανά χωριό τους περίπου 1500 νεκρούς μαχητές και μαχήτριες του ΔΣΕ. Να μην «ξεχάσει» να πάει στο Νοσοκομείο του ΔΣΕ στο Βροντερό.

Να μη «ξεχάσει» επίσης να πάει, στην Πύλη και στο μνημείο όπου έγινε το Α’ Συνέδριο των Δημοκρατικών Γυναικών.

Τέλος να μην «ξεχάσει» να περάσει από τη Φλώρινα, να αφήσει ένα μπουκέτο λουλούδια, στην ρίζα της εμβληματικής μνημειακής γλυπτικής σύνθεσης του Μέμου Μακρή, για όσους αψήφησαν το θάνατο και θάφτηκαν ζωντανοί – νεκροί, 700 μαχητές και μαχήτριες του ΔΣΕ, εκεί στο χωράφι που δεν οργώθηκε ποτέ και σήμερα αναδείχθηκε από το ΚΚΕ ως σημείο τιμής και αναφοράς της τελευταίας μεγάλης μάχης του ΔΣΕ στις 14/2/1949 και σύμβολο των αλύγιστων της ταξικής πάλης, αυτών που αψήφησαν το θάνατο.