ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
Η ομιλία του Δημήτρη Κουτσούμπα στην Ευρωπαϊκή Κομμουνιστική Συνάντηση
Ο Δημήτρης Κουτσούμπας είπε συγκεκριμένα:
«Η πάλη για την ανασυγκρότηση του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος ως καθοριστικής σημασίας καθήκον για την ανατροπή της καπιταλιστικής βαρβαρότητας και την οικοδόμηση της κομμουνιστικής κοινωνίας είναι συστατικό στοιχείο της ταξικής πάλης, που συνδέεται με την κατάκτηση της ικανότητας των κομμουνιστικών κομμάτων να δυναμώνουν ολόπλευρα:
Ιδεολογικά - πολιτικά, με επαναστατική στρατηγική, ξεπερνώντας λαθεμένες θέσεις που κυριάρχησαν στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα τις προηγούμενες δεκαετίες.
Οργανωτικά, ώστε να έχουν γερές βάσεις σε στρατηγικής σημασίας επιχειρήσεις και κλάδους, να παρεμβαίνουν αποφασιστικά στο εργατικό - λαϊκό κίνημα.
Ο στόχος είναι μέσα από αυτή τη συστηματική πάλη, μέσα από την οποία θα αντικρούονται αντιλαϊκές κυβερνητικές πολιτικές και θα δυναμώνει η καθημερινή παρέμβαση ενάντια στα προβλήματα που βιώνει η εργατική τάξη, να επιτυγχάνεται η αναγκαία προετοιμασία, ώστε σε συνθήκες ξεσπάσματος επαναστατικής κατάστασης στη χώρα του το κάθε ΚΚ να μπορέσει να ανταποκριθεί στο ιστορικό του καθήκον και να δώσει τη μάχη για την ανατροπή του καπιταλισμού, για το σοσιαλισμό, έχοντας παράλληλα διαμορφώσει έναν αποτελεσματικό μηχανισμό που θα προσφέρει διεθνιστική στήριξη και αλληλεγγύη.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Συμπληρώνεται ήδη μια δεκαετία από την εκδήλωση της βαθιάς και παρατεταμένης καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, στον κόσμο, στην Ευρώπη και φυσικά στη χώρα μας. Αντικειμενικά έχει διαμορφωθεί μια νέα κατάσταση.
Τα μέτρα που οδήγησαν σε μεγάλες ανατροπές στις εργασιακές σχέσεις, στους μισθούς, στις Συλλογικές Συμβάσεις, στις συντάξεις, στις κοινωνικές παροχές κ.α. είχαν προσχεδιαστεί πολύ πριν από την κρίση.
Πρόκειται για τις λεγόμενες καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις και τις αντεργατικές μεταρρυθμίσεις. Τα μέτρα αυτά βρήκαν την ταχύτερη και πλήρη ανάπτυξή τους, ειδικά στην Ελλάδα, από το 2010 και μετά.
Όλα αυτά θεσμοθετούνται και προωθούνται ενιαία, κάνουν το κεφάλαιο ακόμα πιο επιθετικό, με ιδιαίτερα οξυμένο τρόπο απέναντι στη μισθωτή γυναικεία δουλειά, καθώς και εκείνη των νέων. Στην ΕΕ η "Στρατηγική Ευρώπη 2020", που υιοθετήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Ιούνη του 2010, συνιστά εμβάθυνση όλου του αντεργατικού πλαισίου που είχε διαμορφωθεί.
Στην Ελλάδα οι συνέπειες της οικονομικής κρίσης και τα αντεργατικά μέτρα που πάρθηκαν προκάλεσαν μεγάλες, βαθιές και μόνιμες ανατροπές στις συνθήκες ζωής και δουλειάς της εργατικής τάξης, μεγάλου τμήματος των αυτοαπασχολουμένων και μικροϊδιοκτητών.
Ως συνέπεια αυτών των εξελίξεων και των μέτρων έχουμε σημαντικές αλλαγές και στις γραμμές της εργατικής τάξης, στην κατάστασή της. Διευρύνθηκαν οι γραμμές της, με νέα τμήματα από κατεστραμμένα μεσαία στρώματα της πόλης και του χωριού.
Αυξάνονται οι μισοπρολετάριοι. Διογκώθηκαν η ανεργία και η μάζα φτηνού εργατικού δυναμικού. Η διεύρυνση των γραμμών της με νέα τμήματα, άπειρα, αλλά και με μικροαστικές αντιλήψεις, κάνουν πιο δύσκολη και πιο σύνθετη τη δουλειά των κομμουνιστών για την άνοδο του ταξικού κινήματος. Παραμένει η σημαντική διαφοροποίηση, διαστρωμάτωση στο εσωτερικό της εργατικής τάξης και ευρύτερα της μισθωτής εργασίας, που δίνει την υλική βάση της εργατικής αριστοκρατίας. Σε κάθε περίπτωση, η πάλη για την ενότητα της εργατικής τάξης κατά χώρο εργασίας, κλάδο και γενικά αποκτά προτεραιότητα.
Οι κομμουνιστές δουλεύουμε μέσα στα σωματεία μαζί με όλους τους εργαζόμενους, ώστε να γίνονται οργανωτές της ταξικής πάλης στο χώρο τους, καθημερινά, ακούραστα, ώστε να διαμορφώνονται αγωνιστικοί δεσμοί ακόμα και σε περιόδους που δεν φαίνονται άμεσα ορατά αποτελέσματα, με φροντίδα συνεχώς να εντάσσονται νέες δυνάμεις στην ταξική πάλη από τη μεγάλη μάζα της ανοργάνωτης εργατικής τάξης, των νέων παιδιών που δουλεύουν χωρίς κανένα δικαίωμα και πολύ χαμηλούς μισθούς, γυναικών, μεταναστών.
Σημαντική παρακαταθήκη στην πάλη που διεξάγεται στη χώρα μας και αφορά όλη την εργατική τάξη είναι η πρόταση των 530 Εργατικών Κέντρων, Ομοσπονδιών και Συνδικάτων για τις Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, για την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση με επαναφορά του κατώτερου μισθού στα 751 ευρώ, για την κατάργηση των αντεργατικών νόμων. Πρωτοβουλία που έχει γίνει πρόταση νόμου, έχει κατατεθεί από το ΚΚΕ εδώ και ένα χρόνο και έχει απορριφθεί από όλα τα άλλα αστικά κόμματα "δεξιά", "κεντρώα" και "αριστερά".
Ενόψει των προβλέψεων των αστικών επιτελείων για πέρασμα σε φάση καπιταλιστικής ανάκαμψης, η μεγαλοεργοδοσία απαιτεί νέα μέτρα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς της, με ακόμα μεγαλύτερη "ευελιξία".
Το κεφάλαιο ούτε επιθυμεί ούτε πρόκειται να δώσει πίσω όσα άρπαξε από τους εργάτες στα χρόνια της κρίσης. Η καπιταλιστική ανάκαμψη δεν οδηγεί ούτε σε μερική ανάκτηση των μεγάλων απωλειών των λαϊκών στρωμάτων την περίοδο της κρίσης, αλλά αντίθετα επιδεινώνει την κατάσταση του λαού.
Τα τελευταία τρία χρόνια οι κυβερνήσεις ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ στην Ελλάδα αποδείχτηκαν πιο αποτελεσματικές για την αστική τάξη, αλλά και για βασικούς διεθνείς συμμάχους της, π.χ. ΕΕ και ΔΝΤ. Αυτό που αναγνωρίζει η αστική τάξη και οι ξένοι σύμμαχοί της δεν είναι μόνο η αντιλαϊκή νομοθετική αποφασιστικότητα της κυβέρνησης Τσίπρα στη στήριξη της καπιταλιστικής κερδοφορίας (χαρακτηριστικό που είναι άλλωστε κοινό σε όλα τα αστικά κόμματα), αλλά η ικανότητά της να "βαφτίζει το κρέας ψάρι". Αναγνωρίζουν δηλαδή την ικανότητα της νέας σοσιαλδημοκρατίας να αμβλύνει τις λαϊκές αντιστάσεις, να ενσωματώνει στο σύστημα, να αποπροσανατολίζει, να εξαπατά μαζικά και επαναλαμβανόμενα τα λαϊκά στρώματα.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Δεν είναι τυχαίο ότι μαζί με τον οικονομικό πόλεμο για την αύξηση της εκμετάλλευσης αναπτύσσεται και δυναμώνει ταυτόχρονα και ο πολιτικός και ιδεολογικός πόλεμος για τη διάσπαση, τη χειραγώγηση, τον αποπροσανατολισμό και τον εγκλωβισμό των εργατικών και λαϊκών μαζών.
Στη χώρα μας ζήσαμε αυτόν τον πόλεμο ιδιαίτερα και πολύ έντονα: Τη συσκότιση του χαρακτήρα και των αιτιών της κρίσης, γνωρίσαμε και αντιμετωπίσαμε τις οργανωμένες προβοκάτσιες, την αύξηση της τρομοκρατίας, κρατικής και εργοδοτικής, τις εναλλαγές κυβερνήσεων και διαχειριστών, την άμεση παρέμβαση του συστήματος στη διάταξη των πολιτικών δυνάμεων. Αποδείχτηκε, για άλλη μια φορά, πόσο επικίνδυνος είναι ο ρόλος των ρεφορμιστών, του οπορτουνισμού ως στυλοβάτες του συστήματος σε κρίσιμες στιγμές. Οι δυνάμεις αυτές ευθύνονται για την αποδιοργάνωση του συνδικαλιστικού κινήματος, την παρεμπόδιση της ριζοσπαστικοποίησης του κινήματος σε συνθήκες παρατεταμένης κρίσης.
Μέσα σε αυτές τις δυσκολίες είναι σημαντικός ο ρόλος και η προσφορά του Κόμματος αυτήν την περίοδο, κατά την οποία έβαλε νέες βάσεις επαφής και επικοινωνίας με την εργατική τάξη και τα λαϊκά στρώματα. Το Κόμμα μας πρωτοστάτησε σε μεγάλους αγώνες, άνοιξε μεγάλα ιδεολογικά και πολιτικά μέτωπα και νέους δρόμους.
Η θέση του ΚΚΕ, για παράδειγμα, για τη μη συμμετοχή σε αστικές κυβερνήσεις αποδείχθηκε ισχυρό όπλο για τη χειραφέτηση της εργατικής τάξης της Ελλάδας, αποτέλεσε ασπίδα προφύλαξης του εργατικού κινήματος από την υποταγή και το συμβιβασμό στους αστικούς σχεδιασμούς. Η διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ έσπειρε μαζικά την απογοήτευση σε πλατιά τμήματα της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων, πέρασε μέτρα που δεν τολμούσαν τα άλλα κόμματα, όπως ο περιορισμός του απεργιακού δικαιώματος, επιλέχθηκε για τη βρώμικη δουλειά.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Η εκτίμησή μας για την όποια καπιταλιστική ανάκαμψη ακολουθήσει, είναι ότι αυτή θα είναι ασθενική και επισφαλής και βεβαίως δεν πρόκειται να εξαλείψει ή να απορροφήσει τη μεγάλη μάζα της ανεργίας, ιδιαίτερα σε μια περίοδο που επιταχύνονται οι τεχνολογικές αλλαγές στην παραγωγή (ρομποτική) και με βεβαιότητα δεν θα υπάρξει επιστροφή στην προ κρίσης περίοδο σε ό,τι αφορά τις βασικές κατακτήσεις και δικαιώματα της εργατικής τάξης που αποσπάστηκαν στον 20ό αιώνα.
Πρέπει, επομένως, να περιμένουμε από την ισχυροποίηση του μονοπωλιακού κεφαλαίου παραπέρα όξυνση της αντίθεσης κεφαλαίου - μισθωτής εργασίας και στη βάση αυτή όξυνση του συνόλου των κοινωνικών αντιθέσεων.
Από εδώ απορρέουν η ανάγκη και οι δυνατότητες της πιο σχεδιασμένης δουλειάς των κομμουνιστών στις γραμμές της εργατικής τάξης και του κινήματός της ώστε να δυναμώνει η ταξική πάλη που ως κύριο περιεχόμενό της έχει την αντικαπιταλιστική γραμμή συσπείρωσης και συμμαχίας.
Η δράση, ταυτόχρονα, των ΚΚ να συμβάλλει ώστε να δυναμώνει η πάλη για άλλη οργάνωση της οικονομίας και της κοινωνίας, με βάση το κριτήριο της ικανοποίησης των λαϊκών αναγκών και όχι το καπιταλιστικό κέρδος, δηλαδή η αναγκαιότητα και προοπτική της σοσιαλιστικής επανάστασης, της σοσιαλιστικής κοινωνίας.
Στα πλαίσια αυτά θεωρούμε ως βασικό ανασχετικό παράγοντα για την άνοδο της ταξικής πάλης την κυριαρχία του ρεφορμισμού στο συνδικαλιστικό κίνημα.
Έχει γίνει μακροχρόνια ζημιά καθώς οι δυνάμεις του ρεφορμισμού και της εργατικής αριστοκρατίας έχουν κυρίαρχη θέση σε κλάδους στρατηγικής σημασίας, μεγάλες βιομηχανικές μονάδες και άλλες επιχειρήσεις.
Η γραμμή της αντικαπιταλιστικής πάλης, της ρήξης και της ανατροπής στους βασικούς κλάδους στρατηγικής σημασίας έχει ακόμα χαμηλό δείκτη επιρροής.
Στα πλαίσια αυτά θεωρούμε ως βασικό ανασχετικό παράγοντα για την άνοδο της ταξικής πάλης την κυριαρχία του ρεφορμισμού στο συνδικαλιστικό κίνημα.
Έχει γίνει μακροχρόνια ζημιά καθώς οι δυνάμεις του ρεφορμισμού και της εργατικής αριστοκρατίας έχουν κυρίαρχη θέση σε κλάδους στρατηγικής σημασίας, μεγάλες βιομηχανικές μονάδες και άλλες επιχειρήσεις.
Η γραμμή της αντικαπιταλιστικής πάλης, της ρήξης και της ανατροπής στους βασικούς κλάδους στρατηγικής σημασίας έχει ακόμα χαμηλό δείκτη επιρροής.
Σε αυτήν την κατάσταση επιδρούσε και επιδρά η αρνητική κατάσταση και του ευρωπαϊκού συνδικαλιστικού κινήματος, αλλά και παγκόσμια.
Από εδώ απορρέει και το συμπέρασμα ότι, όταν μιλάμε για αλλαγή συσχετισμού και ανασύνταξη του κινήματος δεν εννοούμε μόνο ορισμένους ποσοτικούς δείκτες, αλλά αλλαγές και ανατροπές στο περιεχόμενο, στην κατεύθυνση πάλης του συνδικαλιστικού κινήματος.
Το Πανεργατικό Αγωνιστικό Μέτωπο (ΠΑΜΕ) από την ίδρυσή του το 1999 μέχρι σήμερα ακολούθησε μια μεγάλη και αξιόλογη πορεία. Είναι σημείο αναφοράς ευρύτερα μέσα στην ελληνική κοινωνία και στο κίνημα. Ιδρύθηκε με πρωτοβουλία των κομμουνιστών που συμμετέχουν δραστήρια μέσα στο κίνημα και είναι μέτωπο συσπείρωσης Σωματείων, Εργατικών Κέντρων, Ομοσπονδιών, Επιτροπών Αγώνα, συνδικαλιστών.
Στην πρόσφατη συνδιάσκεψη του ΠΑΜΕ πήραν μέρος 1.224 αντιπρόσωποι εκλεγμένοι από συλλογικές διαδικασίες Σωματείων, αποφάσεις ΔΣ, ΓΣ, συγκεντρώσεις Επιτροπών Αγώνα, εκπροσωπώντας 536 συνδικαλιστικές οργανώσεις: 12 Ομοσπονδίες, 15 Εργατικά Κέντρα, 457 Σωματεία, 52 Επιτροπές Αγώνα. Το ΠΑΜΕ δεν είναι τα μέλη του Κόμματος και οι συμπορευόμενοι μαζί μας, δεν είναι έξω από τις δομές του συνδικαλιστικού κινήματος, συμμετέχει στη ΓΣΕΕ (συνομοσπονδία ιδιωτικού τομέα) και την ΑΔΕΔΥ (συνομοσπονδία δημοσίων υπαλλήλων) αλλά δρα και αυτοτελώς, οργανώνει αγώνες αυτοτελώς. Στις γραμμές του κινητοποιούνται εκατοντάδες συνδικαλιστικές οργανώσεις, οι δυνάμεις που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ είναι η δεύτερη δύναμη στο συνδικαλιστικό κίνημα, με ποσοστό που ξεπερνά το 20%.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Στο 20ό Συνέδριο του Κόμματός μας έχουμε ορίσει ως περιεχόμενο της ανασύνταξης του εργατικού κινήματος την "προετοιμασία και ανάπτυξη εργατικού κινήματος ικανού να αντιπαρατεθεί με αποφασιστικότητα και αποτελεσματικά και σε συμμαχία με τα λαϊκά στρώματα των αυτοαπασχολούμενων και αγροτών στην ενιαία επεξεργασμένη στρατηγική του κεφαλαίου και της καπιταλιστικής εξουσίας".
Αυτά τα καθήκοντα περιλαμβάνουν:
Δηλαδή αναφερόμαστε σε ένα σχέδιο πάλης και συγκέντρωσης δυνάμεων με αντικαπιταλιστικό περιεχόμενο, την ένταξη των επιμέρους διεκδικήσεων σε αυτό, που στηρίζεται πρώτα απ' όλα σε γερές Κομματικές Οργανώσεις στα εργοστάσια, στις επιχειρήσεις, στους κλάδους στρατηγικής σημασίας, και διαλεκτικά δημιουργεί προϋποθέσεις αυτές να πολλαπλασιαστούν.
Έχουμε πλήρως συνειδητοποιήσει ότι είναι αντικειμενική η τάση να αυξάνονται οι σύγχρονες ανάγκες. Αυτό οφείλεται στο σύγχρονο επίπεδο ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων, στα επιτεύγματα της επιστήμης και τις εφαρμογές τους σε όλους τους τομείς.
Η πάλη για τις σύγχρονες ανάγκες, για παράδειγμα, αφορούν σήμερα και τη διατύπωση αιτημάτων για τη μείωση του εργάσιμου χρόνου, την αύξηση του ελεύθερου χρόνου, των διακοπών, της αναψυχής. Οι εργάτες διεκδίκησαν 8 ώρες δουλειάς, 8 ώρες ανάπαυση και 8 ώρες ελεύθερο κοινωνικό χρόνο πριν ενάμιση αιώνα και σήμερα ξαναγυρνάμε σε δουλειά από ήλιο σε ήλιο, 10ωρα και 12ωρα.
Αφορούν το βιοτικό επίπεδο, όπως η ποιότητα και η ποσότητα των διατροφικών αναγκών, οι συνθήκες κατοικίας και εργασίας, ο ρόλος της φυσικής αγωγής και άσκησης, η υγεία με έμφαση στην πρόληψη, η αντιμετώπιση περιβαλλοντικών προβλημάτων και επαγγελματικών ασθενειών, η αύξηση του προσδόκιμου ζωής, ο πολιτισμός. Αφορούν τις απαραίτητες υποδομές και μέσα για την ικανοποίησή τους.
Η διαφορά μας, στις διεκδικήσεις που προβάλλουμε, με τα αστικά κόμματα δεν βρίσκεται, για παράδειγμα, μόνο στην ποσότητα των δικαιωμάτων, αλλά πάει βαθύτερα αγγίζοντας την ίδια την κοινωνική οργάνωση. Έτσι, για παράδειγμα, στην Υγεία διεκδικούμε όχι μόνο καλύτερες και δωρεάν υπηρεσίες Υγείας, αλλά την προτεραιότητα της πρόληψης και έγκαιρης αποκατάστασης ή στην Παιδεία όχι μόνο δημόσιο και δωρεάν βιβλίο σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες, αλλά πρωταρχικά ριζικά διαφορετικό περιεχόμενο αυτών των βιβλίων, ριζικά διαφορετικές μεθόδους και μορφές διδασκαλίας, με στόχο την ολόπλευρη διαπαιδαγώγηση των παιδιών.
Ζήτημα ξεχωριστής σημασίας είναι η πάλη ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και σχεδιασμούς, ενάντια στις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες, ενάντια στον εθνικισμό και το φασισμό. Είναι βασικό στοιχείο της πάλης μας και της δράσης των ταξικών συνδικάτων. Οι καμπάνιες της ΠΣΟ σε διεθνές επίπεδο και στην Ελλάδα των συνδικάτων που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ ενάντια στο ΝΑΤΟ, για το κλείσιμο των αμερικανικών βάσεων, η αλληλεγγύη σε όλους τους αγωνιζόμενους λαούς, η στήριξη των προσφύγων είναι σταθερά στον προσανατολισμό μας.
Καθημερινή πολιτική ιδεολογική δουλειά για την αφομοίωση της θέσης ότι το εργατικό κίνημα δεν πρέπει να μπει κάτω από ξένη σημαία, τη σημαία της αστικής τάξης σε έναν ενδεχόμενο ιμπεριαλιστικό πόλεμο, αλλά να παλέψει σε κάθε περίπτωση για την ανατροπή της εξουσίας των αστών που όσο μένει, φέρνει τον πόλεμο και την ειρήνη με το πιστόλι στον κρόταφο των λαών.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Είναι κρίσιμο ζήτημα πώς δρα και οικοδομείται ένα ΚΚ στην πράξη, ως καθοδηγητής της ταξικής πάλης, ως καθοδηγητής στην κίνηση λαϊκών μαζών και για τα επιμέρους καθημερινά ζητήματα, αλλά και για τα γενικά ζητήματα προοπτικής, δηλαδή συνολικά για τη διαμόρφωση των υποκειμενικών προϋποθέσεων στον ταξικό αντικαπιταλιστικό αντιμονοπωλιακό αγώνα για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό.
Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η οικονομική πάλη από μόνη της δεν οδηγεί στην επαναστατική πολιτική πάλη. Στη σχέση Κόμματος - εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, η δυσκολία -τόσο στην πολιτική πράξη όσο και ως θεωρητικό ζήτημα- πηγάζει από το γεγονός ότι το ίδιο το Κομμουνιστικό Κόμμα είναι η ανώτερη, συνειδητή μορφή έκφρασης του εργατικού κινήματος.
Όταν συνεπώς γίνεται αναφορά στο κίνημα της εργατικής τάξης, δεν μπορεί να μη γίνεται αναφορά στο κομμουνιστικό κίνημα. Ωστόσο, κατώτερες μορφές οργάνωσης της εργατικής τάξης υπάρχουν και θα υπάρχουν και σε συνθήκες μη επαναστατικές και σε συνθήκες επαναστατικής ανόδου.
Αντικειμενικά, δεν υπάρχουν πολιτικά ουδέτερα συνδικάτα. Σε αυτά θα κυριαρχεί είτε η γραμμή της ταξικής συνεργασίας, του εργοδοτικού - κυβερνητικού συνδικαλισμού, είτε η γραμμή του ρεφορμιστικού, οπορτουνιστικού ρεύματος, είτε η γραμμή της αντικαπιταλιστικής - αντιμονοπωλιακής πάλης.
Επομένως, η ιδεολογική και πολιτική διαπάλη μέσα στο κίνημα έχει σημασία για την επίτευξη του στόχου της οργάνωσης σημαντικού μέρους της εργατικής τάξης σε αντικαπιταλιστική κατεύθυνση, για την εμβάθυνση και διεύρυνση των δεσμών της με το Κόμμα.
Λόγω όλων των παραπάνω παραγόντων, η σχέση Κόμματος - εργατικών μαζικών οργανώσεων είναι εκ των πραγμάτων αρκετά σύνθετη. Η προσπάθεια αποτύπωσης αυτής της σχέσης ταλάνισε το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, συχνά συνοδεύτηκε από απολυτότητες και λάθη, και στη θεωρητική γενίκευση, και στην πράξη.
Βασικός παράγοντας που καθορίζει το ρόλο και την αποτελεσματικότητα του ΚΚ στο εργατικό κίνημα, στην ταξική πάλη είναι η οργανωτική του ανάπτυξη στη βιομηχανία, σε κλάδους στρατηγικής σημασίας, σε συνδυασμό με την αύξηση της δύναμης και επιρροής του στη μεγάλη μάζα της εργατικής τάξης και ιδιαίτερα στα νεότερα τμήματά της.
Έχουμε γνώση των δυσκολιών και είμαστε αποφασισμένοι να τις αντιπαλέψουμε με καλή οργάνωση, αξιοποιώντας τη δύναμη της εργατικής τάξης. Με τη δράση μας φτιάχνουμε προϋποθέσεις αντεπίθεσης, με την πιο σοβαρή και σίγουρη για αυτή την υπόθεση προϋπόθεση: Να δυναμώνει οργανωτικά το ΚΚΕ και πρώτα απ' όλα στην εργατική τάξη.
Είναι ώρα συγκέντρωσης δυνάμεων και πάλης με περιεχόμενο ενάντια στους επιχειρηματικούς ομίλους, στους καπιταλιστές και τις κυβερνήσεις τους, με σχέδιο που θα στηρίζεται πρώτα απ' όλα σε γερές Οργανώσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ στα εργοστάσια, στις επιχειρήσεις, στους κλάδους στρατηγικής σημασίας, στην ηλεκτρική ενέργεια, τις τηλεπικοινωνίες, τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, Λιμάνια και Αεροδρόμια, εμπορικά κέντρα, μονάδες Υγείας και Πρόνοιας.
Και ταυτόχρονα στους βιοπαλαιστές αυτοαπασχολούμενους της πόλης, στους χώρους μόρφωσης της νεολαίας, στους χώρους συγκέντρωσης των νέων των εργατικών - λαϊκών οικογενειών.
Με ισχυροποίηση του ΚΚΕ τιμάμε τα 100 χρόνια του ηρωικού Κόμματός μας, τους αμέτρητους νεκρούς μας, δυναμώνουμε τη διεθνιστική αλληλεγγύη κάνοντας πράξη το σύνθημα "Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε".
Είναι ανάγκη σε κάθε χώρα να δυναμώσει η πάλη για να γίνουν τα ΚΚ μαζικά εργατικά κόμματα, οργανωτές και καθοδηγητές της πάλης των εκατομμυρίων καταπιεσμένων για την ανατροπή του σάπιου καπιταλιστικού συστήματος, που γεννά μόνο φτώχεια, ιμπεριαλιστικούς πολέμους, καταστροφή και προσφυγιά, για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό!».
Το Πανεργατικό Αγωνιστικό Μέτωπο (ΠΑΜΕ) από την ίδρυσή του το 1999 μέχρι σήμερα ακολούθησε μια μεγάλη και αξιόλογη πορεία. Είναι σημείο αναφοράς ευρύτερα μέσα στην ελληνική κοινωνία και στο κίνημα. Ιδρύθηκε με πρωτοβουλία των κομμουνιστών που συμμετέχουν δραστήρια μέσα στο κίνημα και είναι μέτωπο συσπείρωσης Σωματείων, Εργατικών Κέντρων, Ομοσπονδιών, Επιτροπών Αγώνα, συνδικαλιστών.
Στην πρόσφατη συνδιάσκεψη του ΠΑΜΕ πήραν μέρος 1.224 αντιπρόσωποι εκλεγμένοι από συλλογικές διαδικασίες Σωματείων, αποφάσεις ΔΣ, ΓΣ, συγκεντρώσεις Επιτροπών Αγώνα, εκπροσωπώντας 536 συνδικαλιστικές οργανώσεις: 12 Ομοσπονδίες, 15 Εργατικά Κέντρα, 457 Σωματεία, 52 Επιτροπές Αγώνα. Το ΠΑΜΕ δεν είναι τα μέλη του Κόμματος και οι συμπορευόμενοι μαζί μας, δεν είναι έξω από τις δομές του συνδικαλιστικού κινήματος, συμμετέχει στη ΓΣΕΕ (συνομοσπονδία ιδιωτικού τομέα) και την ΑΔΕΔΥ (συνομοσπονδία δημοσίων υπαλλήλων) αλλά δρα και αυτοτελώς, οργανώνει αγώνες αυτοτελώς. Στις γραμμές του κινητοποιούνται εκατοντάδες συνδικαλιστικές οργανώσεις, οι δυνάμεις που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ είναι η δεύτερη δύναμη στο συνδικαλιστικό κίνημα, με ποσοστό που ξεπερνά το 20%.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Στο 20ό Συνέδριο του Κόμματός μας έχουμε ορίσει ως περιεχόμενο της ανασύνταξης του εργατικού κινήματος την "προετοιμασία και ανάπτυξη εργατικού κινήματος ικανού να αντιπαρατεθεί με αποφασιστικότητα και αποτελεσματικά και σε συμμαχία με τα λαϊκά στρώματα των αυτοαπασχολούμενων και αγροτών στην ενιαία επεξεργασμένη στρατηγική του κεφαλαίου και της καπιταλιστικής εξουσίας".
Αυτά τα καθήκοντα περιλαμβάνουν:
Επεξεργασία αιτημάτων πάλης (για όλα: μισθό, Κοινωνική Ασφάλιση, Υγεία, ωράριο κλπ.) και την επιλογή μορφών οργάνωσης και συμμαχίας με λαϊκές δυνάμεις.
Καλή γνώση της δομής της εργατικής τάξης, προσπάθεια αντιμετώπισης της πολυδιάσπασης που αδυνατίζει την πάλη της.
Ακριβή και αντικειμενική εκτίμηση του συσχετισμού των δυνάμεων, των διαθέσεων των μαζών, μελέτη της τακτικής της εργοδοσίας και των πολιτικών δυνάμεων που δρουν στο συνδικαλιστικό κίνημα.
Καθημερινή τριβή και εκπαίδευση, ανησυχία και φροντίδα από τα καθοδηγητικά όργανα ώστε να ανέβει η πρωτοβουλία, η καθημερινή δράση των κομμουνιστών, ιδιαίτερα των νέων, μέσα στους εργασιακούς χώρους, στους κλάδους, στα συνδικάτα.
Συλλογική και ατομική δουλειά ώστε να διαμορφώνονται καθημερινοί δεσμοί με την εργατική τάξη -ακόμα και σε περιόδους που δεν φαίνονται άμεσα ορατά αποτελέσματα- που θα μετατρέπονται υπό προϋποθέσεις σε άνοδο του κύρους και της επιρροής των κομμουνιστών.
Ικανότητα να αποκαλύπτονται -μέσα από τη διαπάλη που θα αναπτύσσεται στους μικρούς και μεγαλύτερους αγώνες- πειστικά οι μηχανισμοί της εκμετάλλευσης και κυρίως οι όροι κατάργησής τους.
Δηλαδή αναφερόμαστε σε ένα σχέδιο πάλης και συγκέντρωσης δυνάμεων με αντικαπιταλιστικό περιεχόμενο, την ένταξη των επιμέρους διεκδικήσεων σε αυτό, που στηρίζεται πρώτα απ' όλα σε γερές Κομματικές Οργανώσεις στα εργοστάσια, στις επιχειρήσεις, στους κλάδους στρατηγικής σημασίας, και διαλεκτικά δημιουργεί προϋποθέσεις αυτές να πολλαπλασιαστούν.
Έχουμε πλήρως συνειδητοποιήσει ότι είναι αντικειμενική η τάση να αυξάνονται οι σύγχρονες ανάγκες. Αυτό οφείλεται στο σύγχρονο επίπεδο ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων, στα επιτεύγματα της επιστήμης και τις εφαρμογές τους σε όλους τους τομείς.
Η πάλη για τις σύγχρονες ανάγκες, για παράδειγμα, αφορούν σήμερα και τη διατύπωση αιτημάτων για τη μείωση του εργάσιμου χρόνου, την αύξηση του ελεύθερου χρόνου, των διακοπών, της αναψυχής. Οι εργάτες διεκδίκησαν 8 ώρες δουλειάς, 8 ώρες ανάπαυση και 8 ώρες ελεύθερο κοινωνικό χρόνο πριν ενάμιση αιώνα και σήμερα ξαναγυρνάμε σε δουλειά από ήλιο σε ήλιο, 10ωρα και 12ωρα.
Αφορούν το βιοτικό επίπεδο, όπως η ποιότητα και η ποσότητα των διατροφικών αναγκών, οι συνθήκες κατοικίας και εργασίας, ο ρόλος της φυσικής αγωγής και άσκησης, η υγεία με έμφαση στην πρόληψη, η αντιμετώπιση περιβαλλοντικών προβλημάτων και επαγγελματικών ασθενειών, η αύξηση του προσδόκιμου ζωής, ο πολιτισμός. Αφορούν τις απαραίτητες υποδομές και μέσα για την ικανοποίησή τους.
Η διαφορά μας, στις διεκδικήσεις που προβάλλουμε, με τα αστικά κόμματα δεν βρίσκεται, για παράδειγμα, μόνο στην ποσότητα των δικαιωμάτων, αλλά πάει βαθύτερα αγγίζοντας την ίδια την κοινωνική οργάνωση. Έτσι, για παράδειγμα, στην Υγεία διεκδικούμε όχι μόνο καλύτερες και δωρεάν υπηρεσίες Υγείας, αλλά την προτεραιότητα της πρόληψης και έγκαιρης αποκατάστασης ή στην Παιδεία όχι μόνο δημόσιο και δωρεάν βιβλίο σε όλες τις εκπαιδευτικές βαθμίδες, αλλά πρωταρχικά ριζικά διαφορετικό περιεχόμενο αυτών των βιβλίων, ριζικά διαφορετικές μεθόδους και μορφές διδασκαλίας, με στόχο την ολόπλευρη διαπαιδαγώγηση των παιδιών.
Ζήτημα ξεχωριστής σημασίας είναι η πάλη ενάντια στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους και σχεδιασμούς, ενάντια στις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες, ενάντια στον εθνικισμό και το φασισμό. Είναι βασικό στοιχείο της πάλης μας και της δράσης των ταξικών συνδικάτων. Οι καμπάνιες της ΠΣΟ σε διεθνές επίπεδο και στην Ελλάδα των συνδικάτων που συσπειρώνονται στο ΠΑΜΕ ενάντια στο ΝΑΤΟ, για το κλείσιμο των αμερικανικών βάσεων, η αλληλεγγύη σε όλους τους αγωνιζόμενους λαούς, η στήριξη των προσφύγων είναι σταθερά στον προσανατολισμό μας.
Καθημερινή πολιτική ιδεολογική δουλειά για την αφομοίωση της θέσης ότι το εργατικό κίνημα δεν πρέπει να μπει κάτω από ξένη σημαία, τη σημαία της αστικής τάξης σε έναν ενδεχόμενο ιμπεριαλιστικό πόλεμο, αλλά να παλέψει σε κάθε περίπτωση για την ανατροπή της εξουσίας των αστών που όσο μένει, φέρνει τον πόλεμο και την ειρήνη με το πιστόλι στον κρόταφο των λαών.
Συντρόφισσες και σύντροφοι,
Είναι κρίσιμο ζήτημα πώς δρα και οικοδομείται ένα ΚΚ στην πράξη, ως καθοδηγητής της ταξικής πάλης, ως καθοδηγητής στην κίνηση λαϊκών μαζών και για τα επιμέρους καθημερινά ζητήματα, αλλά και για τα γενικά ζητήματα προοπτικής, δηλαδή συνολικά για τη διαμόρφωση των υποκειμενικών προϋποθέσεων στον ταξικό αντικαπιταλιστικό αντιμονοπωλιακό αγώνα για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό.
Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η οικονομική πάλη από μόνη της δεν οδηγεί στην επαναστατική πολιτική πάλη. Στη σχέση Κόμματος - εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, η δυσκολία -τόσο στην πολιτική πράξη όσο και ως θεωρητικό ζήτημα- πηγάζει από το γεγονός ότι το ίδιο το Κομμουνιστικό Κόμμα είναι η ανώτερη, συνειδητή μορφή έκφρασης του εργατικού κινήματος.
Όταν συνεπώς γίνεται αναφορά στο κίνημα της εργατικής τάξης, δεν μπορεί να μη γίνεται αναφορά στο κομμουνιστικό κίνημα. Ωστόσο, κατώτερες μορφές οργάνωσης της εργατικής τάξης υπάρχουν και θα υπάρχουν και σε συνθήκες μη επαναστατικές και σε συνθήκες επαναστατικής ανόδου.
Αντικειμενικά, δεν υπάρχουν πολιτικά ουδέτερα συνδικάτα. Σε αυτά θα κυριαρχεί είτε η γραμμή της ταξικής συνεργασίας, του εργοδοτικού - κυβερνητικού συνδικαλισμού, είτε η γραμμή του ρεφορμιστικού, οπορτουνιστικού ρεύματος, είτε η γραμμή της αντικαπιταλιστικής - αντιμονοπωλιακής πάλης.
Επομένως, η ιδεολογική και πολιτική διαπάλη μέσα στο κίνημα έχει σημασία για την επίτευξη του στόχου της οργάνωσης σημαντικού μέρους της εργατικής τάξης σε αντικαπιταλιστική κατεύθυνση, για την εμβάθυνση και διεύρυνση των δεσμών της με το Κόμμα.
Λόγω όλων των παραπάνω παραγόντων, η σχέση Κόμματος - εργατικών μαζικών οργανώσεων είναι εκ των πραγμάτων αρκετά σύνθετη. Η προσπάθεια αποτύπωσης αυτής της σχέσης ταλάνισε το διεθνές κομμουνιστικό κίνημα, συχνά συνοδεύτηκε από απολυτότητες και λάθη, και στη θεωρητική γενίκευση, και στην πράξη.
Βασικός παράγοντας που καθορίζει το ρόλο και την αποτελεσματικότητα του ΚΚ στο εργατικό κίνημα, στην ταξική πάλη είναι η οργανωτική του ανάπτυξη στη βιομηχανία, σε κλάδους στρατηγικής σημασίας, σε συνδυασμό με την αύξηση της δύναμης και επιρροής του στη μεγάλη μάζα της εργατικής τάξης και ιδιαίτερα στα νεότερα τμήματά της.
Έχουμε γνώση των δυσκολιών και είμαστε αποφασισμένοι να τις αντιπαλέψουμε με καλή οργάνωση, αξιοποιώντας τη δύναμη της εργατικής τάξης. Με τη δράση μας φτιάχνουμε προϋποθέσεις αντεπίθεσης, με την πιο σοβαρή και σίγουρη για αυτή την υπόθεση προϋπόθεση: Να δυναμώνει οργανωτικά το ΚΚΕ και πρώτα απ' όλα στην εργατική τάξη.
Είναι ώρα συγκέντρωσης δυνάμεων και πάλης με περιεχόμενο ενάντια στους επιχειρηματικούς ομίλους, στους καπιταλιστές και τις κυβερνήσεις τους, με σχέδιο που θα στηρίζεται πρώτα απ' όλα σε γερές Οργανώσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ στα εργοστάσια, στις επιχειρήσεις, στους κλάδους στρατηγικής σημασίας, στην ηλεκτρική ενέργεια, τις τηλεπικοινωνίες, τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς, Λιμάνια και Αεροδρόμια, εμπορικά κέντρα, μονάδες Υγείας και Πρόνοιας.
Και ταυτόχρονα στους βιοπαλαιστές αυτοαπασχολούμενους της πόλης, στους χώρους μόρφωσης της νεολαίας, στους χώρους συγκέντρωσης των νέων των εργατικών - λαϊκών οικογενειών.
Με ισχυροποίηση του ΚΚΕ τιμάμε τα 100 χρόνια του ηρωικού Κόμματός μας, τους αμέτρητους νεκρούς μας, δυναμώνουμε τη διεθνιστική αλληλεγγύη κάνοντας πράξη το σύνθημα "Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε".
Είναι ανάγκη σε κάθε χώρα να δυναμώσει η πάλη για να γίνουν τα ΚΚ μαζικά εργατικά κόμματα, οργανωτές και καθοδηγητές της πάλης των εκατομμυρίων καταπιεσμένων για την ανατροπή του σάπιου καπιταλιστικού συστήματος, που γεννά μόνο φτώχεια, ιμπεριαλιστικούς πολέμους, καταστροφή και προσφυγιά, για το σοσιαλισμό - κομμουνισμό!».
Μοιράστε το
Φωτό αρχείου
Το «USS Donald Cook»
Το ένα από τα δύο ρωσικά μαχητικά περνάει πάνω από το «USS Donald Cook»
Στην περίπτωση της Google, η επιστολή που κυκλοφορεί από γραφείο σε γραφείο έχει συγκεντρώσει ήδη περισσότερες από 3.100 υπογραφές εργαζομένων της, σύμφωνα με τους «Τάιμς της Νέας Υόρκης».
Είναι άλλη μια ένδειξη για τη σύγκρουση ανάμεσα στους «ιδεαλιστές» της Σίλικον Βάλεϊ και τους «ρεαλιστές» του αμερικανικού στρατιωτικοβιομηχανικού συμπλέγματος. Πάντως, δεν συμμερίζονται όλοι οι υπάλληλοι της Google την άποψη ότι η τεχνητή νοημοσύνη δεν πρέπει να έχει στρατιωτικές εφαρμογές.
Και ασφαλώς ο ιδεαλισμός δεν έχει καμία σχέση με το Πεντάγωνο, όπου ο υπουργός -και πρώην στρατηγός- Τζιμ Μάτις έχει δηλώσει σαφώς ότι κεντρικός στόχος είναι να βελτιωθεί η φονικότητα του αμερικανικού στρατού.
Παραδοσιακά, η Google ενθαρρύνει τους εργαζομένους της να μιλάνε ανοιχτά, ακόμη και να διαφωνούν με τις πολιτικές της, κάτι που έχει συμβεί κατά καιρούς στο παρελθόν. Η νέα διαμαρτυρία αφορά τη συμμετοχή της εταιρείας στο στρατιωτικό πρόγραμμα Maven, που άρχισε το 2017 και έχει ως στόχο να βελτιώσει -με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης- την ανάλυση και ερμηνεία των εικόνων των drones.
Η Google και το Πεντάγωνο αρνούνται ότι αυτό γίνεται για να επιλέγεται πιο εύκολα ένας ανθρώπινος στόχος από αέρος και για να αποφεύγεται η παράπλευρη απώλεια του λάθος θύματος. Οι εργαζόμενοι αντιτείνουν ότι η Google ρισκάρει να «τσουβαλιασθεί» μαζί με τις παραδοσιακές αμυντικές εταιρείες όπως η Raytheon και η General Dynamics, «κάτι που θα βλάψει ανεπανόρθωτα το όνομά της και την ικανότητα να ανταγωνίζεται για την προσέλκυση ταλέντων».
Αλλά καθώς άλλες μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες όπως η Amazon και η Microsoft έχουν ήδη ανοίξει παρτίδες με το Πεντάγωνο, η διοίκηση της Google δύσκολα θα θελήσει να μείνει έξω από το κερδοφόρο παιγνίδι των αμυντικών προμηθειών.
“Όταν οι άνθρωποι με ακούν να μιλώ γι’ αυτό (για την αυτονομία), αμέσως αρχίζουν να σκέφτονται το Skynet και τον Εξολοθρευτή, εγώ σκέφτομαι σε όρους του Iron Man… Μια μηχανή που βοηθάει τον άνθρωπο, ενώ ο άνθρωπος συνεχίζει να ελέγχει τα πάντα, καθώς η μηχανή τον κάνει πιο ισχυρό και πιο ικανό”.
~ Robert O. Work, αναπληρωτής Υπουργός Άμυνας των ΗΠΑ από το 2014 έως το 2017
Ημιαυτόνομο στρατιωτικό ρομπότ μάχης εδάφους (tracked military robot)
Το βάρος της ραγδαίας ανάπτυξης της ανθρωπότητας έχει αποδειχθεί δυσβάσταχτο για τα ανθρώπινα χέρια. Όμως, τα τεχνολογικά επιτεύγματα καθιστούν την πορεία προς το μέλλον όσο το δυνατόν πιο απρόσκοπτη. Ένα από αυτά πρόκειται να αποτελέσει και η τεχνητή νοημοσύνη. Αν και βρίσκεται σε ερευνητικό στάδιο, έστω και τα ψήγματα των δυνατοτήτων της είναι εντυπωσιακά, προκαλώντας ελπίδα και φόβο. Η ανάπτυξη συστημάτων που έχουν την ικανότητα να ενεργούν χωρίς κάποια ανθρώπινη παρέμβαση είναι στο επίκεντρο της προσοχής της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας.
Κατά τα τελευταία χρόνια η εφαρμογή σχετικών καινοτομιών απασχολεί και την πολεμική βιομηχανία. Οι συνθήκες που επικρατούν στο διεθνές σύστημα αποδεικνύουν συνεχώς πως ο εκσυγχρονισμός και η αύξηση της στρατιωτικής ισχύος παραμένουν ζητήματα κομβικής σημασίας. Παράλληλα, οι ασύμμετρες απειλές που αντιμετωπίζουν τα κράτη ενισχύουν την ανάγκη για μεγαλύτερη ταχύτητα, αντοχή και ακρίβεια στο πεδίο της μάχης. Τέλος, η έλλειψη πόρων αναδεικνύει την κρισιμότητα της μείωσης του επιχειρησιακού κόστους, και της αποτελεσματικότερης χρήσης του ανθρώπινου δυναμικού. Ως αποτέλεσμα, η αλλαγή της φύσης των σύγχρονων στρατιωτικών επιχειρήσεων δημιουργεί σταδιακά όλο και περισσότερα κίνητρα για την απόδοση μεγαλύτερου μεριδίου της πολεμικής διεργασίας στις “μηχανές”.
Εξίσου υπολογίσιμα είναι και τα εμπόδια προς την επίτευξη αυτού του στόχου. Η ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης απαιτεί μια απίστευτη και πολυεπίπεδη ώθηση σε τομείς όπως η ρομποτική και η πληροφορική, ώστε ο αντίστοιχος εξοπλισμός να λειτουργεί με ασφάλεια και αξιοπιστία σε σύνθετα, δυναμικά και αντιφατικά περιβάλλοντα. Επίσης, μπορεί να δημιουργηθούν προβλήματα εντός των “άκαμπτων” στρατιωτικών μηχανισμών, καθώς τα αυτόνομα οπλικά συστήματα δεν μπορούν να είναι πάντοτε συμβατά με το επαγγελματικό ήθος και τα ισχύοντα επιχειρησιακά παραδείγματα. Είναι, επίσης, λογικό η τεχνητή νοημοσύνη να συναντήσει νομικά κωλύματα λόγω των σχετικών υποχρεώσεων που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο, και να προκαλέσει έντονες κοινωνικές αντιδράσεις. Τέλος, οι τεράστιες επενδύσεις που χρειάζεται είναι ικανές να “γονατίσουν” τον προϋπολογισμό ακόμη και των πιο ισχυρών οικονομιών. Παρ’ όλα αυτά, η ικανότητα και η επιμονή του ανθρώπου να ξεπεράσει τις παραπάνω δυσκολίες αυξάνεται θεαματικά κατά την τρέχουσα περίοδο.
Αυτονομία Και Σύγχρονα Οπλικά Συστήματα
Μπορεί η ανάπτυξη μιας πολεμικής μηχανής που αντιλαμβάνεται, εκτιμά, αποφασίζει και εκτελεί από μόνη της να είναι κάτι “μακρινό”, αλλά η αυτονομία των οπλικών συστημάτων δεν αποτελεί κάτι πρωτόγνωρο. Ο βαθμός της ισχύουσας αυτονομίας των οπλικών συστημάτων είναι μερικός, και η υπάρχουσα τεχνητή νοημοσύνη περιορίζεται στην υποβοήθηση ορισμένων λειτουργιών. Σχεδόν όλες οι βαρυσήμαντες αυτόνομες ενέργειες εκτελούνται βάσει ενός πλάνου, κατόπιν άδειας και υπό τον άμεσο έλεγχο του ανθρώπου (human-in-the-loop), ή απλά υπό την εποπτεία του (human-on-the-loop). Διάφορες σχετικές τεχνολογικές καινοτομίες χρησιμοποιούνται κατά τη σύγχρονη εποχή.
Η πλειοψηφία αυτών των καινοτόμων συστημάτων αφορούν στην υποβοήθηση δυνατοτήτων όπως η κίνηση, η στόχευση και η διαχείριση κατάστασης. Για παράδειγμα, τα πιο σύγχρονα μη-επανδρωμένα αεροσκάφη (drones, πύραυλοι) μπορούν να ακολουθούν στόχους μέσω οπτικών και θερμικών σημάτων, διαθέτουν αυτόνομη πλοήγηση μέσω της αποθήκευσης συντεταγμένων, ή είναι ικανά να απογειώνονται και να προσγειώνονται αυτόματα. Επίσης, άρματα μάχης, υποβρύχια, αεροπλάνα και radar εντοπίζουν και αναγνωρίζουν στόχους, ή εξουδετερώνουν αυτόματα απειλές βάσει των διαστάσεών τους ή της ταχύτητάς τους, με τη χρήση της εκπομπής συχνοτήτων. Τέλος, ορισμένα οχήματα μπορούν να πραγματοποιήσουν εμπεριστατωμένη διάγνωση βλαβών, ενώ ένας νέος τύπος αρθρωτού robot είναι ικανός να αυτοεπισκευαστεί.
Υπάρχουν και πιο εξεζητημένα -αλλά, προφανώς, λιγότερο επιθετικά- συστήματα μερικής αυτονομίας, τα οποία σχετίζονται με την ανάπτυξη δυνατοτήτων όπως η νοημοσύνη. Για παράδειγμα, σύγχρονα ειδικά στρατιωτικά robot εντοπίζουν και αφοπλίζουν εκρηκτικούς μηχανισμούς μέσω αισθητήρων, ενώ διάφοροι ανιχνευτές (κίνησης, ραδιοσυχνοτήτων, πυροβολισμών) χρησιμοποιούνται για την ασφάλεια στρατοπέδων, συνόρων και αποθηκών οπλισμού. Επίσης, ορισμένα υποβρύχια, αλλά και αεροσκάφη έχουν τη δυνατότητα δημιουργίας τρισδιάστατων χαρτών μέσω υπερήχων, ενώ τα πιο προηγμένα αμυντικά συστήματα μπορούν να προτείνουν και να εφαρμόσουν αυτόματα αντίμετρα απέναντι σε απειλές όπως ένας εισερχόμενος πύραυλος. Τέλος, μεγάλο μέρος αυτών των συστημάτων εμπεριέχει και τη διάσταση της συλλογής και διαχείρισης τεράστιου όγκου ετερογενών δεδομένων (big data) για κατασκοπεία.
Οι Πηγές Πρωτοβουλιών Επί Της Αυτονομίας Των Οπλικών Συστημάτων
Οι σύγχρονες στρατιωτικές τεχνολογίες σπάνια προέρχονται μόνο από καθαρά κρατικές και στρατιωτικές ερευνητικές προσπάθειες. Οι ιδιωτικές εταιρίες, αλλά και τα πανεπιστήμια μπορούν να διαδραματίσουν έναν εξίσου σημαντικό ρόλο στη βασική και εφαρμοσμένη έρευνα επί οπλικών συστημάτων – ακόμη κι αν δεν ανήκουν στον κλάδο της πολεμικής βιομηχανίας. Βέβαια, όσον αφορά στην πειραματική ανάπτυξη αυτών των ερευνητικών προσπαθειών, οι κρατικοί στρατιωτικοί μηχανισμοί έχουν τον πρώτο λόγο.
Όσον αφορά στην ανάπτυξη τεχνητής νοημοσύνης στα οπλικά συστήματα, τόσο ο ιδιωτικός τομέας όσο και τα πανεπιστήμια δεν επιθυμούν να συμβάλλουν ουσιαστικά. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι, στα πλαίσια μια δράσης του Future of Life Institute που ξεκίνησε το 2015, πλήθος προσωπικοτήτων από τον ακαδημαϊκό χώρο και τον σχετικό ερευνητικό κλάδο υπέγραψαν μια επιστολή που ζητά την απαγόρευση των αυτόνομων επιθετικών όπλων. Ορισμένες από αυτές τις προσωπικότητες είναι ο Stephen Hawking, ο Noam Chomsky, ο Elon Musk (διευθυντής της Tesla), ο Steve Wozniak (συνιδρυτής της Apple) και ο Peter Η. Norvig (διευθυντής έρευνας της Google).
Κατά της αυτονομίας των οπλικών συστημάτων είναι φυσικά και ένας συνασπισμός 61 εθνικών, περιφερειακών και διεθνών μη κυβερνητικών οργανισμών, με την ονομασία “Campaign to Stop Killer Robots”. Τέλος, όσον αφορά στους διεθνείς οργανισμούς, ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) το 2016 δημιούργησε μια ειδική επιτροπή συζήτησης μεταξύ εμπειρογνωμόνων επί των θανατηφόρων αυτόνομων οπλικών συστημάτων (lethal autonomous weapon systems – LAWS), στα πλαίσια της σχετικής διεθνούς σύμβασης (United Nations Convention on Certain Conventional Weapons).
Κατά τη διάρκεια των διαβουλεύσεων στη συγκεκριμένη επιτροπή, η πλειοψηφία των εκπροσώπων των κρατών ισχυρίστηκε ότι θα ήταν παρορμητικό να απαγορευτούν προληπτικά τα LAWS, καθώς η διεθνής κοινότητα βρίσκεται ακόμα στην προσπάθεια κατανόησης των επιπτώσεων χρήσης τους.
Ομάδα μη-επανδρωμένων αεροσκαφών σε σχηματισμό σμήνους (swarming drones)
Η σύγχρονη υπέρογκη αύξηση των κρατικών χρηματοδοτήσεων για έρευνα και ανάπτυξη αυτόνομων οπλικών συστημάτων αποτελεί την έμπρακτη απόδειξη αυτών των ισχυρισμών. Για παράδειγμα, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής σκοπεύουν να επενδύσουν 18 δισεκατομμύρια δολάρια εντός της περιόδου 2016-2020 για projects που αφορούν -μεταξύ άλλων- την ενίσχυση της διάδρασης μεταξύ ανθρώπου και μηχανής, την ανάπτυξη της ικανότητας μάθησης των μηχανών μέσω τεχνητής νοημοσύνης (machine learning, deep learning), και τη δημιουργία drones που κινούνται σε σχηματισμό σμήνους, πραγματοποιώντας συντονισμένες επιθέσεις. Η Ρωσία, παρά τις παρατηρήσεις που δέχεται συνεχώς από τον ΟΗΕ, σκοπεύει να επενδύσει 20 τρισεκατομμύρια ρούβλια εντός της περιόδου 2016-2025 για τη δημιουργία πολεμικών robot, αλλά και για την περαιτέρω έρευνα πάνω σε καινοτομίες όπως η αυτόνομη πλοήγηση. Η Κίνα, μέσω των δύο -αγνώστου κόστους- κρατικών της προγραμμάτων ανάπτυξης της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης που θα συντρέχουν μέχρι το 2025, επικεντρώνεται στην ενίσχυση των δυνατοτήτων της στον τομέα των big data, του deep learning, καθώς και της ανάπτυξης “τεχνητών εγκεφάλων” (brain-like AI), ενώ η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα στο ίδιο διάστημα θα επενδύσουν 1 δισεκατομμύριο και 840 εκατομμύρια δολάρια αντίστοιχα για έρευνα και ανάπτυξη robot. Εντός της Ευρώπης, το Ηνωμένο Βασίλειο θέτει ως προτεραιότητα τα αυτόνομα συστήματα, έχοντας επενδύσει σε αυτά τουλάχιστον 20 εκατομμύρια λίρες, η Γερμανία ενδιαφέρεται κυρίως για βιομηχανικά robot, επενδύοντας μέχρι στιγμής 15 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ η Ιταλία και η Γαλλία θα επενδύσουν 30 δισεκατομμύρια και 500 εκατομμύρια ευρώ αντίστοιχα για την ανάπτυξη αυτόνομων δυνατοτήτων σχετικών με big data και αισθητήρες (sensors) μέχρι το 2020. Τέλος, το Ισραήλ συνεχίζει να πρωταγωνιστεί στο εμπόριο αυτόνομων αμυντικών συστημάτων (όπως το Iron Dome Defence system), ενώ η Ινδία έχει εστιάσει στην ανάπτυξη διάφορων αυτόνομων οχημάτων και αεροσκαφών, ιδρύοντας ένα στρατιωτικό ερευνητικό κέντρο αφιερωμένο στη ρομποτική.
WRITTEN BY ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΤΑΚΑΤΙΝΗΣ
PUBLISHED IN ΑΜΥΝΑ & ΑΣΦΑΛΕΙΑ, ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ & ΚΥΒΕΡΝΟΧΩΡΟΣ
LEAVE A REPLY
PERMALINK
Πηγές:
Boulanin, V. and Verbruggen, M. (2017). Mapping the Development of Autonomy in Weapon Systems.https://www.sipri.org/sites/default/files/2017-11/siprireport_mapping_the_development_of_autonomy_in_weapon_systems_1117_1.pdf
Brown, D. (2017). Russia’s ‘Star Wars’ combat suit is reportedly getting a nuclear-resistant watch.http://www.businessinsider.com/russias-star-wars-combat-suit-getting-a-nuclear-resistant-watch-2017-10
Byford, S. (2016). Google’s DeepMind defeats legendary Go player Lee Se-dol in historic victory.https://www.theverge.com/2016/3/9/11184362/google-alphago-go-deepmind-result
Field, M. (2017). Facebook shuts down robots after they invent their own language.http://www.telegraph.co.uk/technology/2017/08/01/facebook-shuts-robots-invent-language/
Hutchison, H. (2017). Russia says it will ignore any UN ban of killer robots. http://www.businessinsider.com/russia-will-ignore-un-killer-robot-ban-2017-11
Pellerin, C. (2016). Deputy Secretary: Third Offset Strategy Bolster America’s Military Deterrence.https://www.defense.gov/News/Article/Article/991434/deputy-secretary-third-offset-strategy-bolsters-americas-military-deterrence/
Rosen, A., Bender, J. and Macias, A. (2015). These are the 19 most game-changing weapons of the 21st century.http://www.businessinsider.com/21st-century-game-changing-weapons-2015-5?utm_content=buffer2fbfd&utm_medium=social&utm_source=facebook.com&utm_campaign=buffer-defense/#thaad-missiles-8
Spetalnick, M. and Stone, M. (2017). Exclusive – Game of Drones poised to boost unmanned exports.https://www.reuters.com/article/us-trump-effect-drones-exclusive/exclusive-game-of-drones-u-s-poised-to-boost-unmanned-aircraft-exports-idUSKBN1CG0F4
Tucker, P. (2017). What the CIA’s Tech Director wants from AI.http://www.defenseone.com/technology/2017/09/cia-technology-director-artificial-intelligence/140801/?oref=DefenseOneFB&utm_content=buffera686d&utm_medium=social&utm_source=facebook.com&utm_campaign=buffer
Tucker, P. (2017). Armed Ground Robots Could Join the Ukrainian Conflict Next Year.http://www.defenseone.com/technology/2017/10/armed-ground-robots-could-make-their-combat-debut-ukrainian-conflict-next-year/141677/
Tucker, P. (2017). The Future the US Military is Constructing: a Giant, Armed Nervous System.http://www.defenseone.com/technology/2017/09/future-us-military-constructing-giant-armed-nervous-system/141303/?oref=d-mostread